
Tại sao chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại? Giải pháp tăng cơ hội
Tại sao chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại?
Phôi ngày 5 (phôi nang) hình thành khoảng 5 ngày sau khi tinh trùng thụ tinh với trứng trong môi trường ống nghiệm. Các tế bào trong phôi nang không ngừng phân chia, chứa khoảng 500-600 tế bào sau khi phân bào. Sau khi xem xét các kết quả đánh giá phôi ngày 5, bác sĩ sẽ cân nhắc chuyển phôi chất lượng tốt nhất vào buồng tử cung của người bệnh.
Phôi ngày 5 được đánh giá có khả năng làm tổ ở niêm mạc tử cung và phát triển tốt, lên đến 71,2%. Tuy nhiên nguy cơ chuyển phôi ngày 5 thất bại hoàn toàn có thể xảy ra do nhiều yếu tố khác nhau như: vật chất di truyền của phôi, vấn đề tử cung, thậm chí các rối loạn miễn dịch có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Thất bại sau chuyển phôi, đặc biệt thất bại chuyển phôi liên tiếp ảnh hưởng đến tài chính, sức khỏe, tinh thần của bệnh nhân và chính bác sĩ điều trị.
Để giảm thiểu tình trạng này, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm dùng để xác định nguyên nhân thất bại sau chuyển phôi ngày 5 như xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT), xét nghiệm đánh giá khả năng tiếp nhận của lớp lót nội mạc tử cung (ERA), hỗ trợ phôi thoát màng… Đồng thời cần thực hiện đánh giá tử cung với kỹ thuật nội soi buồng tử cung trước khi chuyển phôi và sau khi chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) thất bại. (1)

Những thách thức và nguyên nhân dẫn đến chuyển phôi ngày 5 thất bại
Trước khi chuyển phôi, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả phôi của bệnh nhân và tư vấn người bệnh số lượng phôi nên chuyển. Tại IVF Tâm Anh, bác sĩ sẽ ưu tiên chuyển các phôi chất lượng tốt nhằm tối ưu khả năng mang thai, giảm tỷ lệ đa thai. Số phôi tốt chưa sử dụng sẽ trữ đông.
Mặc dù các phôi ngày 5 chất lượng tốt có khả năng phát triển tốt trong buồng tử cung, một số trường hợp chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại. Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Tú cho biết nguyên nhân dẫn đến chuyển phôi ngày 5 thất bại liên quan 3 yếu tố chính: bất thường di truyền phôi, bất thường nội mạc tử cung và bất thường tương tác giữa phôi và niêm mạc tử cung của người mẹ.
1. Phôi ngày 5 không đảm bảo thành công tuyệt đối
Ngay cả khi chọn lọc phôi ngày 5 (phôi nang) chất lượng tốt để chuyển vào buồng tử cung, vẫn có khả năng phôi không bám vào niêm mạc tử cung để phát triển, hoặc phôi đào sâu nội mạc tử cung nhưng không thể phát triển thành thai nhi. Nhiều yếu tố khiến chuyển phôi thất bại như bất thường đột biến gen trong phôi, phôi gặp khó khăn khi bám dính lớp niêm mạc và cũng có thể chuyển phôi thất bại không rõ nguyên nhân.
Bác sĩ Mỹ Tú lưu ý chọn lọc phôi ngày 5 chất lượng tốt không đảm bảo quá trình chuyển phôi thành công tuyệt đối. Việc phân loại một phôi tốt chủ yếu dựa trên các đặc điểm hình thái như độ nở rộng khoang phôi, đặc điểm nhóm tế bào bên trong và phôi bào bên ngoài. Hiện nay các đánh giá chất lượng phôi dựa trên quá trình phân chia tế bào bình thường, cấu trúc tế bào ổn định, hình thái phôi đẹp…
Tuy nhiên điều này không đồng nghĩa một phôi tốt là một phôi bình thường. Vì vậy trường hợp bệnh nhân bị thai nghén thất bại sớm, đặc biệt là sẩy thai sớm liên tiếp cần thực hiện xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT), khảo sát nội mạc tử cung trước khi chuyển phôi.
