Bệnh viêm cầu thận có chữa được không? Có tự khỏi không?

Bệnh viêm cầu thận có tự khỏi không?

Bệnh viêm cầu thận có thể tự khỏi trong trường hợp bệnh nhẹ, sức khỏe tổng thể của người bệnh tốt, nguyên nhân gây viêm cầu thận là do nhiễm trùng hoặc viêm tạm thời. Trường hợp này, thận có thể tự chữa lành các tế bào bị viêm. Tuy nhiên, các trường hợp viêm cầu thận có thể tự khỏi khá hiếm.

Có 3 loại viêm cầu thận cấp tính, viêm cầu thận mạn tính và viêm cầu thận tiến triển nhanh. Dạng viêm cầu thận cấp tính phát triển đột ngột khiến người bệnh bị nhiễm trùng ở cổ họng hoặc trên da; và viêm cầu thận có thể tự khỏi. Nhưng đa số các trường hợp viêm cầu thận tiến triển mạn tính, không thể tự khỏi và cần được can thiệp điều trị y tế. Nếu không được can thiệp điều trị đúng cách sẽ dẫn đến suy thận, cuối cùng là thận ngừng hoạt động. (1)

Viêm cầu thận không được điều trị dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Ảnh hưởng đến khả năng lọc máu hiệu quả của nephron (đơn vị cấu trúc, chức năng của thận). Sự cố trong quá trình lọc máu dẫn đến:

• Sự tích tụ chất thải hoặc độc tố trong máu.
• Điều hòa kém các khoáng chất và chất dinh dưỡng thiết yếu.
• Mất hồng cầu.
• Mất protein trong máu.

Các biến chứng có thể xảy ra của viêm cầu thận bao gồm:

• Suy thận cấp tính: suy thận cấp là tình trạng chức năng thận suy giảm nhanh chóng, đột ngột, thường liên quan đến nguyên nhân nhiễm trùng gây viêm cầu thận. Sự tích tụ chất thải và chất lỏng có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời bằng máy lọc nhân tạo (lọc máu). Thận thường phục hồi chức năng bình thường sau khi hồi phục.
• Bệnh thận mạn tính: tình trạng viêm dai dẳng dẫn đến tổn thương lâu dài và suy giảm chức năng của thận. Bệnh thận mạn tính thường được định nghĩa là tổn thương thận hoặc giảm chức năng trong 3 tháng trở lên. Bệnh thận mạn tính có thể tiến triển thành bệnh thận giai đoạn cuối, cần phải lọc máu hoặc ghép thận.
• Huyết áp cao: tổn thương cầu thận do viêm hoặc sẹo có thể dẫn đến tăng huyết áp.
• Hội chứng thận hư: hội chứng thận hư là tình trạng có quá nhiều protein trong nước tiểu. Những protein này đóng vai trò điều chỉnh chất lỏng và mức cholesterol. Sự sụt giảm protein trong máu dẫn đến cholesterol cao, huyết áp cao và sưng (phù) ở mặt, tay, chân và bụng. Trong một số trường hợp hiếm hoi, hội chứng thận hư có thể gây ra cục máu đông trong mạch máu thận.

Tìm hiểu chi tiết: Viêm cầu thận có nguy hiểm không?

Ngay cả khi điều trị đúng cách, các biến chứng vẫn có thể phát triển. Chức năng thận có thể giảm đến mức suy thận. Nếu điều này xảy ra, người bệnh có thể cần phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận. Chính vì vậy, viêm cầu thận cần được can thiệp điều trị, để hạn chế những biến chứng không đáng có.

Bệnh viêm cầu thận có chữa được không?

Bệnh viêm cầu thận chữa được. Khả năng chữa khỏi bệnh viêm cầu thận phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản, mức độ tổn thương cầu thận, loại viêm cầu thận đang mắc phải. Các phương pháp điều trị viêm cầu thận bao gồm: điều trị bằng thuốc, lọc máu, truyền dịch thận,… tùy vào tình trạng bệnh.

Một số trường hợp viêm cầu thận cấp tính, viêm cầu thận có nguyên nhân do nhiễm vi khuẩn liên cầu, có thể tự khỏi và không cần điều trị. Nếu có liên quan đến các bệnh như huyết áp cao, nhiễm trùng hoặc bệnh tự miễn, việc điều trị sẽ hướng tới nguyên nhân cơ bản và khắc phục tình trạng viêm.

Yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh?    

