Nhịp tim chậm có nguy hiểm không? Các biến chứng thường gặp

Nhịp tim bao nhiêu được xem là chậm?

Ở người trưởng thành khỏe mạnh, nhịp tim bình thường lúc nghỉ ngơi là 60-100 nhịp/phút. Nếu nút xoang nhĩ phát tín hiệu điện trong tim gặp trục trặc, tim có thể đập dưới 60 nhịp mỗi phút. Tuy nhiên, nhịp tim có sự khác nhau ở mỗi đối tượng, độ tuổi, chẳng hạn:

• Ở người cao tuổi, nhịp tim thường có xu hướng giảm dần, dưới 60 lần/phút do tuổi tác hoặc bệnh nền.
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nhịp tim bình thường khoảng 120-160 lần/phút. Mỗi độ tuổi có phạm vi tần số tim bình thường, nhanh, chậm, khác nhau. Ví dụ trẻ 0-3 tuổi khi thức, tần số tim chậm khi chỉ số đo được dưới 100 lần/phút…
• Những người thường xuyên hoạt động thể lực cường độ cao có nhịp tim chậm hơn so với người bình thường. (1

Triệu chứng nhịp tim chậm thường gặp

Nhịp tim chậm ảnh hưởng đến khả năng co bóp, bơm máu của tim đến các bộ phận khác trong cơ thể. Phần lớn trường hợp tim đập chậm không biểu hiện triệu chứng, hoặc có thể xuất hiện một số dấu hiệu như:

• Hụt hơi;
• Mệt mỏi;
• Xuất hiện cơn chóng mặt, choáng váng;
• Người mệt mỏi;
• Đau tức ở vùng ngực;
• Da xanh xao;
• Khó tập trung;
• Đột ngột giảm thị lực;
• Lú lẫn;
• Mất ý thức, ngất xỉu.

Ai có nguy cơ bị nhịp tim chậm?

Tình trạng tim đập chậm có thể xảy ra ở mọi đối tượng, mọi độ tuổi, bao gồm:

• Người trên 65 tuổi: Nhịp tim có xu hướng chậm dần theo sự gia tăng của tuổi tác. Cùng với đó, người cao tuổi thường mắc các bệnh lý nền làm ảnh hưởng đến chức năng của tim, có thể dẫn đến nhịp tim chậm. Tình trạng này thường xuất hiện nhiều hơn khi ngủ say.
• Người hoạt động thể lực cường độ cao: Những vận động viên thể lực, người trẻ khỏe mạnh thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, người lao động nặng trong thời gian dài… là những đối tượng có thể gặp tình trạng tim đập chậm. Do khả năng hoạt động thể chất của họ nâng cao hơn so với bình thường nên nhịp tim lúc nghỉ ngơi cũng sẽ thấp hơn.
• Tiền sử gia đình hoặc bản thân từng mắc bệnh tim mạch là yếu tố nguy cơ khiến bạn dễ gặp tình trạng nhịp tim chậm.
• Ngoài ra, nhịp tim chậm cũng có thể gặp ở bệnh nhân huyết áp cao, người hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng các chất kích thích, bị mất cân bằng chất điện giải hoặc tác dụng phụ khi sử dụng thuốc điều trị bệnh…

Nhịp tim chậm có nguy hiểm không?

Đối với người trẻ tuổi có sức khỏe tốt hay người hoạt động thể chất mạnh, tình trạng nhịp tim chậm là vấn đề sinh lý bình thường. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể là biểu hiện của bệnh lý khác. Ở người cao tuổi và trẻ nhỏ, tình trạng tim đập chậm có thể xuất hiện triệu chứng hoặc không có bất kỳ dấu hiệu nào.

Tuy nhiên, nếu nhịp tim chậm kéo dài ảnh hưởng cung lượng tim giảm, lượng máu đến não và các bộ phận khác trong cơ thể cũng giảm, khiến cơ thể bị mệt mỏi, thiếu sức lực. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ gặp vấn đề tim mạch, thậm chí có thể tử vong.

Do đó, khi nhịp tim chậm kèm theo một số triệu chứng như chóng mặt, khó thở, mệt mỏi, đột ngột giảm thị lực, ngất xỉu,… người bệnh cần đến thăm khám ngay để tìm nguyên nhân và can thiệp kịp thời. (2)

>> Xem thêm: Nhịp tim bao nhiêu là nguy hiểm? Tới mức nào nên đi khám ngay?

Chẩn đoán nhịp tim chậm bằng cách nào?

