Uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển, vẫn nhỏ phải làm sao?

Nguyên nhân uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển, vẫn nhỏ

Thuốc kích trứng trong quá trình điều trị hỗ trợ sinh sản có tác dụng kích thích sự phát triển của các nang noãn, giúp trứng trưởng thành và tăng tỉ lệ thụ tinh do có nhiều nang trội phát triển. Sử dụng thuốc kích thích buồng trứng là chỉ định thường quy trong quá trình làm IVF, đóng vai trò quan trọng trong tiến trình điều trị vô sinh hiếm muộn ở các cặp đôi gặp khó khăn khi mang thai tự nhiên.

Các loại thuốc kích trứng hiện nay được chia ra làm 2 dạng chính là thuốc kích trứng dạng tiêm và thuốc kích trứng dạng uống. Tùy theo nguyên nhân gây vô sinh và tùy vào từng bệnh nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ quyết định sử dụng dạng thuốc nào và quy trình thực hiện ra sao.

Hầu hết bệnh nhân đều đáp ứng ứng tốt với thuốc kích trứng giúp bác sĩ, các chuyên viên phôi học thu được nhiều trứng tốt. Tuy nhiên một số trường hợp sử dụng thuốc kích trứng mà trứng không phát triển. Bác sĩ Mai Anh cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, có thể là:

1. Đáp ứng buồng trứng kém

Phương pháp điều trị kích thích buồng trứng nhằm mục đích đảm bảo rằng nhiều nang trứng phát triển thay vì chỉ một hoặc hai nang trứng như chu kỳ tự nhiên. Trong điều trị vô sinh hiếm muộn, việc thu thập được nhiều nang noãn có chất lượng tốt có thể làm tăng tỷ lệ thụ thai thành công. Tuy nhiên không phải mọi trường hợp đều đáp ứng tốt với thuốc kích thích buồng trứng được dùng. Bác sĩ Mai Anh cho biết ước tính có tới 20% phụ nữ phản ứng kém với thuốc kích thích buồng trứng.

Không thể xác định trước được một người phản ứng kém với thuốc kích trứng cho đến khi các đánh giá trong suốt quá trình kích trứng được đưa ra. Nhìn chung, các yếu tố có thể dẫn đến tình huống đáp ứng buồng trứng kém với thuốc điều trị có thể là tuổi cao (trên 38 tuổi), kết quả siêu âm nang thứ cấp dưới 5 nang, chỉ số dự trữ buồng trứng thấp… Vì vậy, điều quan trọng là phải đánh giá từng trường hợp riêng lẻ và cá thể hoá điều trị để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. (1)

2. Phụ nữ lớn tuổi

Tuổi tác là yếu tố quan trọng dẫn đến buồng trứng phản ứng kém với thuốc điều trị, vì phụ nữ càng lớn tuổi thì số lượng trứng và chất lượng trứng càng thấp. Khi phụ nữ ngày một lớn tuổi thì dự trữ buồng trứng càng giảm, do số lượng nang noãn không tăng thêm mà chỉ giảm đi theo số tuổi. Do vậy, tuổi tác là yếu tố quyết định quan trọng trong khả năng sinh sản trong chu kỳ tự nhiên và các chu kỳ hỗ trợ sinh sản. Đồng thời, phụ nữ lớn tuổi đáp ứng với kích thích buồng trứng có xu hướng kém hơn

Lão hóa buồng trứng, tiếp xúc với chất độc hại, hút thuốc, phẫu thuật buồng trứng trước đó, các bệnh lý như lạc nội mạc tử cung, các vấn đề về di truyền hoặc rối loạn tự miễn dịch… là những nguyên nhân có thể khiến cơ thể bệnh nhân không đáp ứng tốt thuốc kích thích buồng trứng.

3. U nang buồng trứng

U nang buồng trứng thường được chia làm 2 loại: U nang cơ năng và u nang thực thể.

U nang buồng trứng cơ năng thường là u lành tính, có thể tự biến mất và không gây nguy hiểm. Ngược lại, u nang buồng trứng thực thể thường tiến triển chậm, âm thầm qua nhiều năm. Khi triệu chứng rõ rệt tức là u đã to và chèn ép vào các tạng xung quanh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hướng đến khả năng sinh sản.