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình điều trị viêm cầu thận bao gồm:

• Nguyên nhân: nguyên nhân cụ thể gây viêm cầu thận sẽ quyết định phương pháp điều trị phù hợp.
• Mức độ nghiêm trọng các triệu chứng hoặc tổn thương: mức độ nghiêm trọng của viêm cầu thận sẽ ảnh hưởng đến cường độ và thời gian điều trị.
• Sức khỏe tổng thể: sức khỏe tổng thể của một người có thể ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng điều trị và phục hồi của họ.
• Độ tuổi: những người trẻ tuổi có thể có tiên lượng tốt hơn và phục hồi nhanh hơn những người lớn tuổi.
• Phản ứng với điều trị: mức độ đáp ứng của một người với phương pháp điều trị được kê đơn sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi. (2)

Các phương pháp điều trị viêm cầu thận hiện nay

Các phương pháp điều trị viêm cầu thận hiện nay nhắm mục tiêu điều trị là bảo vệ thận khỏi bị tổn thương thêm và bảo tồn chức năng thận. Viêm cầu thận có liên quan đến bệnh toàn thân; nó chủ yếu được giải quyết bằng cách quản lý nguyên nhân cơ bản. (3)

Viêm cầu thận nguyên phát được điều trị hỗ trợ, bằng liệu pháp điều trị bệnh cụ thể. Kết quả chủ yếu phụ thuộc vào sự can thiệp kịp thời, nếu không thực hiện có thể dẫn đến một chuỗi các biến chứng tiến triển khiến viêm cầu thận phát triển thành bệnh thận mãn tính (làm tăng nguy cơ phát triển đồng thời bệnh tim mạch), chuỗi biến cố cuối cùng lên đến đỉnh điểm là bệnh thận giai đoạn cuối (end stage renal disease, ESRD), giai đoạn nặng nhất, đe dọa đến tính mạng. Việc quản lý mức độ viêm và điều trị viêm cầu thận thường tuân theo 2 phương thức, cụ thể:

1. Điều trị viêm cầu thận cấp tính

Điều trị viêm cầu thận cấp tính là quản lý cụ thể xoay quanh việc ức chế miễn dịch, do đó bị chi phối bởi các yếu tố như:

• Chẩn đoán mô học.
• Mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• Tiến triển của bệnh.
• Các bệnh đi kèm.

Dưới đây là các lựa chọn điều trị cụ thể ức chế miễn dịch phù hợp theo tình trạng viêm cầu thận, bao gồm:

• Corticosteroid liều cao.
• Rituximab (một kháng thể đơn dòng gây ra sự phân hủy tế bào lympho B).
• Các tác nhân gây độc tế bào (ví dụ, cyclophosphamide, cùng với glucocorticoid có giá trị trong các trường hợp viêm cầu thận sau nhiễm liên cầu khuẩn nghiêm trọng).
• Trao đổi huyết tương (viêm thận tăng sinh cầu thận, viêm cầu thận tiến triển nhanh, viêm cầu thận miễn dịch ít – được sử dụng tạm thời cho đến khi hóa trị có hiệu lực).

2. Điều trị viêm cầu thận mạn tính

Với sự tiến triển thành mãn tính, việc quản lý chung được thực hiện theo hướng bệnh thận mãn tính, trước tiên, bác sĩ cần:

• Theo dõi các xét nghiệm chức năng thận (RFT), albumin huyết thanh và tỷ lệ bài tiết protein trong nước tiểu.
• Bằng cách kiểm soát BP và ức chế trục renin-angiotensin thông qua thuốc lợi tiểu, có 2 mục đích; loại bỏ lượng dịch dư thừa và điều chỉnh tăng huyết áp. Thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACEI) thường là lựa chọn đầu tiên để kiểm soát tăng huyết áp và bệnh thận mạn tính (CKD). Thuốc chẹn thụ thể angiotensin 2 (ARB) có tác dụng ngăn chặn sự tiến triển của CKD ở những trường hợp bệnh thận do tiểu đường hoặc không do tiểu đường.
• Đối với những trường hợp bị tăng huyết áp nặng, kháng thuốc hoặc không kèm bệnh não, có thể sử dụng thuốc giãn mạch (ví dụ: nitroprusside và nifedipine).
• Các bác sĩ lâm sàng có thể kiểm soát các biến chứng liên quan đến bệnh thận mạn tính tiến triển, bao gồm: thiếu máu, rối loạn khoáng chất xương, nhiễm toan, bệnh tim mạch và chuột rút.
• Tư vấn phù hợp về chế độ ăn uống.
• Chuẩn bị cho liệu pháp thay thế thận (RRT), nếu cần.

