Viêm phế quản ở trẻ em có lây không? Lây qua đường nào?

Tổng quan viêm phế quản ở trẻ em

Trước khi tìm hiểu viêm phế quản ở trẻ em có lây không thì hãy tìm hiểu tổng quan về bệnh trước. Viêm phế quản là bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ em, nhất là trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi. Bệnh xảy ra do các tác nhân gây nhiễm trùng xâm nhập vào đường hô hấp, dẫn đến viêm nhiễm khí quản và các phế quản lớn, gây nên các triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày của trẻ.

Việc điều trị viêm phế quản ở trẻ sẽ tùy thuộc vào độ tuổi, nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương do bệnh gây ra. Đa số trẻ sẽ được bác sĩ kê thuốc và hướng dẫn chăm sóc, theo dõi tại nhà nhưng nếu viêm phế quản nặng, có nguy cơ gây biến chứng, trẻ sẽ được yêu cầu nhập viện để bác sĩ theo dõi và chăm sóc tích cực.

1. Nguyên nhân

Nguyên nhân phổ biến gây viêm phế quản ở trẻ là virus, thường gặp như virus hợp bào hô hấp (RSV), Adenovirus type 1-7, Enterovirus, Parainfluenzae, Rhinovirus, Herpes Simplex virus,… Trong một số trường hợp, bệnh có thể do sự xâm nhập của vi khuẩn như S Pneumoniae, Chlamydia Pneumoniae, H Influenzae, Mycoplasma,…

Viêm phế quản ở trẻ em thường diễn biến cấp tính và hồi phục hoàn toàn sau 2 tuần, thường bệnh không kéo dài quá 4 tuần. Ngoài ra, ít gặp hơn là tình trạng viêm phế quản kéo dài trên 4 tuần do vi khuẩn gây nên.

Trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu đang mắc phải hoặc vừa mới khỏi các bệnh lý liên quan đến tai – mũi – họng. Trẻ có hệ miễn dịch suy giảm, có các bệnh nền như trào ngực dạ dày, xơ nang,… cũng là những đối tượng dễ bị các tác nhân gây bệnh tấn công. Khói bụi, khói thuốc lá, chăm sóc trẻ không đúng cách, môi trường ô nhiễm, thời tiết thay đổi thất thường,… là các yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ viêm phế quản ở trẻ.

2. Triệu chứng

Triệu chứng của viêm phế quản ở trẻ em khá giống với các bệnh đường hô hấp khác. Vì vậy, nhiều trường hợp trẻ mắc bệnh được đưa đến bệnh viện cấp cứu khi bệnh có diễn tiến nặng, thậm chí đã xuất hiện biến chứng. Các triệu chứng phổ biến của viêm phế quản ở trẻ gồm:

• Nghẹt mũi, sổ mũi;
• Khò khè, khó thở;
• Đau họng, ho khan, ho có đờm (cơn ho xuất hiện nhiều hơn về đêm hoặc sáng sớm);
• Sốt;
• Mệt mỏi, đau mỏi cơ, đau tức ngực (ở trẻ lớn);
• Biếng ăn, bú kém, có thể có nôn ói/tiêu chảy.

Đặc biệt, trẻ cần được đưa đến bệnh viện ngay khi trẻ có các triệu chứng nặng sau:

• Tím tái;
• Khó thở;
• Li bì, muốn ngủ nhiều hơn;
• Sốt cao không hạ khi đã dùng thuốc hạ sốt;
• Có hiện tượng co lõm ngực (ở trẻ lớn), thở nhanh, thở gấp, cánh mũi phập phồng.

Lưu ý: Trẻ có các dấu hiệu mắc bệnh, phụ huynh nên đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám sớm, từ đó tư vấn điều trị phù hợp. Phụ huynh tuyệt đối không tự chữa bệnh cho trẻ tại nhà bằng các bài thuốc dân gian, cho trẻ uống kháng sinh hoặc dùng lại toa thuốc cũ khi thấy trẻ có các triệu chứng tương tự lần bệnh trước đó. Bởi điều này có thể khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, xuất hiện biến chứng nguy hiểm và gây khó khăn khi điều trị.

Viêm phế quản ở trẻ em có lây không?

Viêm phế quản ở trẻ em là bệnh lý có thể lây lan. Đây là một bệnh lý có khả năng lây lan nhanh chóng. Đối với bé khỏe mạnh có thể bị lây nhiễm virus khi ở nơi có dịch hoặc tiếp xúc với các đồ vật mang mần bệnh.

Viêm phế quản ở trẻ em lây qua đường nào?

Tác nhân gây bệnh viêm phế quản ở trẻ em có thể lây qua hai con đường là trực tiếp hoặc gián tiếp:

1. Lây trực tiếp

Khi mắc bệnh viêm phế quản, trẻ sẽ thường xuyên ho, hắt hơi,… Điều này vô tình phát tán các giọt bắn có chứa virus gây bệnh ra môi trường bên ngoài. Trẻ khỏe mạnh có thể bị nhiễm virus gây bệnh khi hít phải chúng khi ở gần người bệnh. Đây cũng chính là con đường lây lan chủ yếu của bệnh viêm phế quản ở trẻ em.

2. Lây gián tiếp

Một số chủng virus có thể tồn tại khá lâu ở môi trường bên ngoài, chúng bám vào các bề mặt và vật dụng xung quanh. Khi trẻ khỏe mạnh vô tình chạm vào chúng, tác nhân gây viêm phế quản sẽ xâm nhập vào hệ hô hấp của trẻ và gây bệnh. Do đó, trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu trong gia đình đang có người bị viêm phế quản hay có thói quen dùng chung các vật dụng cá nhân như khăn mặt, ly, chén,…

Khi nào viêm phế quản ở trẻ ngừng lây nhiễm?

Tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh, thời gian lây nhiễm viêm phế quản ở trẻ sẽ khác nhau. Bệnh có thể bắt đầu lây nhiễm ngay cả khi chưa có triệu chứng và kéo dài đến vài tuần sau đó. Với tác nhân gây bệnh là virus, có thể phải mất một tuần hoặc lâu hơn để bệnh ngừng lâu nhiễm. Ví dụ, viêm phế quản ở trẻ em do RSV gây ra, virus lây lan trong khoảng 3 – 8 ngày, bao gồm 1 – 2 ngày trước khi trẻ phát bệnh; viêm phế quản ở trẻ do virus cúm sẽ lây lan trong khoảng 2 – 7 ngày, bao gồm khoảng 1 ngày trước khi trẻ xuất hiện triệu chứng. (1)

>>>Có thể bạn chưa biết: Bệnh viêm phế quản ở trẻ em bao lâu thì khỏi?

Biện pháp phòng ngừa lây nhiễm viêm phế quản ở trẻ em

Tiếp theo vấn đề viêm phế quản ở trẻ em có lây không sẽ là cách phòng ngừa lây nhiễm bệnh. Có nhiều tác nhân gây bệnh viêm phế quản ở trẻ, vậy nên rất khó để phòng ngừa bệnh một cách tuyệt đối. Tuy nhiên, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa viêm phế quản ở trẻ em là vô cùng cần thiết. Một số biện pháp giúp trẻ nâng cao đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh được các chuyên gia khuyến cáo:

1. Rửa tay thường xuyên

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khuyến cáo trẻ nên có thói quen rửa tay với xà phòng thường xuyên để giảm nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Trẻ nên được hướng dẫn rửa tay đúng cách trước khi ăn; sau khi đi vệ sinh, ho, hắt hơi hay xì mũi. Người chăm sóc trẻ trực tiếp cũng nên có thói quen rửa tay với xà phòng thường xuyên để tránh lây nhiễm bệnh cho trẻ.

2. Không chạm vào mắt, mũi hoặc miệng

Tác nhân gây bệnh có thể bám vào tay trẻ khi chúng vô tình chạm vào các bề mặt có chứa virus, vi khuẩn gây bệnh. Và khi trẻ đưa tay lên vùng mặt, các tác nhân này có thể sẽ “nhân cơ hội” xâm nhập vào đường hô hấp gây bệnh cho trẻ. Do đó, phụ huynh không nên cho trẻ chạm tay vào mắt, mũi, miệng.

