Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi? Những sai lầm thường gặp

Tổng quan về tình trạng sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh nhiễm trùng do virus dengue lây truyền từ muỗi sang người, thường xuất hiện phổ biến hơn ở vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Người mắc sốt xuất huyết thường có triệu chứng ban đầu là sốt, nhức đầu, đau nhức cơ thể, phát ban. Các triệu chứng nặng và rõ ràng hơn như xuất huyết, chóng mặt, nhức đầu nặng, xuất hiện các vết bầm tím trên cơ thể, huyết áp cao, khó thở…

Phần lớn người bệnh có thể tự khỏi sau 1 – 2 tuần [1] bằng cách nghỉ ngơi, dinh dưỡng khoa học và dùng thuốc giảm triệu chứng theo tư vấn của bác sĩ. Một số trường hợp nặng cần điều trị và chăm sóc tại bệnh viện để kiểm soát biến chứng, tránh nguy cơ tử vong.

Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi?

Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi? Điều quan trọng là người bệnh cần đi khám để được bác sĩ đánh giá và đưa ra chỉ định phù hợp, điều trị sốt xuất huyết tại nhà hay phải nhập viện. Bên cạnh đó, dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà người bệnh có thể tham khảo và thực hiện:

1. Nghỉ ngơi đầy đủ

Trong thời gian bị sốt xuất huyết, cơ thể rất mệt mỏi, đau nhức và mất nhiều năng lượng. Vì vậy, người bệnh nên chú trọng nghỉ ngơi đầy đủ, thư giãn tinh thần, tránh làm việc, lao động nặng. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần vận động nhẹ nhàng để máu huyết lưu thông.

2. Tăng cường đề kháng

Khi bị sốt xuất huyết nên làm gì cho nhanh khỏi? Để hỗ trợ cải thiện sốt xuất huyết và tăng tốc độ phục hồi, người bệnh nên chú trọng tăng cường đề kháng cho cơ thể. Biện pháp hữu ích là uống nhiều nước lọc, nước ép trái cây giàu vitamin C (nước ép cam, bưởi…), nước dừa giàu chất điện giải, bổ sung Oresol theo đúng liều lượng được bác sĩ chỉ định. Ngoài ra, chế độ ăn cần tăng cường thực phẩm giàu vitamin A, kẽm (thịt gà, bò…) để hỗ trợ cơ thể phục hồi tốt.

3. Đảm bảo chế độ dinh dưỡng

Bệnh nhân bị sốt xuất huyết không cần tuân theo chế độ ăn kiêng khắt khe. Tuy nhiên, nguyên tắc dinh dưỡng là tránh thức ăn sống, nhiều dầu mỡ, cay nóng. Thay vào đó, thực đơn hàng ngày nên ưu tiên các loại thực phẩm mềm, lỏng, dễ tiêu hóa như sữa, bột, cháo, súp, nước trái cây…

>> Tham khảo thêm: Bệnh sốt xuất huyết nên ăn gì?

Người bệnh tuyệt đối không ăn các loại thức ăn, nước uống có màu đỏ/ nâu để tránh gây nhầm lẫn trong trường hợp bị nôn ra máu. Điều quan trọng là phải bổ sung nhiều nước hơn bình thường bằng cách uống nhiều nước sôi để nguội, cháo loãng, nước trái cây…

Cảm giác thèm ăn trở lại sau sốt xuất huyết là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang trong quá trình phục hồi.

4. Tránh tình trạng chảy máu

Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi? Người bệnh đang bị sốt xuất huyết cần tránh để cơ thể chảy máu nhằm tăng tốc độ phục hồi. Biện pháp quan trọng là ưu tiên nghỉ ngơi, không vận động mạnh, phòng tránh chấn thương, té ngã… Trường hợp phát hiện dấu hiệu sưng tấy, bầm tím, chảy máu, cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

>> Xem thêm: Sốt xuất huyết kiêng gì?

5. Bổ sung đủ nước và điện giải

Sốt xuất huyết dẫn đến mất nước, điện giải, có thể gây ra biến chứng nguy hiểm là sốc, suy giảm hệ miễn dịch, thậm chí đe dọa đến tính mạng do tế bào bị tấn công. Do đó, người bệnh cần bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể, bằng cách uống nhiều nước lọc, đồ uống điện giải, súp, nước ép trái cây… Ngoài ra, người bệnh không nên uống trà, cà phê, nước ngọt, rượu bia để tránh mất nước.

6. Lau người bằng nước ấm

Khi bị sốt xuất huyết, người bệnh nên lau người bằng nước ấm để làm giảm nhiệt độ bên ngoài và cải thiện triệu chứng khó chịu. Nước ấm có tác dụng làm giãn nở mạch máu ngoại vi, tăng thân nhiệt và lưu thông máu, có thể hỗ trợ hạ sốt đáng kể.

7. Giữ cơ thể thông thoáng

Nên làm gì khi bị sốt xuất huyết? Khi sốt, người bệnh không nên trùm kín chăn, mặc quần áo chật, ôm sát người, thay vào đó cần để cơ thể thông thoáng. Điều này sẽ giúp quá trình thoát nhiệt diễn ra dễ dàng hơn, tránh thân nhiệt tăng cao và sốt kéo dài.

8. Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ

Sốt xuất huyết phải làm gì? Người bệnh bị sốt xuất huyết nên sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau theo đúng chỉ định của bác sĩ để cải thiện triệu chứng hiệu quả. Một số loại thuốc không kê đơn như acetaminophen có thể giúp giảm đau cơ và sốt. Tuy nhiên, lưu ý nên tránh tự ý sử dụng aspirin, ibuprofen và naproxen sodium để tránh làm tăng nguy cơ biến chứng chảy máu.

9. Nằm viện điều trị khi tình trạng trở nặng

Trong trường hợp tình trạng sốt trở nặng, không có dấu hiệu cải thiện, người bệnh nên nhập viện để được thăm khám và điều trị hiệu quả, tránh xảy ra biến chứng nguy hiểm ngoài ý muốn. Bên cạnh các lưu ý về nghỉ ngơi, dùng thuốc…, các phương pháp thường được bác sĩ chỉ định bao gồm:

9.1 Bù dịch và điện giải qua đường tĩnh mạch

Trong trường hợp không thể bù dịch qua đường uống do buồn nôn, tăng hematocrit… bác sĩ có thể chỉ định bù dịch bằng cách truyền dịch Ringer lactat, NaCl 0.9% nhỏ giọt vào tĩnh mạch [2]. Thời gian truyền dịch không vượt quá 24 – 48 giờ.

9.2 Theo dõi tình trạng huyết áp

Người bệnh sốt xuất huyết thường bị giảm huyết áp đột ngột, có nguy cơ xuất hiện nhiều biến chứng đáng lo ngại. Do đó, việc nằm viện và theo dõi huyết áp thường xuyên là biện pháp quan trọng và cần thiết, đặc biệt là trong trường hợp sốt cao.

9.3 Truyền máu khi được bác sĩ yêu cầu

Bác sĩ sẽ chỉ định truyền tiểu cầu qua đường tĩnh mạch cho bệnh nhân bị sốt xuất huyết khi số lượng tiểu cầu trong máu giảm thấp dưới 50 g/L [3]. Ngoài ra, bác sĩ còn căn cứ vào các yếu tố khác như: mức độ và vị trí xuất huyết, mức độ đáp ứng với phương pháp truyền tiểu cầu dự kiến và nguy cơ xuất huyết trong giai đoạn tiếp theo… để có chỉ định phù hợp.

Một số sai lầm cần hạn chế khi điều trị sốt xuất huyết

Ngoài việc tìm hiểu sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi, người bệnh cũng cần biết một số sai lầm khi điều trị sốt xuất huyết để hạn chế:

• Không đến bệnh viện thăm khám: Sốt xuất huyết là bệnh lý cấp tính diễn tiến khó lường. Người bệnh nên đi bệnh viện để được thăm khám, xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời, đúng cách, từ đó kiểm soát sớm các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Điều này càng quan trọng trong trường hợp xuất hiện những dấu hiệu bất thường như: mệt mỏi, đau bụng dữ dội, buồn nôn, chân tay tiết mồ hôi, sởn lạnh, nôn mửa dai dẳng, phân có màu đen, hắc ín, khó thở, chảy máu mũi…
• Tự ý dùng thuốc: Người bệnh bị sốt xuất huyết tự ý dùng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ có thể làm tăng nguy cơ gây suy giảm miễn dịch, xuất huyết, thậm chí xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm khác, có thể đe dọa đến tính mạng. Thay vào đó, để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả điều trị, người bệnh cần đi khám khi có dấu hiệu bệnh, dùng thuốc hoặc các phương pháp khác theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

>> Tìm hiểu thêm về: Biến chứng sốt xuất huyết

Dấu hiệu nhận biết bệnh nhân khỏi sốt xuất huyết

Ở giai đoạn phục hồi sau sốt xuất huyết, tình trạng rò rỉ huyết tương sẽ giảm xuống, bắt đầu tái hấp thu dịch truyền tĩnh mạch thoát ra ngoài cũng như dịch màng phổi và dịch ổ bụng. Khi sức khỏe của bệnh nhân được cải thiện, tình trạng huyết động ổn định, mặc dù nhịp tim có thể vẫn chậm và xảy ra tình trạng lợi tiểu.