2. Chất lượng phôi ngày 5 không tốt
Trứng (noãn) kết hợp với tinh trùng tạo tạo thành phôi. Nếu một trong hai yếu tố kém chất lượng (noãn hoặc tinh trùng chất lượng không tốt) ảnh hưởng đến chất lượng phôi. Chất lượng trứng (noãn) và chất lượng phôi đều bị yếu tố tuổi của người mẹ tác động. Các nghiên cứu chỉ ra rằng ở phụ nữ trên 30 tuổi, tỷ lệ bất thường về nhiễm sắc thể ở trứng (noãn) bắt đầu tăng đáng kể, kéo theo chất lượng phôi cũng bị ảnh hưởng. Những noãn “già” hơn sắp xếp nhiễm sắc thể không đúng cách dẫn đến “sai lầm” khi tách cặp nhiễm sắc thể khi thụ tinh với tinh trùng.
Phôi ngày 5 (phôi nang) được đánh giá khỏe mạnh nếu độ lớn của khoang phôi nang lớn hơn so với các phôi khác (cùng một thời điểm đánh giá). Bên cạnh đó, số lượng, chất lượng tế bào của các thành phần khác trong phôi cũng cần được xem xét. Các phôi tốt ngày 5 có nhiều tế bào, nén chặt, không bị phân mảnh bào tưởng (hoặc phân mảnh rất ít <10%).
Trong số các nguyên nhân dẫn đến thất bại khi chuyển phôi ngày 5, yếu tố bất thường gen di truyền trong phôi, cụ thể trong noãn hoặc tinh trùng có thể dẫn đến các rối loạn ở vùng màng trong suốt, cản trở khả năng nở rộng và thoát màng của phôi trong quá trình bám vào niêm mạc.
3. Tình trạng nội mạc tử cung chưa tối ưu
Nội mạc tử cung “đầy đặn”, tạo điều kiện tối ưu để phôi bám dính là điều quan trọng để quá trình phôi làm tổ và phát triển diễn ra bình thường. Tuy nhiên một số dị tật tử cung ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình chuyển phôi khi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Bất thường tử cung có thể là:
- Dị tật tử cung bẩm sinh: tử cung có vách ngăn, tử cung hai sừng.
- Bệnh lý polyp nội mạc tử cung, u xơ tử cung, dính buồng tử cung.
- Nội mạc tử cung mỏng (độ dày nội mạc tử cung lý tưởng để chuyển phôi từ 8-14mm).
- Viêm nội mạc tử cung mãn tính.

4. Yếu tố miễn dịch
Hệ thống miễn dịch của cơ thể người mẹ nhận diện phôi là “thực thể ngoại lai” xâm hại nên cơ thể kích hoạt cơ chế tự bảo vệ. Bác sĩ Mỹ Tú giải thích do phôi có một phần nhiễm sắc thể di truyền từ người cha và được tạo ra trong môi trường nuôi cấy nhân tạo, sau đó chuyển vào cơ thể người mẹ có thể khiến hệ miễn dịch phản ứng quá mạnh để loại bỏ phôi.
Trong trường hợp chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại liên quan yếu tố miễn dịch, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc kháng miễn dịch, chọn lọc phôi trước khi chuyển…
5. Tuổi tác người mẹ
Tại sao chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại có thể liên quan đến yếu tố tuổi của bệnh nhân. Theo báo cáo năm 2015 của Trung tâm kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) sử dụng dữ liệu của 464 phòng khám và khoảng 232.000 chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm IVF, tỷ lệ thành công khi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) giảm dần theo độ tuổi. Phụ nữ tuổi càng cao, khả năng thành công càng giảm. Từ khoảng 37 tuổi, số lượng và chất lượng trứng của người phụ nữ giảm nhanh. (2)
Số lượng và chất lượng trứng có thể ảnh hưởng đến chất lượng phôi và tỷ lệ thành công sau chuyển phôi. Việc trì hoãn sinh con ở phụ nữ hiện đại có thể khiến họ gặp khó khăn khi cố gắng mang thai, cần sự hỗ trợ từ các phương pháp hỗ trợ sinh sản. Bác sĩ Mỹ Tú khuyến nghị các cặp vợ chồng không nên cố gắng trì hoãn sinh con quá muộn, hoặc phụ nữ có thể suy nghĩ đến phương án trữ đông trứng để bảo tồn khả năng sinh sản.
