Thận ứ nước độ 3: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thận ứ nước độ 3 là gì?

Thận ứ nước độ 3 là tình trạng ứ đọng nước tiểu, gây sưng thận mức trung bình, trong thang đo 4 mức độ thận ứ nước của Hiệp hội tiết niệu thai nhi (SFU). Các bác sĩ Tiết niệu – Thận học cũng sử dụng thang đo này để mô tả về tình trạng thận ứ nước. Thận ứ nước độ 1 là nhẹ nhất, độ 4 là nặng nhất, còn độ 3 là tình trạng trung bình đến nặng.

Khi bị thận ứ nước độ 3, đài thận và bể thận có mức độ giãn nở hơn 15mm, đi kèm với các triệu chứng rõ rệt của bệnh như đau vùng hông, đi tiểu nhiều, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Thận ứ nước có thể xảy ra ở 1 hoặc cả 2 thận.

Thận ứ nước không phải bệnh lý nguyên phát, đây là hậu quả của một bệnh lý khác, khiến dòng chảy nước tiểu bị tắc nghẽn tại 1 hoặc nhiều vị trí khác nhau trên đường tiết niệu. Nước tiểu bị giữ lại ở thận, dần dần khiến thận to lên như quả bóng, gây tổn thương và biến chứng nguy hiểm cho thận. Thận ứ nước độ 3 do tình trạng thận ứ nước độ 1 và độ 2 không được điều trị kịp thời tiến triển thành. Ai cũng có thể mắc thận ứ nước độ 3, kể cả thai nhi trong bụng mẹ.  (1)

Thận ứ nước cấp độ 3 có nguy hiểm không?

Thận ứ nước độ 3 là tình trạng nguy hiểm vì đã gây tổn thương và ảnh hưởng đến chức năng thận. Trong hệ bài tiết, thận đóng vai trò rất quan trọng, giúp lọc máu và loại bỏ các chất độc, cặn bã ra khỏi cơ thể. Thận ứ nước khiến dòng chảy nước tiểu không lưu thông được, không loại bỏ được độc tố ra ngoài, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người bệnh.

Thận ứ nước độ 3 thường dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như suy giảm chức năng thận, viêm cầu thận, tổn thương thận và tổn thương các tế bào xung quanh thận, mức độ tổn thương lớn, dễ gây suy thận. Người bị thận ứ nước độ 3 có thể đối mặt với tình trạng nguy hiểm hơn chính là bệnh tiến triển qua giai đoạn xấu nhất, thận ứ nước độ 4, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người bệnh.

Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, thận ứ nước độ 3 dễ dẫn đến cao huyết áp, tăng nguy cơ đột quỵ, suy giảm chức năng thận, khiến cơ thể xuống sức nhanh chóng. Với người có cơ địa tạo sỏi, thận ứ nước độ 3 làm tăng nhanh thời gian hình thành sỏi thận. Biến chứng nguy hiểm hơn là nhiễm trùng thận, nhiễm trùng đường tiết niệu, thận ứ nước tiến triển độ 4, nguy cơ vỡ thận và tử vong.

Nguyên nhân gây thận ứ nước cấp độ 3

Nguyên nhân chính gây thận ứ nước độ 3 là do thận ứ nước độ 2 tiến triển nặng, do ảnh hưởng của các yếu tố:

• Hẹp niệu quản: Là sự thu hẹp của niệu quản, niệu đạo. Khi xảy ra tình trạng hẹp niệu quản, thận không thể hoạt động bình thường và sẽ bị tổn thương theo thời gian, khiến nước tiểu không thể lưu thông, gây giãn nở thận. (2)
• Khối u chèn ép đường tiểu: Các khối u ở đường tiết niệu trên bao gồm các loại bệnh lý tương tự như ở bàng quang. Các khối u dạng nhú hoặc dạng nốt, xâm lấn cơ, chèn ép đường tiểu, gây tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu.
• Dị tật bẩm sinh đường tiết niệu: Các dị tật bẩm sinh của thận và đường tiết niệu (CAKUT) đại diện cho một loạt các rối loạn do bất thường về phát triển của đường tiết niệu dưới, hệ thống thu thập nước tiểu, sự di chuyển phôi của thận bị gián đoạn hoặc sự phát triển bất thường của nhu mô thận. Dị tật đường tiết niệu được chẩn đoán trước khi sinh. Ở trẻ em và thanh thiếu niên, những bất thường về phát triển là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh về thận giai đoạn cuối, trong đó có thận ứ nước cấp độ 3.
• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Thường xuyên nhịn tiểu, lạm dụng thuốc điều trị,… cũng là nguyên nhân khiến thận ứ nước phát triển nhanh chóng.
• Một số bệnh lý có liên quan: Khi mắc các bệnh về đường tiết niệu như viêm đường tiết niệu, sỏi thận,… người bệnh có nguy cơ bị thận ứ nước 1 hoặc cả 2 bên thận.
• Các biến chứng sau phẫu thuật niệu quản có thể để lại sẹo, gây hẹp đường tiết niệu, khiến thận ứ nước.