Trong giai đoạn này, Hematocrit của bệnh nhân ổn định hoặc có thể giảm, số lượng tế bào bạch cầu thường bắt đầu tăng lên, kế đến là sự phục hồi về số lượng tiểu cầu. Các vùng phát ban có thể bong ra và ngứa, người bệnh cũng có thể cảm thấy thèm ăn.

>> Giải đáp thắc mắc: Sốt xuất huyết có bị lại không?

Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết

Quá trình chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết cần cân nhắc một số lưu ý quan trọng sau đây:

• Vệ sinh mũi họng, mắt, răng miệng mỗi ngày 2 lần vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi ngủ, ưu tiên sử dụng nước muối sinh lý nồng độ 0,9%.
• Không tắm gội bằng nước lạnh, chỉ nên lau sạch cơ thể với nước ấm và thay quần áo thường xuyên.
• Mặc quần áo thông thoáng, dễ thấm hút mồ hôi, ưu tiên vải mềm
• Theo dõi triệu chứng bệnh để đi khám, nhập viện kịp thời trong trường hợp cần thiết.
• Tuân theo đúng phác đồ điều trị và mọi chỉ định của bác sĩ

>> Tìm hiểu thêm: Sốt xuất huyết có được tắm không?

Những cách phòng bệnh sốt xuất huyết

Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết thường hoạt động vào ban ngày. Do đó, bảo vệ cơ thể khỏi bị muỗi đốt là biện pháp phòng bệnh quan trọng:

• Mặc quần áo che phủ cơ thể, sử dụng màn chống muỗi khi ngủ
• Phun thuốc xịt muỗi có chứa DEET, Picaridin hoặc IR3535

Ngoài ra, môi trường sống cũng cần đảm bảo vệ sinh, tránh tạo điều kiện cho muỗi sinh sôi, phát triển:

• Phát quang bụi rậm
• Xử lý các chỗ nước đọng trong nhà, quanh khu vực sinh sống
• Xử lý chất thải rắn đúng cách

Để phòng tránh bệnh sốt xuất huyết, bên cạnh ngăn ngừa muỗi, tiêm ngừa vắc xin là cách phòng chống sốt xuất huyết hiệu quả. Mới đây, Việt Nam đã có vắc xin sốt xuất huyết của Nhật Bản (đã được tiêm tại hơn 40 quốc gia trong nhiều năm qua, được Bộ Y tế Việt Nam cấp phép). VNVC triển khai tiêm đầu tiên tại gần 200 trung tâm trên cả nước ho người dân. Mỗi gia đình có thể đưa trẻ từ 4 tuổi và người lớn đến VNVC tiêm chủng loại vắc xin hữu ích này để ngừa bệnh sốt xuất huyết hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

Dưới đây là phần giải đáp một số thắc mắc thường gặp liên quan đến sốt xuất huyết:

1. Bị sốt xuất huyết có cần phải nhập viện không?

Sốt xuất huyết nhẹ có thể tự chăm sóc tại nhà theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, với các trường hợp nặng, bệnh nhân cần nhập viện theo dõi, điều trị để tránh xảy ra biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là khi xuất hiện các triệu chứng sau:

• Đau bụng
• Nôn mửa thường xuyên
• Nôn ra máu hoặc có máu trong phân
• Chảy máu mũi hoặc chảy máu nướu răng
• Mệt mỏi quá mức

2. Mắc bệnh sốt xuất huyết bao lâu sẽ khỏi?

Bị sốt xuất huyết bao lâu thì khỏi? Các triệu chứng ban đầu của sốt xuất huyết thường kéo dài từ 3 – 7 ngày, sau đó cơ thể bắt đầu bước vào giai đoạn phục hồi. Tuy nhiên, một số trường hợp nặng vẫn có thể kéo dài lâu hơn.

3. Người bệnh sốt xuất huyết nên uống thuốc gì?

Không có thuốc đặc hiệu để điều trị nhiễm trùng sốt xuất huyết. Thông thường, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc giảm đau có chứa acetaminophen, tránh dùng thuốc có aspirin vì có thể làm cho tình trạng chảy máu diễn tiến nghiêm trọng hơn.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị bệnh sốt xuất huyết, người bệnh có thể liên hệ chuyên khoa Nội tổng hợp, Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 qua hotline hoặc đặt lịch trực tiếp tại website/fanpage của bệnh viện.

Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi, lưu ý cần biết trong quá trình chăm sóc bệnh nhân bị sốt xuất huyết, cách điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Hy vọng thông qua những cập nhật trên, người bệnh đã có thêm nhiều thông tin hữu ích để biết cách chăm sóc sức khỏe tốt hơn.