Ngoài ra, căn cứ vào nguyên nhân, bác sĩ có thể áp dụng thêm các phương pháp điều trị viêm cầu thận – bệnh có liên quan đến viêm thận, thận hư theo các phác đồ cụ thể, tùy thuộc vào từng trường hợp.

3. Điều trị viêm cầu thận do viêm thận

Điều trị viêm cầu thận do thận hư, bác sĩ cần cân nhắc đến các tình trạng đi kèm để cân nhắc lựa chọn điều trị phù hợp:

• Bệnh thận IgA: thuốc ức chế men chuyển/ARB (3 – 6 tháng) được sử dụng để làm giảm protein niệu. Có thể kê đơn corticosteroid và dầu cá nếu protein niệu vượt quá 1 gam (với điều kiện GFR> 50) ngay cả sau liệu pháp ban đầu. Henoch Schonlein purpura (HSP) được điều trị theo cùng phương pháp. Steroid cũng hữu ích cho các triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa (GIT) nếu chúng xuất hiện.
• Điều trị viêm cầu thận cấp tính sau nhiễm liên cầu khuẩn: điều trị hỗ trợ và kháng sinh để loại bỏ vi khuẩn gây bệnh thận.
• Bệnh kháng GBM (khó thở, ho, mệt mỏi, ho máu và tiểu máu): các lựa chọn điều trị khả dụng bao gồm trao đổi huyết tương, corticosteroid, rituximab và cyclophosphamide.
• Viêm cầu thận tiến triển nhanh (RPGN): RPGN được điều trị bằng corticosteroid và cyclophosphamide.
• Trao đổi huyết tương được sử dụng cho viêm mạch kháng GBM/ANCA.
• Đối với viêm thận lupus, kháng thể đơn dòng, cyclophosphamide, mycophenolate mofetil, corticosteroid và các thuốc điều hòa miễn dịch khác có thể được sử dụng theo nhiều cách kết hợp khác nhau.

4. Điều trị viêm cầu thận do thận hư

Tương tự như điều trị viêm cầu thận do viêm thận, viêm cầu thận do thận hư sẽ được điều trị dựa trên các nguyên nhân và tình trạng đi kèm:

• Bệnh thay đổi tối thiểu: bác sĩ có thể kê đơn thuốc Prednisolone 1 mg/kg (4 – 16 tuần). Nếu tái phát, bác sĩ sẽ áp dụng liệu pháp ức chế miễn dịch với cường độ mạnh hơn hoặc trong thời gian dài hơn để kiểm soát các đợt viêm cầu thận. Cyclophosphamide và thuốc ức chế calcineurin có thể được cân nhắc sử dụng.
• Xơ hóa cầu thận phân đoạn khu trú: điều trị ban đầu bằng thuốc ức chế ACE/ARB và kiểm soát huyết áp. Thuốc ức chế calcineurin, trao đổi huyết tương, corticosteroid và rituximab là những lựa chọn điều trị hữu ích cho trường hợp này.
• Viêm cầu thận cấp tính tăng sinh màng: điều trị ban đầu bằng thuốc ức chế ACE/ARB và kiểm soát huyết áp. Ức chế miễn dịch hữu ích nếu không tìm thấy nguyên nhân cơ bản. Hiện tại, các bác sĩ đang cố gắng nghiên cứu, làm sao để ngăn chặn hoặc sửa đổi hoạt hóa C3 (là thành phần trung gian giữa hai con đường hoạt hoá bổ thể, thuộc miễn dịch cơ bản, áp dụng trong điều trị huyết học).

Cần lưu ý điều gì trước và sau khi điều trị bệnh?

1. Trước khi điều trị

Trước khi bắt đầu điều trị viêm cầu thận, cần lưu ý các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị, cụ thể sau đây:

• Xác định nguyên nhân tiềm ẩn của tình trạng bệnh là rất quan trọng để xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
• Mức độ nghiêm trọng của viêm cầu thận sẽ ảnh hưởng đến cường độ và thời gian điều trị.
• Cân nhắc về sức khỏe tổng thể của người bệnh sẽ đáp ứng điều trị với phương pháp nào, mức độ đáp ứng đến đâu.
• Thảo luận về các lựa chọn điều trị bệnh viêm cầu thận với bác sĩ, điều này giúp người bệnh hiểu rõ những lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của từng lựa chọn.
• Xem xét bất kỳ thay đổi lối sống nào có thể cần thiết để hỗ trợ quá trình phục hồi, điều chỉnh chế độ ăn uống hoặc kiểm soát căng thẳng.
• Bác sĩ theo dõi thường xuyên tiến triển bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị khi cần thiết.

