Trượt đốt sống ra trước (L4 L5): Nguyên nhân, triệu chứng

Trượt đốt sống ra trước là gì?

Trượt đốt sống ra trước là tình trạng đốt sống trên trượt ra phía trước so với đốt sống dưới. Tình trạng gây ra các cơn đau thắt lưng, khiến việc đi đứng khó khăn. Triệu chứng đau có thể lan xuống một hoặc cả hai chân.

Trượt đốt sống thường xuất hiện tại các đốt sống L3-L4, L4-L5, hoặc thường gặp nhất là L5-S1.

Phân độ trượt đốt sống L4 – L5 ra trước

Tình trạng trượt đốt sống có 5 cấp độ. Các cấp độ trượt sẽ được xác định dựa theo tỉ lệ trên kết quả X quang quy ước ở tư thế nghiêng. Tỷ lệ trượt đốt sống thường được tính theo khoảng cách trượt với độ rộng của thân đốt sống trượt. (1)

• Độ 1: Trượt 0% – 25% thân đốt sống
• Độ 2: Trượt 25% – 50% thân đốt sống
• Độ 3: Trượt 50% – 75% thân đốt sống
• Độ 4: Trượt 75% – 100% thân đốt sống
• Độ 5: Trượt đốt sống hoàn toàn (trên 100%), đốt trên rời khỏi bề mặt thân đốt dưới.

Nguyên nhân gây trượt đốt sống ra phía trước

Những nguyên nhân phổ biến gây trượt đốt sống gồm: (2)

• Trượt do thoái hóa: Quá trình lão hóa tự nhiên khiến các dây chằng và khớp cố định đốt sống bị suy yếu, dẫn tới tình trạng mất ổn định ở cột sống, lâu dần có thể gây trượt đốt sống.
• Trượt do khuyết eo: Khuyết eo đốt sống khiến đốt sống lưng (thường gặp là L4 hoặc L5) bị khuyết phần cung sau, tiến triển thành trượt đốt sống.
• Trượt đốt sống bẩm sinh: Trượt đốt sống có thể là một khiếm khuyết trong quá trình phát triển cột sống ở trẻ em.
• Trượt do chấn thương: Trượt đốt sống ra trước có thể là do có lực mạnh tác động đột ngột hoặc do gãy xương. Phần lớn trường hợp xảy sau tai nạn giao thông hoặc khi bị ngã. Bên cạnh đó, việc tập luyện gắng sức cũng có thể là nguyên nhân gây trượt đốt sống.
• Trượt do bệnh lý: Tình trạng nhiễm trùng, loãng xương, ung thư hoặc các bất thường về xương khác có thể dẫn tới trượt đốt sống.
• Trượt sau phẫu thuật: Trượt đốt sống ra trước có thể là một rủi ro sau khi người bệnh thực hiện thủ thuật giải nén cột sống.

Triệu chứng thường gặp

Trượt đốt sống ra trước có thể gây ra các cơn đau nghiêm trọng, tiến triển nặng theo thời gian. Cơn đau có thể xuất hiện dai dẳng, ảnh hưởng nhiều tới vùng lưng dưới, chân.

Cơn đau gây nhiều cản trở trong hoạt động hằng ngày. Nhiều người bệnh thường sợ đau nên hạn chế vận động quá mức. Điều này lâu dần có thể làm giảm mật độ xương và giảm sức cơ. Cơ thể của người bệnh cũng dần mất đi sự linh hoạt trong vận động hàng ngày.

Một số triệu chứng khác của bệnh trượt đốt sống ra trước như:

• Co thắt cơ (muscle spasms)
• Đau nhức lan xuống 1 hoặc 2 chân, rối loạn cảm giác
• Không thể cảm nhận được cảm giác nóng hoặc lạnh
• Có sự biến đổi về dáng người và tư thế đi
• Ở các trường hợp nặng, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như:
• Đi lại khó khăn, hạn chế khả năng vận động cơ thể
• Mất kiểm soát cơ vòng, tiểu tiện và đại tiện khó tự chủ

Biến chứng của bệnh

Khi không có biện pháp can thiệp sớm, người bệnh có nguy cơ đối mặt với hội chứng chùm đuôi ngựa rất cao. Đây là là tình trạng rễ ở đám rối thần kinh đuôi ngựa bị chèn ép. Tình trạng này ảnh hưởng đến chức năng vận động và cảm giác tới 2 chân, bàng quang và trực tràng.

Biến chứng này khi trở nặng có thể dẫn đến tình trạng đại tiểu tiện không tự chủ, tê liệt hai chân vĩnh viễn. Phần lớn trường hợp phải nhập viện trong tình trạng cấp cứu. (3)

Chẩn đoán trượt đốt sống ra trước

Chẩn đoán bệnh trượt đốt sống ra trước thường bắt đầu việc thăm khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ kiểm tra cảm giác, sức mạnh và phản xạ của người bệnh. Bên cạnh đó, bạn có thể được chỉ định thực hiện một số phương pháp chẩn đoán như: (4)

• Chụp x-quang: Kết quả x-quang cho phép bác sĩ quan sát các đốt sống ở cột sống và vị trí của chúng so với đốt sống ở trên và dưới. Phương pháp này cũng giúp bác sĩ xác định người bệnh có bị viêm khớp cột sống (spinal arthritis) hoặc thoái hóa đĩa đệm không.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp chẩn đoán này cho phép bác sĩ đánh giá tủy sống, dây thần kinh cột sống, cơ và đĩa đệm xem có bị chèn ép hoặc tổn thương không.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan): Phương pháp chẩn đoán này rất có giá trị trong đánh giá cấu trúc xương, xác định vị trí, mức độ trượt và các thương tổn ở eo, mấu khớp, hẹp ống sống…

Điều trị trượt đốt sống L4 L5 ra trước

Bác sĩ thường đưa ra hướng điều trị dựa theo mức độ trượt đốt sống của người bệnh. Đối với trường hợp nhẹ (độ I và II), mục đích điều trị sẽ là giảm đau, khó chịu cho người bệnh. Với các trường hợp tiến triển nặng (độ III, IV và V), người bệnh có thể cần điều trị phẫu thuật.

