Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu

Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là gì?

Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là tình trạng khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, dẫn đến kích thích cổ họng và gây ra các cơn ho. Hiện tượng này có thể xảy ra ở trẻ em và thậm chí cả trẻ sơ sinh. Ho do trào ngược dạ dày thường kéo dài và có thể xuất hiện sau khi ăn, đặc biệt khi trẻ nằm xuống.

Việc phát hiện và điều trị sớm trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho trẻ. Điều này có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, tư thế khi ăn và trong một số trường hợp, trẻ cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Nguyên nhân trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Trào ngược dạ dày có thể gây ra tình trạng ho nhiều và kéo dài. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này thường do axit trong dạ dày bị trào ngược lên thực quản. Một số giả thuyết cho rằng, ho kéo dài là nguyên nhân làm cho tình trạng trào ngược trở nên nghiêm trọng hơn. (1)

Có hai cơ chế chính được đưa ra để giải thích cho tình trạng này, bao gồm:

• Cơ chế phản xạ bảo vệ: Khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, cơ thể phản xạ lại bằng cách ho để bảo vệ đường thở khỏi những tác động có hại của axit.
• Trào ngược thanh quản: Axit dạ dày trào lên và kích thích cổ họng, gây ra các cơn ho. Đây là hiện tượng trào ngược axit qua thanh quản. Khi axit tiếp xúc trực tiếp với dây thanh âm và cổ họng, có thể gây ra các triệu chứng như khàn tiếng, viêm họng, hoặc viêm amidan kéo dài.

Ở trẻ bị trào ngược dạ dày nghiêm trọng, lượng thức ăn và axit khi trào ngược là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn và virus tấn công, phát triển và làm cho cổ họng bị tổn thương. Khi đó, để ngăn chặn tác nhân gây bệnh, các biểu mô ở đường hô hấp sẽ tiết chất nhầy bảo vệ cổ họng, đây là cơ chế gây ho kèm có đờm ở trẻ bị trào ngược dạ dày.

Triệu chứng trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Trào ngược dạ dày là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ho ở trẻ em. Những người bị ho mãn tính liên quan đến trào ngược có thể có, hoặc không có các triệu chứng. Những triệu chứng trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em phổ biến bao gồm:

• Ợ nóng.
• Cảm giác nóng rát ở cổ họng.
• Bị đau ở cổ họng.
• Khó chịu dạ dày sau khi ăn.
• Ợ hơi.
• Khó thở.
• Đau lưng sau khi ăn.
• Buồn nôn, nôn sau khi ăn.

Bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em có gây ho mạn tính không?

Bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em có thể gây ra ho mạn tính. Khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản và kích thích cổ họng, dẫn đến các cơn ho kéo dài. Ở trẻ em, ho mãn tính do trào ngược dạ dày thường xảy ra sau khi ăn, đặc biệt khi trẻ nằm xuống hoặc trong khi ngủ.

Một số dấu hiệu cho thấy ho mạn tính có liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em bao gồm:

• Ho nhiều vào ban đêm hoặc ngay sau bữa ăn.
• Ho nhiều hơn sau khi trẻ nằm xuống.
• Ho dai dẳng không có nguyên nhân như khói thuốc lá, nhiễm trùng hô hấp hoặc tác dụng phụ cho sử dụng thuốc (bao gồm các chất ức chế men chuyển ACE).
• Ho không kèm theo hen suyễn hoặc chảy dịch mũi sau.

Chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Chẩn đoán trào ngược dạ dày có thể gặp khó khăn ở những trẻ bị ho mạn tính không có triệu chứng ợ nóng. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng cách nội soi tiêu hóa trên (EGD) để kiểm tra và đánh giá các triệu chứng. (2)

Ngoài ra, chẩn đoán bằng phương pháp thăm dò pH 24 giờ, giúp theo dõi độ pH trong thực quản. Đây là phương pháp hiệu quả cho những người bị ho mạn tính nhưng không có các dấu hiệu rõ ràng của trào ngược axit dạ dày.

Bác sĩ cũng có thể chẩn đoán bằng cách cho trẻ sử dụng thuốc ức chế bơm proton (PPI), một loại thuốc điều trị GERD trong một thời gian nhất định. Sau đó, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng các triệu chứng có cải thiện không. Nếu triệu chứng giảm bớt khi sử dụng PPI, thì khả năng cao con bạn đang mắc GERD.

