Xét nghiệm tiền mãn kinh có nên thực hiện không? Khi nào nên làm?

Vì sao cần xét nghiệm tiền mãn kinh?

Tiền mãn kinh là thời kỳ chuyển tiếp trước khi người phụ nữ chính thức bước vào giai đoạn mãn kinh. Ở giai đoạn này chị em phải đối mặt với các thay đổi cả về thể chất lẫn tinh thần; sự thiếu hụt của các hormone quan trọng, đặc biệt là Progesterone và Estrogen; sự suy giảm chức năng của đa số các cơ quan;…

Vì thế việc xét nghiệm tiền mãn kinh là vô cùng quan trọng, cần thiết giúp chị em quản lý sức khoẻ tổng thể, có phương pháp điều chỉnh sớm và hiệu quả để ngăn ngừa những triệu chứng tiêu cực như cơn nóng bừng, mất ngủ, rối loạn kinh nguyệt đồng thời ngăn ngừa các bệnh lý liên quan như loãng xương, tim mạch… (1)

Các xét nghiệm nên thực hiện

Các xét nghiệm tiền mãn kinh giúp xác định những thay đổi về nội tiết tố và sức khỏe tổng thể, giúp phát hiện sớm những bất thường và hỗ trợ điều trị các triệu chứng liên quan. Các xét nghiệm phổ biến bao gồm:

1. Định lượng Estrogen máu

Estrogen là hormone có vai trò quan trọng đối với cơ thể phụ nữ, giúp chu kỳ kinh nguyệt diễn ra đều đặn và duy trì chức năng sinh sản. Estrogen được sản xuất từ vỏ thượng thận và buồng trứng (nhiều nhất). Nồng độ hormone Estrogen thường được sử dụng để đánh giá quá trình hoạt động của 2 tuyến trên. Có 3 loại hormone Estrogen chính là E1, E2 và E3. Cụ thể:

• Estrone (E1): Được tạo ra chủ yếu từ cơ bắp và các chất béo, một phần nhỏ được tạo ra từ buồng trứng. Estrone có thể chuyển đổi thành Estradiol đóng vai trò như một chất dự trữ và cũng có khả năng chuyển hóa theo chiều ngược lại Estradiol thành Estrone khi cần thiết. Estrone là một dạng Estrogen chính mà cơ thể tạo ra trong thời kỳ mãn kinh. Vì thế, xét nghiệm Estrone thường được sử dụng để thăm dò, kiểm tra nồng độ Estrogen trong thời kỳ mãn kinh của nữ giới.
• Estradiol (E2): Còn được biết đến là estradiol 17 beta. Đây là loại mạnh nhất trong 3 loại Estrogen, được tạo ra từ buồng trứng, thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng trong hệ thống sinh sản, là yếu tố kích thích sự phát triển của nội mạc tử cung.
• Estriol (E3): Là loại Estrogen hoạt động yếu nhất trong 3 loại, là yếu tố để đánh giá khả năng mang thai và quá trình phát triển thai kỳ của phụ nữ. Estriol là sản phẩm của quá trình khử Estrone (E1) và Estradiol (E2).

Xét nghiệm này giúp bác sĩ xác định nồng độ Estrogen có trong giới hạn bình thường hay không,… Dựa trên các kết quả này và một số xét nghiệm khác được thực hiện kèm theo, bác sĩ có thể chẩn đoán được chị em đã chuẩn bị bước vào thời kỳ mãn kinh chưa cũng như có những phương pháp điều trị, can thiệp kịp thời khi nồng độ Estrogen quá thấp gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của nữ giới, tiêu biểu là sử dụng liệu pháp hormone thay thế.

2. Định lượng Progesterone máu

Progesterone là loại hormone quan trọng, được buồng trứng sản xuất, song hành cùng Estrogen thực hiện các chức năng của cơ quan sinh dục nữ. Progesterone có vai trò điều hòa và duy trì sự ổn định của chu kỳ kinh nguyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình làm tổ của phôi thai và sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ.

Khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, chu kỳ kinh nguyệt có hiện tượng bị rối loạn (khoảng cách giữa các kỳ kinh xa hơn, mất kinh, rong kinh, rong huyết,…) Nồng độ hormone Progesterone có xu hướng giảm dần từ khi chị em bước vào giai đoạn tiền mãn kinh.

Sự thiếu hụt Progesterone, cùng với suy giảm Estrogen, là yếu tố chính dẫn đến các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh. Vì vậy, xét nghiệm nồng độ Progesterone, cùng với Estrogen và FSH, có thể giúp bác sĩ đánh giá chính xác hơn về giai đoạn tiền mãn kinh của chị em.

3. Định lượng FSH, LH

FSH (Follicle-stimulating hormone), LH (Luteinizing hormone) là 2 loại hormone sinh dục của cơ thể, được sản xuất bởi tuyến yên. Hai loại hormone này có vai trò thúc đẩy quá trình phóng noãn và kích thích, điều tiết các hormone Estrogen và Progesterone từ buồng trứng. Khi nồng độ Estrogen và Progesterone thấp thì FSH và LH được tuyến yên tăng tiết giúp trung hòa 2 loại hormone này. Khi nồng độ Estrogen và Progesterone quá cao thì tuyến yên giảm phóng thích FSH và LH để cân bằng lượng hormone trong cơ thể. (2)

Vào giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, buồng trứng bắt đầu suy yếu dần, lượng hormone Estrogen và Progesterone cũng bị sụt giảm nghiêm trọng dẫn đến tình trạng thiếu hụt hormone đáp ứng cho nhu cầu của cơ thể. Vì thế, tuyến yên tăng số lượng bài tiết FSH và LH để bù đắp vào lượng hormone bị thiếu hụt đó, dần dần lâu ngày cũng không còn đủ khả năng để cung cấp. Do đó, khi thực hiện định lượng FSH, LH ở giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, nồng độ của FSH và LH trong máu luôn ở mức rất cao.

4. Phết phiến đồ âm đạo

Phiến đồ âm đạo còn được gọi là phết tế bào cổ tử cung hay PAP smear. Đây là phương pháp thường được chỉ định thực hiện trong những lần thăm khám phụ khoa hay kiểm tra sức khỏe định kỳ. Phương pháp này giúp tầm soát các nguy cơ tiềm ẩn gây ra các bệnh lý nguy hiểm như ung thư tử cung, ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng,… Ngoài ra, phương pháp này còn được sử dụng để kiểm tra các bộ phận bên trong của cơ thể như âm đạo, niêm mạc âm đạo,… để xác định quá trình diễn ra tiền mãn kinh và mãn kinh ở nữ giới.

Đến thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh, khi nồng độ hormone có hiện tượng sụt giảm; buồng trứng suy yếu; tử cung, cổ tử cung có tình trạng teo nhỏ lại; các lớp mô âm đạo mất khả năng đàn hồi. Việc xét nghiệm phết phiến đồ âm đạo sẽ giúp phát hiện ra những rối loạn của nội tiết tố, sự thay đổi của cấu trúc các cơ quan. Từ đó, bác sĩ có thể chẩn đoán được tình trạng hiện tại và đưa ra những phương pháp bổ sung các liệu pháp thay thế trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh khi cần thiết.

5. Xét nghiệm chức năng gan, thận

Xét nghiệm chức năng gan, thận cũng là một trong những xét nghiệm nên thực hiện trong thời kỳ tiền mãn kinh. Vào 2 thời kỳ này, các cơ quan trong cơ thể đều bị ảnh hưởng, suy yếu. Bên cạnh buồng trứng thì gan, thận là 2 bộ phận quan trọng chịu ảnh hưởng trực tiếp khi nồng độ hormone thay đổi. Thực hiện xét nghiệm chức năng gan như AST (Aspartate Aminotransferase), ALT (Alanine Aminotransferase), GGT (Gamma Glutamyl transferase) và thận như BUN (Blood Urea Nitrogen), CREATININE không chỉ giúp kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe mà còn sơ bộ xác định được thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh ở nữ giới.

