Phân trẻ sơ sinh có mùi chua nguyên nhân do đâu? Cách điều trị

Phân trẻ sơ sinh có mùi là bình thường hay bất thường?

Ở những lần đầu đi tiêu của trẻ sơ sinh, phân của trẻ được gọi là phân su, có màu như hắc ín, xanh đen, đặc và rất dính, không mùi. Sau khi cơ thể đẩy hết phân su ra ngoài, phân của trẻ sẽ dần chuyển sang màu vàng, không mùi hoặc có mùi tùy theo nguồn dinh dưỡng của trẻ. Nếu trẻ bú mẹ thường xuyên đi ngoài, phân của trẻ thường sẽ không có mùi hoặc có mùi ngọt nhẹ. Mặt khác, ở trẻ bú sữa công thức, phân sẽ đặc hơn, tựa như bơ đậu phộng, nhão và có mùi nồng hơn so với phân của trẻ bú sữa mẹ. Nhưng nếu phân của trẻ sơ sinh đột nhiên có mùi hơi chua, trẻ có thể đang gặp một số vấn đề về đường tiêu hóa.

Nguyên nhân phân có mùi chua ở trẻ sơ sinh và trẻ nhũ nhi

Phần lớn các trường hợp phân trẻ sơ sinh có mùi chua là do hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, hoạt động chưa hiệu quả. Tình trạng này có thể tự cải thiện sau một khoảng thời gian ngắn. Nhưng nếu trẻ đi ngoài phân chua kèm các biểu hiện bất thường, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám sớm. (1)

Các nguyên nhân thường gặp gây nên tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi chua:

1. Do không hấp thụ hết dinh dưỡng

Các cơ quan trong hệ tiêu hóa và đường ruột của trẻ sơ sinh chưa được phát triển hoàn thiện khiến trẻ sơ sinh không thể hấp thụ các dưỡng chất có trong thức ăn một cách tối ưu nhất. Từ đó, lượng đường và các chất dư thừa có thể gây kích ứng dạ dày và đường ruột của trẻ, tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn sinh sôi, phát triển nhanh chóng, khiến phân trẻ sơ sinh có mùi chua khó chịu.

2. Do hệ vi sinh đường ruột bị mất cân bằng

Thực tế, trong hệ vi sinh đường ruột tồn tại cả lợi khuẩn và hại khuẩn. Khi gặp điều kiện thuận lợi như trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột, cúm dạ dày, ngộ độc thực phẩm,… các hại khuẩn sinh sôi và phát triển nhanh chóng dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh. Điều này khiến phân trẻ sơ sinh có mùi chua bất thường.

Ngoài ra, khi trẻ sinh ra qua ngã âm đạo, trẻ sẽ nhận được nhiều lợi khuẩn trong quá trình chào đời, giúp hệ vi sinh đường ruột nhanh chóng hoàn thiện và khỏe mạnh hơn. Mặt khác, trẻ chào đời bằng phương pháp sinh mổ sẽ không nhận được các lợi khuẩn tự nhiên này nên chúng dễ bị mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột hơn so với trẻ sinh thường, khiến trẻ sơ sinh đi ngoài phân có mùi chua.

Một số trường hợp, phân trẻ sơ sinh có mùi chua do tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh tuy mang lại hiệu quả cao khi được sử dụng đúng cách, đúng liều lượng nhưng thuốc không chỉ tiêu diệt hại khuẩn mà còn ảnh hưởng xấu đến các lợi khuẩn đường ruột, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

3. Không dung nạp đường lactose

Bất dung nạp lactose – một loại đường thường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa cũng là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh đi ngoài phân có mùi chua. Trẻ sơ sinh không dung nạp đường lactose có thể có các biểu hiện đi kèm khác như đầy hơi, phân trẻ sơ sinh có bọt và đi tiêu thường xuyên hơn. Đường lactose có thể có trong sữa mẹ do mẹ ăn các loại thực phẩm có chứa loại đường này.

4. Do bệnh Crohn

Crohn là bệnh viêm ruột đặc thù mãn tính ở trẻ sơ sinh gây kích thích, viêm nhiễm bất kỳ thành phần nào của hệ tiêu hóa, khiến cơ thể kém hấp thu dưỡng chất. Phân trẻ sơ sinh có mùi chua là một trong những biểu hiện phổ biến của bệnh Crohn. Bên cạnh đó, trẻ còn có các biểu hiện đi kèm như đi ngoài phân lỏng thường xuyên trong ngày, phân lẫn máu, đau bụng, quấy khóc, khó chịu, mệt mỏi, sốt, nôn ói, lừ đừ, bỏ bú,… Về lâu, bệnh khiến trẻ chậm tăng cân, suy dinh dưỡng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự tăng trưởng của trẻ.

