Teo tinh hoàn một bên có sinh con được không? Giải đáp từ chuyên gia

Teo tinh hoàn một bên là gì?

Teo tinh hoàn một bên là hiện tượng một trong hai tinh hoàn của nam giới bị teo nhỏ lại so với kích thước bình thường. Theo một nghiên cứu của Đại học Y Hà Nội, thể tích tinh hoàn của Nam giới bình thường khoảng 14-15 ml.

Theo ThS.BS Lê Đăng Khoa cho biết “Teo tinh hoàn là biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của nam giới. Tình trạng này có thể diễn tiến từ từ trong vài tháng đến vài năm. Trong trường hợp nam giới tự khám tinh hoàn của mình thấy hai bên có sự chênh lệch về thể tích hoặc tinh hoàn có vẻ “nhỏ” hơn bình thường thì nên đi khám nam khoa sớm để được kiểm tra và can thiệp sớm nếu thật sự xảy ra tình trạng này .” (1)

Nguyên nhân gây teo tinh hoàn 1 bên

Nguyên nhân gây teo tinh hoàn 1 bên có thể đến từ các bệnh lý ảnh hưởng tới sức khoẻ sinh sản, do di truyền, môi trường làm việc hoặc do lối sống… việc teo tinh hoàn có thể dẫn đến các rối loạn về tâm sinh lý của quý ông, giảm ham muốn trong chuyện tình dục và hiếm muộn. Các nguyên nhân gây teo tinh hoàn phổ biến bao gồm: (2)

1. Tuổi tác

Khi lớn tuổi con người phải đối mặt với nhiều vấn đề về sức khỏe hơn như suy giảm chức năng sinh lý. Giống như nữ giới phải trải qua giai đoạn mãn kinh nam giới cũng phải đối mặt với vấn đề mãn dục nam. Tuổi tác càng lớn nồng độ nội tiết tố nam càng suy giảm. Theo các nghiên cứu gần đây cho thấy sau khi bước vào tuổi 30 nồng độ nội tiết ở nam giới sẽ giảm dần từ 0,8 đến 1,4% mỗi năm, lượng testosterone suy giảm làm tăng tình trạng teo tinh hoàn.

2. Mất cân bằng hormone

Việc sử dụng các liệu pháp thay thế testosterone, dùng steroid đồng hóa hoặc dùng estrogen đều làm ảnh hưởng đến hoạt động của tinh hoàn và gây teo.

3. Viêm tinh hoàn

Phần lớn các trường hợp biến chứng teo tinh hoàn đều do viêm sau khi mắc quai bị. Virus quai bị có ái tính cao với nhu mô tinh hoàn. Tinh hoàn viêm do mắc quai bị có thể bị tổn thương không hồi phục.

Trong một số trường hợp một bên tinh hoàn bị tổn thương (teo), bên còn lại có thể phát triển bù trừ (biểu hiện thông qua việc gia tăng về thể tích tinh hoàn). Hầu hết nam giới mắc quai bị sau tuổi dậy thì đều có nguy cơ cao bị viêm tinh hoàn và có biến chứng teo tinh hoàn. Khoảng 60% nam giới bị teo tinh hoàn ở ít nhất một bên tinh hoàn.

Ngoài viêm tinh hoàn do quai bị, một số nguyên nhân như vi khuẩn (ví dụ Lao, chlamydia, lậu, giang mai…), virus (HIV/AIDS), biến chứng khi thực hiện các thủ thuật/phẫu thuật vùng chậu liên quan tới các cơ quan niệu-dục…

4. Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn tự xoay quanh trục và gây tắc nghẽn đột ngột ở thừng tinh, gây giảm hoặc làm tắc lưu lượng máu đến với tinh hoàn. Nếu không được phát hiện sớm, xoắn tinh hoàn có thể gây tổn thương vĩnh viễn ở tinh hoàn, dẫn đến teo hoặc phải cắt bỏ.

5. Giãn tĩnh mạch thừng tinh

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng đám rối tĩnh mạch thừng tinh bị giãn và xoắn lại. Đây là tình trạng có thể ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của nam giới, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây đau, giảm ham muốn, giảm khả năng sinh tinh và gây teo tinh hoàn.

6. Tinh hoản ẩn (tinh hoàn không xuống bìu)

Tinh hoàn ẩn là dị tật phổ biến ở trẻ. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tinh hoàn ẩn ở trẻ non tháng chiếm từ 17-36% còn với trẻ đủ tháng là từ 3-5%. Sau sinh 3 tháng, khoảng 70-75% tinh hoàn ẩn sẽ tự xuống bìu do có đợt tăng cao của các hormone sinh dục nam.

