Nhồi máu cơ tim thường gặp ở độ tuổi nào? Độ tuổi dễ mắc nhất?

Tại sao tuổi tác lại là nguy cơ dẫn đến nhồi máu cơ tim?

Nhồi máu cơ tim xảy ra khi lượng máu cung cấp cho cơ tim bị ngăn chặn do động mạch vành bị tắc nghẽn. Nguyên nhân gây tắc nghẽn động mạch vành là do cholesterol tích tụ trong lòng mạch, gây viêm lớp lót trên thành mạch. Khi đó, các tế bào tiểu cầu và tế bào miễn dịch sẽ di chuyển đến vùng bị viêm để giúp làm lành những tổn thương.

Theo thời gian, các tế bào này liên kết với canxi và cholesterol dần tạo nên mảng xơ vữa. Khi mảng xơ vữa bị nứt hoặc vỡ ra sẽ tạo thành huyết khối, gây tắc nghẽn nghẽn cục bộ, dẫn đến nhồi máu cơ tim cấp.

Xơ vữa động mạch là một quá trình phức tạp, diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng, có thể đã bắt đầu từ thời thơ ấu và tiến triển dần theo độ tuổi. Những người trên 40 tuổi có sức khỏe tốt có khoảng 50% nguy cơ mắc chứng xơ vữa động mạch nghiêm trọng và nguy cơ này tăng dần theo độ tuổi. Hầu hết người trên 60 tuổi đều có thể bị xơ vữa động mạch nhưng thường không có triệu chứng rõ rệt. (1)

Nhồi máu cơ tim không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi, mà hiện nay, nhiều người trẻ tuổi cũng có nguy cơ mắc bệnh do lối sống thiếu khoa học. Khi có các triệu chứng nhồi máu cơ tim lại thường chủ quan, không đến bệnh viện ngay, bỏ qua thời gian tốt nhất để điều trị, làm tăng nguy cơ gặp biến chứng, thậm chí tử vong.

Do đó, mỗi người chúng ta đều nên biết rõ về các dấu hiệu nhồi máu cơ tim để kịp thời đưa người bệnh đi cấp cứu kịp thời. Những dấu hiệu nhồi máu cơ tim có thể nhận biết sớm bao gồm:

• Đau nặng vùng ngực;
• Khó chịu, đau mỏi từ hàm lan rộng ra sau lưng hoặc xuống bụng;
• Đổ mồ hôi lạnh;
• Mệt mỏi bất thường, không rõ nguyên nhân;
• Khó thở, hụt hơi;
• Khó chịu ở vùng thượng vị;
• Hoa mắt, chóng mặt;
• Tim đập nhanh;
• Mất nhận thức;
• Tụt huyết áp;
• Ngất xỉu.

>> Xem thêm: Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp giúp người xung quanh nhanh chóng có hướng sơ cứu nhồi máu cơ tim cho bệnh nhân và liên hệ cấp cứu kịp thời.

Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim có tăng lên hay không?

Theo thông tin từ Viện Lão hóa Quốc gia (NIA), nguy cơ nhồi máu cơ tim thường tăng lên ở người cao tuổi. Nguyên nhân nhồi máu cơ tim là do khi già đi sẽ có một số thay đổi thể chất đối với tim và hệ thống tim mạch nói chung, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim:

• Xơ vữa động mạch: Các mảng bám tích tụ trong thành động mạch gây tắc nghẽn động mạch, hạn chế lưu lượng máu. Khi những mảng chất béo này vỡ ra sẽ hình thành huyết khối, gây tắc nghẽn động mạch vành sẽ dẫn đến nhồi máu cơ tim. Quá trình xơ vữa động mạch thường bắt đầu từ thời thơ ấu và tiến triển theo tuổi. Càng lớn tuổi càng, quá trình xơ vữa diễn ra càng nhanh hơn và nguy cơ nhồi cơ tim càng cao.
• Xơ cứng động mạch: Theo thời gian, cơ thể dần già đi, thành động mạch dần cứng lại, kém linh hoạt do bị nhiễm xơ vữa. Tình trạng xơ cứng được hình thành trong nhiều năm, phát triển âm thầm, nguy cơ dẫn đến biến chứng nhồi máu cơ tim.
• Thành tim dày lên: Khi thành tim dày lên, kích thước tim cũng sẽ tăng lên, trong khi đó thể tích máu bị giảm.
• Van tim suy yếu: Bệnh về van tim thường xảy ra ở người cao tuổi do bệnh lý, nhiễm trùng tim trước đó không được điều trị tốt hoặc van tim bị lão hóa, làm giảm khả năng đóng – mở van, khiến tim khó kiểm soát lưu lượng máu.
• Tăng natri máu: Thường gặp ở người cao tuổi, có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. (2)

Ngoài ra, người cao tuổi thường có các bệnh nền kèm theo, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim như: huyết áp cao, mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, mỡ máu, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá trong nhiều năm…

Có sự khác biệt về nhóm tuổi thường gặp nhồi máu cơ tim giữa nam và nữ không?

Nhồi máu cơ tim thường gặp ở người cao tuổi, người có các bệnh về tim mạch hoặc tiền sử bị nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, hiện nay bệnh có đang xu hướng trẻ hóa. Các trường hợp nhập viện do nhồi máu cơ tim ngày càng tăng ở những người trẻ dưới 55 tuổi, đặc biệt là phụ nữ da đen. So với nam giới, phụ nữ có nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị nhồi máu cơ tim hơn bao gồm:

• Tăng huyết áp;
• Bệnh tiểu đường;
• Bệnh thận mạn tính;
• Đột quỵ.

>> Xem thêm: 11 dấu hiệu nhồi máu cơ tim ở phụ nữ cảnh báo sớm không nên bỏ qua

Kết quả nghiên cứu từ 9954 người trưởng thành bị nhồi máu cơ tim lần đầu ở độ tuổi từ 25 – 74 trong khoảng thời gian từ 2000 – 2016 cho thấy:

• Độ tuổi khởi phát nhồi máu cơ tim giảm theo thời gian ở nam giới từ 50 đến 70 tuổi nhưng lại tăng ở nam giới dưới 50 tuổi và trên 70 tuổi.
• Ở nữ giới, độ tuổi khởi phát giảm dần theo thời gian đối với những cơn nhồi máu cơ tim lần đầu trước tuổi 70 nhưng vẫn tương đối ổn định sau đó. (3)

Bệnh nhồi máu cơ tim thường gặp ở độ tuổi nào nhất?

Tỷ lệ mắc nhồi máu cơ tim ở những người trong độ tuổi từ 65 – 74 cao gấp 7 lần so với người trong độ tuổi từ 35-44 tuổi. Đối với những người trên 80 tuổi, tỷ lệ nhồi máu cơ tim tăng gấp 2 – 3 lần so với người trong độ tuổi từ 65 – 69 tuổi.

Bên cạnh nguyên nhân phổ biến nhất gây nhồi máu cơ tim là do mảng xơ vữa gây tắc động mạch vành, có nhiều nguyên nhân khác gây nhồi máu cơ tim ở người trẻ thường gặp như: stress, thừa cân – béo phì, hút thuốc lá, tăng cholesterol do di truyền, ít vận động…

Bảng độ tuổi trung bình bị nhồi máu cơ tim lần đầu tiên theo giới tính

Nhồi máu cơ tim là bệnh lý tim mạch nguy hiểm, có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Thống kê từ Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA), độ tuổi trung bình bị nhồi máu cơ tim lần đầu tiên ở Mỹ là 65,5 tuổi đối với nam và 72 tuổi đối với nữ. Tỷ lệ nhồi máu cơ tim đang gia tăng ở những người dưới 40 tuổi.

Thống kê dựa trên kết quả nghiên cứu của 322.523 người, Hiệp hội Tim mạch Mỹ ghi nhận tỷ lệ mắc nhồi máu cơ tim do bệnh động mạch vành tắc nghẽn và do bệnh động mạch vành không tắc nghẽn:

Độ tuổi	Tỷ lệ mắc bệnh nhồi máu cơ tim
Trên 50 tuổi	18%
50-59 tuổi	27%
60-69 tuổi	26%
70-79 tuổi	18%
80-89 tuổi	12%

Nghiên cứu vào năm 2020 tại Na Uy cho thấy tỷ lệ nhồi máu cơ tim ở những người từ 45 tuổi trở xuống như sau:

Tuổi	Tỷ lệ mắc bệnh nhồi máu cơ tim trên 100.000 người
20-29 tuổi	2,1
30-39 tuổi	16,9
40-49 tuổi	97,6

So với người lớn tuổi, những người trẻ tuổi bị nhồi máu cơ tim thường là nam giới, hút thuốc lá, béo phì, có tiền sử gia đình bị nhồi máu cơ tim.

Làm gì để giảm nguy cơ cho người trong độ tuổi nguy cơ cao nhồi máu cơ tim?

Tình trạng bệnh tiến triển âm thầm và có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Do đó, chúng ta nên chủ động trong việc phòng ngừa nhồi máu cơ tim, kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây nhồi máu cơ tim bằng cách:

1. Xử lý các bệnh lý nền nguy cơ dẫn đến nhồi máu cơ tim

Một số bệnh lý nền làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim như: tăng huyết áp, cholesterol cao, béo phì, bệnh tiểu đường… Phương pháp điều trị tùy thuộc vào bệnh nền và mức độ bệnh như:

• Tăng huyết áp: Kết hợp dùng thuốc hạ huyết áp theo chỉ định của bác sĩ với điều chỉnh lối sống, tập thể dục đều đặn, giảm cân, giảm muối trong khẩu phần ăn hoặc điều trị theo nguyên nhân gây tăng huyết áp.
• Cholesterol cao: Thay đổi chế độ ăn uống, ngừng hút thuốc lá, tăng cường vận động thể dục hoặc dùng thuốc giảm cholesterol nếu mức mỡ máu không giảm sau vài tháng.
• Bệnh tiểu đường: Cần có chế độ sinh hoạt, ăn uống khoa học và dùng insulin, thuốc điều trị tiểu đường dạng uống hoặc tiêm.

2. Có kế hoạch thay đổi lối sống tốt cho tim mạch

Người có yếu tố nguy cơ nhồi máu cơ tim nên có sự điều chỉnh phù hợp trong lối sống, sinh hoạt hằng ngày để giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Ngừng hút thuốc: Hóa chất trong khói thuốc lá có thể phá hủy chức năng của tim và các mạch máu nuôi tim. Thời gian lâu dài có thể dẫn đến xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Do đó, cần ngừng hút thuốc lá, kể cả thuốc lá điện tử và tránh xa khói thuốc lá.
• Kiểm soát tốt mức cholesterol: Cholesterol cao làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Để có thể kiểm soát tốt mức cholesterol trong cơ thể, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về chế độ ăn uống, tập luyện để ngăn ngừa bệnh tiến triển, hoặc dùng thuốc giảm cholesterol nếu có chỉ định của bác sĩ.
• Thường xuyên kiểm tra huyết áp tại nhà, tham gia các hoạt động thể chất, ăn uống lành mạnh hoặc dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ nếu huyết áp cao.
• Duy trì cân nặng hợp lý.
• Quản lý căng thẳng, nên dành thời gian để thư giãn tinh thần, không nên áp lực quá mức trong công việc và cuộc sống.

>> Xem thêm: Bị nhồi máu cơ tim sống được bao lâu? Có bị giảm tuổi thọ không?