6. Rủi ro trong quy trình chuyển phôi ngày 5
Chuyển phôi là thủ thuật xâm lấn tối thiểu được đánh giá rất an toàn. Tuy nhiên vẫn có khả năng xảy ra rủi ro sau chuyển phôi. Một số nguy cơ tiềm ẩn sau khi chuyển phôi gồm hình thành huyết khối tĩnh mạch gây tắc nghẽn mạch máu, chảy máu âm đạo, thay đổi dịch tiết âm đạo hoặc nhiễm trùng.
7. Sức khỏe người mẹ trong giai đoạn chuyển phôi
Tại sao chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại có thể liên quan đến tổng trạng sức khỏe của người mẹ. Các yếu tố như cân nặng, chế độ dinh dưỡng, lối sống và cân bằng hormone trong cơ thể đều ảnh hưởng đến khả năng phôi bám và đào sâu niêm mạc tử cung để phát triển thành thai nhi.
Giải pháp giúp tăng cơ hội thành công khi chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại
Đón nhận tin thất bại phôi làm tổ không hề dễ dàng với bất kỳ cặp đôi nào đang điều trị hỗ trợ sinh sản. Tuy nhiên điều quan trọng nhất lúc này là giải pháp nhằm tăng cơ hội thành công cho chu kỳ chuyển phôi sau. Một số chiến lược có thể được áp dụng gồm:
1. Thực hiện cá thể hóa điều trị từng bệnh nhân
Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Tú cho biết có nguyên nhân dẫn đến chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại rất đa dạng, có thể do phôi, tử cung hoặc sự tương hợp giữa phôi và tử cung. Do đó chỉ định thực hiện các xét nghiệm cần thiết trên cơ sở cá nhân hóa là căn cứ để bác sĩ điều chỉnh các bất thường, bệnh lý cho lần chuyển phôi tiếp theo. Vì vậy, kế hoạch điều trị trên mỗi bệnh nhân có sự khác biệt nhất định. Người bệnh đang điều trị bằng kỹ thuật IVF nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ điều trị để được tư vấn, giải đáp chi tiết.
2. Điều trị nguyên nhân bệnh lý gây thất bại chuyển phôi ngày 5
Trường hợp chuyển phôi thất bại liên quan đến yếu tố bệnh lý ở người bệnh như viêm nội mạc tử cung, rối loạn nội tiết tố hoặc các vấn đề liên quan chất lượng phôi, kỹ thuật chuyển phôi… cần phải điều trị dứt điểm.
Đồng thời, bệnh nhân nên cân nhắc thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản uy tín được trang bị máy móc chuyên dụng, đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Điều này nhằm phát hiện nhanh chóng các nguyên nhân dẫn đến tình trạng chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại, từ đó có kế hoạch điều trị phù hợp trước khi tiến hành bước chuyển phôi tiếp theo.
3. Tối ưu chất lượng phôi nang ngày 5
Bên cạnh những yếu tố không thay đổi ảnh hưởng đến chất lượng phôi như tuổi người mẹ, nhiễm sắc thể… phòng Lab của các trung tâm hỗ trợ sinh sản đóng vai trò quyết định ảnh hưởng đến chất lượng của phôi. Bác sĩ… nhấn mạnh, tối ưu chất lượng phôi cần chú trọng đến từng kỹ thuật và cách triển khai kỹ thuật trong phòng Lab. Tối ưu hóa chất lượng phôi trong phòng thí nghiệm cần đảm bảo các yếu tố:
- Kiểm soát nhiễm khuẩn, nhiệt độ và độ ẩm, pH và các yếu tố khác: Môi trường nuôi cấy phôi cần đảm bảo được kiểm soát chặt chẽ nhằm đảm bảo “tử cung thứ 2” đạt điều kiện nuôi/phát triển phôi tốt nhất.
