Bệnh viêm phổi có chữa được không? Điều trị như thế nào?

Tổng quan về bệnh viêm phổi

Viêm phổi theo định nghĩa của Bộ Y tế, là tình trạng nhiễm trùng của nhu mô phổi bao gồm viêm phế nang, ống và túi phế nang, tiểu phế quản tận hoặc viêm tổ chức kẽ của phổi. Bệnh thường do vi khuẩn, virus, nấm và một số tác nhân khác, nhưng không do trực khuẩn lao.

Triệu chứng phổ biến ở người bị viêm phổi gồm có ho, khó thở, hụt hơi, ho có đờm (có thể lẫn mủ), mệt mỏi, sốt, lú lẫn (thường ở người cao tuổi), buồn nôn, nôn, tiêu chảy… Đôi khi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị viêm phổi có thể không có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào.

Có nhiều nguyên nhân gây viêm phổi. Cụ thể, nguyên nhân viêm phổi có thể là do vi khuẩn (thường gặp sau khi bị cảm lạnh, cảm cúm), do các sinh vật giống vi khuẩn, do nấm hoặc do virus (bao gồm cả virus corona gây COVID-19). Loại viêm phổi do vi khuẩn phổ biến hơn cả được gọi là viêm phổi do phế cầu khuẩn.

Một số người bị viêm phổi trong thời gian nằm viện vì một căn bệnh khác. Viêm phổi mắc phải tại bệnh viện có thể nghiêm trọng vì vi khuẩn gây ra bệnh có thể kháng thuốc kháng sinh hơn. Những người mắc bệnh viêm phổi tại bệnh viện cũng đã từng bị bệnh nên sức đề kháng yếu hơn. Bệnh viêm phổi thường diễn tiến nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, người trên 65 tuổi, những người có vấn đề về sức khỏe hoặc hệ miễn dịch yếu.

Theo CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ), viêm phổi ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới mỗi năm. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong ở các nhóm tuổi gây 4 triệu ca tử vong (7% tổng số tử vong trên thế giới) hàng năm. Theo WHO (2015) viêm phổi là căn nguyên gây tử vong đứng hàng thứ 3 sau đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Tỷ lệ mắc viêm phổi ở các nước đang phát triển cao hơn gấp 5 lần so với các nước phát triển. (1)

Bệnh viêm phổi có chữa được không?

Viêm phổi là bệnh lý hô hấp cấp tính, phổ biến, nhiều người mắc phải, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm bao gồm suy hô hấp cấp hay nhiễm khuẩn huyết. Do đó, bệnh viêm phổi có chữa được không là một vấn đề được nhiều người quan tâm.

Thông thường, những người bị viêm phổi có thể được điều trị thành công nhưng đôi khi vẫn xảy ra biến chứng và gây tử vong, cụ thể trong đại dịch COVID vừa rồi. Hiệu quả điều trị viêm phổi phụ thuộc vào loại viêm phổi mà người bệnh mắc phải, thời gian điều trị, mức độ bệnh, độ tuổi và liệu người bệnh có gặp các vấn đề sức khỏe khác hay không.

Như vậy, bệnh viêm phổi có thể chữa trị được. Một số trường hợp viêm phổi nặng, điều trị muộn, diễn tiến bệnh nhanh có thể gây nguy hiểm, đặc biệt trong viêm phổi do siêu vi (ví dụ COVID, cúm…) hoặc do tình hình đáp ứng kháng sinh và khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể bệnh nhân kém.

Bệnh viêm phổi có tự khỏi được không?

Nếu không được điều trị thì bệnh viêm phổi có tự khỏi được không? Điều gì xảy ra nếu người bệnh viêm phổi không đến bệnh viện thăm khám và điều trị? Nhìn chung viêm phổi là bệnh cấp tính, đa số là do vi khuẩn vì vậy cần thăm khám để được điều trị càng sớm càng tốt. Một số trường hợp viêm phổi do siêu vi có thể dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS) cần thông khí cơ học và nhiều biến chứng. Ở trường hợp nhẹ, người bệnh có thể không cần nhập viện điều trị, bệnh nhân có thể theo dõi điều trị ngoại trú theo toa bác sĩ.

