6+ thuốc trị viêm phế quản hiệu quả có thể được bác sĩ chỉ định

Viêm phế quản là gì?

Trước khi tìm hiểu viêm phế quản uống thuốc gì, chúng ta cần biết viêm phế quản là gì? Viêm phế quản là tình trạng viêm xảy ra tại đường dẫn khí vào phổi. Khi đường hô hấp (phế quản và khí quản) bị kích ứng sẽ dẫn đến tình trạng sưng và chứa đầy chất nhầy, gây ra triệu chứng ho.

Cơn ho có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần – triệu chứng chính của căn bệnh viêm phế quản. Virus là tác nhân phổ biến dẫn đến chứng viêm phế quản cấp tính. Ngoài ra, khói và những chất kích thích khác cũng có thể dẫn đến chứng viêm phế quản cấp tính, viêm phế quản mạn tính. (1)

Điểm danh các loại thuốc trị viêm phế quản

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể không chỉ định cho người bệnh viêm phế quản dùng thuốc khi chưa cần thiết. Tuy nhiên, nếu người bệnh xuất hiện các triệu chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc cần chữa trị nguyên nhân cơ bản, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc điều trị phù hợp. Vậy viêm phế quản nên uống thuốc gì? Một số thuốc trị viêm phế quản bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định cho người bệnh sử dụng bao gồm bên dưới:

*Lưu ý, các thông tin về các thuốc dưới đây chỉ mang tính tham khảo, người bệnh cần đi khám, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ cho từng trường hợp cụ thể.

1. Thuốc giảm ho, long đờm

Đây là loại thuốc trị viêm phế quản giúp tiêu đờm, làm giảm dịch nhầy kích thích gây ho, góp phần hỗ trợ làm sạch chất nhầy ở đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới, bao gồm phổi, phế quản, khí quản.

Thuốc ức chế tình trạng ho không kê đơn hoặc theo chỉ định của bác sĩ (thuốc chống ho) có thể giúp làm giảm tình trạng ho dai dẳng, bao gồm Benzonatate (Zonatuss™, Tessalon Perles®), Dextromethorphan (PediaCare®, DayQuil™, Robitussin®). Ngoài ra, Guaifenesin (Mucinex) là thuốc long đờm OTC (không kê đơn) cũng thường được sử dụng để làm giảm các cơn ho. (2)

2. Thuốc kháng viêm

Bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh dùng corticosteroid và những loại thuốc khác để giúp làm giảm tình trạng viêm. Thuốc chống viêm không steroid như Naproxen (Aleve), Ibuprofen (Motrin IB, Advil) có thể giúp làm giảm viêm, giảm đau, hạ sốt. Thông thường, các bác sĩ sẽ ưu tiên chỉ định người bệnh sử dụng những loại thuốc kháng viêm dạng xịt. Ở trường hợp viêm phế quản nặng, thuốc kháng viêm dạng tiêm có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng.

3. Thuốc kháng sinh

Nếu vi khuẩn là tác nhân gây viêm phế quản thì bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh dùng thuốc kháng sinh chữa viêm phế quản. Trong đơn thuốc viêm phế quản, những loại thuốc kháng sinh có thể được dùng bao gồm: Ampicillin, Penicillin, Beta lactam, Amoxicillin, Quinolon, Macrolid…

Người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định toa thuốc trị viêm phế quản với những loại kháng sinh khác nhau tùy vào mức độ nhiễm khuẩn. Thuốc kháng sinh có thể được khuyên dùng ở những trường hợp như: người già trên 80 tuổi; trẻ sinh non; người có tiền sử bị bệnh phổi, tim, gan, thận; người có hệ miễn dịch suy yếu, người bị xơ nang… (3)

4. Thuốc chống virus

Loại thuốc trị viêm phế quản này thường được dùng ở trường hợp bị viêm phế quản đã xác định nguyên nhân là do virus. Một số loại thuốc chống virus có thể được dùng bao gồm Rapivab®, Relenza®, Tamiflu®… Nếu người bệnh bắt đầu sử dụng thuốc chống virus ngay sau khi khởi phát triệu chứng thì có thể cảm thấy khỏe sớm hơn.

5. Thuốc giãn phế quản

Nếu người bệnh bị viêm phế quản cấp tính kèm theo tình trạng thở khò khè thì có thể được bác sĩ chỉ định cho dùng thuốc giãn phế quản. Những người bệnh có tiền sử mắc bệnh hen suyễn, COPD, viêm phế quản mạn tính cũng có thể được sử dụng nhóm thuốc trị viêm phế quản này.

Thuốc mang đến tác dụng làm giãn phế quản – tiểu phế quản, giúp làm giảm sức cản trong đường hô hấp và gia tăng luồng không khí đi đến phổi. Thuốc giãn phế quản có hai dạng là tác dụng ngắn (có tác dụng ngay lập tức, kéo dài 3 – 6 tiếng) và tác dụng dài (mất nhiều thời gian hơn để phát huy tác dụng, tác dụng kéo dài 18 – 24 tiếng). Người bệnh có thể sử dụng ở dạng viên nén, bình xịt hoặc máy phun sương.

