Phẫu thuật cắt gan: Đối tượng và quy trình thực hiện kỹ thuật

Phẫu thuật cắt gan là gì?

Phẫu thuật cắt gan là kỹ thuật cắt bỏ một phần của gan trong điều trị ung thư gan (nguyên phát hay di căn) và một số bệnh lý gan nghiêm trọng khác như u gan lành tính (adenoma, nang gan), sỏi gan … theo chỉ định của bác sĩ.

Phẫu thuật cắt gan bằng mổ mở là kỹ thuật truyền thống. Y học hiện đại đã cập nhật thêm phương pháp phẫu thuật cắt gan qua nội soi với những ưu điểm vượt trội và nâng cao hiệu quả điều trị. Những ưu điểm của phẫu thuật này bao gồm: kỹ thuật hiện đại, ít đau, phục hồi nhanh, giảm biến chứng cho người bệnh. Cụ thể:

• Thiết bị nội soi gắn camera giúp đem lại hình ảnh chân thật từng bộ phận cần đánh giá.
• Phương tiện cầm máu và cắt đốt cải tiến nhằm giảm thiểu tối đa tổn thương các mô mềm xung quanh và tai biến chảy máu.
• Kỹ thuật gây mê hiện đại giảm thiểu ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người bệnh và giúp phục hồi sớm.

Tùy theo vị trí, mức độ tổn thương và tiên lượng bệnh mà bác sĩ sẽ cắt bỏ hạ phân thùy, phân thùy hay thùy gan tương ứng. Trường hợp người bệnh cần ghép gan (thường là bệnh nhân ung thư gan), bác sĩ sẽ chỉ định cắt toàn bộ gan và ghép gan từ người cho vào.

Tại sao phải phẫu thuật cắt gan?

Phẫu thuật cắt gan được chỉ định trong điều trị các bệnh lý nguy hiểm về gan như u ác tính tại gan (ung thư gan nguyên phát hay di căn, ung thư đường mật trong gan, u gan lành tính có nguy cơ tiến triển thành ung thư (adenoma), sỏi gan… Cắt bỏ phần gan chứa thương tổn giúp loại bỏ nguyên nhân gây tổn thương gan, ngăn chặn tế bào ác tính di căn đến phần gan còn lại hay những cơ quan khác. Việc trì hoãn phẫu thuật cắt gan có thể khiến bệnh diễn tiến nhanh hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng gan, gây khó khăn hơn trong điều trị sau này và ảnh hưởng đến tiên lượng sống của người bệnh.

Đối tượng cần phẫu thuật cắt gan

Mục tiêu chủ yếu của phẫu thuật cắt gan là loại bỏ khối u ung thư, tiền ung thư hoặc u nang lành tính tại gan. Phần lớn, bác sĩ sẽ chỉ định cắt gan cho người bị ung thư biểu mô tế bào gan. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp không phổ biến khác được áp dụng phẫu thuật cắt gan như ung thư gan di căn (di căn từ ung thư dạ dày hay đại tràng), u máu, u nang, xơ gan mật, sỏi đường mật trong gan…

Bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt gan sau khi xem xét các yếu tố sức khỏe, kết quả thăm khám cận lâm sàng, siêu âm, chụp MRI, CT scan, … Theo đó, những yếu tố sau có thể được bác sĩ xem xét khi chỉ định thực hiện phẫu thuật cắt gan:

• Mức độ tổn thương gan hiện tại
• Tính chất và tiên lượng của khối u: kích thước u, số lượng u, vị trí u, xâm lấn mạch máu, xâm lấn xung quanh.
• Mức độ xơ hóa gan.
• Chức năng gan của bệnh nhân.
• Tình trạng bệnh lý nền

Các loại phẫu thuật cắt gan

Sau khi xem xét các yếu tố như mức độ nghiêm trọng, phạm vi tổn thương gan, mục tiêu điều trị…, bác sĩ tính đến phạm vi gan cần cắt. Tiêu chí chung là gan tổn thương đến đâu thì cắt bỏ đến đó với diện cắt an toàn. Các loại phẫu thuật cắt gan bao gồm: (1)

1. Cắt gan lớn

Cắt 3 hạ phân thùy gan trở lên, bao gồm: toàn bộ gan trái/ phải.

2. Cắt gan nhỏ

Cắt bỏ phân thùy gan có khối u/tế bào ung thư hoặc cắt bỏ một phần của phân thùy gan.

3. Cắt bỏ nhiều gan

Đây là kỹ thuật cắt bỏ nhiều khối u trên nhiều phân thùy gan cùng một lúc. Phương pháp đốt sóng cao tần cắt đoạn gan có thể áp dụng để đem lại hiệu quả tối ưu.

4. Cắt gan hai giai đoạn

Cắt gan hai giai đoạn được chỉ định khi người bệnh không thể cùng lúc cắt bỏ hết các khối u ác tính trong một lần phẫu thuật. Xem xét trên điều kiện sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ chia thành 2 giai đoạn phẫu thuật: loại bỏ một phần khối u trong giai đoạn đầu, sau đó, tùy vào khả năng đáp ứng của phần gan còn lại mà thực hiện tiếp tục cắt bỏ gan hoặc thực hiện phương pháp điều trị khác phù hợp hơn.

