Viêm khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì để hỗ trợ cải thiện tình trạng?

Mối quan hệ giữa dinh dưỡng và bệnh viêm khớp

Trước khi làm rõ thắc mắc viêm khớp kiêng ăn gì, đầu tiên người bệnh cần tìm hiểu mối quan hệ giữa dinh dưỡng và bệnh viêm khớp. Chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị bệnh viêm khớp. Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học, ưu tiên thực phẩm có lợi cho sức khỏe xương khớp có thể góp phần hỗ trợ làm dịu các triệu chứng viêm khớp. Mặt khác, chế độ dinh dưỡng kém khoa học, dung nạp quá mức các thực phẩm gây viêm có thể khiến bệnh viêm khớp tiến triển nhanh hơn và tiềm ẩn biến chứng nguy hiểm.

Do đó, việc tìm hiểu bị viêm khớp nên ăn gì và viêm khớp kiêng ăn gì trong khẩu phần hằng ngày là điều cần thiết giúp người bệnh nâng cao sức khỏe, tối ưu hiệu quả chữa trị.

Gợi ý chế độ ăn cho người bị viêm khớp

Người bệnh nên đi khám dinh dưỡng để được bác sĩ tư vấn chế độ ăn phù hợp. Một số lưu ý có thể bao gồm:

1. Thực phẩm giàu canxi

Người bệnh viêm khớp nên bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi vào chế độ dinh dưỡng của mình. Mỗi ngày, người bệnh viêm khớp được khuyến nghị tiêu thụ canxi với hàm lượng khoảng 1500 mg. Quá trình sử dụng các loại thuốc giúp điều trị viêm khớp có thể gây tác dụng phụ, làm suy giảm hàm lượng canxi trong cơ thể người bệnh. Vậy, viêm khớp nên ăn gì để có thể bổ sung canxi cho cơ thể? Đáp án là bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi chẳng hạn như sữa tách béo, các loại hạt, sữa chua, trứng, rau lá xanh đậm…

2. Thực phẩm giàu vitamin D

Cơ thể sẽ chuyển hóa vitamin D được hấp thụ thành hormone steroid. Đây là loại hormone sở hữu khả năng tạo nên các loại enzyme hỗ trợ nâng cao sức khỏe hệ miễn dịch, chống viêm. Ngoài ra, vitamin D còn góp phần giúp điều hòa miễn dịch, kháng viêm hiệu quả.

Nghiên cứu cho biết, nồng độ vitamin D trong huyết thanh của người bệnh viêm khớp thường có xu hướng suy giảm so với người khỏe mạnh. Vậy người bị viêm khớp ăn gì chứa hàm lượng vitamin D cao? Một số thực phẩm cung cấp hàm lượng vitamin D dồi dào có lợi cho sức khỏe của người bệnh viêm khớp (với điều kiện tiêu thụ vừa phải) điển hình như tôm, lòng đỏ trứng, các loại nấm…

3. Omega 3 giúp giảm tình trạng viêm

Axit béo không bão hòa đa omega-3 đóng vai trò giúp cơ thể điều hòa miễn dịch và kiểm soát phản ứng viêm hiệu quả. Điều này có ý nghĩa quan trọng, ảnh hưởng đến quá trình sinh hóa của bệnh viêm khớp. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng của người bệnh viêm khớp cần bổ sung các loại thực phẩm giàu omega-3 như dầu ô-liu, hạt chia, cá hồi, cá thu…

4. Thực phẩm giàu chất xơ

Bổ sung chất xơ đã được chứng minh có thể hỗ trợ làm giảm mức protein phản ứng C trong máu (CRP) – đặc trưng của bệnh viêm khớp. Ngoài ra, tăng cường chất xơ trong chế độ dinh dưỡng còn góp phần giúp nâng cao sức khỏe tổng thể của người bệnh viêm khớp, hỗ trợ làm giảm triệu chứng và sự tiến triển của bệnh. Các loại thực phẩm giàu chất xơ nên có trong chế độ ăn uống của người bệnh gồm: rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu…

5. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Bổ sung các chất chống oxy hóa, đặc biệt là vitamin A, vitamin C, vitamin E và vitamin K2, vào chế độ dinh dưỡng của người bệnh viêm khớp là rất cần thiết. Cụ thể, vitamin A giúp giảm viêm bằng cách tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch, vitamin C kích thích cơ thể sản sinh collagen và proteoglycan – thành phần chính trong ma trận ngoại bào của sụn khớp, vitamin E hỗ trợ sự phát triển của tế bào sụn và vitamin K2 góp phần điều trị viêm khớp thông qua cơ chế điều hòa miễn dịch.