Tốt nhất, người bệnh viêm phổi hay có dấu hiệu nghi ngờ viêm phổi nên sớm đến bệnh viện có chuyên khoa hô hấp thăm khám, điều trị kịp thời, tuân thủ chỉ định và tái khám của bác sĩ. Người bệnh không nên tự điều trị tại nhà hoặc nghỉ để bệnh tự hết, vì thường người bệnh không thể tự xác định chính xác bệnh có nặng hay tiềm ẩn mối nguy nào không.

>>>Có thể bạn cần biết: Viêm phổi có nguy hiểm không? Yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi

Cách chẩn đoán bệnh viêm phổi

Chúng ta đã biết bệnh viêm phổi có chữa được không, vậy cách chẩn đoán căn bệnh này ra sao? Để chẩn đoán bệnh viêm phổi, bác sĩ cần thăm khám lâm sàng, trao đổi với người bệnh về các triệu chứng, tiền sử bệnh và những loại thuốc người bệnh đang dùng… Bác sĩ sẽ thực hiện đo huyết áp, nhiệt độ, nghe phổi qua ống nghe… Ngoài ra, người bệnh còn cần xét nghiệm máu, chụp X-quang ngực – phổi, đo SpO2, xét nghiệm đờm trên mẫu chất nhầy (đờm), chụp CT ngực, nuôi cấy dịch màng phổi, nội soi phế quản…

• Chụp X-quang ngực để tìm tình trạng tổn thương và mức độ tổn thương nhu mô phổi, giúp chẩn đoán viêm phổi.
• Xét nghiệm máu, chẳng hạn như công thức máu toàn bộ (CBC) đánh giá tình trạng nhiễm trùng hay không.
• Đo SpO2 giúp đo độ bão hòa oxy trong máu. Viêm phổi có thể khiến phổi của người bệnh giảm khả năng trao đổi khí và việc đo SpO2 có thể đánh giá được tình trạng giảm oxy máu và biến chứng suy hô hấp của bệnh viêm phổi.
• Chụp cắt lớp vi tính ngực (CT) có thể cho thấy mức độ phổi của người bệnh bị ảnh hưởng do viêm phổi. Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này cũng có thể cho biết những thông tin chi tiết hơn Xquang phổi về kiểu tổn thương, ví dụ như: kính mờ, hay đông đặc phổi … mức độ nặng của tổn thương ví dụ bao nhiêu phân thùy phổi, có tràn dịch màng phổi cận viêm không… có các biến chứng như áp xe phổi hoặc rối loạn màng phổi hay không.
• Xét nghiệm khí máu động mạch có thể được thực hiện nếu người bệnh có các triệu chứng nặng. Từ đó bác sĩ có thể đánh giá tình trạng thăng bằng kiềm toan, tình trạng oxy hóa máu cũng như tình trạng thông khí của người bệnh.
• Xét nghiệm cấy đờm, sử dụng mẫu đờm người bệnh khạc nhổ hoặc chất nhầy từ cơn ho để tìm ra loại tác nhân và kháng sinh đồ của tấc nhân gây ra bệnh viêm phổi.
• Xét nghiệm cấy máu có thể xác định mầm bệnh gây viêm phổi cũng như đánh giá liệu tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn có lây vào máu hay không.
• Xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR) trong dịch ngoáy mũi , hầu họng để tìm các tác nhân siêu vi gây viêm phổi như: COVID, cúm, RSV…
• Xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR) đa tác nhân nhanh chóng kiểm tra mẫu dịch tiết hoặc đờm của người bệnh để tìm ra DNS tác nhân gây viêm phổi bao gồm vi khuẩn, vi-rút….chỉ trong vài giờ.
• Nếu việc điều trị viêm phổi không hiệu quả, có thể cần nội soi phế quản để bác sĩ quan sát cấu trúc bên trong đường thở của người bệnh, đồng thời lấy mẫu mô phổi và dịch đàm trực tiếp ở vị trí tổn thương để giúp tìm ra nguyên nhân gây viêm phổi chính xác hơn.
• Nuôi cấy dịch màng phổi trong một số trường hợp viêm phổi có tràn dịch màng phổi , bác sĩ có thể nghi ngờ là mủ chỉ định chọc dịch màng phổi có thể được đề nghị. Bác sĩ thực hiện dùng kim để lấy mẫu dịch từ khoang màng phổi giữa phổi và thành ngực của người bệnh. Chất lỏng sau đó được kiểm tra vi khuẩn đồng thời giải áp cho khoang màng phổi.

