Siêu âm tim có phát hiện bệnh mạch vành không? Đủ xác định bệnh chưa?

Siêu âm tim có phát hiện bệnh mạch vành không?

Bệnh mạch vành (coronary artery disease – CAD) là một trong những bệnh lý tim mạch phổ biến và nghiêm trọng, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Nguyên nhân chính thường do hẹp hoặc tắc nghẽn các động mạch vành bởi các mảng xơ vữa, làm giảm lượng máu cung cấp cho cơ tim, gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ. Việc chẩn đoán, phát hiện sớm bệnh mạch vành đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. (1)

Siêu âm tim có thể hỗ trợ phát hiện bệnh mạch vành thông qua việc quan sát chức năng và vận động của cơ tim. Khi mạch vành bị hẹp hoặc tắc nghẽn, các vùng cơ tim thiếu oxy sẽ suy yếu, giảm vận động, vận động nghịch thường, thậm chí là ngừng hoạt động. Siêu âm tim có thể nhận biết những dấu hiệu bao gồm buồng tim giãn nở, thành tim co bóp yếu, hoặc có sự thay đổi trong chức năng tim.

Siêu âm tim có đủ để xác định bệnh mạch vành chưa?

Mặc dù siêu âm tim là một phương pháp quan trọng, nhưng vẫn chưa đủ để xác định hoàn toàn bệnh mạch vành, đặc biệt vào giai đoạn sớm. Siêu âm tim thường chỉ phát hiện các dấu hiệu ở giai đoạn muộn, khi bệnh đã ảnh hưởng đến chức năng của cơ tim, chẳng hạn như sự giảm co bóp cơ tim hoặc sự giãn nở của buồng tim do thiếu máu nuôi dưỡng.

Để chẩn đoán xác định, các bác sĩ thường kết hợp siêu âm tim với lâm sàng và các cận lâm sàng khác như: xét nghiệm men tim, điện tâm đồ, chụp MSCT mạch vành,… trong đó, tiêu chuẩn vàng là chụp động mạch vành. Những kỹ thuật hình ảnh chuyên sâu hơn sẽ giúp xác định mức độ hẹp, tắc, cũng như đánh giá tình trạng mạch vành một cách trực tiếp và chính xác.

Vai trò của siêu âm tim trong chẩn đoán bệnh mạch vành

Siêu âm tim đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán, và đánh giá bệnh mạch vành. Kỹ thuật này cung cấp hình ảnh rõ ràng về cấu trúc và chức năng của tim.

Siêu âm tim qua thành ngực giúp đánh giá chức năng thất trái, phát hiện các vùng cơ tim có chuyển động bất thường và đánh giá tổng quan về chức năng bơm máu của tim. Ngoài ra, siêu âm tim gắng sức có thể được sử dụng để kiểm tra khả năng đáp ứng của tim trong tình trạng gắng sức. Từ đó, phát hiện các dấu hiệu của tình trạng thiếu máu cục bộ trong khi tim hoạt động mạnh.

Tuy không thay thế được các phương pháp chẩn đoán chuyên sâu, nhưng siêu âm tim đóng vai trò quan trọng trong quá trình theo dõi, đánh giá và quản lý bệnh mạch vành. Nhằm giúp phát hiện sớm những tổn thương tim, và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra.

Một số phương pháp siêu âm tim dùng để chẩn đoán bệnh mạch vành

Khi chẩn đoán bệnh mạch vành, có nhiều phương pháp siêu âm tim được sử dụng, nhằm cung cấp thông tin chi tiết về chức năng tim và tình trạng của các động mạch vành. Những phương pháp này thường bao gồm:

1. Siêu âm Doppler tim qua thành ngực

Đây là kỹ thuật cơ bản và phổ biến nhất, sử dụng sóng siêu âm để khảo sát cấu trúc tim và đánh giá chức năng tim từ bề mặt thành ngực. Phương pháp này giúp phát hiện các bất thường trong vận động của thành cơ tim, và cung cấp thông tin về tình trạng tưới máu của cơ tim. Sử dụng hiệu ứng Doppler để ước lượng lưu lượng máu trong tim và dòng chảy qua các van tim. Từ đó, cung cấp thông tin quan trọng về sự hoạt động của hệ thống tuần hoàn tim mạch.