2. Sau khi điều trị

Sau khi hoàn tất phác đồ điều trị, người bệnh cần được chăm sóc, nghỉ ngơi và theo dõi sát sao quá trình hồi phục và cần lưu ý:

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi chức năng thận và đảm bảo tình trạng bệnh được kiểm soát.
• Theo dõi tái phát, vì một số loại viêm cầu thận có thể tái phát, vì vậy điều quan trọng là phải nhận biết các dấu hiệu, triệu chứng và báo cáo bất kỳ thay đổi nào với bác sĩ.
• Nếu viêm cầu thận là do một tình trạng bệnh tiềm ẩn gây ra, sau khi điều trị viêm cầu thận người bệnh vẫn cần tiếp tục kiểm soát tình trạng sức khỏe tiềm ẩn gây viêm cầu thận.
• Một số thay đổi lối sống, như duy trì cân nặng khỏe mạnh, kiểm soát căng thẳng và tránh uống quá nhiều rượu bia, có thể giúp bảo vệ thận và ngăn ngừa các biến chứng trong tương lai.
• Nhận biết các biến chứng tiềm ẩn, mặc dù hầu hết những người bị viêm cầu thận có thể hồi phục hoàn toàn sau điều trị, nhưng một số người có thể phát triển các biến chứng lâu dài, như suy thận hoặc huyết áp cao. Điều quan trọng là phải nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng của các biến chứng này, đến gặp bác sĩ ngay khi gặp phải chúng.

Hướng dẫn chăm sóc người bệnh tại nhà sau điều trị

Hướng dẫn chăm sóc người bệnh tại nhà giúp người bệnh nhanh phục hồi hơn và giảm các nguy cơ phát triển biến chứng:

• Tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc cụ thể của bác sĩ về thuốc men, chế độ ăn kiêng và các cuộc hẹn tái khám.
• Theo dõi huyết áp thường xuyên và báo cáo bất kỳ thay đổi nào cho bác sĩ.
• Giảm lượng natri nạp vào để giúp kiểm soát huyết áp và tình trạng giữ nước.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh, vì cân nặng dư thừa có thể gây áp lực lên thận. Cố gắng duy trì cân nặng khỏe mạnh thông qua chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên.
• Tránh hút thuốc và uống quá nhiều rượu bia có thể gây hại cho thận.
• Kiểm soát căng thẳng với thiền, yoga hoặc hít thở sâu.
• Uống nhiều nước, đặc biệt là khi đang dùng thuốc lợi tiểu. Tuy nhiên, tránh uống quá nhiều nước nếu bác sĩ khuyên không nên làm vậy.
• Nếu gặp bất kỳ triệu chứng mới hoặc trầm trọng hơn nào, như sưng tấy, mệt mỏi hoặc có máu trong nước tiểu, hãy liên hệ với bác sĩ ngay.

Tham khảo thêm: Viêm cầu thận nên ăn gì hỗ trợ quá trình điều trị bệnh?

Như vậy, bệnh viêm cầu thận có thể chữa được. Các trường hợp nhẹ, thận có thể tự chữa lành các tổn thương và tự hồi phục. Các trường hợp nghiêm trọng hơn, có nguyên nhân liên quan đến các tình trạng sức khỏe khác, cần được can thiệp điều trị y tế. Các phương pháp điều trị viêm cầu thận chủ yếu dựa vào nguyên nhân, mức độ tổn thương và sức khỏe người bệnh.

Điều trị viêm cầu thận tại Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, PlinkCare TP.HCM với đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, kinh nghiệm và tận tâm, trực tiếp chẩn đoán và điều trị các tình trạng viêm cầu thận xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Điều trị viêm cầu thận đúng cách, kịp thời giúp giảm thiểu rủi ro, biến chứng mà tình trạng này mang lại.

Hy vọng với những thông tin mà bài viết vừa chia sẻ đã giúp giải đáp thắc mắc về việc viêm cầu thận có chữa được không và nhiều thông tin hữu ích khác về điều trị và chăm sóc người bệnh sau điều trị viêm cầu thận.