3. Tập luyện thể dục đều đặn

Nên duy trì thói quen vận động đều đặn, mỗi tuần tập ít nhất 5 buổi, mỗi buổi tập khoảng 30 phút với các bài tập phù hợp. Việc tập luyện thể dục thường xuyên giúp ổn định huyết áp, giữ cho cân nặng phù hợp và giảm stress hiệu quả.

4. Cải thiện chế độ ăn uống lành mạnh với trái tim

Người đã từng bị nhồi máu cơ tim hoặc có các yếu tố nguy cơ của bệnh nên điều chỉnh chế độ ăn lành mạnh với tim bằng cách:

• Kiểm soát khẩu phần ăn, ăn vừa phải, không nên ăn quá no.
• Ăn nhiều rau xanh và trái cây.
• Tăng cường các loại ngũ cốc nguyên hạt.
• Chọn nguồn protein ít chất béo như cá, thịt nạc, thịt gia cầm đã bỏ da, các sản phẩm từ sữa ít béo, trứng, các loại đậu.
• Hạn chế ăn thịt mỡ động vật, các sản phẩm được chế biến sẵn, chiên rán…
• Giảm lượng muối trong thức ăn.

5. Thăm khám sức khỏe Tim mạch định kỳ

Nhồi máu cơ tim ngay cả khi đã cấp cứu và điều trị thành công vẫn có thể tái phát trở lại. Chính vì vậy, việc thăm khám sức khỏe tim mạch theo định kỳ là rất quan trọng. Đặc biệt khi người bệnh có các triệu chứng nghi ngờ nhồi máu cơ tim như: đau ngực, khó thở, đau ở cổ hoặc hàm, đổ nhiều mồ hôi, chóng mặt, mệt mỏi, ngất xỉu… cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện gần nhất để cấp cứu.

Ngoài ra, người có các yếu tố nguy cơ nhồi máu cơ tim nên chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa Tim mạch để thăm khám, kiểm tra thường xuyên, nhằm tầm soát và phát hiện sớm các dấu hiệu dọa hoặc nhồi máu cơ tim.

Trung tâm Tim mạch, PlinkCare quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành và bác sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Nội tim mạch, Ngoại tim mạch – Lồng ngực – Mạch máu, Hồi sức Tim mạch, Can thiệp tim mạch,… cùng hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại giúp chẩn đoán nhồi máu cơ tim và điều trị hiệu quả các bệnh lý tim mạch, đặc biệt là nhồi máu cơ tim.

Hiện PlinkCare đầu tư máy chụp cắt lớp vi tính CT 1975 lát cắt đồng bộ chính hãng duy nhất ở Việt Nam, được đặt hàng đầu tiên tại Đông Nam Á, có thể phát hiện nhanh tổn thương nhỏ, vùng thiếu máu cơ tim hoặc nhồi máu phổi trong vòng 0,23 giây, lượng tia xạ cực thấp. Đồng thời, bệnh viện đã triển khai quy trình Cấp cứu ngoại viện – Bác sĩ đến tận nhà nhằm rút ngắn thời gian điều trị nhồi máu cơ tim, bệnh nhân được can thiệp sớm nhất giúp duy trì chức năng sống cho đến khi được đưa đến bệnh viện.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các các chuyên gia giàu kinh nghiệm tại Trung tâm Tim mạch, Hệ thống PlinkCare, Quý khách có thể liên hệ theo thông tin sau:

Kết lại câu hỏi nhồi máu cơ tim thường gặp ở độ tuổi nào qua bài viết đã làm rõ bệnh có thể xảy ra ở bất độ tuổi, đối tượng nào. Tình trạng có thể diễn tiến âm thầm, khởi phát đột ngột ngay cả khi người bệnh đang ngủ, sinh hoạt hoặc làm việc. Bác sĩ Võ Anh Minh nhấn mạnh, việc thăm khám sức khỏe tim mạch định kỳ, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao, có tiền sử bệnh tim mạch là rất quan trọng. Đồng thời, nên có sự điều chỉnh trong lối sống, kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ gây nhồi máu cơ tim.