Thận ứ nước có chữa được không? Yếu tố nào ảnh hưởng?

Bệnh thận ứ nước có tự khỏi không?

Tình trạng bệnh thận ứ nước có thể tự khỏi. Đối với người bệnh được chẩn đoán thận ứ nước ở cấp độ nhẹ đến trung bình, bác sĩ sẽ theo dõi tích cực và thăm khám sức khỏe định kỳ để xem xét quá trình tiến triển của bệnh. Một vài trường hợp sẽ cần uống thuốc kê toa để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu. (1)

Biểu hiện của bệnh thận ứ nước thay đổi theo thời gian, nguyên nhân và mức độ bệnh. Ở giai đoạn nặng (độ 3 và độ 4), bệnh xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng. Trong khi đó, thận ứ nước độ 1 thường không gây ra triệu chứng rõ ràng, chỉ được phát hiện khi người bệnh đi siêu âm hoặc CT scan, lúc này giãn nở bể thận và đài thận chỉ ở mức độ vừa nhẹ (5 – 7mm). Thận có thể ứ nước ở một hoặc cả 2 bên.

Trường hợp chỉ một bên thận ứ nước, người bệnh không cảm nhận được rõ sự khác biệt, vì thận còn lại sẽ tăng cường hoạt động để bù trừ. Nhưng khi cả 2 bên thận đều ứ nước sẽ gây trở ngại cho chức năng lọc máu của thận. Điều này gây rối loạn chức năng và điện giải, làm chất thải tích tụ lại trong hệ tiết niệu. Một vài triệu chứng thận ứ nước ở mức độ nhẹ gồm:

• Đau nhức nhẹ tại vùng hông dưới lưng.
• Buồn nôn hoặc nôn mửa.
• Đi tiểu nhiều lần hơn so với bình thường.
• Gặp khó khăn khi đi tiểu.

Bệnh thận ứ nước có chữa được không?

Có, tùy giai đoạn bệnh, nguyên nhân và mức độ phát triển của bệnh, thận ứ nước sẽ được điều trị bằng các phương pháp khác nhau. Tầm soát và sàng lọc từ sớm sẽ giúp phát hiện bệnh kịp thời, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả điều trị. (2)

Yếu tố rủi ro gây bệnh và phương pháp chẩn đoán

Thận ứ nước là một tình trạng bệnh lý đặc trưng do tích tụ nước tiểu. Một số yếu tố dưới đây có khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận ứ nước:

• Sỏi thận: sỏi là chất cặn cứng tạo thành từ khoáng chất và muối, có thể chặn dòng nước tiểu trong hệ tiết niệu.
• Hẹp niệu quản: thường xảy ra do chấn thương, nhiễm trùng hoặc phẫu thuật.
• Khối u hoặc ung thư: khối u phát triển trong hoặc xung quanh hệ tiết niệu có thể gây chèn ép niệu quản, ngăn dòng nước tiểu lưu thông như bình thường.
• Phì đại tuyến tiền liệt: phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới có thể gây tình trạng chèn ép niệu đạo, dẫn đến thận ứ nước.
• Mang thai: thai nhi nằm trong tử cung sẽ tạo áp lực lên niệu quản, làm tăng nguy cơ mắc thận ứ nước ở phụ nữ mang thai.
• Trào ngược bàng quang niệu quản: đây là tình trạng xảy ra khi nước tiểu chảy ngược từ bàng quang vào niệu quản và thận.
• Các tình trạng khác: một số tình trạng bệnh lý như bàng quang thần kinh, tiểu đường và nhiễm trùng đường tiết niệu cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận ứ nước.

Bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp sau để đưa ra liệu trình điều trị phù hợp nhất cho từng ca bệnh:

• Khám lâm sàng: bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng người bệnh đang gặp phải và kiểm tra khu vực gần thận và bàng quang có bị đau hoặc sưng tấy không. Sau đó thu thập thông tin tiền sử gia đình và tiền sử bệnh cá nhân. Nam giới sẽ cần khám trực tràng để phát hiện phì đại tuyến tiền liệt, trong khi nữ giới cần khám phụ khoa để đánh giá tử cung hoặc buồng trứng.
• Xét nghiệm nước tiểu: bác sĩ sẽ thu thập mẫu nước tiểu và phân tích mẫu máu, sỏi, vi khuẩn hoặc nhiễm trùng. Họ có thể cần sử dụng ống thông để thoát nước tiểu.
• Xét nghiệm máu: Công thức máu toàn bộ (CBC) dùng để xác định xem có nhiễm trùng hay không. Bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh thực hiện thêm các xét nghiệm chức năng thận, bao gồm creatinine, GFR ước tính (eGFR) và nitơ urê máu (BUN) khi cần thiết.
• Chẩn đoán hình ảnh: người bệnh sẽ được chỉ định siêu âm, chụp X-quang, CT scan hoặc MRI.

Bác sĩ có thể phát hiện thai nhi có bị dị tật bẩm sinh thận ứ nước hay không ngay từ ba tháng đầu bằng siêu âm. Nếu bác sĩ đưa ra chẩn đoán vào thời điểm này, phụ huynh sẽ cần thực hiện siêu âm bổ sung để theo dõi sự phát triển của thai nhi.

>> Xem thêm: Bệnh thận ứ nước có nguy hiểm không?

Các phương pháp điều trị thận ứ nước hiện nay

Bệnh thận ứ nước có chữa được không còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Phương pháp điều trị thận ứ nước tùy vào nguyên nhân khác nhau mà bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị cụ thể cho từng trường hợp.

• Những trường hợp tắc nghẽn ở niệu đạo sẽ thực hiện dẫn lưu nước tiểu bàng quang, giảm tình trạng thận căng tức.
• Trường hợp các đường ống hệ niệu trong cơ thể bị sẹo hẹp hoặc chèn ép bởi các cấu trúc xung quanh, bác sĩ sẽ đặt stent để nong rộng vị trí bị tắc nghẽn.
• Khi thận phình to, gây ra những cơn đau dữ dội, người bệnh sẽ cần phẫu thuật để lấy sỏi ra khỏi đường tiết niệu. Trường hợp hình thành khối u làm tắc nghẽn đường tiểu cũng cần tiến hành phẫu thuật để cắt bỏ khối u, làm thông ống dẫn.
• Bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc giúp cải thiện các triệu chứng như thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc chống nôn,… để hạn chế nhiễm trùng và khiến người bệnh dễ chịu hơn, ngăn ngừa tình trạng suy giảm chức năng của thận.

Cần lưu ý gì trước và sau khi điều trị bệnh?

Dưới đây là một vài lưu ý trước và sau khi điều trị thận ứ nước để đảm bảo kết quả tối ưu và ngăn ngừa các biến chứng.

1. Trước khi điều trị

• Thảo luận với bác sĩ: về các lựa chọn điều trị để hiểu rõ những lợi ích và mức độ rủi ro cũng như tác dụng phụ của từng thủ tục.
• Tình trạng thể chất: người bệnh nên chuẩn bị tốt về cả thể chất lẫn tinh thần trước khi điều trị. Chế độ ăn giàu dinh dưỡng và vitamin đặc biệt phù hợp để nâng cao thể trạng. Nên lựa chọn các thực phẩm phù hợp, đảm bảo vệ sinh và dễ tiêu hóa. Thực hiện theo khuyến cáo của bác sĩ điều trị hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
• Không hút thuốc: hút thuốc sẽ giảm lưu thông máu, từ đó quá trình lành vết mổ sẽ chậm hơn, vết mổ dễ nhiễm khuẩn, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về hô hấp khi phẫu thuật, dễ bị viêm phổi, xẹp phổi hậu phẫu do tăng tiết dịch nhầy, đờm dãi trong khí phế quản. Nicotine trong thuốc lá cũng làm giảm enzym cytochrome P-450 – một loại men tham gia chuyển hóa thuốc tại gan. Dừng hút thuốc lá trước khi điều trị để hồi phục enzym và tăng cường miễn dịch.
• Tránh đồ uống có cồn: rượu bia dễ ảnh hưởng đến quá trình hồi phục vết thương, làm tăng nguy cơ chảy máu và giảm đáp ứng miễn dịch. Chúng chứa nhiều chất xúc tác gây ảnh hưởng đến quá trình cơ thể dung nạp thuốc gây tê hoặc gây mê.
• Tình trạng sức khỏe: thông tin đến bác sĩ các loại thuốc người bệnh đang sử dụng để điều chỉnh hoặc ngưng sử dụng khi cần thiết.

