Trẻ bị viêm giác mạc có nguy hiểm không? Những biến chứng thường gặp

Tổng quan bệnh viêm giác mạc ở trẻ em

Viêm giác mạc ở trẻ em là tình trạng trẻ bị nhiễm trùng ở giác mạc. Giác mạc (còn được gọi là tròng đen của mắt) là lớp mô trong suốt, mỏng, có hình vòm nằm phía trước nhãn cầu. Giác mạc có vai trò bảo vệ mắt và cho phép ánh sáng đi vào mắt, tham gia vào quá trình khúc xạ. Chính vì có cấu trúc mỏng manh và nằm ở vị trí tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài nên giác mạc rất dễ bị tổn thương và nhiễm trùng.

1. Nguyên nhân gây viêm giác mạc ở trẻ em

Trẻ có thể bị viêm giác mạc bởi nhiều nguyên nhân khác nhau nhau. Những nguyên nhân này có thể được chia làm hai nhóm như sau:

1.1. Nhiễm trùng

Đa số trẻ bị viêm giác mạc do nhiễm trùng. Việc điều trị thường phức tạp, nguy cơ để lại sẹo cao, có thể gây giảm thị lực trầm trọng. Các tác nhân gây nhiễm trùng giác mạc có thể là virus, vi khuẩn, nấm hay ký sinh trùng, thường gặp như tụ cầu vàng, phế cầu, trực khuẩn mủ xanh, lâu cầu (ở trẻ sơ sinh), Herpes simplex và Varicella zoster. Đáng lưu ý, khi khỏi bệnh, virus gây viêm giác mạc vẫn có thể sống tiềm ẩn trong các hạch thần kinh nơi bị nhiễm, trỗi dậy, lần theo các sợi thần kinh gây tái phát bệnh.

Trẻ bị viêm giác mạc do amip, ký sinh trùng hoặc nấm rất hiếm gặp. Viêm giác mạc do nấm thường gặp ở trẻ sau chấn thương liên quan đến vùng mắt hoặc suy giảm miễn dịch.

1.2. Không do nhiễm trùng

Ở một số trẻ bị viêm giác mạc, nguyên nhân gây bệnh không liên quan đến nhiễm trùng mà do các tình trạng như khô mắt do thiếu vitamin A, lông quặm, hay xuất phát từ các bệnh lý tự miễn như lupus ban đỏ hội chứng Sjogren, bệnh collagen. Ở những trẻ này, tình trạng viêm gây ra bởi hệ thống miễn dịch tự tấn công giác mạc.

2. Triệu chứng viêm giác mạc ở trẻ em

Tùy thuộc vào nguyên nhân, độ tuổi và mức độ nghiêm trọng của bệnh, triệu chứng viêm giác mạc ở trẻ sẽ khác nhau, thường gặp như:

• Đỏ mắt.
• Đau nhức mắt (triệu chứng này sẽ nhẹ hơn nếu trẻ viêm giác mạc do Herpes simplex virus bởi virus làm giảm cảm giác giác mạc).
• Khó chịu, sợ khi tiếp xúc với ánh sáng.
• Chảy nước mắt hoặc có dịch tiết ra từ mắt.
• Mờ mắt.
• Cảm giác cộm mắt, như có dị vật trong mắt.
• Sốt cao, sưng hạch trước tai.
• Tổn thương dạng bọng nước ở da mi mắt và quanh mí mắt.
• Viêm giác mạc do nấm thường tiến triển chậm rãi và đau âm ỉ hơn.

Trẻ bị viêm giác mạc có nguy hiểm không?

Trẻ bị viêm giác mạc là một trong những bệnh lý về mắt nguy hiểm. Nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể khỏi hoàn toàn và không để lại di chứng. Nhưng nếu không được xử lý đúng cách, viêm giác mạc có thể dẫn đến nhiều biến chứng, suy giảm thị lực, thậm chí là mù lòa. Vì vậy, trẻ bị viêm giác mạc cần được bác sĩ khám và điều trị kịp thời, đúng cách.

Trẻ có nguy cơ mắc viêm giác mạc

• Đeo kính áp tròng thường xuyên khiến giác mạc bị tổn thương, tạo điều kiện thuận lợi cho vi trùng xâm nhập. Nguy cơ nhiễm trùng cao hơn khi không đảm bảo vệ sinh cho kính áp tròng và khi đeo kính. (1)
• Trẻ bị tổn thương tại bề mặt nhãn cầu như sau chấn thương, hở mi hoặc có bệnh nền gây suy giảm miễn dịch, sử dụng thuốc corticoid tại chỗ kéo dài.

Biến chứng viêm giác mạc ở trẻ em

Ngoài vấn đề trẻ bị viêm giác mạc có nguy hiểm không thì biết về biến chứng bệnh. Một số biến chứng có thể xảy ra khi trẻ bị viêm giác mạc:

1. Sẹo giác mạc

Sẹo giác mạc là hiện tượng giác mạc xuất hiện mô sẹo – một biến chứng thường gặp do viêm giác mạc. Biến chứng gây ảnh hưởng đến khả năng truyền sáng của giác mạc cũng như làm giảm chất lượng hình ảnh được thu vào mắt.