- Theo dõi sự phát triển của phôi: Đảm bảo quá trình phân chia tế bào diễn ra bình thường. Tại IVF Tâm Anh, hệ thống tủ nuôi cấy Time-Lapse có lắp đặt camera giúp các chuyên viên phôi học giám sát sự phát triển của phôi thông qua hình ảnh. Đồng thời kết quả đánh giá phôi do trí tuệ nhân tạo AI tổng hợp là căn cứ quan trọng để bác sĩ lựa chọn phôi ngày 5 chất lượng tốt nhất, chuẩn bị cho quá trình chuyển phôi.
- Theo dõi sau chuyển phôi: Sau khi hoàn tất quá trình chuyển phôi, cần tiếp tục kế hoạch điều trị thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để theo dõi, đánh giá chu kỳ điều trị IVF thành công hay không.
- Cẩn trọng tối đa: Cần đảm bảo thời gian, không gian và kỹ thuật nuôi phôi phù hợp để phôi phát triển mạnh mẽ trước khi được chuyển vào buồng tử cung người bệnh. Bất kỳ sự thay đổi dù là nhỏ nhất đều ảnh hưởng đến chất lượng phôi, quyết định đến sự thành công của chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

4. Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ
Đối với nhiều cặp vợ chồng thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) từng thai nghén thất bại sớm (suy thai sớm) hoặc từng sinh con dị tật bẩm sinh, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT) nhằm tìm kiếm các bất thường nhiễm sắc thể trong phôi trước khi chuyển. Bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết phôi nang và kiểm tra hàm lượng nhiễm sắc thể trong phôi. Các phôi có bộ nhiễm sắc thể bình thường sẽ được chọn để chuyển, cải thiện khả năng mang thai, giảm tỷ lệ đa thai.
Bác sĩ Mỹ Tú nhấn mạnh, thực hiện xét nghiệm sàng lọc phôi tiền làm tổ (PGT) giúp lựa chọn được những phôi nguyên bội với bộ nhiễm sắc thể bình thường để ưu tiên chuyển phôi, giúp giảm tỷ lệ thất bại, sẩy thai sớm hoặc thai lưu. Chỉ định PGT mang lại nhiều lợi ích khi áp dụng với các trường hợp chuyển phôi thất bại liên tiếp hoặc các cặp vợ chồng mang gen bệnh khả năng cao di truyền các bệnh lý nguy hiểm cho con.
5. Chuẩn bị niêm mạc tốt cho lần chuyển phôi sau
Người bệnh có thể kết hợp điều trị bằng thuốc kết hợp với thay đổi lối sống lành mạnh để cải thiện khả năng thành công cho lần chuyển phôi sau. Một số biện pháp cần thực hiện gồm: điều chỉnh lối sống; xây dựng chế độ ăn giàu dưỡng chất bao gồm các loại thực phẩm giàu axit folic, omega-3, vitamin D và protein; hạn chế uống rượu bia và tiêu thụ cafein; tăng cường tập thể dục; kiểm soát tình trạng lo lắng, căng thẳng kéo dài…
Một số trường hợp cần sự hỗ trợ của thuốc hỗ trợ niêm mạc, phương pháp tiêm hormone. Sử dụng các loại thuốc hỗ trợ niêm mạc trước khi chuyển phôi do bác sĩ điều trị chỉ định. Người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc khi chưa rõ nguồn gốc hoặc được kiểm chứng hiệu quả.
Trước khi chuyển phôi, các xét nghiệm kiểm tra như siêu âm nội mạc tử cung nhằm đánh giá độ dày nội mạc, sức khỏe nội mạc tử cung. Mục tiêu của xét nghiệm trước chuyển phôi nhằm đảm bảo môi trường trong tử cung lý tưởng cho phôi làm tổ và phát triển.