Khi sử dụng thuốc kích thích buồng trứng các bác sĩ sẽ siêu âm kiểm tra buồng trứng và siêu âm định kỳ đánh giá sự phát triển của nang trứng. Nếu có nang thực thể các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Nếu có nang cơ năng tồn dư có thể ảnh hưởng đến việc đáp ứng của các nang trứng khác trong quá trình kích trứng có thể trì hoãn và đợi chu kỳ khác hoặc xử lý nang tồn dư trước khi kích trứng. (2)

4. Quá ít nang trứng

Số lượng nang noãn trên hai buồng trứng tại thời điểm bắt đầu kích trứng cũng là yếu tố tiên lượng về đáp ứng kém của buồng trứng, nếu số lượng nang ít tiên lượng số noãn trưởng thành thu được sẽ ít, tuỳ vào số lượng nang phối hợp thêm các yếu tố khác các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với các trường hợp làm IUI hay IVF.

5. Thời điểm sử dụng thuốc chưa đúng hướng dẫn

Quên, hoặc sử dụng thuốc sai thời điểm cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình kích trứng. Nếu bạn quên uống thuốc kích thích trứng, hãy liên hệ ngay đến bác sĩ điều trị để được hướng dẫn cụ thể.

Để hạn chế tình huống quên uống thuốc kích trứng, bạn có thể đặt chế độ nhắc lịch trên điện thoại hoặc đặt báo thức để nhắc bản thân không bỏ lỡ liều thuốc nào. Tuyệt đối không tự ý uống thuốc khác khung thời gian đã được bác sĩ tư vấn, hoặc tăng liều lượng khi chưa được sự đồng ý từ chuyên gia.

6. Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng còn hạn chế

Lối sống thiếu lành mạnh ảnh hưởng lớn đến kế hoạch điều trị hỗ trợ sinh sản. Bác sĩ Mai Anh chia sẻ, thói quen ăn uống thất thường, tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa, thường xuyên uống nước ngọt, thức uống chứa cafein, đồ uống có cồn… đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe lâu dài. Bên cạnh đó, ít vận động, ngủ không đủ giấc… là những yếu tố tiêu cực có thể ảnh hưởng đến quá trình sử dụng thuốc kích trứng.

Ngoài ra áp lực tinh thần, căng thẳng, lo âu kéo dài cũng là yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị IVF. Chính vì vậy bác sĩ Mai Anh luôn khuyên bệnh nhân nên chuẩn bị tâm lý thoải mái khi bước vào liệu trình điều trị để đạt kết quả tốt nhất có thể.

7. Liều lượng và loại thuốc sử dụng không hấp thu tốt với cơ địa

Mỗi phụ nữ sẽ có sự thích ứng khác nhau đối với từng loại thuốc kích thích buồng trứng. Vì vậy bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ cá thể hóa, hoặc có sự điều chỉnh phù hợp với thể trạng từng người bệnh. Tuy nhiên ngay cả khi điều chỉnh, đôi khi buồng trứng vẫn không đáp ứng tốt. Trường hợp này thường xảy ra ở phụ nữ lớn tuổi (trên 35 tuổi) dự trữ buồng trứng giảm, người có nồng độ hormone tăng cao và phụ nữ trẻ suy buồng trứng (số lượng nang trứng thấp, ít trứng hoặc không có trứng).

Loại và liều lượng thuốc được sử dụng cũng sẽ phụ thuộc vào kỹ thuật điều trị hỗ trợ sinh sản. Trong thụ tinh nhân tạo, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc kích trứng mức độ nhẹ (dạng viên uống).Tuy nhiên nếu cơ thể người phụ nữ không đáp ứng với thuốc kích trứng mức độ nhẹ, bác sĩ có thể sử dụng tiêm hormone liều cao hơn để nang trứng phát triển. Trong trường hợp cần thu gom trứng làm thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), chỉ định tiêm thuốc kích thích buồng trứng được chỉ định thường quy. (3)

8. Một số tình trạng bệnh lý tiềm ẩn khác

Một số tình trạng bệnh lý như rối loạn tuyến giáp hoặc khối u tuyến yên, có thể cản trở quá trình rụng trứng và có thể cần được điều trị triệt căn trước khi dùng thuốc kích thích rụng trứng để đạt hiệu quả như mong muốn.