Quy trình phẫu thuật cắt gan

1. Chuẩn bị gì?

Người bệnh cần có tâm lý ổn định trước khi thực hiện phẫu thuật cắt gan. Bác sĩ chỉ định người bệnh thực hiện các bước kiểm tra tình trạng các bệnh lý nền và bệnh liên quan. Điều này giúp bác sĩ tiên lượng trước những bất thường có thể xảy ra, chủ động biện pháp ngăn ngừa.

Người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc điều trị viêm gan trước khi mổ để tránh những suy giảm về chức năng gan. Đồng thời, thực hiện những yêu cầu trước khi mổ như nhịn ăn vài tiếng, không dung nạp các chất kích thích và ngưng sử dụng một số loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

2. Thực hiện

Quy trình phẫu thuật cắt gan dựa trên giải phẫu của gan. Các bước thực hiện chính bao gồm:

• Di động gan: cắt các dây chằng treo gan ở phần gan dự định cắt
• Kiểm soát mạch máu: Cần giảm thiểu tình trạng mất máu, tắc mạch máu gan và đảm bảo nhu cầu máu cho người bệnh để tránh tác động đến ca mổ và kết quả điều trị.
• Cắt gan: Thực hiện theo loại phẫu thuật cắt gan đã hội chẩn trước đó. Cắt nhu mô gan bằng các thiết bị chuyên dụng như dao siêu âm, ligasure, CUSA…..
• Đóng vết mổ: Sau khi đã loại bỏ phần gan cần thiết, bác sĩ kiểm tra toàn bộ vùng mổ, xử lý những nguy cơ biến chúng. Sau đó, đóng vết mổ và kết thúc. (2)

Trung bình một ca mổ mở cắt gan diễn ra từ 3 – 6 tiếng. Phẫu thuật nội soi cắt gan thường ngắn hơn và ít ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh hơn. Vì vậy, hiện nay bác sĩ sẽ ưu tiên phương pháp phẫu thuật nội soi cắt gan để tối ưu tốc độ phục hồi của người bệnh.

3. Sau phẫu thuật

Người bệnh được đưa về phòng hồi sức để tiếp tục theo dõi sức khỏe. Bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc cần thiết, giúp duy trì chức năng gan và giảm đau sau mổ. Trong 48 giờ sau phẫu thuật, người bệnh được đặt dẫn lưu để theo dõi các bất thường về chảy máu, hoặc dịch mật.

Phẫu thuật cắt gan là một cuộc mổ lớn, việc chăm sóc hậu phẫu cũng cần tuân theo quy trình định sẵn. Người bệnh cần lưu trú tại bệnh viện từ 1 – 2 tuần để được theo dõi, kiểm tra thường xuyên thể trạng, đánh giá sức phục hồi sau điều trị. Điều này giúp bác sĩ tiên lượng và kiểm soát các biến chứng có thể xảy ra. Bác sĩ cũng sẽ điều chỉnh lượng thuốc và lượng đạm phù hợp để đảm bảo quá trình phục hồi được tối ưu.

Những biến chứng có thể xảy ra sau khi phẫu thuật cắt gan bao gồm:

• Chảy máu (có thể xuất hiện cục máu đông)
• Rò mật do tổn thương ống mật trong quá trình phẫu thuật
• Áp xe tồn lưu
• Nhiễm trùng vết mổ
• Những biến chứng nguy hiểm khác như dịch cổ trướng, suy gan sau mổ, tràn dịch màng phổi…

4. Chăm sóc sau mổ cắt gan

Việc chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt gan cần phải tuân thủ chặt chẽ trong 5 – 7 ngày đầu. Người nhà nên tuân theo chỉ định của bác sĩ về chế độ dinh dưỡng chuyên biệt cho người bệnh trong giai đoạn này.

Người bệnh cần được bù nước và chất điện giải. Thời gian đầu, những chất này được cung cấp qua đường truyền dịch. Khi người bệnh đã quay lại chế độ ăn, cần uống nhiều nước nhằm hạn chế biến chứng suy thận. Đồng thời, ăn theo chế độ đầy đủ và cân bằng các nhóm chất.

Người bệnh sau khi phẫu thuật cắt gan có khả năng bị suy dinh dưỡng cao do ảnh hưởng từ cuộc phẫu thuật lớn. Tăng lượng ăn và chất lượng dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn là yếu tố cốt lõi giúp người bệnh dần hồi phục sức khỏe. Ngoài việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất từ đa dạng nguồn thực phẩm tươi sống, người bệnh cũng cần giảm đạm và chất béo trong giai đoạn đầu.

Thắc mắc thường gặp

1. Phẫu thuật cắt bỏ gan có đau không?

Phẫu thuật cắt gan là điều trị xâm lấn, người bệnh sau khi tỉnh dậy sẽ cảm thấy đau nhiều tại vết mổ. Cơn đau vết mổ sẽ ít hơn đáng kể khi người bệnh điều trị cắt gan bằng phẫu thuật nội soi. Thông thường, bác sĩ sẽ kê một số thuốc giảm đau sau phẫu thuật để làm giảm mức độ đau.

