7 nhóm thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn phổ biến, hiệu quả

Lưu ý: Các thông tin về thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn trong bài viết này chỉ mang tính tham khảo. Người bệnh nên đi khám với bác sĩ hô hấp và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, dược sĩ.

Tổng quan bệnh viêm phổi

Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng làm viêm các túi khí hoặc phế nang của phổi, khiến cho các cơ quan này chứa đầy dịch hoặc mủ. Tình trạng viêm phổi có thể do vi khuẩn, vi-rút hoặc nấm hoặc hóa chất, tia xạ,… gây ra và có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai phổi.

Viêm phổi có thể ở nhiều mức độ, từ nhẹ đến đe dọa tính mạng. Bệnh thường gây ra những biến chứng nghiêm trọng nhất đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, người trên 65 tuổi và những người có vấn đề về sức khỏe hoặc hệ miễn dịch suy yếu.

Các triệu chứng thường gặp đối với người bị viêm phổi gồm có: ho (có hoặc không có chất nhầy, đờm), sốt, ớn lạnh và khó thở. Để điều trị viêm phổi, có thể cần sử dụng các loại thuốc kháng sinh, thuốc kháng vi-rút hoặc thuốc trị nấm tùy vào tình trạng và các yếu tố của người bệnh. Người bệnh cần uống thuốc điều trị viêm phổi theo phác đồ điều trị của bác sĩ để bệnh được cải thiện nhanh chóng.

Thời gian hồi phục khi sử dụng thuốc đúng cách có thể mất 1-2 tuần tùy mức độ và bệnh lý đồng mắc. Trong trường hợp các triệu chứng không thuyên giảm hoặc diễn ra nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh qua đường truyền tĩnh mạch (IV) và liệu pháp oxy.

Thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn

Bị viêm phổi nên uống thuốc gì cho mau khỏi? Nhìn chung, có nhiều loại thuốc điều trị bệnh viêm phổi khác nhau, và thường được chia thành nhóm thuốc trị viêm phổi cho người lớn và thuốc điều trị viêm phổi trẻ em.

Với người lớn, các loại thuốc thường được bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh viêm phổi gồm có:

1. Nhóm Beta-Lactam

Thuốc Beta-Lactam là một loại thuốc điều trị viêm phổi kê đơn được sử dụng để kiểm soát, điều trị các bệnh lý nhiễm trùng do vi khuẩn. So với các nhóm thuốc trị viêm phổi người lớn khác thì nhóm Beta-Lactam được đánh giá là có độ an toàn cao và được dung nạp tốt. Một số thuốc thuộc nhóm Beta-Lactam gồm có: Cephalosporin, Carbapenem, Penicillin, Monobactam, chất ức chế beta-lactamase,…

Tác dụng phụ thường gặp nhất là phản ứng dị ứng, dao động từ 0,7% đến 10%. Ngoài các phản ứng dị ứng, Beta-Lactam cũng có thể gây ra các tác dụng phụ khác như cầm máu kém do kết tập tiểu cầu bị khiếm khuyết, giảm bạch cầu hạt, rối loạn tiêu hóa, suy thận,… Tuy nhiên các dụng phụ này rất hiếm gặp.

2. Quinolone

Levofloxacin là một loại kháng sinh điều trị viêm phổi, thuộc nhóm thuốc quinolone hô hấp thường chỉ được sử dụng cho các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn .

Người bệnh cần thông báo với bác sĩ nếu đã hoặc đang gặp các vấn đề sau:

• Các vấn đề về gân, xương, viêm khớp hoặc các vấn đề về khớp khác.
• Có các vấn đề về tuần hoàn máu, phình động mạch, hẹp hoặc xơ cứng động mạch.
• Vấn đề về tim, huyết áp cao.
• Bệnh tiểu đường.
• Rối loạn cơ hoặc thần kinh, chẳng hạn như bệnh nhược cơ.
• Bệnh thận.
• Co giật hoặc động kinh.
• Chấn thương đầu hoặc khối u não.
• Nồng độ kali trong máu thấp (hạ kali máu).

3. Glycopeptide

Người trưởng thành bị viêm phổi hay viêm màng phổi uống thuốc gì? Một số trường hợp, người bệnh có thể được dùng Glycopeptide đường tĩnh mạch – một loại kháng sinh được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Thuốc Glycopeptide thường có trong các loại thuốc như Dalbavancin, Dalvance, Firvanq, Kimyra, Orbactiv, Oritavancin, Telavancin, Vancocin, Vancomycin, Vibativ,…

Loại thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn này thường ít gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.

4. Nhóm Macrolides

Macrolides là một nhóm thuốc được sử dụng để kiểm soát và điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn. Trong đó, azithromycin, clarithromycin và erythromycin là 3 loại thuốc thuộc nhóm Macrolides thường được sử dụng để điều trị viêm phổi, viêm xoang, viêm họng và viêm amidan.

Cơ chế hoạt động của thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn macrolides xoay quanh khả năng liên kết với tiểu đơn vị ribosome 50S của vi khuẩn, gây ra sự ngưng tổng hợp protein của vi khuẩn. Macrolides là tác nhân kìm khuẩn vì thuốc chỉ ức chế quá trình tổng hợp protein. Chỉ trong một số trường hợp được sử dụng ở liều cao thì thuốc mới có thể diệt khuẩn.