Những trường hợp nhẹ có thể chỉ cần nghỉ ngơi một thời gian ngắn, thực hiện các bài tập vận động phù hợp và sử dụng thuốc giảm đau. Các trường hợp trượt đốt sống nặng có thể cần thực hiện phương pháp nắn chỉnh cột sống (chiropractic) hoặc phẫu thuật.

Xem thêm: Bài tập chữa trượt đốt sống

1. Nghỉ ngơi

Nghỉ ngơi tại giường có thể giúp cải thiện các trường hợp trượt đốt sống nhẹ. Người bệnh nên ngưng tham gia các môn thể thao, các vận động nặng hàng ngày cho đến khi cơn đau thuyên giảm. Biện pháp này cũng giúp ngăn ngừa tình trạng trượt đốt sống tiến triển, gây tổn thương thêm cho đốt sống.

2. Dùng thuốc

Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để giảm đau và viêm do trượt đốt sống gây ra. Đối với các cơn đau cấp tính, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng steroid và opioid. Tiêm ngoài màng cứng (steroid) ở lưng có thể giúp giảm viêm và đau hiệu quả.

3. Vật lý trị liệu

Các phương pháp vật lý trị liệu hỗ trợ điều trị tình trạng trượt đốt sống rất tốt. Người bệnh có thể được bác sĩ hướng dẫn sử dụng áo cố định ngoài để giúp ổn định vùng lưng dưới, cải thiện triệu chứng đau.

4. Bài tập

Các bài tập phù hợp giúp người bệnh cải thiện tính linh hoạt và tăng cường sức mạnh cho các nhóm cơ ở lưng, từ đó cải thiện tầm vận động. Thường xuyên tập luyện, ngay cả khi bệnh đã thuyên giảm, sẽ giúp duy trì khả năng vận động cho cột sống, tăng cường sức mạnh cho cơ bụng và cơ lưng, đồng thời giảm thiểu tình trạng đau nhức ở khu vực bị tổn thương.

5. Phẫu thuật

Bác sĩ thường chỉ định phẫu thuật cho người bệnh trượt đốt sống ra trước trong các trường hợp như:

• Trượt đốt sống đã điều trị nội khoa ít nhất 6 tuần trước đây, thường sau 6 – 12 tháng điều trị nội khoa mà không thuyên giảm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và lao động của người bệnh.
• Người bệnh bị đau nhiều, không đáp ứng tốt với các biện pháp nghỉ ngơi và sử dụng thuốc.
• Trượt đốt sống gây ra các biến chứng nghiêm trọng như liệt vận động một hoặc hai chân, teo cơ, rối loạn cơ vòng bàng quang.
• Trượt đốt sống nặng, tiến triển do khuyết eo đốt sống ở trẻ em.

Trong điều trị trượt đốt sống, phẫu thuật được chỉ định thực hiện với mục đích giải phóng chèn ép thần kinh và làm vững cột sống. Có một số vấn đề cơ bản trong phẫu thuật điều trị trượt đốt sống, giúp điều trị thành công là giải ép thần kinh thật tốt, cố định cột sống bằng dụng cụ và tạo sự liền xương tốt sau mổ.

Hiện nay, trong điều trị phẫu thuật cho những người bệnh trượt đốt sống, phẫu thuật nắn chỉnh trượt, cố định cột sống bằng nẹp vít cuống đốt, ghép xương liên thân đốt lối sau sẽ mang lại hiệu quả cao. Phương pháp được áp dụng phổ biến ở nhiều bệnh viện lớn.

Biện pháp phòng ngừa

Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh trượt đốt sống ra trước, cần lưu ý:

• Thường xuyên tập thể dục thể thao nhằm tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt cho các nhóm cơ ở lưng và bụng.
• Lên kế hoạch ăn uống lành mạnh, đảm bảo bổ sung đầy đủ những dưỡng chất cần thiết để nâng cao sức khỏe toàn diện, bao gồm sức khỏe cơ xương khớp.
• Duy trì cân nặng hợp lý; tránh thừa cân, béo phì vì sẽ làm tăng thêm áp lực lên lưng.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống PlinkCare, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…

PlinkCare còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, PlinkCare, Quý khách vui lòng liên hệ:

Tình trạng trượt đốt sống ra trước có thể khiến người bệnh bị đau lưng, khó di chuyển, thậm chí là đại tiểu tiện không tự chủ, tê liệt vĩnh viễn hai chân… khi không có biện pháp xử trí sớm. Vì thế, khi xuất hiện những dấu hiệu bệnh, bạn nên nhanh chóng tới những cơ sở y tế uy tín để thăm khám, chẩn đoán và được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp, ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng.