Tầm soát ung thư vú ở người trẻ: Vì sao và khi nào nên tiến hành?

Thách thức trong tầm soát ung thư vú ở người trẻ

Mô vú của phụ nữ trẻ có xu hướng đậm đặc hơn so với phụ nữ lớn tuổi. Điều này do ảnh hưởng của nội tiết tố nữ. Trên hình ảnh chụp X-quang tuyến vú, mô vú dày đặc xuất hiện dưới dạng một vùng trắng. Ung thư vú cũng có màu trắng, do đó khó phát hiện hơn trên phim chụp X-quang tuyến vú ở phụ nữ trẻ.

Chụp X-quang tuyến vú thường chính xác hơn khi phụ nữ lớn tuổi vì mô vú thoái hóa mỡ và ít dày đặc hơn. Ung thư vú sẽ có màu trắng nên dễ nhìn thấy hơn trên nền tối của phim nhũ ảnh.

Nếu có khối u hoặc thay đổi khác ở vú ở phụ nữ dưới 40 tuổi, chụp X-quang tuyến vú vẫn có thể hữu ích. Nếu bạn nhận thấy có sự thay đổi ở vú, bạn nên đến gặp bác sĩ Ngoại Vú ngay lập tức.

Tại sao cần thực hiện tầm soát ung thư vú ở phụ nữ trẻ tuổi?

Ung thư vú đang có xu hướng trẻ hóa những năm gần đây khi có tới 5% trường hợp phát hiện bệnh dưới 40 tuổi. Việc chủ động đăng ký tầm soát ung thư vú giúp chị em phụ nữ phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ hình thành ung thư vú (nếu có) ngay cả khi bệnh chưa có triệu chứng.

Ai nên tầm soát ung thư vú khi còn trẻ?

Với những phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư vú thì việc chụp nhũ ảnh tầm soát trước 40 tuổi rất quan trọng. Sau đây là các yếu tố nguy cơ cao ung thư vú:

• Tiền sử cá nhân mắc bệnh ung thư vú.
• Các tế bào bất thường được tìm thấy qua sinh thiết vú hay còn gọi là sang thương tiền ung thư .
• Tiền sử gia đình như mẹ hoặc chị gái mắc bệnh ung thư vú trước 35 – 40 tuổi.
• Tiền sử gia đình có liên quan đến hội chứng di truyền (mắc ung thư vú và ung thư buồng trứng ở cùng một gia đình).
• Điều trị bằng tia xạ vào ngực hoặc vú trước 10 – 30 tuổi.
• Mang gen có nguy cơ cao (đột biến BRCA1/BRCA2).
• Tổ tiên gốc Do Thái Ashkenazi.
• Nguy cơ cao được xác định bằng các mô hình Gail Model đánh giá rủi ro ung thư vú của người Mỹ da trắng trên 35 tuổi.

Với những phụ nữ có nguy cơ cao, bác sĩ có thể khuyến cáo chụp X-quang tuyến vú bắt đầu từ lúc 30 tuổi hoặc sớm hơn 10 năm tính theo tuổi người thân mắc ung thư vú. Siêu âm vú và chụp MRI vú để tầm soát cần thiết hỗ trợ nhũ ảnh và bắt đầu từ 25 tuổi.

Khoảng 10% trường hợp ung thư vú có thể do gen bị lỗi di truyền. Những phụ nữ trẻ có người thân mắc bệnh ung thư vú có thể có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nhưng điều này không đúng trong nhiều trường hợp. Nguy cơ phát triển ung thư vú sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm:

• Có bao nhiêu người thân bị ung thư vú.
• Độ tuổi của người thân phát hiện ung thư vú.
• Nguy cơ ung thư vú liên quan đi truyền.

Nếu bạn lo lắng về tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú, bạn nên thảo luận vấn đề này với bác sĩ khoa Ngoại Vú để tư vấn di truyền có thể làm rõ liệu bạn có gặp nguy hiểm hay không dựa trên tiền sử gia đình và sẽ có kế hoạch tầm soát riêng theo nguy cơ của bạn.

Dấu hiệu nên tầm soát ung thư vú khi còn trẻ

Nhận thức được các thay đổi trên tuyến vú của bạn là một trong những cách tốt nhất để phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư vú, đặc biệt với phụ nữ còn quá trẻ chưa thể chụp X-quang tuyến vú. Hầu hết, bệnh ung thư vú ở phụ nữ trẻ được chẩn đoán là kết quả của việc kiểm tra khối u hoặc triệu chứng khác. Những thay đổi ở vú cần chú ý bao gồm:

• Một khối u mới hoặc bất kỳ khối u nào, đặc biệt nếu chỉ ở một bên vú.
• Thay đổi về hình dạng hoặc kích thước vú hoặc tình trạng dày lên khu trú.
• Bất kỳ thay đổi nào ở núm vú như: đóng vảy, loét, viêm tấy đỏ hoặc núm tụt vào trong.
• Núm vú tiết dịch màu nâu hay đỏ mà không cần bóp.
• Những thay đổi ở vùng da trên vú như mẩn đỏ hoặc lúm đồng tiền.
• Dau dai dẳng và bất thường 1 vị trí khu trú trên tuyến vú.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào trong số này, điều đó không có nghĩa bạn bị ung thư vú nhưng bạn nên gặp bác sĩ. Dù ung thư vú hiện không thể ngăn ngừa được nhưng việc phát hiện sớm sẽ tăng thời gian sống còn, điều trị dễ dàng, tiết kiệm chi phí và giữ lại tuyến vú và bảo tồn sinh sản cho phụ nữ trẻ.

Các phương pháp tầm soát ung thư vú ở người trẻ phổ biến hiện nay

Hiện có nhiều phương pháp tầm soát ung thư vú ở phụ nữ trẻ. Tùy vào cơ địa, sức khỏe của từng chị em mà bác sĩ sẽ tư vấn lựa chọn phương pháp tầm soát phù hợp hoặc có thể kết hợp nhiều phương pháp tăng khả năng tầm soát ung thư vú trên phụ nữ trẻ. Một số phương pháp tầm soát ung thư vú sớm được áp dụng phổ biến hiện nay gồm:

1. Khám lâm sàng

Khám lâm sàng thường được áp dụng cùng với siêu âm tuyến vú để tầm soát ung thư vú sớm ở phụ nữ trẻ tuổi. Bác sĩ dùng tay kiểm tra để phát hiện khối u hoặc những thay đổi bất thường ở tuyến vú.

2. Siêu âm

Siêu âm tuyến vú là phương pháp sử dụng sóng siêu âm (âm thanh có tần số lớn hơn ngưỡng nghe của tai người, khoảng 20.000Hz) để phác thảo cấu trúc bên trong tuyến vú. Đây là phương pháp thường được áp dụng trong gói tầm soát ung thư ở người trẻ dưới 40 tuổi kết hợp với biện pháp khám lâm sàng.

Hội X-quang Hoa Kỳ cho biết siêu âm vú nên được sử dụng làm phương pháp chẩn đoán hình ảnh ban đầu chính khi đánh giá các triệu chứng khu trú ở vú ở phụ nữ từ 30 đến 39 tuổi.

Đặc biệt, nếu bạn phát hiện khối u khi cho con bú, bác sĩ của bạn có thể đề nghị siêu âm vú trước. Các xét nghiệm hình ảnh khác có thể bao gồm:

• Chụp X-quang tuyến vú 3D
• Chụp cộng hưởng từ vú (MRI)
• Sinh thiết vú

Tóm lại, việc cho con bú sau khi chụp X-quang tuyến vú, MRI vú hoặc sinh thiết cũng an toàn. Một lượng tối thiểu thuốc nhuộm (gadolinium) được tiêm trong khi chụp MRI sẽ đi vào sữa mẹ nhưng không ảnh hưởng đến ruột của trẻ.