Bác sĩ sẽ khám lâm sàng, xem xét các triệu chứng của người bệnh cùng với hỏi tiền sử bệnh để có đánh giá tổng quát ban đầu về tình trạng nhịp tim chậm. Các xét nghiệm khác được chỉ định thực hiện để giúp chẩn đoán chính xác về nguyên nhân và mức độ tim đập chậm như:

• Đo điện tim: Giúp kiểm tra hoạt động điện trong tim.
• Đeo thiết bị theo dõi nhịp tim liên tục (Holter ECG): Phương pháp này được áp dụng sau khi đo điện tâm đồ không phát hiện nhịp tim chậm. Người bệnh được chỉ định đeo thiết bị từ 24-48 tiếng, 7 ngày đến 14 ngày để ghi lại nhịp tim vào mọi thời điểm trong ngày.
• Siêu âm tim: Giúp chẩn đoán những bất thường ở tim.
• Nghiệm pháp bàn nghiêng: Xác định nguyên nhân gây ngất có liên quan đến bệnh tim hay không.
• Xét nghiệm mức độ chất điện giải: Giúp xác định nguyên nhân gây nhịp tim chậm có liên quan đến sự rối loạn, thiếu hụt các chất điện giải trong cơ thể.
• Xét nghiệm nồng độ hormone tuyến giáp: Giúp kiểm tra bất thường hay rối loạn chức năng của tuyến giáp.
• Xét nghiệm Troponin: Giúp chẩn đoán các tổn thương ở tim.

Các biến chứng khi nhịp tim chậm

Nếu không được điều trị, nhịp tim chậm bệnh lý kéo dài có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.

1. Thường xuyên ngất xỉu

Khi tim đập chậm, phân suất tống máu của tim bị giảm. Lúc đó, lượng máu đi đến các cơ quan trong cơ thể bị giảm sút, trong đó có não. Nếu não bị thiếu máu trong một thời gian nhất định, người bệnh có thể gây mất ý thức, ngất xỉu.

Trường hợp nhịp tim thấp kéo dài hoặc có kèm theo các triệu chứng khác nhưng không được can thiệp sớm, người bệnh sẽ thường xuyên bị ngất xỉu, ảnh hưởng đến sức khỏe và nguy cơ tăng nặng các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn.

2. Suy tim

Tim đập chậm lâu ngày khiến hoạt động co bóp, tống máu của tim bị giảm, tim dần suy yếu, dẫn đến suy tim. Lúc này, người bệnh sẽ có cảm giác khó thở, mệt mỏi, nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

3. Ngừng tim hoặc đột tử

Nhịp tim chậm quá mức và kéo dài có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Việc tim đập chậm, hoặc theo thời gian càng ngày càng chậm, có thể ngưng hoàn toàn. Bệnh nhân dễ rơi vào trạng thái bất tỉnh khi tim đột ngột ngừng đập. Khi không được cấp cứu kịp thời sẽ gây đột tử. (3)

Phương pháp điều trị tình trạng tim đập chậm

Nhịp tim chậm có sao không còn tùy do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Do đó, phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng rối loạn nhịp tim.

• Điều trị bệnh lý rối loạn tiềm ẩn: Điều trị các bệnh lý tiềm ẩn gây nhịp tim chậm như suy giáp, chứng ngưng thở khi ngủ…
• Điều trị nhịp tim chậm bằng thuốc: Bệnh nhân có thể được chỉ định dùng một số loại thuốc như Atropine, dopamine, epinephrine, glycopyrrolate.
• Điều chỉnh thuốc trị bệnh đang dùng: Bác sĩ xem xét điều chỉnh về liều lượng hoặc thay đổi những loại thuốc điều trị bệnh đang dùng khiến tim đập chậm, bao gồm cả thuốc điều trị huyết áp cao và các bệnh tim mạch khác.
• Phẫu thuật đặt thiết bị cấy ghép: Thiết bị cấy ghép (máy tạo nhịp tim loại 1 buồng, loại 2 buồng, máy tái đồng bộ cơ tim (CRT)…) sẽ được cấy ghép dưới da giúp kích thích nhịp tim hoạt động ổn định.

Phòng ngừa nhịp tim chậm kéo dài

Biện pháp tối ưu nhất để phòng ngừa tình trạng nhịp tim chậm kéo dài là ngăn chặn các yếu tố nguy cơ gây bệnh, bao gồm:

1. Chế độ ăn uống lành mạnh

Dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với sức khỏe hệ tim mạch. Một khi trái tim khỏe mạnh cũng sẽ giúp tránh nguy cơ rối loạn nhịp cũng như phòng ngừa các bệnh lý khác. Trong chế độ ăn tốt cho tim, mỗi người cần chú ý:

• Bổ sung nhiều thực phẩm từ rau xanh, ngũ cốc, cá, trái cây tươi;
• Giảm lượng muối, đường trong chế biến món ăn;
• Hạn chế sử dụng những thực phẩm đóng hộp, nhiều dầu mỡ, đồ ủ muối, chua.

