Thực đơn cho người suy tim để nâng cao sức khỏe tim mạch

Tại sao cần xây dựng thực đơn cho người suy tim?

Thăm khám định kỳ, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ kết hợp với việc áp dụng thực đơn phù hợp sẽ góp phần giúp người bệnh suy tim cải thiện tình trạng. Thực đơn dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của người bệnh. Người bị suy tim cần chú ý:

• Ăn uống lành mạnh để cải thiện các triệu chứng thường gặp của bệnh suy tim như khó thở, đau tức ngực, ho, phù nề cẳng chân…
• Thực đơn cho người bệnh suy tim sẽ phù hợp với diễn tiến của bệnh, góp phần kiểm soát và ngăn bệnh chuyển biến nặng hơn.
• Áp dụng thực đơn khoa học mỗi ngày giúp người bệnh yên tâm, nâng cao sức khỏe tinh thần.

Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người bệnh suy tim

Xây dựng thực đơn cho người suy tim cần tuân thủ các nguyên tắc sau đây:

1. Không dùng nhiều muối hoặc thực phẩm có hàm lượng natri cao

Muối và những món ăn giàu thành phần natri như phô mai, xúc xích, bánh quy… không dành cho người bệnh suy tim. Ăn nhiều muối gây huyết áp cao, ảnh hưởng chức năng tim, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Lượng natri trong mỗi bữa ăn của người bệnh suy tim tốt nhất nên dưới 1500mg. Người bị bệnh suy tim nặng cần loại bỏ hoàn toàn muối ra khỏi khẩu phần ăn. Đây là lưu ý quan trọng để góp phần kiểm soát bệnh, cải thiện sức khỏe. (1)

2. Ăn nhiều thức ăn giàu chất xơ

Chất xơ tự nhiên trong rau cải, trái cây, ngũ cốc… rất có lợi cho sức khỏe, đặc biệt đối với người đang bị bệnh tim. Mỗi ngày, người bệnh cần cung cấp cho cơ thể đủ 25-35g chất xơ tùy theo thể trạng để hỗ trợ giảm cholesterol trong máu.

3. Tăng cường thực phẩm chứa nhiều khoáng chất kali

Kali có tác dụng điều hòa nhịp tim, ổn định huyết áp, ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ. Khẩu phần ăn cung cấp đủ 4700mg kali/ngày giúp người bị suy tim kiểm soát bệnh hiệu quả hơn.

Kali có nhiều trong rau lá xanh, trái cây sấy khô như mận khô, măng tây, rau chân vịt… Thực đơn giàu kali đặc biệt cần thiết cho người bệnh suy tim đang điều trị bằng thuốc lợi tiểu, vì thuốc có thể làm mất kali khỏi cơ thể.

4. Hạn chế thực phẩm nhiều chất béo hoặc thực phẩm sinh hơi

Thịt mỡ, gà rán, khoai tây chiên… là những món ăn giàu chất béo, ăn nhiều sẽ làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, không thích hợp cho người mắc bệnh suy tim. Ngoài ra, các món ăn như đậu, khoai lang… dễ gây đầy hơi, chướng bụng, làm cho sức khỏe người bệnh suy giảm nên cũng cần hạn chế trong thực đơn dinh dưỡng.

5. Kiểm soát lượng nước uống

Người khỏe mạnh cần uống đủ 1,5-2l nước mỗi ngày, nhưng người bệnh suy tim chỉ nên uống tối đa 1l nước/ngày. Do chức năng tim suy yếu, lượng nước đi vào cơ thể không chuyển hóa hết sẽ bị tích tụ, gây ra tình trạng phù nề. Người bệnh chỉ nên uống nước khi cảm thấy khát, giảm tần suất uống nước khi cơ thể có dấu hiệu bị sưng, khó thở.

6. Không uống rượu bia, không hút thuốc lá,

Thuốc lá và rượu bia đều chứa các chất kích thích có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là đối với người mắc bệnh về tim mạch như suy tim.