Trong một số tình huống, bác sĩ có thể không tìm thấy nguyên nhân khiến cho buồng trứng thích ứng kém với thuốc kích trứng. Trường hợp này được coi là đáp ứng kích trứng buồng trứng kém không rõ nguyên nhân.

Cần làm gì để hỗ trợ trứng phát triển sau khi uống thuốc kích trứng?

Trước khi thực hiện thủ thuật chọc hút trứng làm IVF, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng thuốc kích trứng dạng uống hoặc tiêm tùy thuộc vào kế hoạch điều trị của bác sĩ. Người bệnh cần lưu ý một số điều sau để hỗ trợ trứng phát triển tối ưu, cũng như giúp cơ thể thoải mái hơn trong thời gian sử dụng thuốc.

1. Lưu ý về thời gian và cách sử dụng thuốc kích trứng theo hướng dẫn

Cần tuân thủ phác đồ điều trị, bao gồm thời gian, liều lượng thuốc kích buồng trứng đã được bác sĩ chỉ định. Tuyệt đối không được tự ý thay đổi lượng thuốc hoặc loại thuốc khác mà chưa có tư vấn từ bác sĩ điều trị. Lưu ý rằng mỗi bệnh nhân sẽ có một phác đồ điều trị khác nhau, do đó kế hoạch điều trị vô sinh, hiếm muộn sẽ có những khác biệt nhất định. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về kế hoạch điều trị hỗ trợ sinh sản, bạn cần thăm hỏi trực tiếp bác sĩ để được giải đáp kỹ lưỡng, không làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị.

2. Có chế độ dinh dưỡng phù hợp

Sau khi sử dụng thuốc kích thích buồng trứng, chị em có thể đối mặt với một số tác dụng phụ như thay đổi tâm trạng, lo lắng, buồn nôn, nôn, đau tức ngực, hoặc thậm chí là hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS). Bác sĩ Mai Anh gợi ý thiết lập chế độ dinh dưỡng đủ chất và đa dạng thực phẩm sau uống thuốc kích trứng không những giúp hỗ trợ trứng phát triển mà còn giảm bớt các triệu chứng khó chịu.

Trong thời gian sử dụng thuốc kích trứng, người bệnh nên tiêu thụ các loại thực phẩm lành mạnh như thịt gà, protein nạc, trái cây và rau quả; hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán, đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp. Uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày. Nếu bạn cảm thấy buồn nôn do tác dụng phụ của thuốc kích trứng, có thể ăn những đồ ăn nhẹ, nhạt, cho đến khi cơ thể bạn cảm thấy dễ chịu hơn.

3. Điều chỉnh chế độ sinh hoạt hợp lý

Chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt hợp lý trong thời gian sử dụng thuốc kích trứng có ý nghĩa tích cực trong điều trị IVF. Bạn nên ưu tiên các hoạt động nhẹ nhàng, lành mạnh như đọc sách, nghe nhạc, tập yoga, thiền định. Tránh các hoạt động mang vác đồ nặng hoặc tập thể thao gắng sức. Duy trì giấc ngủ dài 8-10 tiếng mỗi ngày.

Bên cạnh đó, nên duy trì tinh thần thoải mái và thư giãn nhất có thể trong thời gian này. Tinh thần thư thái có ý nghĩa tích cực cho quá trình thực hiện IVF, nâng cao tỷ lệ mang thai thành công.