Điều trị trào ngược dạ dày ở trẻ em

Dưới đây là các phương pháp điều trị giảm trào ngược axit dạ dày ở trẻ em và trẻ sơ sinh được áp dụng hiệu quả: (3)

1. Phương pháp thay đổi lối sống cho trẻ sơ sinh

• Cho trẻ nằm đầu cao sau khi bú, để giúp giảm tình trạng trào ngược, trong khoảng 30 phút sau mỗi bữa bú hoặc ăn.
• Chia nhỏ bữa bú/ăn, cung cấp cho trẻ lượng thức ăn nhỏ hơn và chia thành nhiều bữa trong ngày để tránh quá tải dạ dày.
• Nếu cần thiết, thử cho trẻ ăn thức ăn đặc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để cải thiện triệu chứng.

2. Phương pháp thay đổi lối sống cho trẻ lớn

• Nâng cao đầu giường khi trẻ ngủ.
• Giữ trẻ đầu cao sau ăn ít nhất 30 phút sau mỗi bữa ăn
• Chia nhỏ bữa ăn thay vì ba bữa lớn, nhiều bữa ăn nhỏ giúp giảm áp lực lên dạ dày.
• Hạn chế thực phẩm gây trào ngược có hàm lượng chất béo cao, thực phẩm chiên, đồ ăn cay, đồ uống có gas và caffeine.
• Khuyến khích đưa trẻ tham gia hoạt động thể dục đều đặn để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm trào ngược.

3. Phương pháp điều trị bằng thuốc

Khi tình trạng trào ngược nghiêm trọng hoặc không cải thiện bằng biện pháp thay đổi lối sống, bác sĩ có thể kê đơn thuốc điều trị. Các loại thuốc được sử dụng phổ biến bao gồm:

• Thuốc giảm tiết acid như Esomeprazole.
• Thuốc tráng niêm mạc dạ dày Phosphalugel.

4. Phương pháp phẫu thuật

Phẫu thuật tiêu chuẩn và hiệu quả để điều trị trào ngược dạ dày ở trẻ là phương pháp Fundoplication. Đây là phương pháp xâm lấn tối thiểu, giúp thắt chặt và củng cố lại cơ vòng thực quản dưới, ở phần trên của dạ dày sẽ được quấn quanh bên ngoài vùng thực quản.

Cách ngăn ngừa cơn ho do trào ngược dạ dày

Việc thay đổi lối sống có thể giúp giảm hoặc giải quyết các triệu chứng và tình trạng ho mạn tính do trào ngược dạ dày. Những biện pháp này bao gồm:

• Tránh các thực phẩm làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn: Hạn chế các loại thực phẩm và đồ uống có thể kích thích trào ngược axit như thực phẩm cay, nhiều dầu mỡ hoặc có tính axit cao.
• Chia nhỏ bữa: Ăn nhiều bữa nhỏ hơn và thường xuyên hơn, thay vì ăn một bữa lớn.
• Quản lý cân nặng: Giảm cân nếu cảm thấy cơ thể trẻ đang thừa cân, nhằm làm giảm áp lực lên dạ dày.
• Không cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá.
• Thường xuyên dẫn trẻ thăm khám sức khỏe định kỳ: Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp giúp theo dõi và quản lý tình trạng bệnh hiệu quả. Bác sĩ có thể cung cấp, tư vấn về chế độ ăn uống và lối sống phù hợp, nhằm làm giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của trẻ.

Những thay đổi lối sống này có thể giúp cải thiện tình trạng trào ngược dạ dày ở trẻ và giảm tình trạng ho hiệu quả.

Nếu có nhu cầu đặt lịch khám, tư vấn và tìm hiểu thêm về tình trạng trào ngược dạ dày cũng như cách điều trị ở trẻ nhỏ, quý phụ huynh có thể liên hệ đến khoa Nhi, PlinkCare, theo các cách sau:

Tình trạng trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em cần được theo dõi và quản lý chặt chẽ, để tránh ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ trong tương lai. Giải pháp chăm sóc sức khỏe liên tục theo hướng dẫn của bác sĩ là chìa khóa để duy trì sự phát triển toàn diện cho trẻ.