Do đó, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng giàu các chất chống oxy hóa này không chỉ giúp tăng cường khả năng kháng viêm mà còn hỗ trợ cơ thể chống lại tác động của các gốc tự do, ngăn ngừa hiệu quả sự bùng phát của các đợt viêm khớp cấp tính.

6. Người bị viêm khớp cần tránh các thực phẩm gây viêm

Để ngăn chặn nguy cơ khởi phát phản ứng viêm khiến bệnh bùng phát, chế độ dinh dưỡng của người bị viêm khớp cần tránh dung nạp các chất gây viêm như tinh bột tinh chế, gluten, đường fructose, chất béo bão hòa, cồn… Vì vậy, người bệnh viêm khớp kiêng ăn gì có chứa chất gây viêm điển hình như thịt hộp, xúc xích, bia, rượu, nước ngọt…

Viêm khớp kiêng ăn gì?

1. Bị viêm khớp kiêng ăn thực phẩm nhiều đường

Tiêu thụ đường quá mức đã được chứng minh có thể tiềm ẩn nguy cơ làm suy giảm sức khỏe hệ miễn dịch. Để kiểm soát bệnh viêm khớp hiệu quả, người bệnh cần tránh dung nạp đường quá mức bằng cách hạn chế tiêu thụ thực phẩm nhiều đường như nước ngọt, sữa đặc có đường, bánh kẹo, siro…

2. Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn

Nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ giữa việc tiêu thụ nhiều thịt đỏ (thịt lợn, thịt bò…), các loại thịt chế biến sẵn (xúc xích, thịt hộp, thịt xông khói…) và nguy cơ thúc đẩy bệnh viêm khớp tiến triển nhanh chóng. Bởi hàm lượng hydrocacbon thơm đa vòng, chất béo bão hòa, chất bảo quản… trong các loại thực phẩm này có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu nhanh chóng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người bệnh viêm khớp.

3. Một số loại dầu thực vật

Nghiên cứu cho biết, tiêu thụ quá mức axit béo omega-6 có thể làm gia tăng phản ứng viêm trong cơ thể, khiến tình trạng viêm bùng phát nhanh chóng. Do đó, việc sử dụng nhiều các loại dầu thực vật có hàm lượng omega-6 cao như dầu hướng dương, dầu ngô… có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người bị viêm khớp, làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm và đau khớp.

4. Viêm khớp nên kiêng ăn thực phẩm chứa nhiều muối

Tiêu thụ muối quá mức trong thời gian dài là tác nhân khiến quá trình phá hủy sụn khớp ở người mắc bệnh viêm khớp diễn ra nhanh chóng.Vì vậy, để hạn chế gây tổn thương khớp, người bệnh viêm khớp cần tránh dung nạp thực phẩm nhiều muối như mì ăn liền, thực phẩm đóng hộp, thịt xông khói…

5. Thực phẩm chứa nhiều AGEs

Advanced glycation end products (AGEs) là thành phẩm của quá trình phản ứng giữa protein hoặc chất béo với đường. Sự tích lũy AGEs lâu dài trong cơ thể đã được chứng minh có thể làm khởi phát phản ứng viêm nhiễm và quá trình căng thẳng oxy hóa. Vì vậy, người bệnh viêm khớp cần kiêng ăn gì chứa hàm lượng AGEs cao như bơ thực vật, thịt xông khói, mayonnaise…

6. Viêm khớp không nên uống rượu bia

Lạm dụng bia rượu đã được chứng minh có thể khiến bệnh viêm khớp tiến triển nhanh chóng thông qua cơ chế gây suy giảm miễn dịch, thúc đẩy phản ứng viêm khởi phát mạnh mẽ. Do đó, người mắc bệnh viêm khớp cần tránh tiêu thụ bia, rượu để bảo vệ sức khỏe tối ưu.