Trẻ em trước và sau khi sinh cũng có nguy cơ bị thận ứ nước độ 3 do những nguyên nhân sau:

• Hẹp niệu quản: Hẹp niệu quản bẩm sinh gây tắc nghẽn, khiến nước tiểu không thể thoát ra bàng quang.
• Trào ngược bàng quang, niệu quản: Bất thường trong hoạt động của van kiểm soát dòng nước tiểu giữa bàng quang và niệu quản, khiến nước tiểu không thoát ra ngoài mà trào ngược lại vào bàng quang, rồi vào thận, gây ứ nước.

Đến thời điểm hiện tại, nguyên nhân gây thận ứ nước ở thai nhi vẫn chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, ở giai đoạn cuối thai kỳ, lượng nước tiểu thai nhi bài tiết sẽ tăng lên, không bài tiết kịp, dẫn đến ứ nước.

Triệu chứng thận ứ nước độ 3

Thận ứ nước độ 3 là giai đoạn tiến triển nặng của thận ứ nước độ 2 với các triệu chứng rõ rệt và nghiêm trọng hơn, bao gồm:

• Kích thước thận giãn nở quá 15mm.
• Kiểm tra trên ảnh chụp CT không thấy rõ hình dạng của đài và bể thận.
• Mất nước, mệt mỏi.
• Da nhợt nhạt.
• Thân nhiệt tăng cao, sốt trên 39 độ kéo dài.
• Huyết áp tăng cao, kèm theo đau đầu, chóng mặt.
• Cơn đau vùng hông, mạn sườn, lưng kéo dài khó chịu.
• Chán ăn, buồn nôn liên tục.
• Đi tiểu nhiều bất kể ngày đêm.
• Nước tiểu màu đục.
• Cảm giác tiểu buốt, tiểu rắt, không đi tiểu hết.

Đối với người bệnh sỏi thận, ung thư,… triệu chứng thận ứ nước cũng có đôi chút khác biệt:

• Đau nhức mạn sườn, nước tiểu lẫn máu ở người sỏi thận.
• Người mắc ung thư khi bị thận ứ nước tần suất đi tiểu tăng cao, kèm theo cảm giác đau đớn, mệt mỏi sau mỗi lần đi tiểu, nước tiểu lẫn máu.

Thận ứ nước độ 3 chẩn đoán như thế nào?

Thận ứ nước độ 3 được chẩn đoán bằng khám lâm sàng hoặc chẩn đoán hình ảnh. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của bạn, đi sâu vào cá triệu chứng thận đường tiết niệu mà bạn gặp phải, xoa nhẹ vùng sườn và bụng để cảm nhận sự thay đổi kích thước thận.

Nếu nghi ngờ bạn mắc thận ứ nước, bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT, siêu âm để chẩn đoán và phân loại mức độ ứ nước. Chẩn đoán thận ứ nước bằng 2 phương pháp này an toàn, không xâm lấn, giúp xác định tình trạng, nguyên nhân tiềm ẩn gây thận ứ nước. Từ đó đưa ra phương án loại dẫn lưu dòng chảy, loại bỏ nước tiểu và khắc phục nguyên nhân gây thận ứ nước.

Cách điều trị thận ứ nước độ 3

Điều trị thận ứ nước độ 3 cần tiến hành phẫu thuật để loại bỏ nước tiểu ứ đọng trong thận. Tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh, các biện pháp phẫu thuật được áp dụng để loại bỏ sỏi hoặc tán sỏi nếu bạn mắc thận ứ nước do sỏi thận. Phẫu thuật đặt ống thông bàng quang cho người bị hẹp niệu quản.

Đặt stent nới rộng ống tiết niệu nếu người bệnh mắc thận ứ nước do sẹo đường tiết niệu,… Tùy thuộc vào từng nguyên nhân cụ thể gây thận ứ nước độ 3, bác sĩ sẽ đề xuất phát đồ điều trị phù hợp, quan trọng nhất, họ cần loại bỏ nước tiểu bị ứ đọng, giảm áp lực lên thận và giảm nguy cơ tổn thương, tiến triển sang giai đoạn 4 của bệnh.