2. Siêu âm tim qua thực quản

Được thực hiện bằng cách đưa đầu dò siêu âm vào thực quản để thu được hình ảnh rõ nét hơn của tim. Đặc biệt, giúp quan sát các cấu trúc phía sau của tim mà siêu âm qua thành ngực chưa thể khảo sát. Phương pháp này rất hữu ích trong việc đánh giá các bất thường cấu trúc, bệnh van tim và các tổn thương liên quan đến bệnh mạch vành (đứt dây chằng, hở van tim cấp, viêm màng ngoài tim cấp, thủng thành tim…).

3. Siêu âm tim gắng sức

Siêu âm tim gắng sức (Stress Echocardiogram) là thực hiện siêu âm tim khi bệnh nhân vận động (đạp xe) hoặc khi truyền thuốc (thường sử dụng Dubutamin), nhằm kích thích tim hoạt động mạnh, đưa nhịp tim lên tối đa. Phương pháp này giúp đánh giá chức năng và vận động các thành cơ tim trong điều kiện gắng sức. Từ đó, giúp phát hiện các bất thường tưới máu cơ tim xuất hiện khi gắng sức.

Mỗi kỹ thuật siêu âm tim đều có những ưu điểm riêng, và thường được chỉ định kết hợp, để cung cấp cho bác sĩ cái nhìn toàn diện về tình trạng mạch vành.

Một số phương pháp kết hợp siêu âm tim chẩn đoán bệnh mạch vành

Để chẩn đoán chính xác và toàn diện bệnh mạch vành, đầu tiên bệnh nhân sẽ được bác sĩ hỏi bệnh sử gồm: tiền sử bệnh lý nền, các yếu tố nguy cơ tim mạch. Đặc biệt là khai thác triệu chứng đau ngực điển hình của bệnh mạch vành (đau ngực sau xương ức, kiểu chẹn tức, từng cơn có thể kéo dài đến 20-30 phút/cơn, đau liên quan gắng sức, lan lên cằm hay vai/tay trái hoặc ra sau lưng, kèm khó thở, mệt mỏi).

Tiếp theo là khám lâm sàng: khám toàn thân, nghe tim phổi và cuối cùng, kết hợp với các cận lâm sàng chuyên biệt khác giúp chẩn đoán xác định. Bên cạnh siêu âm tim thì một số cận lâm sàng khác thường được chỉ định để chẩn đoán bệnh mạch vành bao gồm:

1. Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu giúp kiểm tra mức độ đường huyết, HbA1c, cholesterol toàn phần, Triglycerid, LDL-Cholesterol, Lipoprotein (a và, protein C-reactive (CRP) là các yếu tố nguy cơ có thể góp phần gây xơ vữa động mạch.

Đặc biệt, xét nghiệm men tim bao gồm: enzyme creatine phosphokinase (CPK), protein myoglobin và troponin. Trong đó, để chẩn đoán bệnh nhân đau ngực do tim, nhất là trường hợp hội chứng vành cấp thì xét nghiệm Troponin có độ nhạy và độ đặc hiệu cao. (2)

2. Điện tâm đồ

Điện tâm đồ là phương pháp thăm dò thường quy, giúp theo dõi hoạt động điện của tim. Chỉ định này dựa vào việc đo hoạt động điện của tim bằng các điện cực được gắn bên bề mặt da, giúp cung cấp thông tin về nhịp tim, trục điện tim, các rối loạn nhịp,…

Đối với bệnh mạch vành: dấu hiệu thiếu máu cơ tim trong bệnh mạch vành mạn hay dấu hiệu nhồi máu cơ tim cấp/hội chứng vành cấp. Kết quả điện tâm đồ có thể cho biết, nếu bệnh nhân đã từng hoặc đang trải qua cơn nhồi máu cơ tim.

3. Chụp cắt lớp vi tính đa lát cắt – MSCT mạch vành

Chụp MSCT (MultiSlice Computerized Tomography scan) mạch vành có tiêm thuốc cản quang là một kỹ thuật không xâm lấn, nhằm hiển thị hình ảnh hệ thống động mạch bên trong tim của người bệnh. Từ đó, cho phép khảo sát được hình thái và cấu trúc các mảng xơ vữa/canxi hoá trong lòng mạch và trên thành động mạch, để đưa ra đánh giá về tình trạng hẹp mạch vành, kể cả khi người bệnh chưa có triệu chứng bệnh.