Bị viêm khớp nên ăn gì?

Ngoài viêm khớp kiêng ăn gì, người bệnh cần tham vấn ý kiến bác sĩ nên dùng các loại thực phẩm có lợi nào trong thực đơn ăn uống của mình. Có thể tham khảo các gợi ý sau:

1. Trà xanh

Chất chống oxy hóa catechin trong trà xanh đã được chứng minh có tác dụng góp phần hỗ trợ làm giảm khối lượng mỡ dưới da hiệu quả. Nghiên cứu cho biết, epigallocatechin-3-gallate (EGCG) trong trà xanh có thể hỗ trợ làm chậm mức độ và tốc độ tổn thương sụn ở người mắc bệnh viêm khớp. Do đó, thường xuyên tiêu thụ trà xanh với lượng phù hợp sẽ hỗ trợ người bệnh viêm khớp nâng cao khả năng kháng viêm và cải thiện cân nặng hiệu quả.

2. Cá hồi

Người bệnh viêm khớp nên bổ sung cá hồi vào chế độ dinh dưỡng của mình. Bởi vì, hàm lượng axit béo omega-3 trong loại thực phẩm có thể góp phần ức chế các phản ứng viêm nhiễm trong cơ thể, giúp làm dịu các cơn viêm khớp cấp tính.

3. Các loại quả mọng

Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, quả mâm xôi… là nguồn cung cấp dồi dào các chất chống oxy hóa như vitamin C, anthocyanins, carotenoids… Những chất này giúp cơ thể tăng cường khả năng chống lại sự tấn công của các gốc tự do, từ đó giảm thiểu tổn thương do viêm. Vì vậy, việc thường xuyên bổ sung các loại quả mọng vào chế độ ăn không chỉ hỗ trợ người bệnh viêm khớp kiểm soát phản ứng viêm mà còn góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể.

4. Rau củ nhiều màu sắc

Người bệnh viêm khớp nên bổ sung các loại rau củ nhiều màu sắc vào chế độ dinh dưỡng của mình. Một số loại rau củ người bệnh viêm khớp có thể cân nhắc sử dụng, gồm::

• Các loại rau củ màu cam: Rau củ có màu cam đậm như quả gấc, ớt chuông, bí ngô… là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa dồi dào cùng nhiều loại vitamin giúp nâng cao sức khỏe hệ miễn dịch.
• Rau củ có màu vàng, đỏ: Bên cạnh chất chống oxy hóa thực vật, các loại rau củ có màu vàng, đỏ như ngô, khoai lang, củ dền… là nguồn cung cấp vitamin A và vitamin C dồi dào.
• Rau củ màu xanh đậm: Hầu hết các loại rau củ màu xanh đậm như củ su hào, bông cải xanh, rau mầm, cải xoăn… đều là nguồn cung cấp các chất chống oxy hóa mạnh mẽ như vitamin C, vitamin E, flavonoids, carotenoids… cùng các hợp chất có tính kháng viêm mạnh mẽ như indoles, isocyanate, sulforaphane…

5. Dầu oliu

Dầu ô-liu nên được đưa vào chế độ dinh dưỡng để hỗ trợ nâng cao sức khỏe tổng thể cho người bệnh viêm khớp. Nhờ hàm lượng dồi dào các chất chống oxy hóa thuộc nhóm polyphenols như hydroxytyrosol, oleuropein, lignans… dầu ô-liu có khả năng góp phần làm giảm mức độ tổn thương khớp, hỗ trợ kiểm soát viêm và cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả.

