Viêm da cơ địa ở tay: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Viêm da cơ địa ở tay là gì?

Viêm da cơ địa ở tay là bệnh về da phổ biến, thuộc loại bệnh chàm, nên còn được biết đến với tên gọi bệnh chàm bàn tay. Viêm da cơ địa ở tay ngoài ảnh hưởng đến vùng da lòng bàn tay, bệnh còn ảnh hưởng đến mặt lưng, được gây ra bởi nhiều nguyên nhân. Ngoài ra, viêm da cơ địa ở lòng bàn tay còn được gọi là bệnh tổ đỉa. Di truyền, các dị nguyên tiếp xúc và các chất kích ứng đóng vai trò “kích hoạt” viêm da cơ địa.

Viêm da cơ địa bàn tay, mặc dù không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống và tâm lý của người bệnh. Vì vậy, nếu bệnh gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc hằng ngày, người bệnh cần đến khám tại chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da.

Dấu hiệu nhận biết tay bị viêm da cơ địa

Dấu hiệu nhận biết tay bị viêm da cơ địa bao gồm: (1)

• Các vùng da bị ảnh hưởng có thể cảm thấy khô, bong vảy, sần sùi, gây ngứa và châm chích.
• Có những mụn nước nhỏ sâu li ti, nhất là ở rìa các ngón tay hoặc vết nứt, có thể gây đau khi cử động bàn tay hoặc ngón tay, làm giới hạn các hoạt động hằng ngày.

Ngoài ra, viêm da cơ địa ở tay còn có 2 giai đoạn, mỗi giai đoạn có các triệu chứng khác nhau:

• Giai đoạn cấp tính: ban đỏ, phù nề, ngứa dữ dội hoặc bỏng rát, rỉ dịch nhiều.
• Giai đoạn mãn tính: tăng sừng, lichen hóa, đau hoặc châm chích, nứt nẻ, khô ráp.

Nguyên nhân bị viêm da cơ địa ở tay

Nguyên nhân bị viêm da cơ địa ở bàn tay bao gồm: (2)

• Do da bị tổn thương trực tiếp bởi các hóa chất mạnh như sản phẩm tẩy rửa gia dụng và thuốc tẩy hoặc chất kích thích, đặc biệt là tiếp xúc nhiều lần với xà phòng, chất tẩy rửa và nước.
• Da tiếp xúc với các chất gây dị ứng như nước hoa, kim loại, cao su hoặc da cũng có thể gây viêm da ở những người bị dị ứng với các chất này.
• Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân gây bệnh không thể xác định (vô căn).

Đối tượng dễ mắc viêm da cơ địa ở bàn tay

Đối tượng dễ mắc viêm da cơ địa ở tay chính là phụ nữ, trẻ em và những người làm việc trong môi trường hóa chất, ẩm ướt. Bệnh đặc biệt phổ biến trong các ngành liên quan đến công việc thường xuyên tiếp xúc với nước hoặc tiếp xúc với hóa chất như làm sạch, phục vụ ăn uống, gia công kim loại, làm tóc, chăm sóc sức khỏe, làm việc nhà, sơn và công việc cơ khí.

Hình ảnh viêm da cơ địa bàn tay

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi xuất hiện các dấu hiệu hoặc nghi ngờ mắc viêm da cơ địa ở tay, người bệnh cần đến gặp bác sĩ Da liễu – Thẩm mỹ Da để được chẩn đoán và đánh giá tình trạng. Bệnh có thể nhầm lẫn với các tình trạng khác có ảnh hưởng đến bàn tay, như bệnh ghẻ hoặc vảy nến. Bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa trên triệu chứng, tìm hiểu bệnh sử và tiến hành các xét nghiệm cần thiết để loại trừ các tình trạng bệnh có biểu hiện tương tự.

Chẩn đoán viêm da cơ địa ở bàn tay

Chẩn đoán viêm da cơ địa ở bàn tay chủ yếu là khám lâm sàng dựa trên triệu chứng. Bệnh thường dễ chẩn đoán dựa theo bệnh sử và khám lâm sàng, bác sĩ sẽ xem xét:

• Diễn biến của bệnh là cấp tính, tái phát hoặc mãn tính.
• Tiền sử bệnh ngoài da.
• Có viêm da ở vị trí khác hay không.
• Nghề nghiệp và sở thích.

Việc xác định nguyên nhân gây bệnh có thể phức tạp vì có thể do nhiều yếu tố gây ra. Người bệnh mạn tính có thể yêu cầu xét nghiệm, bao gồm:

• IgE huyết thanh toàn phần nếu chẩn đoán dị ứng không rõ ràng.
• Cấy dịch mủ ở da để tìm vi khuẩn.
• Phết da để soi tìm vi nấm dưới kính hiển vi.
• Xét nghiệm dị nguyên để tìm các tác nhân dị ứng có thể xảy ra.
• Sinh thiết da (hiếm khi được sử dụng).

Cách điều trị viêm da cơ địa bàn tay

Cách điều trị viêm da cơ địa ở tay tốt nhất là tìm ra và tránh những nguyên nhân kích hoạt bệnh. Biết những dị nguyên gây ngứa hoặc làm nặng hơn tình trạng bệnh có thể giúp phòng tránh những đợt bùng phát cấp tính của bệnh. Chăm sóc da tay đúng cách là phương pháp điều trị và phòng ngừa bệnh tốt nhất, được bác sĩ khuyên thực hiện cho các trường hợp bệnh nhẹ:

• Giảm thiểu tiếp xúc với các chất gây kích ứng bao gồm nước, xà phòng và chất tẩy rửa.
• Vệ sinh tay bằng các sản phẩm không chứa chất tẩy rửa hay cồn.
• Thường xuyên sử dụng kem dưỡng ẩm cho bàn tay.
• Nên đeo găng tay bảo vệ khi tiếp xúc các hóa chất tại nơi làm việc.