3. Chụp X-quang

Chụp X-quang tuyến vú còn gọi là chụp nhũ ảnh, có 2 dạng chụp nhũ ảnh 2D và chụp nhũ ảnh 3D. Thế nhưng có một câu hỏi đặt ra là với phụ nữ trẻ dưới 40 tuổi có nên chụp X-quang tuyến vú tầm soát không?

Thực tế, nguyên tắc chung là chụp X-quang tuyến vú không được khuyến khích cho phụ nữ dưới 40 tuổi trong tầm soát ung thư vú. Bởi mô vú của phụ nữ trẻ có xu hướng đậm đặc hơn so với phụ nữ lớn tuổi. Điều này do ảnh hưởng của nội tiết tố nữ. Trên hình ảnh chụp X-quang tuyến vú, mô vú dày đặc xuất hiện dưới dạng một vùng trắng. Ung thư vú cũng có màu trắng, do đó khó phát hiện hơn trên phim chụp X-quang tuyến vú ở phụ nữ trẻ.

Vì lẽ đó nên chụp X-quang tuyến vú thường chính xác hơn trên phụ nữ lớn tuổi vì mô vú thoái hóa mỡ và ít dày đặc hơn. Ung thư vú sẽ có màu trắng nên dễ nhìn thấy hơn trên nền tối của phim nhũ ảnh.

Với phụ nữ dưới 40 tuổi, nếu có khối u hoặc thay đổi khác ở vú thì lúc này, việc chụp X-quang tuyến vú mới có thể hữu ích. Nếu bạn nhận thấy có sự thay đổi ở vú hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.

4. Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Chụp cộng hưởng từ MRI sử dụng từ trường cực mạnh và sóng vô tuyến để phác thảo hình ảnh rõ nét bên trong tuyến vú. Do đó, bác sĩ có thể dễ dàng quan sát những dấu hiệu bất thường tại tuyến vú mà khó phát hiện khi quan sát từ ảnh chụp X-quang.

Chụp MRI thường được kết hợp với chụp nhũ ảnh tuyến vú để sàng lọc chị em có nguy cơ mắc ung thư vú cao, ít được áp dụng cho những phụ nữ có nguy cơ từ trung bình đến thấp.

5. Sinh thiết

Sinh thiết tuyến vú là kỹ thuật lấy một phần mô rất nhỏ ở khu vực nghi ngờ ung thư vú để quan sát dưới kính hiển vi. Phương pháp này được chỉ định sau khi bác sĩ khám lâm sàng phát hiện biểu hiện đáng ngờ tại tuyến vú. Một số kỹ thuật sinh thiết tuyến vú được áp dụng phổ biến gồm: chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA), sinh thiết lõi (CNB) sử dụng kim lớn, sinh thiết bằng thiết bị hút chân không (VABB).

Tầm soát ung thư vú ở người trẻ vào thời điểm nào?

Phụ nữ từ 40 tuổi, đặc biệt là những chị em phát hiện đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 hay có người thân mắc ung thư vú trong độ tuổi này nên tầm soát ung thư vú định kỳ 6 – 12 tháng tùy vào phương pháp xét nghiệm.

Chị em nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa Ngoại Vú để được khám, đánh giá và tư vấn lựa chọn phương pháp tầm soát ung thư vú phù hợp, chính xác tối đa. Ngoài ra, bạn nên đi tầm soát ung thư vú sau chu kỳ kinh nguyệt từ 1 – 2 tuần vì đây là thời điểm cho kết quả tầm soát chính xác nhất.

Chuẩn bị gì khi đến tầm soát ung thư vú ở người trẻ tuổi?