6. Một số loại thảo mộc, gia vị

Thường xuyên ăn một số loại thảo mộc, gia vị có thể góp phần kiểm soát bệnh viêm khớp hiệu quả, cụ thể:

• Củ nghệ: Hàm lượng curcumin dồi dào trong củ nghệ có thể góp phần ngăn chặn sự tấn công của các enzyme và cytokine gây viêm, bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do bệnh viêm khớp gây ra.
• Gừng: Các hợp chất chống oxy hóa có trong củ gừng như 8-shogaol, zingerone, 6-shogaol… đã được chứng minh sở hữu khả năng kháng viêm mạnh mẽ, góp phần cải thiện mức độ viêm khớp hiệu quả.
• Tỏi: Thường xuyên ăn tỏi đã được chứng minh có thể hỗ trợ làm giảm triệu chứng của bệnh viêm khớp nhờ cung cấp hàm lượng hợp chất lưu huỳnh hữu cơ dồi dào.
• Ớt: Hợp chất capsaicin trong quả ớt đã được chứng minh sở hữu đặc tính góp phần ức chế cảm giác đau trong cơ thể thông qua cơ chế dẫn truyền các xung động ngoại vi đến hệ thần kinh trung ương.

7. Các loại đậu

Các loại đậu như đậu nành, đậu Hà Lan, đậu đỏ, đậu thận, đậu xanh… không chỉ giàu đạm thực vật mà còn là nguồn cung cấp chất xơ, axit béo không bão hòa dồi dào. Nhờ vậy, bổ sung các loại đậu vào khẩu phần ăn uống hàng ngày có thể góp phần nâng cao sức khỏe và hỗ trợ kiểm soát bệnh viêm khớp hiệu quả.

8. Ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp magie, selen, vitamin E… dồi dào. Bổ sung các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, hạt kê, kiều mạch… vào chế độ dinh dưỡng có thể giúp ức chế phản ứng viêm, từ đó góp phần cải thiện chứng viêm khớp hiệu quả.

9. Sôcôla đen

Socola đen nguyên chất là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa dồi dào như polyphenol, flavonoid, hợp chất thực vật phytochemical, catechin… Thường xuyên ăn loại thực phẩm này có thể góp phần làm giảm triệu chứng của bệnh viêm khớp.

10. Các loại hạt

Các loại hạt như hạt chia, hạt hạnh nhân, hạt dẻ, hạt óc chó… chứa hàm lượng axit alpha linoleic (ALA) dồi dào. Đây là loại axit béo thuộc nhóm omega-3 sở hữu khả năng kháng viêm mạnh mẽ. Vì vậy, thường xuyên ăn các loại hạt có thể góp phần làm dịu triệu chứng của bệnh viêm khớp.

Khám và tư vấn chế độ ăn cho người bệnh viêm khớp

Người bệnh viêm khớp cần thăm khám tại chuyên khoa dinh dưỡng ở các cơ sở y tế uy tín để bác sĩ tư vấn chi tiết về chế độ dinh dưỡng, góp phần cải thiện bệnh hiệu quả. Người bệnh có thể chọn Thăm khám & Thiết kế Thực đơn Dinh dưỡng chuyên biệt, chuẩn cá nhân hóa, hỗ trợ cải thiện bệnh viêm khớp tại chuyên khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Hệ thống PlinkCare, Tâm Anh Quận 7.

Tại đây, người bệnh viêm khớp sẽ được các bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm thăm khám trực tiếp và đưa ra đánh giá tổng quan về nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể, tình trạng bệnh cụ thể. Qua đó, thiết lập chế độ dinh dưỡng chi tiết, chỉ rõ bị viêm khớp kiêng ăn gì và viêm khớp nên ăn gì để nâng cao sức khỏe tổng thể, đồng thời tối ưu hiệu quả kiểm soát bệnh viêm khớp.

Như vậy, bài viết đã cung cấp những thông tin giúp làm rõ vấn đề viêm khớp kiêng ăn gì và bị viêm khớp nên ăn gì để nâng cao sức khỏe, hỗ trợ kiểm soát bệnh hiệu quả. Người bệnh viêm khớp có thể liên hệ đến Hệ thống PlinkCare để bác sĩ tư vấn chi tiết về chế độ dinh dưỡng an toàn, phù hợp.