Phẫu thuật Nuss là gì? Đối tượng, quy trình và chăm sóc sau mổ

Phẫu thuật Nuss là gì?

Năm 1987, Bác sĩ Donald Nuss, phẫu thuật viên Nhí, đã công bố về quá trình điều trị thành công lõm ngực bằng phẫu thuật Nuss. Tiếp đó, quá trình này được cải thiện nhiều hơn với phẫu thuật sửa chữa lõm ngực xâm lấn tối thiểu (MIRPE). Về cơ bản, kỹ thuật này vẫn là thanh kim loại vào bên trong cơ thể để nâng xương ức lên thay vì mổ hở, tháo, cắt sụn hoặc cắt xương ức. (1)

Đến nay, phẫu thuật Nuss là phương pháp điều trị phổ biến, lựa chọn điều trị trong hầu hết các ca lõm ngực bẩm sinh ở trẻ (mức độ trung bình và nặng). Đây là một phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, ít chảy máu, thời gian hồi phục ngắn. Mục đích của phẫu thuật Nuss là chỉnh sửa khung xương sườn về đúng vị trí, cải thiện hình dáng ngực, từ đó cải thiện chức năng của các cơ quan bên trong lồng ngực.

Chỉ định và chống chỉ định phẫu thuật Nuss

1. Chỉ định:

Phẫu thuật Nuss được chỉ định thực hiện ở những trường hợp lõm ngực từ mức độ trung bình đến nặng ở trẻ dưới 12 tuổi. Đồng thời, trẻ đáp ứng ít nhất hai tiêu chí dưới đây:

• Chỉ số lõm ngực PSI > 3.25;
• Có biến chứng liên quan đến tim: chèn ép/dịch chuyển tim, sa van 2 lá, rối loạn nhịp tim, có tiếng thổi ở tim…
• Gặp khó khăn khi hô hấp, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày;
• Tình trạng lõm ngực không cải thiện qua các bài tập hỗ trợ;
• Ngực có hình dáng bất thường ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của trẻ.

2. Chống chỉ định:

Phẫu thuật Nuss chống chỉ định trong các trường hợp dưới đây:

• Mắc bệnh lý tim mạch không liên quan đến lõm ngực;
• Có vấn đề sức khỏe phức tạp sau sinh;
• Hệ miễn dịch suy yếu.

Quy trình phẫu thuật Nuss

Một số thông tin cơ bản về phẫu thuật Nuss:

1. Chuẩn bị trước khi phẫu thuật

Trước phẫu thuật, bác sĩ sẽ kiểm tra lại tổng trạng sức khỏe của trẻ một cách kỹ lưỡng, thực hiện một số cận lâm sàng liên quan nhằm phục vụ cho quá trình phẫu thuật như:

• Đo điện tâm đồ (ECG): Kiểm tra hoạt động tim.
• Siêu âm tim: Xác định cấu trúc tim.
• Chụp X-quang ngực thẳng: kiểm tra phổi, tình trạng gù, cong vẹo cột sống.
• Đánh giá chức năng phổi: kiểm tra chức năng hô hấp
• Chụp CT ngực: kiểm tra cấu trúc vùng ngực, đánh giá tình trạng lõm ngực và lân cận. CT cung cấp chỉ số Haller: lớn hơn 3,25 là mức độ lõm ngực nặng.
• Đánh giá mức độ gắng sức.

Lưu ý, bố mẹ cần cung cấp đầy đủ thông tin về tiền sử bệnh, các loại thuốc trẻ đang dùng và tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ trong suốt quá trình thăm khám, chăm sóc trước phẫu thuật. Chuẩn bị trước phẫu thuật, trẻ sẽ phải nhịn ăn trước 8 giờ, nhịn uống nước trước 6 giờ.

2. Quá trình phẫu thuật

Trẻ được đặt trong tư thế nằm ngửa và vô cảm phù hợp. Bác sĩ sẽ dùng các dụng cụ phẫu thuật, rạch hai đường cắt nhỏ bên hông ngực trẻ. Tiếp đó, đặt một hoặc nhiều thanh kim loại phía sau xương ức, gắn vào mép ngoài của xương sườn bằng thiết bị nội soi. Sau đó, xoay thanh, nâng xương ức lên và đặt một tấm kim loại (bộ ổn định), cố định thanh kim loại tại chỗ. (2)

3. Thời gian hồi phục sau phẫu thuật

Ngực sẽ cần khoảng 2 – 4 năm để định hình lại. Khi ngực trẻ đã ổn định, bác sĩ sẽ tháo các thanh chắn bên trong. Trong suốt thời gian này, trẻ cần tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi, đánh giá tổng trạng sức khỏe của trẻ.