Thực hiện vào thời điểm nào là tốt nhất?

Nồng độ hormone và các mẫu thử có thể chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài hoặc bởi chu kỳ kinh nguyệt. Vì thế, thời điểm thực hiện các xét nghiệm đóng vai trò quan trọng giúp quá trình xét nghiệm diễn ra thuận lợi và cho kết quả chính xác hơn. Cụ thể:

• Định lượng Estrogen máu: Thực hiện vào ngày thứ 2 – 4 của chu kỳ kinh nguyệt, không cần nhịn ăn.
• Định lượng Progesterone máu: Thực hiện vào ngày thứ 21 – 28 của chu kỳ kinh nguyệt, không cần nhịn ăn.
• Định lượng FSH, LH: Thực hiện từ ngày thứ 2 – 4 của vòng kinh, không cần nhịn ăn.
• Phết phiến đồ âm đạo: Thời điểm thích hợp để thực hiện Pap Smear là khoảng 10-14 ngày sau khi kết thúc kỳ kinh nguyệt, không cần nhịn ăn.
• Xét nghiệm chức năng gan, thận: Thực hiện vào buổi sáng sớm, nhịn ăn trước 4 – 6 tiếng khi thực hiện xét nghiệm.

Ai nên thực hiện xét nghiệm tiền mãn kinh?

Phụ nữ nên thực hiện xét nghiệm tiền mãn kinh khi thuộc một trong nhóm các đối tượng sau: (3)

• Phụ nữ có độ tuổi từ 40 – 47 tuổi (độ tuổi trung bình của thời kỳ tiền mãn kinh).
• Trong độ tuổi sinh sản nhưng kinh nguyệt không đều, mất kinh.
• Có các triệu chứng của thời kỳ tiền mãn kinh như bốc hỏa, đổ nhiều mồ hôi, mất ngủ, khó ngủ,…
• Gia đình có tiền sử mãn kinh sớm.
• Phụ nữ đã thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tử cung, một phần hoặc toàn bộ buồng trứng.
• Từng thực hiện hóa trị hoặc xạ trị trong quá trình điều trị ung thư.
• Mắc phải hoặc đang điều trị các bệnh lý liên quan đến rối loạn miễn dịch, chuyển hóa (tiểu đường, mỡ máu,…)

Xét nghiệm tiền mãn kinh ở đâu tốt?

Xét nghiệm tiền mãn kinh ở đâu tốt, vừa đem lại kết quả chính xác, an toàn vừa nhanh chóng là vấn đề được nhiều chị em quan tâm khi chuẩn bị thăm khám. Vì thế, việc lựa chọn một cơ sở xét nghiệm uy tín là điều cần thiết. Hiện nay, Trung tâm Sản Phụ khoa, PlinkCare được biết đến là địa chỉ thăm khám, điều trị và tầm soát các vấn đề về tiền mãn kinh và mãn kinh đạt chất lượng, mang lại hiệu quả cao.

Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia – bác sĩ đầu ngành giỏi chuyên môn, nhiều kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị thăm khám, xét nghiệm tân tiến, đồng bộ và hiện đại giúp người bệnh an tâm điều trị, nhanh chóng phục hồi sức khỏe.

Nếu có nhu cầu đặt lịch khám, tư vấn hoặc điều trị tại Trung tâm Sản Phụ khoa, PlinkCare, Quý khách xin vui lòng liên hệ đến:

Tóm lại, xét nghiệm tiền mãn kinh là việc mà nữ giới nên thực hiện để kiểm soát tốt sức khỏe phụ khoa và phòng tránh hiệu quả các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra trong thời kỳ này. Hy vọng những chia sẻ vừa rồi đã giúp độc giả có thêm những thông tin hữu ích về các xét nghiệm nên thực hiện ở giai đoạn tiền mãn kinh.