2. Loét giác mạc

Biến chứng loét giác mạc thường xảy ra ở những trường hợp viêm giác mạc do nhiễm trùng nặng, thậm chí có nguy cơ thủng giác mạc. Những trường hợp được chữa khỏi, nguy cơ cao gặp phải sẹo giác mạc.

3. Ảnh hưởng thị lực

Suy giảm thị lực là một trong những dấu hiệu cảnh báo viêm giác mạc gây biến chứng. Tình trạng có thể cải thiện sau một thời gian nhất định nhưng cũng có thể là vĩnh viễn. Do đó, nếu trẻ có vấn đề về thị lực khi bị viêm giác mạc hoặc sau khi đã được chữa khỏi, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra và hỗ trợ.

4. Tăng nhãn áp

Nhiễm trùng do viêm giác mạc có thể tấn công vào nhãn cầu, dẫn đến viêm màng bồ đào. Điều này gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và lưu thông thủy dịch của mắt. Khi thủy dịch không thể thoát ra ngoài, áp suất bên trong nhãn cầu tăng lên, dẫn đến bệnh tăng nhãn áp, gây tổn thương nghiêm trọng đến thị lực nếu không được điều trị kịp thời.

Phương pháp điều trị viêm giác mạc ở trẻ em

Đối với trẻ bị viêm giác mạc không do nhiễm trùng: Nước nhỏ mắt nhân tạo sẽ được chỉ định để hạn chế tình trạng khô mắt, tạo môi trường thuận lợi để vết thương ở giác mạc lành lại. Dùng thuốc hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng và kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ.

Đối với trẻ bị viêm giác mạc do nhiễm trùng, việc điều trị sẽ dựa vào tác nhân gây nhiễm trùng:

• Viêm giác mạc do vi khuẩn: Bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc kháng sinh tại chỗ và/hoặc toàn thân với liều lượng phù hợp. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể kê thêm thuốc giảm đau, kháng viêm để giảm triệu chứng, tránh hình thành sẹo giác mạc.
• Viêm giác mạc do nấm: Điều trị bằng thuốc nhỏ mắt và/hoặc thuốc uống chống nấm theo chỉ định của bác sĩ.
• Viêm giác mạc do virus: 50% trẻ có thể tự khỏi mà không cần điều trị, bố mẹ nhỏ mắt thường xuyên cho trẻ bằng nước mắt nhân tạo, vệ sinh đúng cách. Trường hợp nặng, thuốc nhỏ mắt/thuốc uống kháng virus có thể được chỉ định.
• Viêm giác mạc do ký sinh trùng, thường gặp là Acanthamoeba: Điều trị bằng thuốc nhỏ mắt chống ký sinh trùng theo chỉ định của bác sĩ.

Biện pháp phòng tránh trẻ bị viêm giác mạc

Các biện pháp phòng ngừa viêm giác mạc hiệu quả bố mẹ nên biết:

• Tránh cho trẻ dùng kính áp tròng. Nếu buộc phải sử dụng kính áp tròng cần bảo quản kính đúng cách, đảm bảo vệ sinh. Rửa sạch tay với dung dịch khử khuẩn trước khi đeo kính, đeo kính đúng cách. Không dùng quá giới hạn thời gian đeo kính trong ngày và không dùng kính áp tròng đã hết hạn sử dụng.
• Hướng dẫn trẻ rửa tay thường xuyên, đúng cách với xà phòng khử khuẩn, tránh chạm tay lên vùng mắt, dụi mắt. Vệ sinh mắt bằng nước muối sinh lý hoặc nước nhỏ mắt nhân tạo nếu trẻ bị cộm mắt, bụi bay vào mắt.
• Đội mũ, đeo kính râm để bảo vệ mắt cho trẻ khi ra ngoài nắng, tránh đến những nơi ô nhiễm, nhiều khói bụi, hóa chất và tuyệt đối không bơi trong vùng nước ô nhiễm, không được xử lý đúng cách.
• Duy trì dinh dưỡng cân bằng, lành mạnh, đủ chất, ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu omega-3 tốt cho mắt.
• Cân bằng thời gian nghỉ ngơi và học tập để mắt trẻ được nghỉ ngơi đủ, tránh cho trẻ xem tivi, sử dụng máy tính, điện thoại quá nhiều và cần đảm bảo khoảng cách giữa mắt đến các thiết bị điện tử là phù hợp.
• Thăm khám mắt định kỳ và bất kỳ khi nào trẻ có các triệu chứng bất thường về mắt như đỏ mắt, ngứa, chảy nước mắt…
• Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác, đặc biệt là người có các vấn đề về mắt.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ bị viêm giác mạc và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ chuyên khoa Nhi, PlinkCare, Phòng khám đa khoa Tâm Anh quận 7 theo địa chỉ:

Trẻ bị viêm giác mạc có nguy hiểm không? Hy vọng với những thông tin, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về bệnh lý nào cũng như mức độ nguy hiểm của viêm giác mạc. Chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa viêm giác mạc để trẻ có đôi mắt sáng, khỏe mạnh.