10 nguyên nhân gây hôi miệng ở người lớn có thể bạn chưa biết

Phân loại nguyên nhân gây hôi miệng

Chứng hôi miệng (Halitosis) là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng hơi thở từ khoang miệng có mùi khó chịu. Mọi người đều thỉnh thoảng bị hôi miệng, đặc biệt sau khi ăn gia vị nặng mùi như tỏi, hành, thực phẩm có mùi hương mạnh.

Nguyên nhân gây hôi miệng được chia làm 4 loại:

• Hôi miệng sinh lý: tình trạng vi khuẩn phát triển mạnh trong miệng do lượng nước bọt tiết ra giảm vào những thời điểm khi thức dậy, lúc bụng đói hoặc vì lo lắng.
• Hôi miệng ngoại sinh: do thuốc lá hoặc thức ăn nặng mùi.
• Hôi miệng bệnh lý: do sâu răng hoặc bệnh nha chu.
• Chứng hôi miệng tâm lý: bạn tự cảm thấy mình bị hôi miệng chứ không phải do người khác phát hiện.

Nguyên nhân gây hôi miệng là gì?

1. Vệ sinh răng miệng kém gây hôi miệng

Nếu không đánh răng và dùng chỉ nha khoa đúng cách, thường xuyên, khiến thức ăn vẫn còn trong miệng. Thức ăn bám trên răng, nướu và lưỡi có thể bị thối rữa gây mùi hôi, cảm giác khó chịu trong khoang miệng. (2)

2. Ảnh hưởng của chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống có liên quan mật thiết đối với sức khỏe răng miệng, ảnh hưởng lớn đến hơi thở của bạn. Bất kỳ loại thức ăn nào khi được hấp thụ vào máu cho đến khi rời khỏi cơ thể đều ảnh hưởng đến hơi thở. Chính vì vậy, thường xuyên ăn những thực phẩm có mùi hăng như tỏi, hành,… có thể là nguyên nhân gây hôi miệng.

3. Bệnh nướu răng

Bệnh nướu răng là nguyên nhân gây hôi miệng. Sự tích tụ quá mức các mảng bám và vi khuẩn trên răng và nướu, vi khuẩn trong mảng bám gây nhiễm trùng nướu. Vi khuẩn này nằm dưới đường nướu phá vỡ protein, giải phóng các hợp chất sản xuất lưu huỳnh. Chính mùi hôi từ các hợp chất này khiến bạn bị hôi miệng hoặc có vị khó chịu trong miệng. Mảng bám tích tụ quá nhiều trên răng và nướu có thể dẫn đến các vấn đề như sâu răng, nhiễm trùng và bệnh nướu răng khác.

4. Sâu răng

Vùng bị sâu răng làm tăng lượng vi khuẩn trong khoang miệng và là nguyên nhân gây ra hôi miệng phổ biến. Cơ chế gây hôi miệng của sâu răng diễn ra như sau: Vùng bị sâu răng tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi. Khi vi khuẩn ăn các mảnh thức ăn thừa và đường, chúng tạo ra các sản phẩm phụ có tính axit ăn mòn răng và thải ra các hợp chất có mùi hôi, dẫn đến hôi miệng. (3)

5. Khô miệng

Khô miệng (Xerostomia) xảy ra khi lượng nước bọt do khoang miệng sản xuất giảm đáng kể, khiến miệng không tự làm sạch và loại bỏ các mảnh vụn do thức ăn để lại. Khô miệng có thể do tác dụng phụ của các loại thuốc điều trị, rối loạn tuyến nước bọt hoặc do luôn thở bằng miệng thay vì mũi.

6. Bọc răng sứ, niềng răng làm tăng nguy cơ mắc hôi miệng

Bọc răng không đúng kỹ thuật có thể dẫn hơi thở có mùi. Trong nhiều trường hợp, việc vệ sinh răng miệng không tốt sau khi bọc răng sứ có thể làm tình trạng hôi miệng vốn trở nên trầm trọng hơn. (4)

Trong trường hợp niềng răng, mùi hôi không phải do niềng răng mà do vi khuẩn trong miệng. Một vấn đề phổ biến mà mọi người gặp phải khi niềng răng là thức ăn mắc kẹt trong niềng hoặc kẽ răng, nhanh chóng bị vi khuẩn tích tụ trong miệng phân giải, khiến hơi thở có mùi nếu không được vệ sinh tốt.

7. Viêm amidan

Viêm amidan thường gây hôi miệng do nhiễm trùng màng nhầy xung quanh amidan và sản sinh mủ. Sỏi amidan hoặc các chất mắc kẹt trong hốc amidan cũng có thể góp phần gây hôi miệng. Ngay cả khi điều trị viêm amidan, bạn vẫn có thể bị hôi miệng trong vài ngày hoặc vài tuần sau khi nhiễm trùng ban đầu biến mất. (5)

8. Do mắc một số bệnh lý

Một số bệnh lý về đường tiêu hóa, đường hô hấp, nội tiết, ung thư,… cũng là nguyên nhân gây hôi miệng.