Trước khi đến bệnh viện tầm soát ung thư vú, chị em nên lưu ý một số điểm sau:

• Lựa chọn bệnh viện có khoa Ngoại Vú uy tín có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, được trang bị đầy đủ máy móc, thiết bị tầm soát hiện đại.
• Mang theo tất cả hồ sơ khám, tầm soát ung thư vú trước đây như ảnh chụp X-quang, MRI… (nếu có) để giúp bác sĩ tiện so sánh với hình ảnh chụp mới, hỗ trợ chẩn đoán chính xác hơn.
• Không sử dụng lăn, xịt khử mùi, nước hoa, chất chống ra mồ hôi, kem dưỡng tại vùng dưới cánh tay và bầu ngực vào ngày đi tầm soát vì ảnh hưởng đến kết quả chẩn đoán.
• Thay trang phục bệnh viện cung cấp, không mặc áo ngực, tháo hết trang sức trước khi vào phòng chụp X-quang.
• Nói cho bác sĩ biết đầy đủ tiền sử bệnh, các phẫu thuật từng thực hiện, tiền sử ung thư trong gia đình (nếu có).

Gói khám tầm soát ung thư vú ở người trẻ tại PlinkCare

Gói khám tầm soát ung thư vú ở người trẻ tại PlinkCare TP.HCM được thiết kế toàn diện, khoa học phù hợp với cấu tạo đặc trưng tuyến vú của phụ nữ Việt Nam, dựa trên quy trình tinh gọn, đặt hiệu quả lên hàng đầu nhằm mang lại kết quả chính xác tối đa, hạn chế tối thiểu tỷ lệ dương tính giả (kết quả xét nghiệm dương tính trong khi thực tế chị em không có bệnh).

Theo đó, gói tầm soát ung thư vú cho phụ nữ trẻ tại PlinkCare TP.HCM bao gồm những xét nghiệm sau:

• Khám lâm sàng với bác sĩ chuyên khoa Ngoại Vú.
• Siêu âm Doppler tuyến vú.

Ngoài ra, tùy vào từng tình trạng sức khỏe của mỗi người, bác sĩ có thể chỉ định thêm:

• Chụp X-quang tuyến vú 2D hay 3D.
• Chụp cộng hưởng từ vú (MRI).
• Sinh thiết vú.

Một số lưu ý khi chị em tham gia gói tầm soát ung thư vú cho người trẻ tuổi tại PlinkCare TP.HCM gồm:

• Đến tầm soát sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt từ 1 – 2 tuần.
• Chị em đang mang thai, đang cho con bú, bị viêm tuyến vú, đang có áp xe vú… nên đi tầm soát sau khi bệnh lý vú cấp tính đã ổn định.
• Chị em có đặt túi ngực (nâng ngực) có thể tầm soát ung thư vú theo qui trình riêng và an toàn cho túi ngực, cần tham khảo tư vấn của bác sĩ.

Đặc biệt, nhân ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Hệ thống PlinkCare ra mắt Gói Tầm soát Bệnh lý tuyến vú và Ung thư cổ tử cung với mức giá ưu đãi hơn so với dịch vụ lẻ. Hy vọng với chương trình này, chị em được trải nghiệm dịch vụ y tế theo tiêu chuẩn quốc tế với chi phí tiết kiệm hơn.

Đây cũng là món quà ý nghĩa chúng ta có thể dành tặng cho những người phụ nữ yêu thương của mình. Hấp dẫn hơn, khi mua đồng thời 2 gói, khách hàng sẽ được giảm thêm 3% trên tổng giá gói. Xem chi tiết chương trình tại đây.

Các câu hỏi thường gặp trong tầm soát ung thư vú

1. Chụp X-quang tuyến vú có thể phát hiện ung thư sớm đến mức nào?

Việc tầm soát ung thư vú quan trọng nhất đối với người có nguy cơ ung thư vú rất quan trọng, trong đó có chụp X-quang tuyến vú. Phương tiện này có thể phát hiện ung thư vú tối đa 2 năm trước khi bạn hoặc bác sĩ của bạn có thể cảm nhận được khối u. Điều này được chứng minh rất hữu ích cho phụ nữ từ 40 tuổi trở lên.