Trong thuốc lá có chứa nicotine, kích thích cơ thể tăng tiết epinephrine, làm tăng nhịp tim và huyết áp, dẫn đến tăng gánh nặng cho tim. Điều này làm trầm trọng thêm các triệu chứng suy tim như khó thở và đau ngực. Nicotine cũng làm co mạch máu, khiến tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến tình trạng suy tim xấu đi. Khói thuốc lá chứa nhiều hóa chất độc hại có thể gây viêm và tổn thương mạch máu, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch, làm giảm lưu lượng máu đến tim.

Lạm dụng rượu bia có thể gây bệnh cơ tim giãn nở do rượu, làm suy yếu cơ tim, giảm khả năng bơm máu và dẫn đến suy tim. Rượu bia còn gây rối loạn nhịp tim, ảnh hưởng đến điện học của tim, làm tăng nguy cơ suy tim và các biến chứng tim mạch khác. Uống rượu nhiều còn có thể làm giảm chức năng tâm thất, làm tăng huyết áp và gây ứ nước, từ đó làm nặng thêm các triệu chứng suy tim. Vì vậy, người mắc bệnh suy tim nên tránh hoàn toàn thuốc lá và hạn chế hoặc tốt nhất là không sử dụng rượu bia để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Xem thêm:

• Bệnh suy tim nên ăn gì, kiêng gì để khỏe mạnh, cải thiện bệnh?

Nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh suy tim

Nhu cầu dinh dưỡng trong thực đơn cho người suy tim cần dựa vào từng giai đoạn bệnh khác nhau. Người bị suy tim nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xây dựng thực đơn dinh dưỡng phù hợp, góp phần giúp cải thiện tình trạng:

1. Suy tim giai đoạn 1, 2

Khi bị suy tim giai đoạn 1 và 2, nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh tương ứng như sau:

• Năng lượng: Khoảng 30kcal/kg/ngày.
• Chất đạm: 1-1,2g/kg/ngày.
• Chất béo: Tương đương 10-15% tổng năng lượng của cơ thể/ngày.
• Natri: Ít hơn 2000mg/ngày, tương đương ít hơn 5g muối/ngày.
• Kali: Tăng lên khoảng 4000-5000mg/ngày.
• Vitamin: Đủ lượng vitamin từ nhiều nguồn thực phẩm, đặc biệt là vitamin nhóm B.

Người bệnh ở giai đoạn này cần hạn chế vận động nặng hoặc làm việc quá sức.

2. Suy tim giai đoạn 3

Thực đơn cho người bệnh suy tim giai đoạn 3 cần đáp ứng đủ:

• Năng lượng: Khoảng 30kcal/kg/ngày.
• Chất đạm: 1g/kg/ngày.
• Chất béo: Tương đương 15-20% tổng năng lượng của cơ thể/ngày.
• Natri: Ít hơn 1600mg/ngày, tương đương ít hơn 4g muối/ngày.
• Kali: Tăng lên khoảng 4000-5000mg/ngày.
• Vitamin: Đủ lượng vitamin từ nhiều nguồn thực phẩm, đặc biệt là vitamin nhóm B.

Người bệnh suy tim giai đoạn 3 cần dành thời gian nghỉ ngơi sau khi ăn no. Lượng nước phù hợp cho người bệnh mỗi ngày sẽ dựa vào lượng nước tiểu của ngày hôm trước + lượng dịch cơ thể mất đi (do sốt, tiêu chảy, nôn…) + 300-500ml nước.

3. Suy tim giai đoạn 4

Thực đơn cho người suy tim giai đoạn 4 cần có:

• Năng lượng: Khoảng 25-30kcal/kg/ngày.
• Chất đạm: 0,8-1g/kg/ngày.
• Chất béo: Tương đương 15-20% tổng năng lượng của cơ thể/ngày.
• Natri: Ít hơn 1200mg/ngày, tương đương ít hơn 3g muối/ngày.
• Kali: Tăng lên khoảng 4000-5000mg/ngày, ưu tiên nguồn kali có trong rau củ quả.
• Vitamin: Đủ lượng vitamin từ nhiều nguồn thực phẩm, đặc biệt là vitamin nhóm B.

