Chụp X quang tắc ruột: Quy trình thực hiện chẩn đoán bệnh A-Z

Tắc ruột là một tình trạng bệnh lý thường gặp, có thể gây ra nhiều biến chứng và cần được chẩn đoán kịp thời. Chụp X-quang tắc ruột có thể giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng tắc ruột, từ đó chỉ định phương pháp điều trị hiệu quả. Người bệnh nên sớm đi khám, thực hiện kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này ở bệnh viện uy tín.

Chụp X-quang tắc ruột là gì?

Chụp X-quang tắc ruột là kỹ thuật chụp X-quang dùng để đánh giá tình trạng tắc ruột (ống tiêu hóa từ phần dưới dạ dày đến hậu môn, bao gồm ruột non hay còn được gọi là tiểu tràng và ruột già hay còn được gọi là đại tràng). Phương pháp chụp X-quang có thể giúp bác sĩ chẩn đoán được tình trạng tắc ruột non, tắc đại trực tràng, tắc ruột thắt nghẹt.

Tùy vào tình trạng tắc ruột mà người bệnh có thể được chỉ định chụp X-quang bụng đứng, X-quang ruột non cản quang hay X-quang đại tràng cản quang. Hình ảnh X-quang tắc ruột có thể giúp hiển thị dấu hiệu giãn ruột, giãn quai ruột non, bóng hơi lớn giữa bụng hoặc góc phần tư trên bên trái, vị trí tắc ruột…

Phương pháp chụp Xquang tắc ruột có độ nhạy khoảng 50 – 60%. Do đó, bác sĩ thường kết hợp hình ảnh tắc ruột trên X-quang với các biện pháp chẩn đoán khác như thăm khám lâm sàng, chụp CT bụng, nội soi ống mềm đại trực tràng… để chẩn đoán bệnh.(1)

Khi nào cần chụp X-quang chẩn đoán tắc ruột?

Khi người bệnh có những dấu hiệu nghi ngờ tắc ruột như nôn ói, bụng đau từng cơn, có dấu rắn bò và quai ruột nổi, gặp triệu chứng mất nước điện giải, âm ruột tăng, chướng bụng, bí trung đại tiện… thì bác sĩ có thể chỉ định cho chụp X-quang tắc ruột. Cụ thể:

1. Tắc ruột đơn thuần

• Tắc ruột non đoạn gần: Các triệu chứng thường gặp bao gồm nôn ói (xuất hiện ở giai đoạn sớm), đau bụng trên theo từng cơn, có dấu hiệu mất nước và điện giải tăng dần. Tắc ruột non đoạn gần không có triệu chứng chướng bụng và trong giai đoạn muộn có thể xuất hiện thêm triệu chứng bí trung đại tiện.
• Tắc ruột non đoạn giữa và xa: Có dấu hiệu đau bụng từng cơn quanh rốn hay khu trú, đau theo kiểu co thắt tăng lên từng hồi rồi giảm xuống, kéo dài từ vài giây đến vài phút và lặp lại sau vài phút. Khi gõ bụng thường vang, ấn bụng thấy mềm và đau vừa phải. Người bệnh có thể biểu hiện dấu hiệu chướng bụng, nôn ói nếu tắc ruột non đoạn xa, chất nôn bẩn. Ở người bệnh có thành bụng mỏng có thể thấy dấu quai ruột nổi.
• Tắc đại trực tràng: Người bệnh cảm thấy đau bụng co thắt vùng dưới rốn, cơn đau ở mức độ vừa phải kèm với dấu hiệu bí trung đại tiện, chướng bụng. Trong giai đoạn muộn có thể có triệu chứng buồn nôn hoặc nôn nếu van hồi manh tràng còn bảo tồn. Vùng bụng người bệnh mềm, căng và khi ấn có cảm giác đau tức.

2. Tắc ruột thắt nghẹt

Các triệu chứng cần chụp Xquang tắc ruột thắt nghẹt bao gồm đau bụng đột ngột, cơn đau chuyển từ đau từng cơn sang đau dữ dội. Người bệnh nôn ói nhiều, chất nôn có thể lẫn máu. Đi kèm với đó là triệu chứng bí trung đại tiện hay đại tiện ra máu, khi ấn bụng thấy đau nhiều.(2)

Chỉ định chụp x-quang tắc ruột như thế nào?

Tùy theo từng trường hợp nghi ngờ tắc ruột mà bác sĩ sẽ có chỉ định cách chụp x-quang chẩn đoán khác nhau:

• Tắc ruột non đoạn gần: Cần chụp X-quang bụng đứng và nằm, X-quang ruột non cản quang (có thể kết hợp với hình ảnh chụp CT bụng, xét nghiệm máu).
• Tắc ruột non đoạn giữa và xa: Chụp X-quang bụng đứng để kiểm tra tình trạng ruột non giãn. Bác sĩ chỉ định thêm chụp CT bụng để thấy quai ruột non ở chỗ tắc có giãn rộng hay không.
• Tắc đại trực tràng: Kỹ thuật chụp X-quang bụng đứng được chỉ định để kiểm tra van hồi manh tràng còn bảo tồn chức năng. Ngoài ra còn cần chụp X-quang đại tràng cản quang để xác định hình ảnh cắt cụt đại tràng ở vị trí tắc ruột. Chụp CT (đặc biệt là chụp CT có bơm thuốc cản quang qua đường hậu môn) cũng như nội soi ống mềm đại trực tràng là những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh bổ sung cho phương pháp chụp X-quang tắc ruột.
• Tắc ruột thắt nghẹt: Nếu không chụp X-quang bụng để chẩn đoán thì cần chụp X-quang đại tràng cản quang kết hợp với chụp CT.