Chụp CT mạch vành còn giúp kiểm tra tình trạng tái hẹp trong stent mạch vành hoặc cầu nối ở người bệnh từng được đặt stent mạch vành, hoặc đã phẫu thuật bắc cầu nối mạch vành. Ngoài ra, kỹ thuật chụp MSCT mạch vành còn giúp hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý cấu trúc, khảo sát chức năng tim, giúp bác sĩ lựa chọn biện pháp điều trị hiệu quả nhất.

4. Thông tim và chụp động mạch vành

Chụp mạch vành hay chụp động mạch vành là một thủ thuật xâm lấn (sử dụng tia X) để chẩn đoán, đánh giá trình trạng dòng máu đang di chuyển trong các động mạch nuôi tim (động mạch vành) và tìm kiếm những vùng đang bị tắc nghẽn. Đây là một phần của nhóm các thủ thuật chung được gọi là thông tim. Chụp mạch vành là một trong những thủ thuật thông tim phổ biến nhất hiện nay.

Vì động mạch vành rất quan trọng, đóng vai trò đưa một lượng máu đến cơ tim. Do đó, khi động mạch vành bị tắc nghẽn có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim (cơ tim bị chết). Với kết quả ghi nhận được từ chụp mạch vành, bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị phù hợp cho từng người bệnh, như phương pháp nong mạch (đặt stent), phẫu thuật bắc cầu hoặc dùng thuốc.

Những phương pháp này, khi kết hợp với siêu âm tim, mang lại một bức tranh tổng thể và chính xác hơn về tình trạng bệnh mạch vành, giúp bác sĩ đưa ra phương án điều trị hiệu quả cho bệnh nhân.

Tại PlinkCare trang bị các thiết bị siêu âm tim hiện đại và mới nhất

PlinkCare sở hữu một hệ thống thiết bị siêu âm tim hiện đại, nổi bật là dòng máy siêu âm Vivid của hãng GE và dòng máy Affiniti 70 của Philips. Đây là những thiết bị tiên tiến, tích hợp các công nghệ ghi hình TM, 2D, 3D, 4D, doppler màu và mô cơ tim, cũng như khả năng đánh dấu mô cơ tim, đầu dò siêu âm tim qua thực quản, có thể tái hiện hình ảnh 4D chân thật. Nhờ vào những tính năng vượt trội này, cho phép các bác sĩ thăm dò và đánh giá hầu hết các bệnh lý tim mạch một cách toàn diện và chính xác.

Bệnh viện cũng quy tụ đội ngũ chuyên gia, y bác sĩ và kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, luôn áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong chẩn đoán và điều trị. Từ đó, đảm bảo mang lại kết quả chẩn đoán chính xác và chất lượng nhất cho bệnh nhân.

Đặt lịch khám tại Tâm Anh để chẩn đoán sớm các nguy cơ về mạch vành

Sức khỏe tim mạch đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của mỗi người. Bệnh mạch vành là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp và đột quỵ. Bệnh thường phát triển âm thầm mà không có dấu hiệu rõ ràng.

Do đó, việc thăm khám, kiểm tra sức khỏe tim mạch theo định kỳ là rất quan trọng, giúp tầm soát và phát hiện sớm những bệnh lý liên quan đến tim mạch, từ đó có phương pháp điều trị thích hợp, là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Tại Trung tâm Tim mạch – PlinkCare quy tụ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tim mạch, can thiệp tim mạch, phẫu thuật mạch máu – lồng ngực sẽ trực tiếp thăm khám và hội chẩn để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho người bệnh. Đồng thời, trung tâm được đầu tự trang thiết bị hệ thống máy móc hiện đại, giúp tầm soát nhanh chóng, chính xác, hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh tim mạch.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Tim mạch, PlinkCare, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Bài viết đã làm rõ câu hỏi siêu âm tim có phát hiện bệnh mạch vành hay không? Đối với bệnh mạch vành, siêu âm tim giúp đánh giá chức năng tim, khảo sát vận động cơ tim, hay các biến chứng của bệnh mạch vành như: mức độ giãn buồng tim, các tổn thương cấu trúc cấp tính, tràn dịch/viêm màng ngoài tim cấp, hở van tim cấp, thủng buồng tim. Thực hiện siêu âm tim giúp bác sĩ nhận diện sớm những tổn thương, từ đó, đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp, giảm thiểu biến chứng cho người bệnh.