Suy tim cấp độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng, nếu người bệnh có hiện tượng phù thì tuyệt đối không dùng muối trong thức ăn, uống tối đa 1000ml nước/ngày. Thực đơn cho người bệnh suy tim giai đoạn 4 phải có ít nhất 4 bữa/ngày.

Thực đơn cho người suy tim bao gồm những gì?

1. Thực phẩm nên ăn

Người mắc bệnh suy tim có thể cân nhắc thêm các loại thực phẩm sau vào trong khẩu phần ăn hằng ngày:

• Gạo lứt, khoai, sắn, bún, phở…
• Thịt các loại, cá các loại, trứng, sữa…
• Dầu hạt cải, dầu quả bơ, dầu ô liu…
• Đa dạng các loại trái cây tươi, khoảng 200-400g quả/ngày.
• Đa dạng các loại rau xanh, khoảng 200-400g/ngày. (2)

2. Thực phẩm hạn chế ăn

Sau đây là một vài thực phẩm người bệnh suy tim có thể ăn, nhưng cần hạn chế hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng:

• Mì ăn liền, bánh mì, cơm trắng…
• Nội tạng động vật, thịt xông khói, khô cá, xúc xích…
• Mỡ động vật.
• Dưa kiệu, dưa leo muối, kim chi…

3. Thực phẩm không nên ăn

Người mắc bệnh suy tim tuyệt đối không được uống rượu, bia, cà phê… Vì những thức uống này có chất kích thích, làm tăng huyết áp và gây sức ép lên tim. Ngoài ra, không nên dùng bột ngọt, hạt nêm trong món ăn của người bị suy tim, vì 2 loại gia vị này chứa hàm lượng natri cao, có thể gây hại cho sức khỏe người bệnh.

Gợi ý mẫu thực đơn cho người suy tim tham khảo

Xây dựng thực đơn cho người bệnh suy tim cần dựa vào thể trạng sức khỏe và lời khuyên của bác sĩ. Sau đây là mẫu thực đơn người bệnh có thể tham khảo.

Thực đơn cho mỗi người bị suy tim không nhất thiết phải giống nhau, có thể thay đổi tùy theo giai đoạn bệnh, sở thích và cơ địa của người bệnh. Để được tư vấn về thực đơn dinh dưỡng phù hợp nhất với mình, người bệnh cần đến gặp bác sĩ thăm khám và tư vấn.

Tư vấn, thiết kế thực đơn cho người suy tim tại PlinkCare

Khoa Dinh dưỡng tiết chế tại Hệ thống PlinkCare, Tâm Anh Quận 7 là đơn vị chuyên sâu về khám điều trị các bệnh lý dinh dưỡng trong đó có tư vấn, thiết kế thực đơn cho người bệnh suy tim.

Đơn vị quy tụ đội ngũ bác sĩ dinh dưỡng giàu kinh nghiệm trong việc xây dựng thực đơn phù hợp, an toàn dành cho nhiều đối tượng người bệnh khác nhau. Các bác sĩ sẽ dựa vào thể trạng, sở thích, tiền sử bệnh lý và tính chất công việc của mỗi cá nhân để đưa ra lời khuyên về chế độ ăn uống lành mạnh và an toàn, góp phần cải thiện các triệu chứng của bệnh suy tim.

Khoa Dinh dưỡng Tiết chế tại Hệ thống PlinkCare ứng dụng các trang thiết bị hiện đại, góp phần tối ưu hóa quá trình thăm khám và tư vấn chế độ dinh dưỡng cho người bệnh suy tim. Người bệnh thường được trả kết quả trong ngày, tiết kiệm thời gian.

Để đặt lịch khám chữa bệnh tại Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, Quý khách hàng thể liên hệ qua thông tin sau:

Tóm lại, thực đơn cho người suy tim cần phải hạn chế chất béo và natri, tăng cường các vitamin và khoáng chất có lợi cho tim mạch, chất béo lành tính… Lưu ý này rất quan trọng đối với sức khỏe người bệnh. Với chế độ dinh dưỡng thích hợp từ bác sĩ tư vấn, người bệnh sẽ nâng cao sức khỏe tổng thể và kết quả điều trị bệnh tốt hơn.