Tránh thai khi điều trị ung thư vú: Chỉ định và phương pháp

Tại sao cần tránh thai khi điều trị ung thư vú?

Cần tránh thai khi điều trị ung thư vú vì các phương pháp điều trị này có thể gây hại cho em bé đang phát triển trong bụng mẹ. Phương pháp điều trị ung thư vú cũng có thể làm giảm khả năng sinh sản tạm thời, vĩnh viễn hoặc khiến kinh nguyệt dừng lại. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa người bệnh không mang thai trong hoặc sau khi điều trị.

Điều quan trọng, phụ nữ khi quan hệ tình dục cần sử dụng biện pháp tránh thai trong và sau khi điều trị ung thư vú. Với phụ nữ tiền mãn kinh trước khi bị ung thư vú vẫn duy trì quan hệ tình dục cũng phải trao đổi với bác sĩ về các phương pháp tránh thai phù hợp.

Khi nào cần tránh mang thai khi điều trị ung thư vú?

Người bệnh cần tránh thai khi điều trị ung thư vú khi được chỉ định điều trị ung thư vú bằng một trong các phương pháp sau:

• Hóa trị: một số loại thuốc hóa trị có thể gây tổn thương tế bào và làm suy yếu tim. Tình trạng này có nhiều khả năng xảy ra hơn nếu người bệnh được điều trị xạ trị vào ngực hoặc bụng. Phương pháp điều trị này làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim trong thời kỳ mang thai và khiến bộ phận này phải làm việc nhiều hơn. Liệu pháp hoá trị gây độc hại cho tại kỳ 3 tháng đầu. [1]
• Liệu pháp hormone: điều trị bằng liệu pháp nội tiết tố không gây vô sinh. Tuy nhiên, khả năng sinh sản của phụ nữ có thể giảm một cách tự nhiên trong quá trình điều trị bằng liệu pháp hormone. Hầu hết liệu pháp nội tiết tố điều trị ung thư vú đều được thực hiện trong 5 năm. Sau 5 năm, khả năng sinh sản của người phụ nữ sẽ giảm tự nhiên vì đã lớn tuổi. Thuốc điều trị hormone được sử dụng cho ung thư vú bao gồm tamoxifen, anastrozole, letrozole và exemestane. Trong thời gian này không được để có thai vì phương pháp điều trị hormone ảnh hưởng đến em bé.
• Thuốc điều trị ung thư nhắm mục tiêu: liệu pháp này thường được sử dụng để điều trị sau phẫu thuật hoặc ung thư vú tiến triển ở phụ nữ mắc ung thư vú dương tính với thụ thể Her2. Trong thời gian này không được để có thai vì phương pháp điều trị hormone ảnh hưởng đến em bé.
• Liệu pháp miễn dịch: hiện chưa có nghiên cứu nào chứng minh độ an toàn của phương pháp này áp dụng ở phụ nữ mang thai. Vì vậy, người bệnh ung thư vú cần tránh mang thai khi đang điều trị.
• Xạ trị: phương pháp này có thể làm hỏng tế bào hỗ trợ và nguồn cung cấp máu của tử cung. Điều này làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, trẻ nhẹ cân,…

Điều quan trọng, người bệnh cần sử dụng biện pháp tránh thai ngay khi bắt đầu điều trị. Một số phương pháp điều trị gây vô sinh nhưng không xảy ra ngay lập tức. Vì vậy, người bệnh cũng cần sử dụng biện pháp tránh thai trong suốt quá trình điều trị.

Người bệnh ung thư nếu phát hiện mình đang mang thai thì hãy nói chuyện với bác sĩ càng sớm càng tốt. Bác sĩ sẽ giải thích sự tác động của các phương pháp điều trị ung thư vú với thai kỳ và ảnh hưởng đến việc điều trị như thế nào. Một số trường hợp, việc điều trị ung thư có thể được sắp xếp lại hoặc trì hoãn để người bệnh có thể sinh con.