Quy trình chụp Xquang tắc ruột

Quy trình X-quang tắc ruột được diễn ra nhanh, không mất nhiều thời gian. Người bệnh nhận kết quả chẩn đoán trong ngày và không cần phải lưu viện.

1. Trước khi chụp X-quang tắc ruột

Người bệnh được thăm khám để bác sĩ đánh giá sơ bộ về các triệu chứng lâm sàng. Nếu nghi ngờ tắc ruột, người bệnh được chỉ định chụp X-quang. Người bệnh không cần nhịn ăn trước khi chụp Xquang tắc ruột. Bác sĩ sẽ tư vấn chi tiết về lợi ích của kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này cũng như hướng dẫn người bệnh cần lưu ý gì khi thực hiện chụp X-quang chẩn đoán tắc ruột.

2. Thực hiện chụp X-quang tắc ruột

Bác sĩ và kỹ thuật viên trong phòng chụp X-quang hướng dẫn người bệnh thay trang phục phù hợp và nằm/đứng đúng tư thế. Các trường hợp chụp X-quang không dùng thuốc cản quang diễn ra nhanh, người bệnh chỉ cần giữ nguyên tư thế trong vòng 3 – 5 phút. Với trường hợp chụp X-quang có thuốc cản quang, người bệnh được bơm thuốc vào cơ thể rồi mới tiến hành chụp X-quang. Thời gian bơm thuốc và chụp X-quang kéo dài khoảng 15 phút.

3. Sau khi chụp Xquang tắc ruột

Sau khi chụp X-quang tắc ruột, người bệnh được hướng dẫn ngồi đợi kết quả. Thông thường kết quả chụp X-quang được trả trong vòng 1 – 2 tiếng sau khi chụp. Vì đây là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn nên sau khi chụp Xquang tắc ruột, người bệnh có thể về nhà. Không cần lưu viện hoặc nằm lại theo dõi sau khi chụp X-quang.

Chụp X-quang chẩn đoán tắc ruột có rủi ro không?

Kỹ thuật chụp X-quang chẩn đoán tắc ruột là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, có độ an toàn cao, ít tác dụng phụ. Người bệnh không cảm thấy đau trong và sau quá trình chụp, không tiềm ẩn rủi ro sau khi chụp (nếu thực hiện đúng theo chỉ định của bác sĩ).

Tuy nhiên, độ nhạy và độ đặc hiệu của kỹ thuật chụp X-quang thấp hơn so với chụp cắt lớp vi tính. Thế nên bác sĩ có thể khó xác định vị trí và căn nguyên của tắc nghẽn ruột. Hình ảnh tia X cũng có giá trị thấp trong trường hợp phân biệt tắc ruột thực thể với liệt ruột, không thể xác định rõ quai ruột non và ruột già. Những khó khăn này có thể khiến bác sĩ gặp trở ngại khi chẩn đoán.

Do đó, bác sĩ thường chỉ định cho người bệnh chụp X-quang tắc ruột kết hợp với chụp CT. Người bệnh cũng nên lưu ý thăm khám, chụp X-quang tại các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác.

Chụp Xquang tắc ruột bao nhiêu tiền?

Chi phí chụp X-quang tắc ruột bao nhiêu, có đắt không là điều mà nhiều người bệnh quan tâm. Chi phí chụp X-quang chẩn đoán tắc ruột dao động trong khoảng từ 250.000 VNĐ – 1.900.000 VNĐ tùy theo hình thức chụp Xquang bụng hay Xquang đại tràng, có hay không có thuốc cản quang…

*Lưu ý giá dịch vụ trên đây là giá tham khảo tại thời điểm cập nhật bài viết. Khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp bệnh viện để được tư vấn cụ thể về chi phí tại thời điểm sử dụng dịch vụ.

Kỹ thuật chụp X-quang tắc ruột có thể được áp dụng bảo hiểm y tế (trong một số trường hợp cụ thể). Để biết được chính xác chụp X-quang tắc ruột bao nhiêu tiền, có áp dụng bảo hiểm hay không, bạn nên liên hệ với bệnh viện dự định thăm khám để được tư vấn chính xác.

Nên chụp X-quang tắc ruột ở đâu?

Chụp X-quang tắc ruột là một kỹ thuật cơ bản để chẩn đoán tình trạng tắc ruột. Người bệnh có các dấu hiệu nghi ngờ tắc ruột nên thực hiện chẩn đoán tại các bệnh viện, cơ sở y tế uy tín.

Khi có triệu chứng nghi ngờ như đau bụng, buồn nôn, ói, chướng bụng… người bệnh nên đi thăm khám và thực hiện chỉ định chụp Xquang tắc ruột, nếu có. Hệ thống PlinkCare sở hữu máy chụp X-quang kỹ thuật số treo trần tân tiến, hình ảnh thể hiện rõ nét giúp bác sĩ có thể chẩn đoán tình trạng bệnh.

Các bác sĩ tại Trung tâm Chẩn đoán Hình ảnh & Điện quang Can thiệp, PlinkCare có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật chụp X-quang. Bệnh viện còn quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên sâu về tiêu hóa với chuyên môn cao, giúp người bệnh được chẩn đoán đúng, điều trị hiệu quả khi bị tắc ruột.

Để đặt lịch thăm khám, chụp X-quang tắc ruột hay xquang tắc ruột tại Hệ thống PlinkCare, Quý khách vui lòng liên hệ:

Tóm lại, mức độ nguy hiểm của tắc ruột tùy thuộc vào vị trí tắc, mức độ và thời gian tắc. Người bệnh nên đi khám, chụp X-quang tắc ruột nếu có chỉ định từ bác sĩ, nhằm chẩn đoán bệnh kịp thời, điều trị hiệu quả.