Sau 6 tháng, tỷ lệ tinh hoàn ẩn chiếm còn 0,8 đến 1,8%.

Tinh hoàn ẩn nếu được phát hiện và điều trị sau dậy thì đều bị xơ hóa, giảm khả năng sinh tinh và teo lại mà không phụ thuộc vào vị trí tinh hoàn ở cao hay thấp.

Teo tinh hoàn một bên sinh con được không?

Theo bác sĩ Khoa với người bệnh bị teo tinh hoàn một bên, nếu bên còn lại vẫn phát triển và khả năng sinh tinh bình thường thì vẫn có thể có con. (3)

Tuy nhiên, với nam giới bị teo một bên tinh hoàn, lượng hormone testosterone và lượng tinh trùng được sản sinh sẽ giảm, có thể dẫn đến một số nguy cơ như giảm ham muốn trong quan hệ tinh dục và ảnh hưởng sức khỏe sinh sản.

Hiện nay, teo tinh hoàn do biến chứng viêm sau quai bị đang chiếm phần lớn các trường hợp và tập trung ở độ tuổi dậy thì và sau dậy thì. Do vậy khi nhận thấy tinh hoàn bị teo từ 1-2 tháng nên đến các cơ sở y tế có chuyên khoa nam học hoặc hiếm muộn để được thăm khám và trữ đông tinh trùng nhằm bảo tồn khả năng sinh sản trong tương lai.

Tinh hoàn bị teo một bên không đồng nghĩa với vô sinh, hiện nay y học hiện đại có nhiều phương pháp điều trị giúp quý ông có con chính chủ. Tuy nhiên việc điều trị cần được thăm khám bởi các bác sỹ nam khoa được đào tạo bài bản về sức khoẻ sinh sản.

Các phương pháp điều trị giúp nam giới bị teo tinh hoàn có con

Teo tinh hoàn thuộc nhóm gây vô sinh, hiếm muộn khó điều trị ở nam giới, tuy nhiên vẫn còn cơ hội để có con. Với nam giới bị teo tinh hoàn muốn có con có thể được chỉ định điều trị bằng các phương pháp như:

• micro-TESE: vi phẫu trích mô tinh hoàn tìm tinh trùng micro-TESE được coi là phương pháp điều trị vàng đối với nhóm bệnh nhân vô sinh do tổn thương sinh tinh. Sau khi người bệnh được gây tê/gây mê, bác sĩ Nam khoa sẽ rạch da đường giữa bìu, bộc lộ tinh hoàn ra ngoài. Dưới kính vi phẫu, bác sĩ sẽ chọn lựa các ống sinh tinh tiềm năng gửi labo để tìm tinh trùng. Tinh trùng lấy ra từ mẫu xé các ống sinh tinh sẽ được xử lý (nuôi cấy) và phục vụ thụ tinh ống nghiệm.

Kỹ thuật này nên thực hiện cùng ngày chọc hút noãn của vợ trong thụ tinh ống nghiệm để mang lại kết quả cao nhất.IVFTA-HCMC là Trung tâm Hỗ trợ sinh sản duy nhất trong nước có thể tiến hành đồng thời vi phẫu micro-TESE tại phòng mổ để lấy mẫu, di chuyển mẫu lên labo để tìm tinh trùng và chọc hút noãn ở phòng thủ thuật sát phòng thí nghiệm (labo), sau đó tiến hành kỹ thuật ICSI (bơm tinh trùng vào bào tương noãn tạo phôi).

• Điều trị nội khoa: với bệnh nhân teo tinh hoàn do nhiễm trùng, bác sĩ có thể chỉ định dùng kháng sinh để điều trị. Với nhóm bệnh nhân teo tinh hoàn do tổn thương nội tiết, giảm nhu cầu tinh dục nên được thăm khám và thực hiện phác đồ điều chỉnh nồng độ nội tiết kết hợp luyện tập.
• Phẫu thuật: trường hợp bệnh nhân xoắn tinh hoàn, giãn tinh mạch thừng tinh cần làm phẫu thuật để điều trị.
• Lối sống: các thói quen trong lối sống, sinh hoạt không lành mạnh có thể dẫn đến teo tinh hoàn. Với nam giới teo tinh hoàn đang mong con nên duy trì một lối sống lành mạnh, rèn luyện thể dục thường xuyên, không rượu bia, thuốc lá và có chế độ quân bình dinh dưỡng kèm thói quen thăm khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe sinh sản của mình.