Phương pháp tránh thai khi điều trị ung thư vú

Một số phương pháp tránh thai khi điều trị ung thư vú, bao gồm:

• Bao cao su: đây là phương pháp ngừa thai phổ biến. Người bệnh có thể sử dụng thêm gel bôi trơn nếu cần thêm độ ẩm khi quan hệ tình dục.
• Vòng tránh thai: thiết bị nhỏ hình chữ T được bác sĩ đặt vào tử cung. Phương pháp này không giải phóng hormone và có thể tồn tại từ 5-10 năm.
• Triệt sản: phương pháp này giúp tránh thai nếu chắc chắn không muốn có con trong tương lai.
• Thuốc tránh thai khẩn cấp: người bệnh có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp vì một liều hormone duy nhất không có khả năng ảnh hưởng đến bệnh ung thư vú và đây là cách tốt trong tình huống khẩn cấp.

Người bệnh hãy nói chuyện thoải mái với bác sĩ về các lựa chọn tránh thai khi điều trị ung thư vú. Hầu hết bác sĩ không khuyên người bệnh ung thư vú sử dụng thuốc tránh thai vì các hormone này có thể ảnh hưởng đến bất kỳ tế bào ung thư vú nào còn sót lại.

Vì vậy, phụ nữ nên sử dụng các hình thức tránh thai không chứa nội tiết tố, chẳng hạn như bao cao su, màng ngăn, dụng cụ tránh thai trong tử cung (DCTC) và triệt sản nam hoặc nữ. Ngoài ra, người bệnh hãy nói chuyện với chồng và bác sĩ điều trị để nắm thông tin chi tiết hơn về các phương pháp tránh thai khi điều trị ung thư vú.

Không nên sử dụng các biện pháp tránh thai nào?

Người bệnh không nên sử dụng phương pháp xuất tinh ngoài và phương pháp tính chu kỳ rụng trứng vì không đủ an toàn để tránh thai. Hầu hết, các bác sĩ cũng không khuyên phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai vì hormone có thể ảnh hưởng đến bất kỳ tế bào ung thư vú nào còn sót lại. Người bệnh có thể sử dụng thuốc kết hợp estrogen và progesterone chỉ khi không thể sử dụng bất kỳ phương pháp tránh thai nào khác.

Ngoài ra, bác sĩ cũng khuyên người bệnh không sử dụng biện pháp cấy ghép que tránh thai và tiêm hormone như dep-provera, noriserat hoặc sayana press.

Thời gian cần tránh mang thai sau điều trị ung thư vú

Phụ nữ mắc ung thư vú giai đoạn đầu cần tránh thai khi điều trị ung thư vú, khoảng 2-3 năm sau khi chẩn đoán và điều trị ung thư vú không phụ thuộc nội tiết tố và không có các điều trị hỗ trợ tiếp theo. Bởi, bệnh ở giai đoạn đầu thường tái phát trong vòng 2-3 năm đầu do một số hormone tăng lên trong thời kỳ mang thai có thể khiến tế bào ung thư vú phát triển. [2]

Với phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư vú giai đoạn tiến triển phụ thuộc nội tiết thì thường điều trị kéo dài hơn 5-10 năm sau khi chẩn đoán nên việc mang thai khó hơn vì buồng trứng sẽ bị ức chế chức năng trong 5 năm đầu.

Điều quan trọng nhất, người bệnh cần biết là không có gì chắc chắn. Nếu người bệnh được chẩn đoán và điều trị tốt, việc mang thai có thể không cần đợi hơn 6 tháng. Vì vậy, người bệnh hãy nói chuyện với bác sĩ để hiểu rõ tình hình sức khỏe và mong muốn mang thai của bản thân.

Khoa Ngoại Vú, PlinkCare TP.HCM quy tụ các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm, liên tục trau dồi các phương pháp điều trị mới trên thế giới giúp chị em tầm soát ung thư vú, các bất thường bẩm sinh hay mắc phải hoặc bệnh lý tuyến vú khác để bác sĩ giúp bạn lập kế hoạch điều trị toàn diện, hiệu quả và rút ngắn thời gian đáng kể.

Ngoài ra, PlinkCare TP.HCM cũng liên tục nhập các máy móc, trang thiết bị tân tiến nhằm hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị cho người bệnh. Khoa còn lập nhóm “CLB bệnh nhân ung thư vú bệnh viện Tâm Anh” giúp người bệnh có thể chia sẻ những khó khăn, lo lắng với những người bệnh cùng hoàn cảnh.

Mang thai khi đang điều trị ung thư vú gây ảnh hưởng nhiều đến em bé và liệu trình điều trị. Thông qua bài này, người bệnh hiểu được lý do và nắm một số cách tránh thai khi điều trị ung thư vú an toàn, hiệu quả.