>> Xem thêm: Thận ứ nước nên ăn gì, kiêng gì để hỗ trợ điều trị hiệu quả nhất?

2. Sau khi điều trị

• Tái khám định kỳ: kiểm tra sức khỏe thường xuyên rất cần thiết để theo dõi tiến trình điều trị và phát hiện sớm các biến chứng nguy hiểm.
• Kiểm soát cơn đau: bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau để giúp người bệnh vượt qua những triệu chứng khó chịu sau điều trị.
• Theo dõi nếu xuất hiện dấu hiệu nhiễm trùng: nếu xuất hiện các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau hoặc khó tiểu, đây có thể là dấu hiệu người bệnh đã bị nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng.
• Uống đủ nước: để làm sạch đường tiết niệu, ngăn ngừa sỏi thận tái phát hoặc tắc nghẽn các cơ quan khác trong hệ tiết niệu.
• Điều chỉnh lối sống: bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh thay đổi chế độ ăn uống hoặc điều chỉnh lối sống khác để ngăn ngừa bệnh tái phát trong tương lai.

>> Bài viết liên quan: Thận bị ứ nước có nên uống nhiều nước không?

Hướng dẫn chăm sóc người bệnh tại nhà sau điều trị

Chăm sóc người bệnh tại nhà sau điều trị bệnh thận ứ nước phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị mà người bệnh thực hiện. Người bệnh cần:

• Tái khám đúng lịch: bác sĩ sẽ sắp xếp lịch hẹn sau điều trị để theo dõi chức năng thận, kiểm tra bệnh có khả năng tái phát không và đảm bảo hiệu quả điều trị. Các xét nghiệm như xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu và chẩn đoán hình ảnh như siêu âm hoặc chụp CT sẽ cần được thực hiện khi cần thiết.
• Uống thuốc: tùy vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc để kiểm soát cơn đau, ngăn ngừa nhiễm trùng. Người bệnh nên sử dụng thuốc theo đúng khuyến cáo của bác sĩ, không tự ý tăng hoặc giảm lượng thuốc, không nên ngừng uống thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ và liên hệ với bác sĩ ngay nếu xuất hiện tác dụng phụ trong quá trình sử dụng thuốc.
• Xây dựng chế độ ăn uống: thay đổi chế độ ăn uống hợp lý giúp ngăn ngừa sỏi thận hoặc kiểm soát các bệnh lý tiềm ẩn như tiểu đường hoặc tăng huyết áp. Điều này có thể bao gồm giảm lượng muối, uống đủ nước và tránh một số loại thực phẩm có khả năng gây sỏi thận.
• Thay đổi lối sống: lối sống lành mạnh giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và góp phần ngăn ngừa phát sinh biến chứng trong tương lai. Nên duy trì cân nặng khỏe mạnh, thường xuyên tập thể dục và tránh uống rượu bia, hút thuốc lá.
• Theo dõi tình trạng: trường hợp người bệnh xuất hiện các dấu hiệu nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) như sốt, đau khi đi tiểu hoặc nước tiểu bị đục, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng, hoặc thực hiện các biện pháp khác tùy theo tình trạng cụ thể của người bệnh để ngăn ngừa tổn thương thận.

Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, PlinkCare TP.HCM là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh như viêm nhiễm đường tiết niệu, sỏi thận, liệt dương, rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, vô sinh nam, bệnh lý tuyến tiền liệt, bệnh lý dương vật, bao quy đầu,… Trung tâm có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa nhiều kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và phương pháp điều trị tiên tiến, giúp người bệnh hoàn toàn yên tâm trong suốt quá trình điều trị.

Hy vọng bài viết trên đã giải đáp được thắc mắc của quý độc giả về vấn đề “Thận ứ nước có chữa được không?”. Việc điều trị thận ứ nước cần được thực hiện chính xác, nhanh chóng, kịp thời, vì vậy người bệnh cần đi thăm khám để bác sĩ xác định được nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.