4 yếu tố chính ảnh hưởng giấc ngủ trẻ sơ sinh

Để phát triển khỏe mạnh và toàn diện, trẻ sơ sinh cần phải có những giấc ngủ ngon, đảm bảo cả thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ. Nếu trẻ bị rối loạn giấc ngủ sẽ khiến trẻ hay quấy khóc, cáu kỉnh. Về lâu dài, rối loạn giấc ngủ có thể dẫn đến giảm trí nhớ, kém nhận thức, rối loạn hành vi, cảm xúc khi trẻ trưởng thành. (1)

Theo bác sĩ Mỹ Hạnh, phần lớn trẻ sơ sinh sẽ có “tuần trăng mật” khi chào đời phần lớn thời gian trẻ ngủ và chỉ thức giấc khi đói cần bú, cần thay tã. Lúc này khoảng thời gian ngủ trẻ từ 16-18 giờ/ngày và ngủ từng giấc ngắn 2-4 giờ.

Tuy nhiên, trẻ sơ sinh có thể mất ngủ trong những ngày đầu đời do nhiều yếu tố tác động, trong đó quan trọng nhất là các yếu tố liên quan đến môi trường, hành vi, gia đình, bệnh lý.

1. Môi trường

Theo bác sĩ Phạm Lê Mỹ Hạnh phụ huynh cần chú ý đến môi trường ngủ để giúp trẻ ngủ ngon. Nếu nhiệt độ phòng ngủ quá lạnh hoặc quá nóng sẽ ảnh hưởng giấc ngủ của trẻ. Trẻ tiếp xúc quá nhiều ánh sáng đèn vào ban đêm cũng gây khó ngủ. Môi trường ngủ của trẻ có quá nhiều tiếng ồn, hoặc các hoạt động xung quanh cũng khiến trẻ khó ngủ, dễ tỉnh giấc và rất khó có thể tiếp tục ngủ lại.

Các yếu tố hành vi cũng ảnh hưởng giấc ngủ của trẻ như trẻ có thói quen ngủ nhiều vào ban ngày, thì buổi tối trẻ ngủ ít hơn.

Khi cho trẻ ngủ, phụ huynh cần đảm bảo tã trẻ khô thoáng, sạch sẽ, quần áo thoáng mát sẽ tạo ra giấc ngủ ngon cho trẻ sơ sinh.

2. Hành vi

Theo bác sĩ Mỹ Hạnh những hành vi của người chăm sóc sẽ có thể tác động đến giấc ngủ trẻ sơ sinh. Nếu phụ huynh kích thích trẻ quá nhiều trước giờ ngủ (chơi đùa, nói chuyện) khiến trẻ khó ngủ hơn. Do đó khi chăm sóc trẻ sơ sinh, phụ huynh lưu ý kết thúc hoạt động chơi đùa, nói chuyện với trẻ 2 giờ trước khi cho trẻ ngủ.
Việc cố gắng dỗ trẻ sơ sinh ngủ cũng có thể tạo ra kích thích cho trẻ, khiến trẻ khó chịu.

Ngoài ra, để con ngủ ngon giấc, không nên để trẻ ngủ trưa quá nhiều. Với trẻ sơ sinh, tính cách trẻ cũng ảnh hưởng giấc ngủ: trẻ dễ tính, ít cáu gắt, khóc đòi thường là những đứa trẻ dễ ngủ.

3. Gia đình

Yếu tố gia đình ảnh hưởng nhiều đến giấc ngủ trẻ sơ sinh. Theo bác sĩ Mỹ Hạnh, hiện nay có nhiều phương pháp chăm sóc giấc ngủ trẻ sơ sinh, một số gia đình lựa chọn nuôi con thuận tự nhiên không có lịch ăn ngủ rõ ràng, một số rèn luyện con theo phương pháp EASY, với việc tuân thủ lịch ăn, ngủ từ khi trẻ chào đời.
Người mẹ mới sinh con dễ ảnh hưởng tâm lý do mệt mỏi kiệt sức. Mẹ bị trầm cảm, buồn rầu sẽ ảnh hưởng giấc ngủ của trẻ.

4. Bệnh lý

Bác sĩ Mỹ Hạnh cho biết, bất kỳ bệnh lý nào cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ. Khi trẻ bị bệnh thường khó ngủ. Những bệnh lý này không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ mà còn gây tác động đến sự phát triển toàn diện của trẻ về sau.

Việc chăm sóc trẻ sơ sinh khi trẻ bệnh khiến phụ huynh gặp nhiều khó khăn hơn, do trẻ thiếu ngủ, gắt gỏng, bỏ bú. Do đó, để sớm khắc phục, phụ huynh có thể đưa trẻ đi khám, điều trị kịp thời.

Bác sĩ Mỹ Hạnh đưa ra một số gợi ý cho phụ huynh giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon hơn, như tập thói quen cho trẻ ngủ đúng giờ, tập cho trẻ phân biệt ngày và đêm, chuẩn bị tốt cho giấc ngủ của trẻ…

Trong khoảng 2 tháng đầu sau sinh, trẻ không thể thức 2 giờ liên tục, do đó cha mẹ nên căn thời gian, tập cho con bú, đi ngủ đúng giờ. Đây là thói quen tốt cho sự phát triển của trẻ. Phụ huynh cũng cần giúp trẻ phân biệt ngày và đêm. Vào ban ngày, phụ huynh lặp lại các động tác như mở cửa sổ lấy ánh sáng tự nhiên, trò chuyện, chơi đùa cùng trẻ, sử dụng tiếng ồn trắng… Mẹ có thể hát và nói chuyện càng nhiều càng tốt nhất là khi trẻ thức giữa các cữ bú. Ngược lại, vào ban đêm cần giữ yên lặng, phòng ngủ tối, yên tĩnh, ánh sáng vừa đủ để trẻ không bị tỉnh giấc.

Để trẻ ngủ ngon giấc, trước khi ngủ, phụ huynh cần cho trẻ ăn no, thay tã bỉm, mặc quần áo phù hợp. Cho trẻ đi ngủ sớm, đặt trẻ trong phòng ngủ thoải mái, không có quá nhiều gấu bông, chăn, gối không cần thiết có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Phụ huynh cũng cần lưu ý, hạn chế ru ngủ và ôm ấp, vỗ về trẻ, tránh để trẻ phụ thuộc vào việc ru ngủ quá nhiều.