Phòng ngừa thận ứ nước cấp độ 3

Phòng ngừa thận ứ nước độ 3 chính là phát hiện sớm và điều trị kịp thời tình trạng thận ứ nước độ 1 và 2 tiến triển. Thận ứ nước độ 3 nhìn chung không phải bệnh lý nguyên phát mà là hậu quả của các bệnh lý về đường tiết niệu khác. Bên cạnh ngăn ngừa tiến triển nặng của thận ứ nước độ 1 và 2, để phòng ngừa thận ứ nước độ 3, người bệnh cần phòng ngừa các nguyên nhân gây bệnh như sỏi thận, thay đổi thói quen sống khoa học và lành mạnh.

Thận ứ nước độ 3 có thể vô tình được phát hiện quan khám lâm sàng, tốt nhất, bạn vẫn nên khám sức khỏe định kỳ. Đặc biệt đối với người có khối u chèn ép hay xơ hẹp đường tiết niệu, nên khám định kỳ để bác sĩ có thể theo dõi sự phát triển của khối u, giải quyết vấn đề về xơ hẹp, loại bỏ nguy cơ gây thận ứ nước.

Đối với người bệnh có cơ địa tạo sỏi, phòng ngừa bệnh thận ứ nước độ 3 bằng cách ngăn sỏi hình thành và phát triển:

• Giảm lượng muối trong chế độ ăn uống.
• Bổ sung canxi có nguồn gốc tự nhiên, hạn chế dùng thực phẩm chức năng.
• Uống đủ nước.
• Tiêu thụ ít đạm từ động vật, các loại thịt đỏ.
• Ăn nhiều trái cây và rau quả.

>> Hiểu thêm về Thận ứ nước có mấy cấp độ ở bài viết sau đây!

Những câu hỏi liên quan

1. Thận ứ nước độ 3 có chữa được không?

Thận ứ nước độ 3 có thể chữa được bằng cách xác định và loại bỏ nguyên nhân gây bệnh. Cần phát hiện sớm và điều trị kịp thời thận ứ nước độ 3 để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm, gây viêm cầu thận, suy giảm chức năng thận và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

2. Thận ứ nước độ 3 có phải mổ không?

Thận ứ nước độ 3 do sỏi tiết niệu, hẹp đường tiết niệu, khối u, dị tật bẩm sinh,… cần mổ để khắc phục nguyên nhân gây bệnh, dẫn lưu dòng chảy nước tiểu, ngăn bệnh tái phát.

3. Thận ứ nước độ 3 nên ăn gì, kiêng gì?

Thận ứ nước độ 3 về nguyên tắc dinh dưỡng vẫn cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng khoa học, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, uống đủ nước. Cần kiểm soát lượng nước mỗi lần uống, không uống quá nhiều trong một lần uống.Tuân theo chế độ ăn ít natri, protein, kali và phốt pho, hạn chế hoặc tránh các thực phẩm như bơ, gạo lứt và khoai tây chiên.

4. Khả năng thận ứ nước độ 3 tiển triển độ 4 có cao không?

Khả năng thận ứ nước độ 3 tiến triển độ 4 rất cao nếu không được phát hiện và can thiệp điều trị kịp thời. Thận ứ nước quá nhiều, căng lên gây tổn thương các mô tế bào, nhanh chóng suy giảm chức năng, tiến triển thành thận ứ nước độ 4, kéo theo nhiều biến chứng và gây tổn thương vĩnh viễn cho thận.

5. Nên điều trị thận ứ nước độ 3 ở đâu?

Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, PlinkCare TP.HCM là cơ sở y tế uy tín, được nhiều người bệnh tin tưởng lựa chọn là nơi điều trị thận ứ nước các cấp độ khác nhau. Tại PlinkCare TP.HCM có đội ngũ bác sĩ là những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu, chữa trị các bệnh lý về Tiết niệu, Thận học, Nam khoa. Sự hỗ trợ của trang thiết bị hiện đại, giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, khắc phục nhanh chóng tình trạng ứ nước và đẩy lùi các biến chứng nguy hiểm mà thận ứ nước độ 3 mang lại.

Thận ứ nước độ 3 là tình trạng nguy hiểm, kích thước thận giãn nở to, gây đau kéo dài, kèm theo nhiều triệu chứng khó chịu. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời ngăn ngừa thận ứ nước độ 3 tiến triển giúp bảo vệ sức khỏe thận và toàn bộ hệ tiết niệu.