5. Do bệnh xơ nang

Bệnh xơ nang khiến chất nhầy và dịch tiêu hóa của trẻ trở nên đặc, dính bất thường. Điều này gây tắc nghẽn đường tiêu hóa, khiến cho các enzyme tuyến tụy không thể đến ruột non thể thực hiện chức năng phân hủy và hấp thụ dưỡng chất từ sữa gây hiện tượng phân có mùi chua. Ngoài ra, bệnh xơ nang còn có thể gây tắc nghẽn đường hô hấp, gây biến chứng nhiễm trùng phổi nghiêm trọng nếu không được can thiệp sớm và đúng cách.

>>>Xem thêm: Màu phân của trẻ sơ sinh mang ý nghĩa gì?

Cách điều trị phân trẻ sơ sinh có mùi chua, phân lỏng

Khi phát hiện phân trẻ sơ sinh có mùi chua, bố mẹ nên chú ý quan sát các biểu hiện của trẻ và đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám nếu trẻ có bất kỳ sự bất thường nào. Trường hợp trẻ vẫn sinh hoạt, ăn ngủ bình thường, thay vì lo lắng, bố mẹ nên áp dụng các cách sau để giúp khắc phục tình trạng phân trẻ sơ sinh có mùi chua: (2)

• Mẹ cho con bú nên chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày, ưu tiên sử dụng các sản phẩm, thực phẩm an toàn, lành mạnh, sạch, có nguồn gốc rõ ràng, ăn nhiều rau xanh, trái cây, sữa chua,… Đồng thời mẹ nên tránh ăn các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều đường hay quá nhiều tinh bột.
• Cân nhắc đổi loại sữa công thức phù hợp hơn khi trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi chua không có dấu hiệu cải thiện sau 2 – 3 ngày đầu sử dụng.
• Mẹ cho con bú nên cho trẻ bú thường xuyên hơn, chia nhỏ cữ bú nhằm bảo bảo trẻ được cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất, phòng ngừa biến chứng mất nước, nhất là khi trẻ đi ngoài phân lỏng có mùi chua.
• Đảm bảo các yếu tố vệ sinh khi chăm sóc trẻ sơ sinh, cho trẻ bú như khử trùng bình sữa, đồ chơi, thường xuyên giặt giũ chăn màn, rửa tay với xà phòng khử khuẩn trước khi bế trẻ, lau sạch bầu ngực trước và sau khi cho trẻ bú,…
• Thường xuyên thay tã, rửa sạch và lau khô vùng mông của trẻ sơ sinh, giữ cho vùng mông trẻ luôn sạch sẽ và khô thoáng, thoa kem dưỡng ẩm phù hợp để phòng ngừa hăm tã.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ về một số sản phẩm men vi sinh dành cho trẻ sơ sinh bổ sung lợi khuẩn, giúp tăng cường sức đề kháng, cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Lưu ý khác cho mẹ

Phân trẻ sơ sinh có mùi chua, bố mẹ tuyệt đối không được tự mua thuốc cho trẻ hay áp dụng các mẹo dân gian với các loại thảo dược tự nhiên tại nhà cho trẻ. Việc tự ý cho trẻ dùng thuốc hay điều trị tình trạng phân chua bằng mẹo dân gian có thể khiến trẻ đối mặt với nhiều nguy hiểm, nhiễm trùng.

Ở trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên ghi lại thực đơn trong khoảng thời gian đó. Tương tự, ở trẻ bú sữa công thức, mẹ nên ghi lại loại sữa và cách pha chế sữa hàng ngày cho trẻ cũng như liều lượng các thực phẩm bổ sung. Điều này có thể giúp ích trong quá trình tìm kiếm nguyên nhân khiến phân trẻ sơ sinh có mùi chua, từ đó, đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Khi nào nên đưa bé sơ sinh đến cơ sở y tế?

Khi chăm sóc trẻ sơ sinh tại nhà, bố mẹ nên chú ý quan sát các biểu hiện của trẻ và cần phải đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và can thiệp kịp thời khi có các biểu hiện dưới đây:

• Trẻ sơ sinh đi ngoài phân lỏng, nhiều nước, có thể rò rỉ ra bên ngoài tã, có bọt.
• Trẻ đi ngoài thường xuyên, phân có dịch nhầy có lẫn máu.
• Trẻ sốt cao, nôn mửa.
• Trẻ bị đau bụng dữ dội.
• Trẻ có biểu hiện mệt mỏi, quấy khóc bất thường, da xanh xao.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc và những vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ Trung tâm Sơ sinh, PlinkCare theo địa chỉ:

Tóm lại, phân trẻ sơ sinh có mùi chua có thể liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Điều quan trọng là bố mẹ cần phải bình tĩnh quan sát các triệu chứng của trẻ để xác định nguyên nhân, hướng xử lý đúng cách và kịp thời.