Biến chứng sau phẫu thuật Nuss

Phẫu thuật Nuss có tỷ lệ thành công cao nhưng trong một số trường hợp, trẻ có thể gặp phải biến chứng sau phẫu thuật. Do vậy, bố mẹ cần lựa chọn cơ sở y tế, bệnh viện uy tín khi thăm khám và điều trị cũng như phẫu thuật Nuss cho trẻ lõm ngực.

Các biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật Nuss:

• Chảy máu: Tỷ lệ xuất hiện khoảng 1 – 5% trường hợp phẫu thuật Nuss, có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật hoặc sau khi phẫu thuật xong. Chảy máu sau phẫu thuật có thể dẫn đến tràn máu màng phổi, cần đặt ống dẫn lưu ngực, dẫn lưu máu.
• Tràn khí màng phổi: Đây là tình trạng sau phẫu thuật, phổi không nở hoàn toàn và không khí vẫn còn trong khoang màng phổi. Dưới 1% trường hợp cần dẫn lưu ngực để loại bỏ không khí.
• Tràn dịch màng phổi: Dịch tích tụ bên trong khoang màng phổi, xung quanh quanh phổi. Tỷ lệ phải dẫn lưu ngực để loại bỏ dịch dưới 1%.
• Viêm màng ngoài tim: Đây là tình trạng viêm niêm mạc của túi tim. Trẻ gặp phải biến chứng này thường được theo dõi chặt chẽ, nghỉ ngơi nhiều hơn và điều trị bằng thuốc chống viêm.
• Tràn dịch màng ngoài tim: Tích tụ chất lỏng quanh tim, thường chỉ theo dõi, hiếm khi phải dẫn lưu.
• Các vấn đề khác liên quan đến vết mổ: Nhiễm trùng, tích tụ dịch tại vết mổ (do không đảm bảo vệ sinh khi chăm sóc vết thương), mất cảm giác tại vết thương và vùng lân cận (thường chỉ xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn), sẹo (do cơ địa hoặc do bất thường trong quá trình hồi phục vết thương)…
• Thanh kim loại bị xê dịch: Nguy cơ xảy ra biến chứng này là khoáng 2%, thường xảy ra trong vòng 6 tuần đầu sau phẫu thuật, trẻ vận động mạnh, đột ngột.
• Tái phát lõm ngực.

Chăm sóc sau phẫu thuật Nuss

Chăm sóc sau phẫu thuật Nuss đúng cách giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục, ngăn ngừa biến chứng:

1. Chăm sóc tại bệnh viện

Trẻ sau phẫu thuật sẽ được chuyển sang phòng hồi sức để theo dõi các chỉ số sinh tồn (nhịp thở, nhịp tim, mạch…). Tiếp đó, khi tình trạng của trẻ đã ổn định hơn, trẻ sẽ được chuyển về phòng bệnh, tiếp tục theo dõi.

Trẻ được truyền thuốc giảm đau để kiểm soát cơn đau, truyền kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng trong vài ngày đầu sau phẫu thuật. Một ngày sau phẫu thuật, dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế, bố mẹ sẽ nhẹ nhàng hỗ trợ trẻ ngồi dậy, luyện tập hít thở sâu, đi lại. Ban đầu, trẻ thường sẽ khó khăn khi cử động, đặc biệt là cử động có biên độ lớn nhưng sau đó biên độ cử động được mở rộng, trẻ dần làm quen và thoải mái hơn trong sinh hoạt.

Thời gian nằm viện của trẻ thường khoảng 3 – 5 ngày nếu không có dấu hiệu bất thường, xuất hiện biến chứng. Lúc này, trẻ đã có thể tự đi lại, vận động cơ bản không cần hỗ trợ, cơn đau giảm xuống mức thấp nhất. Bác sĩ sẽ kê thuốc điều trị hỗ trợ, hướng dẫn chăm sóc tại nhà và hẹn tái khám.

2. Chăm sóc tại nhà

Chăm sóc trẻ sau phẫu thuật Nuss tại nhà, bố mẹ vệ sinh vết thương đúng cách, đảm bảo các yếu tố vệ sinh và duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học cho trẻ. Thời gian đầu sau phẫu thuật, có thể trong 2 tháng đầu hoặc lâu hơn, bố mẹ cần tránh cho trẻ nằm nghiêng, nằm sấp, cúi người, vặn eo, đẩy/kéo bằng tay, vươn tay cao qua đầu, nâng vật nặng, vận động gắng sức, đeo ba lô nặng…

Trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ hỗ trợ ngay lập tức nếu: (3)

• Sốt cao;
• Vết mổ có dấu hiệu nhiễm trùng;
• Hình dáng ngực bất thường;
• Đau tức ngực;
• Khó thở;
• Chấn thương ngực.