Phòng ngừa teo tinh hoàn bằng cách nào?

Để phòng ngừa teo tinh hoàn, nam giới cần nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe sinh sản của bản thân. Hiện nay đa số nam giới vẫn chưa quan tâm nhiều đến việc thăm khám sức khỏe nam khoa định kỳ, nhiều người vẫn có thói quen tự mua thuốc điều trị hay tự mua các thực phẩm chức năng trôi nổi trên thị trường về sử dụng gây ra những hậu quả nặng nề về sau. (4)

Việc phòng ngừa teo tinh hoàn có thể bắt đầu bắt những biện pháp như:

• Tiêm vaccine phòng bệnh quai bị, hiện nay các hữu hiệu nhất để bảo vệ con người khỏi bệnh quai bị là tiêm vaccine. Vaccine phòng quai bị lưu hành ở Việt Nam là vaccine kết hợp 3 trong 1 phòng sởi-quai bị-rubella. Phác đồ tiêm đơn giản, chi phí hợp lý và có thể tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi.
• Chế độ quân bình dinh dưỡng với thực phẩm sạch, bổ sung thêm chất xơ, vitamin… ăn nhiều rau củ, trái cây, thịt, cá, trứng, sữa… tăng cung cấp protein và các axit amin thiết yếu.
• Thăm khám sức khỏe nam khoa định kỳ.
• Vận động thường xuyên và không nên chọn những bài tập quá sức.

Cách chăm sóc cho người bị teo tinh hoàn

Trường hợp nam giới bị teo tinh hoàn cần được thăm khám và có phác đồ điều trị. Với nam giới teo tinh hoàn mong con bác sĩ sẽ khám và đánh giá toàn diện, làm sao để tối ưu cũng như chọn lựa phác đồ phù hợp giúp nam giới sớm thực hiện ước mơ của mình. Trường hợp bệnh nhân chưa mong con nhưng bị teo một bên tinh hoàn, ngoài việc điều trị vấn đề trước mắt, bác sĩ sẽ đánh giá thêm những ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản và cân nhắc đến việc lưu trữ tinh trùng.

Theo bác sĩ Lê Đăng Khoa” Với những bệnh nhân teo tinh hoàn do biến chứng sau quai bị, khả năng sinh tinh có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn so với những trường hợp không bị biến chứng teo tinh hoàn. Vì vậy cần lưu tâm và thăm khám nam khoa định kỳ nhằm phát hiện sớm các trường hợp biến chứng hậu quai bị.”

Nam giới nên có thói quen thăm khám nam khoa ít nhất 1-2 năm một lần để đánh giá khả năng sinh sản, hình thái tinh trùng và tình trạng nội tiết. Những trường hợp nam giới teo tinh hoàn cần chú ý hơn vì khả năng sinh tinh có thể sẽ suy giảm nhanh hơn, điều này ảnh hưởng đến chính chất lượng cuộc sống của bản thân họ và cả quan hệ vợ chồng và hạnh phúc gia đình.

Với nam giới không may bị teo một bên tinh hoàn cũng đừng quá lo lắng vì hiện nay có rất nhiều phương pháp để hỗ trợ và điều trị người nam có thể duy trì chất lượng cuộc sống, giữ vững bản lĩnh phái mạnh và cơ hội làm cha.

Quy tụ đội ngũ Giáo sư, bác sĩ, chuyên gia đầu ngành, giỏi chuyên môn giàu kinh nghiệm trong điều trị vô sinh hiếm muộn cùng với trang thiết bị máy móc, thiết bị hiện đại, Hệ thống Trung tâm Hỗ trợ Sinh sản PlinkCare (IVFTA) được định hướng trở thành một trong những khoa mũi nhọn của PlinkCare ngay từ những ngày đầu thành lập. IVFTA áp dụng quy trình thăm khám toàn diện, phối hợp chặt chẽ với khoa Nam Học và Trung tâm Sản Phụ Khoa nhằm đưa ra chẩn đoán chính xác, đem đến kết quả điều trị tốt, trong thời gian sớm nhất.

Theo đánh giá của các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn tại khu vực, IVFTA là một trong những trung tâm thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON) hàng đầu tại Đông Nam Á hiện nay.

Vấn đề teo tinh hoàn một bên có con được không đã được giải đáp ở trên bài viết. Hy vọng nam giới sẽ quan tâm hơn đến sức khỏe sinh sản của mình. Nếu có biểu hiện bất thường ở tinh hoàn cần đi thăm khám sớm để được khám và điều trị dự phòng hiệu quả.