Đối với các trường hợp nặng hơn, người bệnh cần được điều trị với thuốc đặc trị dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

• Steroid thoa tại chỗ là phương pháp điều trị hiệu quả và được sử dụng rộng rãi để điều trị bệnh. Thoa một lớp vừa đủ thuốc tại các tổn thương đỏ và ngứa nhiều, với tần suất 1-2 lần/ngày trong 7-14 ngày hoặc đến khi hết ngứa.
• Thuốc ức chế calcineurin (tacrolimus và pimecrolimus) có hiệu quả điều trị bệnh và ít tác dụng phụ và có thể thay thế steroid trong kiểm soát bệnh lâu dài.
• Đối với tình trạng bệnh mức độ nặng hoặc lan tỏa toàn thân, steroid đường toàn thân có thể sử dụng ngắn ngày giúp kiểm soát bệnh nhanh chóng.
• Đối với một số trường hợp không đáp ứng với các điều trị thông thường, các thuốc điều hòa miễn dịch toàn thân có thể được thêm vào, chẳng hạn như Methotrexate, Cyclosporin hoặc thuốc sinh học.

Liệu pháp ánh sáng (quang trị liệu bằng UVB hoặc PUVA) cũng được chứng minh là hiệu quả trong viêm da cơ địa bàn tay kháng trị.

Biện pháp ngăn ngừa viêm da cơ địa bàn tay

Biện pháp ngăn ngừa viêm da cơ địa ở tay bộc phát bao gồm:

• Tránh hoặc hạn chế tiếp xúc với các chất gây dị ứng và kích ứng.
• Đeo găng tay khi rửa chén bát.
• Sử dụng xà phòng và chất tẩy rửa nhẹ, không hương liệu.
• Sử dụng dưỡng ẩm nhiều lần trong ngày để bảo vệ da khỏi các chất kích ứng, nhất là sau khi rửa tay.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm tại nhà để tránh da khô và ngứa.
• Tránh tắm bằng nước nóng gây khô và kích ứng da.
• Bôi kem chống nắng để bảo vệ vùng da hở.
• Uống đủ nước.

Xem thêm: Viêm da cơ địa ở chân nguyên nhân vì sao?

Câu hỏi liên quan

1. Viêm da cơ địa ở tay có chữa được không?

Viêm da cơ địa ở tay có chữa được bằng cách:

• Tìm ra và tránh xa/hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây bệnh.
• Thay đổi thói quen làm việc và chăm sóc da tay đúng cách.
• Điều trị bằng thuốc bôi ngoài da.
• Điều trị bằng kháng sinh đường uống.
• Điều trị bằng liệu pháp ánh sáng.

2. Viêm da cơ địa ở tay có tự khỏi không?

Viêm da cơ địa ở tay không thể tự khỏi nếu không được điều trị đúng cách. Việc thay đổi thói quen sinh hoạt và chăm sóc da tay cũng là một phần của điều trị viêm da cơ địa bàn tay. Nếu không được điều trị, mặc dù bệnh vẫn thuyên giảm khi được chăm sóc đúng cách nhưng không thể khỏi hoàn toàn.

3. Viêm da cơ địa ở tay có lây không?

Viêm da cơ địa ở tay không lây. Mặc dù là bệnh về da phổ biến những bệnh không lây ngay cả khi tiếp xúc với dịch tiết từ vết mụn nước, tổn thương trên da tay người bệnh.

4. Viêm da cơ địa ở tay có xăm được không?

Viêm da cơ địa ở tay vẫn có thể xăm được nếu bệnh ổn định và không có tổn thương da tại vị trí xăm. Mặc dù vẫn sẽ có nguy cơ mực xăm và các tổn thương da do xăm gây kích ứng và gây ra đợt cấp của viêm da cơ địa. Bác sĩ khuyên người bệnh không xăm cho đến khi viêm da cơ địa được kiểm soát.

Viêm da cơ địa bàn tay hay chàm bàn tay cần được chẩn đoán tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời, tránh tình trạng bệnh tiến triển thành mạn tính, khó điều trị dứt điểm. Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, tuy nhiên không phải lúc nào cũng có thể tìm ra nguyên nhân chính xác.

Việc chẩn đoán và điều trị chàm bàn tay tại chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, PlinkCare TP.HCM. Tại đây, quy tụ đội ngũ bác sĩ là những chuyên gia hàng đầu, giàu chuyên môn, kinh nghiệm, tận tâm trong việc khám, chữa bệnh về Da liễu – Thẩm mỹ Da, trong đó có bệnh viêm da cơ địa bàn và viêm da cơ địa ở nhiều bộ phận khác trên cơ thể.

Hy vọng với những thông tin vừa chia sẻ ở trên đã giúp bạn hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa viêm da cơ địa ở tay. Điều trị càng sớm càng tốt để tránh bệnh tiến triển thành mạn tính, gây nhiều vấn đề về sức khỏe, cản trở cuộc sống, công việc.