Cách điều trị bệnh viêm phổi

Điều trị viêm phổi bao gồm việc điều trị nhiễm trùng và ngăn ngừa các biến chứng do viêm phổi gây ra. Những người bị viêm phổi nhẹ, không có bệnh nền và trẻ tuổi có thể được điều trị tại nhà bằng thuốc. Mặc dù hầu hết các triệu chứng sẽ thuyên giảm sau vài ngày, vài tuần nhưng cảm giác mệt mỏi có thể kéo dài một tháng hoặc hơn.

Các phương pháp điều trị viêm phổi tùy thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm phổi, tuổi tác, sức khỏe tổng thể của người bệnh. Các biện pháp điều trị được phân thành hai nhóm bao gồm:

1. Điều trị tại nhà

Điều trị tại nhà tập trung vào việc dùng thuốc và nghỉ ngơi đầy đủ. Bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus hoặc thuốc kháng nấm… Người bệnh có thể cần dùng thêm một số loại thuốc giảm đau, thuốc hạ sốt… để cải thiện các triệu chứng bệnh. Người bệnh nên nghỉ ngơi nhiều, tránh thức khuya và làm việc quá sức. Tránh hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá, khói bụi, các chất độc hại…

Cần uống nhiều nước để giúp làm loãng dịch tiết và đờm. Uống đồ uống ấm, tắm nước nóng và sử dụng máy tạo độ ẩm… giúp người bệnh cảm thấy dễ thở hơn. Người bệnh nên hạn chế dùng các món ăn lạnh, nhiều dầu mỡ. Thay vào đó, người bệnh nên tăng cường ăn nhiều loại trái cây, rau củ để bổ sung vitamin, giúp tăng cường hệ miễn dịch. Trong quá trình điều trị tại nhà, người bệnh cần theo dõi các triệu chứng và đến bệnh viện nếu bệnh diễn tiến nghiêm trọng.

2. Điều trị tại bệnh viện

Nếu người bệnh mắc viêm phổi ở mức độ nặng hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao thì cần điều trị tại bệnh viện. Người bệnh có thể được truyền dịch, kháng sinh qua đường tĩnh mạch, dùng liệu pháp oxy hoặc hỗ trợ thông khí cơ học và có thể được chữa trị bằng các phương pháp điều trị hô hấp khác tùy theo chỉ định của bác sĩ.

3. Các loại thuốc cho người bệnh viêm phổi

Nhiều người thắc mắc tự dùng thuốc điều trị thì viêm phổi có chữa được không? Tốt hơn hết người bệnh không nên tự dùng thuốc bởi viêm phổi cần sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị và việc dùng sai cách có thể làm bệnh diễn tiến nặng, gây nhiều biến chứng cũng như kéo dài thời gian điều trị, măt khác việc này có thể gây ra tình trạng kháng kháng sinh nguy hiểm về lâu dài. Người bệnh nên đi thăm khám để được bác sĩ chỉ định đơn thuốc phù hợp.

• Thuốc kháng sinh có thể được bác sĩ chỉ định cho bệnh viêm phổi do vi khuẩn. Hầu hết mọi người bắt đầu cảm thấy tốt hơn sau một đến ba ngày điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên, bạn nên dùng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn dừng thuốc quá sớm khi chưa hết phác đồ điều trị, bệnh viêm phổi có thể tái phát và chuyển biến nghiêm trọng hơn.
• Thuốc kháng virus được bác sĩ chỉ định cho bệnh viêm phổi do virus. Tuy nhiên, những loại thuốc này không có tác dụng chống lại mọi loại virus gây viêm phổi.
• Thuốc chống nấm được bác sĩ chỉ định cho bệnh viêm phổi do nấm.
• Bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh dùng các loại thuốc giảm đau, hạ sốt như aspirin, thuốc chống viêm không steroid (NSAID, chẳng hạn như ibuprofen hoặc naproxen) hoặc paracetamol để làm giảm triệu chứng bệnh. Lưu ý, KHÔNG cho trẻ em dùng aspirin.
• Cần lưu ý đừng dùng thuốc ho khi không có chỉ định của bác sĩ. Ho là một cách cơ thể hoạt động để thoát khỏi tình trạng nhiễm trùng. Nếu cơn ho khiến bạn không thể nghỉ ngơi, nên thảo luận với bác sĩ về phương pháp điều trị thích hợp.