Thuốc giãn phế quản bao gồm 3 loại cơ bản là thuốc chủ vận beta 2, thuốc kháng cholinergic và dẫn xuất xanthine. Một số loại thuốc giãn phế quản phổ biến bao gồm:

• Thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn: Albuterol (ProAir HFA, Proventil HFA, Ventolin HFA), Pirbuterol (Maxair), Levalbuterol (Xopenex HFA).
• Thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài: Salmeterol (Serevent), Aclidinium (Tudorza), Formoterol (Perforomist), Umeclidinium (Incruse), Tiotropium (Spiriva).

6. Thuốc kháng histamin

Thuốc kháng histamin có tác dụng giúp làm giảm tình trạng dị ứng có thể gặp phải trong chứng viêm phế quản dị ứng. Loại thuốc điều trị viêm phế quản này giúp ngăn chặn histamin – chất hóa học được giải phóng trong cơ thể khi phát hiện sự xâm nhập của chất gây hại. Các loại thuốc kháng histamin phổ biến gồm có Loratadin, Cetirizine…

Những lưu ý khi sử dụng thuốc đặc trị viêm phế quản

Những loại thuốc trị viêm phế quản cần được sử dụng khi có chỉ định bởi bác sĩ. Dưới đây là một số lưu ý khi dùng thuốc viêm phế quản theo từng nhóm thuốc:

• Thuốc giảm ho, long đờm: Guaifenesin là một trong những nhóm thuốc long đờm, giảm ho phổ biến. Loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn. Thuốc giảm ho gây ra một số ức chế thần kinh, có thể làm mất phản ứng ho. Các chuyên gia khuyến cáo không nên cho trẻ dưới 6 tuổi sử dụng thuốc ho không kê đơn. Trẻ từ 6 – 12 tuổi chỉ nên dùng thuốc ho theo chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc kháng viêm: Thuốc chứa corticoid mang đến tác dụng kháng viêm tương đối mạnh, chấm dứt một cách nhanh chóng các chuỗi phản ứng viêm, thế nhưng thường gây ra nhiều tác dụng phụ như ợ chua, chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn. Ibuprofen không được khuyến khích dùng nếu người bệnh bị hen suyễn. Tránh cho trẻ dùng thuốc aspirin vì có thể dẫn đến hội chứng Reye – tác động đến gan và não.
• Thuốc kháng sinh: 
  • Việc sử dụng thuốc kháng sinh cần có sự chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ. Người bệnh không được tự ý mua thuốc, điều chỉnh liều dùng hay ngưng dùng thuốc đột ngột để tránh gặp tình trạng kháng kháng sinh, ngộ độc thuốc. Chỉ định dùng thuốc kháng sinh trong đơn thuốc trị viêm phế quản thường kéo dài khoảng 5 ngày với các thuốc chứa hoạt chất Doxycycline hoặc Amoxicillin. Tác dụng phụ của những loại thuốc này bao gồm tiêu chảy, buồn nôn… (4)
  • Người bệnh nên dùng thuốc kháng sinh sau bữa ăn, thế nhưng cũng có trường hợp bác sĩ hướng dẫn cho người bệnh dùng thuốc trước hoặc trong bữa ăn. Người bệnh nên bổ sung phô mai tươi hoặc men vi sinh vào khẩu phần để tăng cường lợi khuẩn cho đường ruột, góp phần chống lại tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Khi dùng kháng sinh, người bệnh nên uống đủ nước mỗi ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể, giúp loại bỏ những hóa chất có hại. Người bệnh có thể bổ sung vitamin hoặc dùng sản phẩm giảm axit trong dạ dày (theo hướng dẫn của bác sĩ) khi sử dụng thuốc kháng sinh.
• Thuốc chống virus: Virus thường khu trú trong tế bào nên việc chữa trị viêm phế quản do virus bằng thuốc chống virus có thể gặp một số trở ngại. Nếu người bệnh đáp ứng thuốc tốt thì có thể khỏi bệnh sau 7 – 10 ngày điều trị.
• Thuốc giãn phế quản: Các tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc giãn phế quản gồm có đánh trống ngực hoặc tăng nhịp tim, co cứng cơ, đau bụng, buồn nôn, nôn, đau đầu…

Các cách điều trị viêm phế quản khác

Chúng ta đã biết thuốc trị viêm phế quản gồm có các loại nào, vậy liệu có còn cách khác giúp chữa bệnh viêm phế quản không? Người bị viêm phế quản mạn tính có thể áp dụng những phương pháp sau để điều trị:

• Liệu pháp oxy: Đây là liệu pháp cung cấp thêm oxy cho người bệnh, giúp quá trình thở diễn ra dễ dàng hơn.
• Phục hồi chức năng phổi: Liệu pháp này được thực hiện nhằm mục đích cải thiện sức khỏe cho những người gặp vấn đề về hô hấp. Người bệnh sẽ được học những bài tập để cải thiện hơi thở. Liệu pháp phục hồi chức năng phổi có thể bao gồm cả các hướng dẫn dinh dưỡng và tư vấn tâm lý.
• Ghép phổi: Phẫu thuật ghép phổi có thể là lựa chọn nếu người bệnh mắc chứng viêm phế quản mạn tính nghiêm trọng, không đáp ứng với những biện pháp chữa trị khác.