2. Vận động, tập thể dục đều đặn

Việc tập luyện thể dục thể thao thường xuyên không chỉ tăng cường sức khỏe tổng thể, mà còn giúp tim khỏe mạnh hơn. Nếu gặp tình trạng rối loạn nhịp như tim đập nhanh hoặc chậm, bạn nên chọn các bài tập phù hợp như yoga, đi bộ, đạp xe, thiền… Đồng thời, chúng ta cần rèn thói quen tập đều đặn, từ 3-5 buổi mỗi tuần.

3. Duy trì cân nặng ổn định

Tình trạng thừa cân, béo phì dễ dẫn đến các bệnh liên quan mỡ máu, tim mạch. Do đó, mỗi người nên cố gắng giữ cân nặng ở mức ổn định theo độ tuổi. Nếu bạn bị thừa cân, nên giảm cân một cách khoa học, an toàn bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động. Bạn có thể tham khảo hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng và y học vận động để đạt hiệu quả tối ưu.

4. Kiêng chất kích thích

Thuốc lá là tác nhân khiến tình trạng tim đập chậm trở nên nghiêm trọng hơn. Đồng thời, nó cũng là nguyên nhân dẫn đến các bệnh lý ở phổi, tác động tiêu cực đến sức khỏe của bạn. Vì vậy, bạn cần bỏ thuốc lá và tránh xa những nơi có khói thuốc lá.

>> Xem thêm: Người bị nhịp tim đập chậm nên ăn gì? Chế độ ăn giúp cải thiện

Rượu, bia, cà phê, các loại nước ngọt có ga cũng cần tránh xa nếu bạn muốn phòng ngừa hoặc cải thiện tình trạng nhịp tim chậm.

5. Giữ tinh thần thoải mái

Những áp lực trong công việc, cuộc sống hằng ngày có thể làm ảnh hưởng đến tâm lý, nhịp tim của bạn. Do đó, để phòng ngừa nhịp tim chậm cũng như các vấn đề khác liên quan tim mạch, bạn nên dành thời gian thư giãn tinh thần bằng cách tập yoga, thiền, nghe nhạc, trò chuyện cùng bạn bè hoặc thực hiện các sở thích của bản thân. Lưu ý, mỗi người cần cân bằng giữa khối lượng công việc hằng ngày với thời gian nghỉ ngơi.

6. Kiểm tra sức khỏe theo định kỳ

Bạn nên đến bệnh viện để thăm khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bất thường ở tim nếu có. Đồng thời, hãy trao đổi với bác sĩ về các triệu chứng, dấu hiệu nghi ngờ nhịp tim chậm có sao không hoặc tình trạng sức khỏe sau khi được điều trị có sự tiến triển như thế nào.

Câu hỏi thường gặp

1. Nhịp tim thấp nhất có thể là bao nhiêu?

Tình trạng nhịp tim chậm bao nhiêu là nguy hiểm nhất? Nếu nhịp tim của bạn giảm mức 30 lần/phút, não sẽ không thể nhận đủ lượng oxy cần thiết, dẫn đến khó thở, ngất xỉu. Máu có thể ứ đọng lại trong buồng tim, gây suy tim sung huyết.

2. Nhịp tim dưới 50 lần/phút có nguy hiểm không?

Nhịp tim dưới 50 lần/phút sẽ khiến lượng máu đi nuôi cơ thể bị giảm sút một cách nghiêm trọng, gây ra các triệu chứng như khó thở, mệt mỏi, đau ngực, ngất xỉu. Nếu kéo dài có thể dẫn đến suy tim, đe dọa tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, với vận động viên thể lực, hoặc người trẻ khỏe mạnh thường xuyên vận động cường độ cao, nhịp tim dưới 50 lần/phút cũng không phải là vấn đề đáng lo ngại.

Bạn không nên chủ quan khi tim đập chậm, nhất là khi tình trạng đó xuất hiện cùng các triệu chứng khác. Thăm khám sớm sẽ giúp phát hiện nguyên nhân và bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp tránh các biến chứng nguy hiểm.

Hiện nay, Trung tâm Tim mạch, PlinkCare là địa chỉ được nhiều người tin tưởng đến thăm khám và điều trị các bệnh lý về tim mạch, mạch máu, lồng ngực. Người bệnh được đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm trực tiếp thăm khám, với sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị, máy móc tiên tiến, được nhập khẩu trực tiếp từ châu Âu giúp cho việc chẩn đoán chính xác và điều trị đem lại hiệu quả tối ưu cho người bệnh.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị tại Trung tâm Tim mạch, PlinkCare, Quý khách có thể liên hệ theo thông tin:

Như vậy, qua bài viết hy vọng bạn biết được tình trạng nhịp tim chậm có nguy hiểm không? Đây bệnh lý có thể gây biến chứng nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Do đó, mỗi người nên thăm khám sức khỏe định kỳ và thay đổi lối sống khoa học để phòng ngừa bệnh hiệu quả.