Bệnh viêm phổi có tái phát sau điều trị không?

Viêm phổi có chữa được không và chữa có dứt điểm không? Liệu sau khi điều trị thì bệnh viêm phổi có tái phát không? Một số trường hợp ngưng điều trị khi bệnh chưa hoàn toàn được điều trị dứt điểm có nguy cơ tái phát cao hơn. Lúc này, việc điều trị viêm phổi tái phát trở nên khó khăn hơn do các vi khuẩn, virus xuất hiện hiện tượng kháng kháng sinh.

Các trường hợp được điều trị và chăm sóc đúng cách hiếm khi tái phát. Chỉ một tỷ lệ nhỏ những người mắc bệnh viêm phổi bị tái phát sau khi đã điều trị bệnh dứt điểm. Thời gian tái phát bệnh viêm phổi thường sau 1 tháng kể từ lần mắc bệnh trước. Tốt hơn hết, người bệnh nên dùng tất cả các loại thuốc và tuân theo chỉ định của bác sĩ dù cho có cảm thấy khỏe hơn trước khi dùng xong thuốc hoặc thực hiện xong phác đồ điều trị. Ngoài ra, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa cũng giúp hạn chế viêm phổi tái phát.

Một số trường hộ viêm phổi do COVID có thể để lại di chứng xơ phổi nên cần tiêm ngừa và điều trị đúng cách.

Khi nào cần nhập viện điều trị viêm phổi?

Một số trường hợp mắc bệnh viêm phổi không thể chữa trị tại nhà mà người bệnh cần nhập viện để được bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Nếu nghi ngờ bản thân có các triệu chứng viêm phổi, người bệnh cần đi thăm khám ngay. Khi đến thăm khám tại bệnh viện, tùy theo tình hình sức khỏe mà bác sĩ có thể chỉ định điều trị tại nhà hoặc nhập viện theo dõi. Thông thường, các trường hợp cần nhập viện điều trị bệnh viêm phổi gồm có:

• Gặp các triệu chứng bệnh nặng như ngạt thở, môi và đầu ngón tay tím xanh, đau ngực, sốt cao hoặc ho có chất nhầy nghiêm trọng hoặc các triệu chứng viêm phổi thông thường ngày càng diễn tiến nghiêm trọng hơn.
• Người bệnh thuộc nhóm có nguy cơ cao, bao gồm người lớn trên 65 tuổi, trẻ em từ hai tuổi trở xuống, những người có bệnh lý nền hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu.
• Người không biết cách tự chăm sóc tại nhà hoặc không thể tự chăm sóc, điều trị tại nhà.

Cách phòng tránh viêm phổi

Việc áp dụng các biện pháp chăm sóc sức khỏe phòng tránh viêm phổi góp phần giúp bạn hạn chế nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cũng như những bệnh lý hô hấp khác. Ngoài tiêm ngừa vắc xin, việc xây dựng lối sống khoa học, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, áp dụng các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn… cũng rất quan trọng, cụ thể như sau:

• Tiêm vắc xin: (2)
  • Cúm A và B là cúm mùa, gây ra các vụ dịch trong những năm gần đây, H5N1, H1N1,H7N9… Do virus cúm mùa có khả năng đột biến gen cao vì vậy tiêm phòng cúm hàng năm đóng vai trò quan trọng ngăn ngừa nhiễm cúm.
  • Virus hợp bào hô hấp (RSV) và virus gây ra COVID-19, phế cầu… là những nguyên nhân phổ biến gây viêm phổi. Có thể chủ động ngăn ngừa sự xâm nhập của các loại virus này bằng cách tiêm ngừa vắc xin phù hợp.
  • Việc tiêm phòng cúm hàng năm cũng có thể giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm phổi.
  • Một số loại vắc xin khác có thể giúp ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn và virus có thể dẫn đến viêm phổi, bao gồm ho gà, thủy đậu, Haemophilusenzae loại b (Hib), sởi.
  • Mọi người nên tiêm phòng để ngăn ngừa bệnh viêm phổi. Đặc biệt, trẻ em dưới 5 tuổi, những người từ 5 đến 64 tuổi có nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi do các tình trạng bệnh lý (bệnh phổi mạn tính, bệnh tim mạn tính, tiểu đường, bệnh thận mạn tính, bệnh gan mạn tính…) hoặc có nguy cơ cao do suy giảm miễn dịch, người lớn tuổi từ 65 tuổi trở lên là 3 nhóm đối tượng đặc biệt nên tiêm chủng phòng ngừa bệnh viêm phổi.
  • Mỗi người có thể tiêm ngừa các loại vắc xin liên quan tại Bệnh viện Tâm Anh, VNVC.
• Rửa tay: Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi ho hoặc xì mũi, đi vệ sinh, thay tã và trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn… là những biện pháp làm giảm nguy cơ mắc bệnh viêm phổi và nhiều bệnh khác, không còn quá lo lắng về việc viêm phổi có chữa được không.
• Không hút thuốc: Thuốc lá làm tổn hại đến khả năng chống nhiễm trùng của phổi và những người hút thuốc được phát hiện có nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cao hơn. Ngừng hút thuốc (chủ động và thụ động) là giải pháp để ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
• Chăm sóc tốt các tình trạng bệnh lý: Các vấn đề sức khỏe như hen suyễn, tiểu đường hoặc bệnh tim mạch… làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Để phòng ngừa viêm phổi, người đang mắc các bệnh liên quan cần chăm sóc sức khỏe, chủ động điều trị dứt điểm những bệnh lý đang gặp phải (với các bệnh cấp tính) và kiểm soát tốt những bệnh lý mạn tính.
• Xây dựng các thói quen tốt cho sức khỏe: Nên duy trì chế độ ăn uống khoa học với đa dạng các nhóm chất, nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục thường xuyên, tránh căng thẳng… để hạn chế nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cũng như giúp phục hồi nhanh hơn khi bị cảm lạnh, cúm hoặc các bệnh về đường hô hấp khác – những bệnh lý làm tăng nguy cơ bị bệnh viêm phổi.
• Đeo khẩu trang khi ở nơi công cộng hoặc tiếp xúc với người bệnh/người nghi ngờ mắc bệnh.

>>Xem thêm: Viêm phổi cấp tính là gì? Nguyên nhân và triệu chứng bệnh

Địa chỉ khám, điều trị viêm phổi đáng tin cậy

Bên cạnh thắc mắc viêm phổi có trị được không hay viêm phổi có chữa được không thì nên khám, điều trị viêm phổi ở đâu tốt cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Hiện nay, Hệ thống PlinkCare là bệnh viện đa khoa có chuyên khoa Hô hấp, chuyên thăm khám và điều trị các bệnh lý hô hấp trong đó có viêm phổi được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Bệnh viện trang bị hệ thống cơ sở vật chất, các trang thiết bị y tế, máy móc hiện đại, phục vụ tốt cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh lý hô hấp và viêm phổi nói riêng hiệu quả.

Hệ thống PlinkCare quy tụ các bác sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực bệnh hô hấp và các bệnh lý nội tổng hợp, giúp điều trị hiệu quả bệnh viêm phổi. Bệnh viện có quy trình thăm khám khoa học, khép kín, nhanh gọn với chi phí hợp lý, đảm bảo quyền lợi bảo hiểm y tế, giúp tối ưu hiệu quả khám và điều trị.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống PlinkCare, Quý khách vui lòng liên hệ:

Hy vọng bài viết đã phần nào giải đáp thắc mắc bệnh viêm phổi có chữa được không hay viêm phổi có trị được không. Người bệnh viêm phổi cần sớm đến cơ sở y tế thăm khám và tuân thủ đúng theo chỉ định chữa trị của bác sĩ.