5. Aminoglycoside

Aminoglycosides là một loại thuốc đã được sử dụng trong hơn 30 năm để điều trị viêm phổi bệnh viện do vi khuẩn gram âm gây ra. Aminoglycosides hoạt động thông qua cơ chế ức chế tổng hợp protein. Khi đã vào bên trong tế bào vi khuẩn, thuốc làm gián đoạn quá trình tổng hợp protein bình thường của vi khuẩn và dẫn đến sự hình thành một protein không chính xác, có thể làm hỏng màng tế bào của vi khuẩn. Màng tế bào bị hư hỏng cho phép một lượng thuốc tăng lên xâm nhập vào vi khuẩn để tiêu diệt vi khuẩn nhanh chóng hơn. (1)

6. Tetracyclin

Người bị viêm phổi uống thuốc gì? Tetracyclin là một loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị viêm phổi cũng như các bệnh nhiễm trùng khác do vi khuẩn gây ra, chẳng hạn như viêm amidan, viêm thanh quản, chốc lở, viêm mô tế bào,…

Tetracycline thường được bào chế dưới dạng viên nang, uống hai hoặc bốn lần mỗi ngày, sử dụng khi bụng đói (ít nhất 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau bữa ăn). Trước khi dùng tetracyclin, người bệnh cần thông báo với bác sĩ nếu:

• Dị ứng với tetracycline, minocycline, doxycycline, demeclocycline, bất kỳ loại thuốc nào khác hoặc bất kỳ thành phần nào trong viên nang tetracyclin.
• Đang dùng hoặc dự định dùng các loại thuốc theo toa và không kê đơn, vitamin, thực phẩm bổ sung dinh dưỡng và các sản phẩm thảo dược.
• Đang hoặc đã từng bị bệnh lupus hoặc bệnh thận.
• Đang mang thai, có kế hoạch mang thai hoặc đang cho con bú.

7. Thuốc kết hợp Trimethoprim Sulfamethoxazole

Trimethoprim/sulfamethoxazole (còn được gọi là co-trimoxazole, SXT, TMP-SMX, TMP-SMZ hoặc TMP-Sulfa), là thuốc kết hợp giữa trimethoprim và sulfamethoxazole, có công dụng kháng khuẩn và được sử dụng như một loại thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn.

Thuốc thường được chỉ định trong trường hợp người bệnh bị viêm phổi và có tiền sử mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc hút thuốc. Ngoài ra,  TMP-SMZ cũng có thể được như một loại thuốc chống viêm phổi, vừa phòng ngừa vừa điều trị các trường hợp viêm phổi do Pneumocystis jirovecii/Pneumocystis carinii (PJP/PCP).

Hầu hết các loại thuốc được sử dụng để điều trị viêm phổi là thuốc kê đơn, cần uống theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh không được tư ý uống thuốc hoặc thay đổi liều lượng thuốc để tránh giảm hiệu quả điều trị cũng như gây nên tình trạng kháng kháng sinh, dẫn đến nhiều khó khăn trong việc điều trị.

Các loại thuốc điều trị triệu chứng viêm phổi

Ngoài việc sử dụng thuốc điều trị viêm phổi, người bệnh khi bị viêm phổi cũng có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng thêm một số loại thuốc để cải thiện triệu chứng bệnh viêm phổi, chẳng hạn như:

• Thuốc ho: Triệu chứng thường gặp nhất ở người bệnh viêm phổi chính là ho. Do đó, trong quá trình điều trị, bác sĩ có thể kê đơn thêm thuốc làm dịu cơn ho của người bệnh. Vì ho là một cách cơ thể hoạt động để loại bỏ nhiễm trùng nên người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
• Thuốc hạ sốt, giảm đau: Trong một số trường hợp khi người bệnh bị viêm phổi có triệu chứng sốt, khó chịu thì bên cạnh việc dùng thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn, người bệnh còn có thể sử dụng thêm các loại thuốc giảm đau hạ sốt như aspirin, ibuprofen và acetaminophen (Tylenol, Paracetamol, Panadol,…).

Tác dụng phụ có thể gặp của thuốc trị viêm phổi ở người lớn

Khi sử dụng các loại thuốc trị viêm phổi cấp nói riêng và các loại thuốc dùng để điều trị viêm phổi nói chung, người bệnh cần lưu ý, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

• Đau bụng.
• Đau lưng.
• Đầy hơi.
• Nôn mửa.
• Ngứa da, nổi mề đay.
• Rối loạn vị giác.
• Đau đầu.
• Tiêu chảy.
• Phù nề.
• Sưng lưỡi.
• Cứng khớp, sưng khớp.
• Khó thở, khó nuốt.
• Phát ban.
• Phân lẫn máu.

Người bệnh khi sử dụng thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn nếu có bất kỳ triệu chứng nào, cần ngưng sử dụng thuốc và đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán, có sự điều chỉnh loại thuốc sử dụng phù hợp.

Nhìn chung, có nhiều loại thuốc điều trị viêm phổi khác nhau, được bác sĩ chỉ định theo từng trường hợp bệnh cụ thể. Với các loại thuốc điều trị viêm phổi ở người lớn, việc sử dụng đúng cách giúp tăng hiệu quả điều trị, góp phần giúp người bệnh khỏi bệnh nhanh, tránh bệnh tăng nặng và gây ra biến chứng nguy hiểm và giảm sự đề kháng kháng sinh do tự ý dùng kháng sinh.