Chi phí phẫu thuật Nuss là bao nhiêu?

Ở từng trường hợp cụ thể, chi phí phẫu thuật Nuss sẽ có sự chênh lệch. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của lõm ngực, tình trạng sức khỏe của trẻ, cơ sở điều trị, thời điểm điều trị, tay nghề bác sĩ…

Ngoài chi phí phẫu thuật Nuss, khi điều trị cho trẻ bị lõm ngực, bố mẹ có phải chi trả thêm một số chi phí liên quan như tiền khám, thuốc men, thực hiện các xét nghiệm liên quan…. Vì vậy, khi có ý định phẫu thuật Nuss cho trẻ lõm ngực, bố mẹ nên liên hệ đến các cơ sở y tế uy tín, bệnh viện để được bác sĩ tư vấn cụ thể, chính xác hơn.

Địa chỉ phẫu thuật Nuss ở đâu đáng tin cậy?

Phòng khám Ngoại Nhi – PlinkCare là một trong những địa chỉ khám chữa bệnh uy tín, được nhiều bố mẹ tin tưởng, trao trọn niềm tin khi trẻ mắc các bệnh lý Ngoại Nhi.

Không chỉ được trang bị hệ thống máy móc tiên tiến, chuyên dụng cho thăm khám và điều trị các bệnh lý Nhi khoa, Phòng khám ngoại Nhi còn là nơi quy tụ nhiều bác sĩ được đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực Ngoại nhi với nhiều năm kinh nghiệm. Tính đến nay, phòng khám Ngoại nhi, PlinkCare đã điều trị thành công nhiều ca bệnh nặng, nguy hiểm ở trẻ, trong đó có phẫu thuật Nuss.

Câu hỏi thường gặp

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về phẫu thuật Nuss:

1. Tỷ lệ thành công của phẫu thuật Nuss là bao nhiêu?

Phẫu thuật Nuss là phương pháp đem lại hiệu quả điều trị cao trong điều trị lõm ngực, hạn chế sẹo. Tỷ lệ thành công, chất lượng tốt lên đến 95,3%. (4)

2. Phẫu thuật Nuss có ảnh hưởng đến chức năng hô hấp không?

Có, sau phẫu thuật, trẻ có thể gặp một số khó khăn tạm thời trong việc hô hấp như khó thở nhẹ, đau khi hít thở sâu do vết mổ và sự điều chỉnh của lồng ngực. Tuy nhiên, những ảnh hưởng này thường chỉ kéo dài trong vài tuần đầu và sẽ dần cải thiện. Về lâu dài, phẫu thuật Nuss giúp cải thiện đáng kể chức năng hô hấp khi nâng cao thể tích lồng ngực, giúp phổi nở tốt hơn và tăng khả năng hô hấp.

3. Phẫu thuật Nuss có đau không?

Trong quá trình phẫu thuật, trẻ được vô cảm phù hợp do đó sẽ không thấy đau khi thực hiện. Sau phẫu thuật, trẻ sẽ được điều trị tại bệnh viện để giảm đau và ngăn ngừa nhiễm trùng. Trong vài ngày đầu, trẻ sẽ được truyền thuốc giảm đau mạnh qua tĩnh mạch. Sau đó, khi tình trạng ổn định hơn, cơn đau sẽ được kiểm soát bằng thuốc giảm đau dạng uống.

Tại PlinkCare, bác sĩ áp dụng phương pháp gây mê cá thể hóa kết hợp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP). Phương pháp này mang lại hiệu quả vượt trội so với phương pháp giảm đau tĩnh mạch thông thường.

Nhờ vào kỹ thuật này, trẻ không cần phải sử dụng morphin để giảm đau sau mổ, giúp tránh được những rủi ro như nghiện thuốc hay tăng nhạy cảm với đau trong tương lai. Điều này không chỉ giúp kiểm soát cơn đau hiệu quả mà còn thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh chóng, cho phép trẻ xuất viện sau khoảng 3 – 5 ngày.

4. Phẫu thuật Nuss có được hưởng bảo hiểm y tế không?

Có, tại PlinkCare, trẻ điều trị lõm ngực bằng phẫu thuật Nuss được áp dụng đầy đủ các quyền lợi của BHYT nếu có. Để biết thêm thông tin chi tiết hơn, bố mẹ liên hệ đến bệnh viện Tâm Anh để được tư vấn cụ thể.

Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về phẫu thuật Nuss. Chăm sóc trước và sau phẫu thuật Nuss đúng cách sẽ giúp trẻ nhanh hồi phục, giảm nguy cơ gặp biến chứng, tăng hiệu quả điều trị.