3. Tiêm phòng cúm

Trẻ nên được tiêm phòng cúm bởi virus cúm là một trong những tác nhân gây viêm phế quản thường. Nguy cơ mắc bệnh viêm phổi ở trẻ giảm đáng kể khi trẻ được tiêm phòng cúm đủ mũi và đúng định kỳ. Ngoài vacxin ngừa cúm, trẻ nên được tiêm phòng đầy đủ các loại vacxin phòng bệnh theo khuyến cáo của Bộ Y tế để tăng đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc gặp phải các biến chứng nguy hiểm khi mắc bệnh.

4. Tăng cường hệ thống miễn dịch

Xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh sẽ giúp hệ thống miễn dịch của trẻ khỏe mạnh hơn. Trẻ nên cân bằng thời gian học tập, vui chơi và ngủ nghỉ; ngủ đủ giấc; tránh căng thẳng, áp lực; ăn uống phù hợp; tập thể dục thể thao hàng ngày.

5. Tập thể dục vừa phải

Tập thể dục thể thao là thói quen không thể thiếu để rèn luyện sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy việc tập thể dục với cường độ cao, kéo dài và quá sức có thể gây tác dụng ngược, ức chế hệ thống miễn dịch. Vì vậy, phụ huynh lưu ý chỉ cho trẻ tập các bài tập thể dục với cường độ vừa phải, vừa sức, nhất là vào mùa lạnh, khi thời tiết thay đổi thất thường, nguy cơ mắc bệnh tăng cao. (2)

6. Vệ sinh nhà cửa

Không gian sống, phòng ốc, nhà cửa nên được vệ sinh sạch sẽ thường xuyên, đảm bảo sự thông thoáng, tránh ẩm mốc tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển. Ngoài dọn dẹp hàng ngày, phụ huynh nên khử khuẩn định kỳ cho ngôi nhà, khu vui chơi và đồ chơi của trẻ.

7. Bỏ hút thuốc lá

Thuốc lá không chỉ gây hại trực tiếp cho người hút mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho người khác khi hít phải khói thuốc lá. Do đó, để bảo vệ trẻ khỏi các tác nhân gây bệnh viêm phế quản, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh hơn, phụ huynh nên bỏ hút thuốc lá (nếu có sử dụng) và tránh để trẻ đến gần người hút thuốc lá.

>>>Tham khảo thêm: Bệnh viêm phế quản có lây không? Lây như thế nào?

8. Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

Ăn uống đủ chất và đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ theo lứa tuổi đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Bên cạnh đó, để tăng cường đề kháng, phụ huynh có thể cho trẻ ăn thêm nhiều rau xanh, trái cây tươi. Bên cạnh đó, phụ huynh nên hạn chế cho trẻ ăn các thực phẩm không lành mạnh như thức ăn nhanh, đồ chiên rán, bánh kẹo ngọt,…

9. Đeo khẩu trang

Trẻ nên được đeo khẩu trang kháng khuẩn khi ra ngoài, đặc biệt là khi đến các khu vực công cộng, có dịch bệnh bùng phát. Điều này sẽ giúp trẻ giảm nguy cơ hít phải các giọt bắn có chứa tác nhân gây bệnh trong không khí.

10. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh

Nếu bạn bè, người thân trong gia đình đang có dấu hiệu mắc bệnh đường hô hấp, bị cảm, phụ huynh không nên cho trẻ đến gần. Việc tiếp xúc gần, dùng chung các vật dụng cá nhân với người bệnh có thể khiến trẻ bị lây nhiễm virus/vi khuẩn gây viêm phế quản.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ chuyên khoa Nhi, PlinkCare theo địa chỉ:

Viêm phế quản ở trẻ em có lây không? Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về bệnh viêm phế quản và các con đường lây nhiễm của bệnh lý này cũng như cách phòng bệnh hiệu quả cho trẻ.