2. Chụp nhũ ảnh 3D hay 2D cho phụ nữ trẻ?

Chụp nhũ ảnh 3D, còn gọi là chụp nhũ ảnh kỹ thuật số cắt lớp, là phương pháp chụp và phác thảo hình ảnh 3 chiều của tuyến vú giúp bác sĩ quan sát dễ dàng hơn cấu trúc, các tổ chức và những biểu hiện bất thường tại tuyến vú.

Phương pháp này khắc phục được tình trạng xảo ảnh chồng lấp (nhược điểm đặc trưng của phương pháp chụp nhũ ảnh 2D bởi phác thảo cấu trúc cơ thể người trên hình ảnh 2 chiều, gây ra do các mô chồng lên nhau che lấp khối u, dẫn đến khó quan sát), giúp tăng độ chính xác, rút ngắn quy trình chẩn đoán, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người bệnh.

Chụp nhũ ảnh 3D là kỹ thuật tầm soát vượt trội so với chụp X-quang tuyến vú truyền thống, đặc biệt quan trọng ở phụ nữ trẻ hoặc trẻ hơn do mô vú thường dày hơn mô vú ở phụ nữ lớn tuổi. Hình ảnh 3D cung cấp hình ảnh hoàn chỉnh hơn về vú, điều này rất quan trọng đối với bác sĩ chẩn đoán hình ảnh trong việc xem xét và phân tích mô dày đặc, hạn chế các dấu hiệu dương tính giả và giới hạn bỏ sót bệnh.

3. Nuôi con bằng sữa mẹ có ảnh hưởng đến kết quả tầm soát ung thư vú không?

Cho con bú có thể ảnh hưởng đến kết quả chụp X-quang tuyến vú của bạn. Các hormone estrogen, progesterone và prolactin là nguyên nhân gây ra những thay đổi ở vú khi cho con bú khiến các mô dày đặc phát triển. Lượng mô dày đặc phụ thuộc vào tần suất bạn cho con bú hoặc hút sữa, độ tuổi của trẻ và nhu cầu dinh dưỡng. Chưa kể, mô dày đặc ở vú có thể làm cho kết quả chụp X-quang tuyến vú khó đọc hơn.

Tuy nhiên, chụp X-quang tuyến vú vẫn là một trong những cách hiệu quả nhất để phát hiện sớm ung thư vú ở những người đang cho con bú. Điều này đã được nhiều nghiên cứu về hình ảnh vú và sinh thiết ghi nhận an toàn cho các bà mẹ đang cho con bú.

4. Khi nào nên chụp nhũ ảnh chẩn đoán tổn thương trong vú trên phụ nữ đang cho con bú?

Đôi khi những thay đổi bình thường ở ngực khi cho con bú có thể xuất hiện dưới dạng cục u. Những thay đổi này thường lành tính nhưng vẫn cần được bác sĩ chuyên khoa đánh giá nếu các u cục này không thay đổi sau 1-2 tuần. Những biểu hiện này tuy rất hiếm nhưng đây có thể là dấu hiệu của ung thư vú.

Chị em dưới 40 tuổi có mong muốn tầm soát ung thư vú sớm có thể đặt lịch khám tại khoa Ngoại Vú, PlinkCare TP.HCM để được bác sĩ tư vấn và hướng dẫn tại địa chỉ:

Việc tầm soát ung thư vú ở người trẻ giúp chị em phụ nữ sớm biết nguy cơ ung thư vú của mình như thế nào, giúp phát hiện bệnh sớm để có kế hoạch điều trị phù hợp, an toàn, hiệu quả, bảo tồn được ngực. Để tầm soát mang lại kết quả chính xác tối đa, chị em nên đến cơ sở y tế uy tín, có đầy đủ thiết bị, máy móc hiện đại, phục vụ cho quá trình tầm soát ung thư vú.