Đến IVF PlinkCare để tìm nguyên nhân thất bại chuyển phôi ngày 5
Đón nhận kết quả chuyển phôi ngày 5 thất bại không phải điều dễ dàng chấp nhận đối với các cặp vợ chồng vô sinh đang điều trị bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm. Tuy nhiên không vì vậy mà bệnh nhân từ bỏ hoàn toàn hy vọng tìm con của mình. Bác sĩ Mỹ Tú khẳng định ngay cả khi cơ hội mong manh nhất, bác sĩ IVF Tâm Anh sẵn sàng đồng hành giúp người bệnh có được niềm hạnh phúc mang thai và sinh con khỏe mạnh.
Quan trọng nhất sau thất bại chuyển phôi ngày 5, bệnh nhân cần nhanh chóng xốc lại tinh thần, chuẩn bị cho quá trình điều trị IVF tiếp theo. Đối với bệnh nhân từng thất bại sau chuyển phôi, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm đánh giá các nguyên nhân cản trở phôi phát triển để có kế hoạch điều trị phù hợp trên từng người bệnh.
Theo báo cáo năm 2023, tỷ lệ thụ tinh trong ống nghiệm thành công tại IVF Tâm Anh TP.HCM cao vượt trội. Tỷ lệ beta hCG dương tính (yếu tố xác định mang thai ở bệnh nhân sau chuyển phôi) cộng dồn sau các chu kỳ điều trị IVF lên đến 71,5%. Riêng với nhóm bệnh nhân dưới 28 tuổi, tỷ lệ thành công có thể lên đến 80,5%.
IVF Tâm Anh tiên phong ứng dụng tiến bộ công nghệ hiện đại và kỹ thuật điều trị tiên tiến trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, giúp tăng chất lượng phôi thai, tối ưu tỷ lệ mang thai, giảm thiểu các biến chứng, đảm bảo an toàn cao nhất cho bệnh nhân trong suốt hành trình tìm con và sinh con.
IVFTA sở hữu phòng Lab ISO 5 siêu sạch đầu tiên tại Đông Nam Á. Các chuyên viên phôi học có thể thực hiện được tất cả các kỹ thuật cao cấp và kỹ thuật tiên tiến hàng đầu, phục vụ quá trình hỗ trợ sinh sản như hỗ trợ phôi thoát màng (AH), sàng lọc di truyền tiền làm tổ (PGT), nuôi phôi ngày 5, trữ đông phôi, noãn và tinh trùng…
Đặc biệt, PlinkCare còn có sự phối hợp liên khoa IVF – Nam học – Sản Phụ khoa – Sơ sinh, giúp chăm sóc toàn diện cho cả mẹ và bé từ lúc còn trong giai đoạn phôi thai đến khi mẹ tròn con vuông, chăm sóc trẻ những năm tháng đầu đời.
Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Tú nhấn mạnh yếu tố tinh thần người mẹ đóng vai trò quan trọng trên hành trình tìm con. Vì vậy người bệnh nên giữ tinh thần lạc quan, thoải mái nhất. Chúc các cặp vợ chồng sớm có tin vui và hiện thực hóa ước mơ đón con yêu về nhà.
Bệnh nhân muốn tìm hiểu thông tin tại sao chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại và hướng điều trị trên người bệnh chuyển phôi thất bại liên tiếp có thể liên hệ IVF Tâm Anh qua thông tin:
Trên đây là những giải đáp cho thắc mắc “Tại sao chuyển phôi ngày 5 vẫn thất bại?”. Hiện nay, rất nhiều kỹ thuật tiến bộ trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản đã được áp dụng tại Việt Nam và mang lại những kết quả thành công. Quan trọng nhất, bệnh nhân cần tìm hiểu thông tin kỹ lưỡng, lựa chọn các trung tâm hỗ trợ sinh sản uy tín, sở hữu hệ thống công nghệ hiện đại và đội ngũ chuyên gia vững chuyên môn, giàu kinh nghiệm.