2. Sau phẫu thuật cắt gan có biến chứng không?

Phẫu thuật cắt gan là một phương pháp an toàn, có hiệu quả điều trị cao. Tuy nhiên, bất cứ cuộc phẫu thuật nào cũng sẽ tồn tại những rủi ro nhất định. Những biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật cắt gan gồm:

• Chảy máu
• Rò mật
• Nhiễm trùng vết mổ
• Áp xe tồn lưu
• Các bệnh lý về phổi: viêm phổi, tràn dịch màng phổi

Ngoài ra, phẫu thuật cắt gan nội soi cắt gan với những trang thiết bị hiện đại cũng sẽ giảm nguy cơ xảy ra biến chứng. Người bệnh cần tìm hiểu kỹ các cơ sở y tế có chuyên khoa gan mật tụy để đạt hiệu quả điều trị cao.

3. Nằm viện bao lâu sau phẫu thuật cắt gan?

Người bệnh cần nằm viện tối thiểu 1 – 2 tuần sau khi phẫu thuật cắt gan. Việc theo dõi sức khỏe cần thực hiện liên tục, cũng như quá trình chăm sóc hồi phục phải tuân theo quy trình. Người bệnh cần nằm viện để bác sĩ có thể đánh giá tốc độ hồi phục, kiểm soát và xử lý kịp thời các biến chứng có thể xảy ra.

4. Mất bao lâu để hồi phục sau phẫu thuật cắt gan?

Người bệnh cần 4 – 8 tuần để tiếp tục hồi phục sau khi được xuất viện. Trong thời gian này, cần nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ để sức khỏe được cải thiện một cách tốt nhất. Người bệnh có thể bắt đầu vận động nhẹ nhàng bằng việc đi bộ trong nhà mỗi ngày và tăng dần cường độ, tùy theo điều kiện sức khỏe để thúc đẩy thời gian bình phục diễn ra nhanh hơn.

5. Cuộc sống có bị ảnh hưởng sau phẫu thuật cắt gan?

Giai đoạn đầu sau phẫu thuật, người bệnh sẽ dễ gặp phải biểu hiện như đau nhức, đuối sức, khó chịu trong bụng… nhưng các triệu chứng này sẽ dần biến mất sau 2 tuần. Người bệnh cần chủ động quan sát các dấu hiệu của cơ thể và đi tái khám đúng hẹn. Trong trường hợp xảy ra biến chứng bất thường, có thể phát hiện sớm và xử lý kịp thời.

6. Nên và kiêng ăn gì sau phẫu thuật cắt gan?

Những nguyên tắc dinh dưỡng mà người bệnh cần biết để không ảnh hưởng đến quá trình tái tạo gan sau điều trị:

• Tiết chế sử dụng gia vị trong chế biến. Chỉ nên dùng một lượng nhỏ các gia vị cơ bản như muối, tiêu…
• Không dùng thức ăn có chứa chất bảo quản, phẩm màu, hương liệu
• Hạn chế sử dụng quá nhiều dầu mỡ
• Chia lượng ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực cho hệ tiêu hóa
• Cân bằng các nhóm dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất từ thực phẩm

7. Chi phí phẫu thuật cắt gan là bao nhiêu?

Chi phí phẫu thuật cắt gan bao gồm nhiều hạng mục, bao gồm: khám thực thể, xét nghiệm cần thiết, thời gian lưu trú, kỹ thuật phẫu thuật cắt gan, phác đồ thuốc uống… Để biết được chi phí chính xác với tình trạng bệnh của mình, quý khách hàng có thể liên hệ hotline PlinkCare, TP.HCM để được tư vấn chi tiết: 028 7102 6789 – 093 180 6858.

8. Nên phẫu thuật cắt gan ở đâu tốt?

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (PlinkCare TP.HCM) là đơn vị chuyên sâu trong thăm khám và điều trị các bệnh lý về Tiêu hóa và Gan-Mật-Tụy từ nhẹ đến nặng bao gồm phẫu thuật cắt gan.

Đội ngũ bác sĩ tại Trung tâm có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, áp dụng thường quy các phương pháp ngoại khoa tiên tiến bao gồm phẫu thuật nội soi ít xâm lấn, giúp bệnh nhân nhanh hồi phục, không để lại sẹo bởi các tuổi hàng đầu. Ngoài ra, bệnh viện còn được trang bị hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống PlinkCare, xin vui lòng liên hệ:

Phẫu thuật cắt gan là một kỹ thuật lớn, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Người bệnh sau điều trị, bên cạnh việc tuân thủ các yêu cầu của bác sĩ cần tích cực thay đổi lối sống, duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng các nhóm chất để thúc đẩy tốc độ tái tạo gan. Tái khám định kỳ cũng là điều quan trọng, giúp đánh giá khả năng hồi phục của người bệnh, đồng thời tiên lượng các biến chứng hậu phẫu và kịp thời ngăn chặn.