Phương pháp hỗ trợ kích thích trứng khác có thể áp dụng

Nếu bạn gặp khó khăn với các loại thuốc kích thích buồng trứng dạng uống, một số phương pháp hỗ trợ kích thích buồng trứng khác có thể áp dụng như:

1. Phương pháp tiêm thuốc kích trứng

Nếu uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển như kỳ vọng, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc đường tiêm với liều lượng cao hơn. Các bác sĩ sẽ theo dõi bệnh nhân sát sao bằng các xét nghiệm máu và siêu âm để đánh giá nang trứng của bệnh nhân thích ứng như thế nào với thuốc, đồng thời theo dõi mọi tác dụng phụ để dự phòng rủi ro. Mục đích của việc theo dõi này để cho các nang trứng có thời gian trưởng thành và ngăn chặn nguy cơ rụng trứng sớm.

Khi các nang trứng đạt kích thước tốt (16-20mm), bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hCG hoặc tiêm Gonadotropin agonist, giúp trưởng thành noãn và rụng trứng. Sau đó, bác sĩ sẽ chọc hút trứng để đưa các dịch nang chứa trứng ra ngoài. Chuyên viên phôi học sẽ lọc rửa, tìm kiếm trứng chất lượng tốt để tiến hành bơm tinh trùng vào bào tương noãn (kỹ thuật ICSI) để tạo phôi, nuôi cấy phôi.

Nếu bệnh nhân làm thụ tinh nhân tạo (IUI), tinh trùng sẽ được lọc rửa và bơm vào buồng tử cung. Nếu làm IVF, tùy vào từng trường hợp, bác sĩ sẽ chuyển phôi ngày 5 hoặc phôi ngày 3 vào tử cung của người phụ nữ. Phôi sẽ làm tổ và phát triển thành thai nhi khỏe mạnh.

2. Kỹ thuật IVM

Bác sĩ có thể đưa ra chỉ định thực hiện kỹ thuật trưởng thành noãn non trong ống nghiệm (IVM) đối với trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với thuốc kích trứng, trứng không phát triển.

Trong IVM noãn được chọc hút ở giai đoạn chưa trưởng thành và được nuôi cấy trong môi trường chuyên biệt cho đến khi hoàn toàn trưởng thành. Quá trình này bao gồm các giai đoạn từ túi mầm (GV) hoặc Metaphase I (MI) đến Metaphase II (MII). Các bước tiếp theo sau đó, như tạo phôi và nuôi cấy phôi, tiếp tục diễn ra giống như chu trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) thông thường.

Theo các khuyến cáo, trứng chưa trưởng thành có thể được lấy từ buồng trứng chưa được kích thích. Tuy nhiên trong từng tình huống cụ thể, bác sĩ có thể dùng thuốc tiêm kích trứng liều thấp nhằm tối ưu hóa số lượng trứng trưởng thành cần thu.

Liên hệ IVF Tâm Anh để được tư vấn phác đồ kích trứng phù hợp

Sử dụng thuốc kích trứng chuẩn bị cho thủ thuật chọc hút trứng là một phần quan trọng trong quá trình thực hiện IVF. IVF Tâm Anh là một trong những trung tâm hỗ trợ sinh sản hàng đầu cả nước hiện nay với tỷ lệ IVF thành công lên đến 71,5%. Trung tâm được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, hệ thống phòng lab đạt tiêu chuẩn ISO 5 siêu sạch… có thể triển khai đa dạng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến nhất hiện nay.

Bệnh nhân đến thăm khám tại IVF Tâm Anh sẽ được tư vấn cụ thể những lưu ý, quá trình thực hiện trước, trong và sau IVF, trong đó có quá trình chọc hút trứng để tăng khả năng thu trứng trưởng thành chất lượng tốt, cải thiện hiệu quả điều trị IVF, mang đến niềm hy vọng đón con yêu về nhà cho các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn.

Để đặt lịch tư vấn và hướng dẫn chi tiết các bước chuẩn bị cho quá trình điều trị hiếm muộn, bạn có thể liên hệ IVF Tâm Anh theo thông tin:

Trên đây là những giải đáp cho thắc mắc uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển do chuyên gia trung tâm Hỗ trợ sinh sản, PlinkCare chia sẻ. Bác sĩ cho biết thêm ngay cả khi đón nhận tin tức buồng trứng đáp ứng kém với các liệu pháp, hãy bình tĩnh và thông báo ngay đến bác sĩ điều trị để có hướng xử trí phù hợp.