Khoa Nội tổng hợp, Nội hô hấp, Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 là địa chỉ được nhiều người bệnh tin tưởng, chọn đến thăm khám và điều trị hiệu quả các căn bệnh hô hấp, bao gồm cả viêm phế quản. Bệnh viện quy tụ đội ngũ bác sĩ dày dặn kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, được trang bị nhiều máy móc tân tiến như: máy đo đa ký hô hấp NOX A1, T3S, máy đo chức năng hô hấp KoKo 1000, hệ thống X-quang kỹ thuật số treo trần cao cấp GXR-52SD, máy CT 768 lát cắt, CT 1975 lát cắt, MRI 3 Tesla…

>>>Tham khảo thêm: 8 cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh bạn có biết

Chăm sóc bệnh nhân viêm phế quản tại nhà

Bên cạnh việc tìm hiểu về các loại thuốc trị viêm phế quản, chúng ta cần biết người bệnh viêm phế quản nên được chăm sóc tại nhà như thế nào. Một số cách chăm sóc người mắc viêm phế quản mà người nhà bệnh nhân có thể tham khảo gồm:

• Nghỉ ngơi nhiều: Nghỉ ngơi, ngủ có thể giúp người bệnh tăng cường hệ thống miễn dịch và hỗ trợ phục hồi tốt hơn sau tình trạng nhiễm trùng. Người bệnh có thể dùng nhiều gối hơn để kê, nâng cao đầu khi ngủ, giúp làm dịu hơi thở.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp giảm độ đặc của chất nhầy, làm ấm cổ họng, làm loãng chất nhầy trong mũi. Bên cạnh nước lọc, người bệnh có thể dùng nước súp, trà thảo mộc.
• Dùng máy tạo độ ẩm: Nhiệt độ lạnh và độ ẩm thấp có liên quan đến sự gia tăng các căn bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Độ ẩm thấp cũng có thể gây kích ứng cổ họng và đường mũi, dẫn đến tình trạng khô da, ngứa mắt. Máy tạo độ ẩm có thể giúp chữa trị các triệu chứng viêm phế quản bằng cách phát tán hơi nước để gia tăng độ ẩm trong phòng. Hít hơi nước thông qua thiết bị hít cũng có thể giúp làm loãng chất nhầy, góp phần thúc đẩy chất nhầy thoát ra bên ngoài.
• Làm dịu cơn đau họng: Đau họng là triệu chứng phổ biến của bệnh viêm phế quản. Người bệnh có thể áp dụng một số cách để làm dịu cơn đau họng như: uống nước ấm hoặc nước mát, súc miệng bằng nước muối, ăn thức ăn mềm và mát…
• Thay đổi chế độ ăn: Người bệnh nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Bạn cũng có thể bổ sung vào khẩu phần thịt ít béo, sữa ít béo hoặc không béo, cá…
• Tránh hút thuốc: Hút thuốc là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến viêm phế quản mạn tính. Việc hút thuốc không chỉ làm tổn thương các ống phế quản mà còn làm giảm khả năng phòng vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng. Người bị viêm phế quản hít phải khói thuốc có thể gặp phải các cơn ho dữ dội, làm tăng cường tình trạng khó chịu và có thể dẫn đến các biến chứng khác. Cắt giảm hoặc bỏ hút thuốc hoàn toàn có thể hạn chế tình trạng tổn thương ở ống phế quản, góp phần thúc đẩy quá trình chữa lành. Những người chủ động bỏ hút thuốc cũng ít có nguy cơ bị viêm phế quản cấp tính trong tương lai hơn.
• Thử thở mím môi: Người mắc chứng viêm phế quản mạn tính thường thở nhanh. Phương pháp thở mím môi có thể giúp làm nhịp thở chậm lại và kiểm soát tình trạng khó thở. Phương pháp này hoạt động bằng cách làm giảm tần suất hít vào, hỗ trợ mở đường thở trong thời gian dài hơn. Để thở mím môi, đầu tiên người bệnh cần hít vào bằng mũi trong 2 nhịp, tiếp đó thở ra từ từ bằng cách mím môi nhẹ (đếm từ 1 đến 4).
• Duy trì hoạt động thể chất: Việc tập thể dục giúp bạn kiểm soát cân nặng (cân nặng càng cao thì quá trình thở càng gặp nhiều khó khăn). Các cơ hỗ trợ cho hoạt động thở cũng khỏe hơn khi bạn tập thể dục. Người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu luyện tập.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, Quý khách vui lòng liên hệ:

Tóm lại, thuốc trị viêm phế quản nên được sử dụng đúng theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh cần dùng thuốc đúng liều lượng để nhận được lợi ích tối ưu, hạn chế nguy cơ gặp tác dụng phụ.