8.1. Do bệnh lý đường tiêu hóa

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là một bệnh mạn tính ở đường tiêu hóa trên, trong đó các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản một cách dai dẳng và thường xuyên, dẫn đến mùi thức ăn đang tiêu hóa ở dạ dày tràn ra ngoài, gây hôi miệng. Ngoài ra, nhiễm trùng dạ dày Helicobacter pylori, viêm ruột cũng có thể là nguyên nhân gây hôi miệng.

8.2. Nguyên nhân do bệnh hô hấp

Hơi thở bắt nguồn từ phổi, khi phổi bị nhiễm trùng trong thời gian ngắn như: viêm phế quản, viêm xoang hoặc thậm chí viêm phổi, áp xe phổi,… có thể gây hôi miệng. (6)

8.4. Bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường có thể làm tổn thương mạch máu, làm giảm lưu lượng máu đi khắp cơ thể, trong đó có nướu răng. Nếu nướu và răng không được cung cấp đủ máu, sẽ yếu và dễ nhiễm trùng. Bệnh tiểu đường cũng có thể làm tăng lượng đường trong miệng, thúc đẩy vi khuẩn phát triển, dễ gây nhiễm trùng và hôi miệng. (7)

8.5. Bệnh gan hoặc thận

Khi gan và thận hoạt động bình thường, chúng sẽ lọc chất độc ra khỏi cơ thể. Nhưng ở những người mắc bệnh gan hoặc thận, những chất độc hại này không được đào thải ra ngoài. Điều này có thể dẫn đến chứng hôi miệng. (8)

8.6. Ung thư

Phương pháp điều trị ung thư cũng có thể gây khô miệng và hôi miệng. Ngoài ra, những người đang điều trị ung thư có thể bị loét miệng, gây đau, khiến việc vệ sinh răng miệng trở nên khó khăn. Vết loét có thể bị nhiễm trùng, làm tăng thêm mùi khó chịu trong khoang miệng. (9)

9. Hôi miệng do thuốc lá

Hút thuốc lá là thủ phạm lớn thứ 2 dẫn đến sự phát triển của chứng hôi miệng, sau bệnh nha chu và tình trạng ứ đọng thức ăn trong miệng. Hút thuốc có thể gây ra chứng hôi miệng vì làm giảm quần thể vi khuẩn có lợi trong khoang miệng, gia tăng các vi khuẩn gây bệnh, tăng cường sự xâm nhập của vi khuẩn bằng cách hình thành màng sinh học trên các tế bào biểu mô miệng, từ đó gây hôi miệng. (10)

Một số thành phần trong quá trình đốt thuốc lá được hấp thụ vào máu qua niêm mạc miệng hoặc niêm mạc phế nang phổi. Những chất này có thể được thở ra theo quá trình trao đổi không khí và máu xảy ra trong phổi, khiến hơi thở có mùi. Cường độ mùi của chứng hôi miệng do sử dụng thuốc lá phụ thuộc nhiều vào loại thuốc mà bạn hút. Ví dụ, những người hút xì gà và thuốc lào bị hôi miệng nặng hơn những người hút thuốc lá.

10. Do tác dụng phụ của một số loại thuốc

Các loại thuốc điều trị có thể gây khô miệng, từ đó góp phần gây hôi miệng. Chúng bao gồm thuốc huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc ngủ, thuốc lợi tiểu và thuốc kháng histamin. Bạn có thể cần tăng lượng nước uống để chống khô miệng. (11)

Cách chẩn đoán nguyên nhân hôi miệng

Việc chẩn đoán nguyên nhân hôi miệng chủ yếu dựa trên tiền sử bệnh và mùi hôi từ khoang miệng của người đó khi khám răng. Toàn bộ khoang miệng sẽ được kiểm tra để có hướng điều trị đúng mức tuỳ thuộc vào nguyên nhân cụ thể của từng trường hợp.

Điều trị dựa trên nguyên nhân gây hôi miệng

Việc điều trị hôi miệng phụ thuộc chủ yếu vào nguyên nhân gây ra tình trạng này, bao gồm:

1. Giải quyết nguyên nhân hôi miệng xuất phát từ miệng

• Nếu hơi thở hôi là do chăm sóc sức khỏe răng miệng không đúng cách, bạn cần thay đổi thói quen vệ sinh răng miệng bằng cách dùng chỉ nha khoa thường xuyên và đánh răng đúng cách.
• Nếu nguyên nhân là do bệnh nướu răng, nha chu cần điều trị tình trạng này. Làm sạch nha chu thường giúp loại bỏ vi khuẩn và cao răng hoặc mảng bám đã tích tụ và gây viêm ở đường viền nướu.
• Tích tụ mảng bám trên diện rộng thì nên súc miệng bằng thuốc kháng khuẩn. Ngoài ra, bạn có thể chải lưỡi nhẹ nhàng mỗi lần đánh răng để giúp loại bỏ vi khuẩn gây mùi bám trên lưỡi.
• Chẩn đoán và điều trị tình trạng sức khỏe hiện có có thể giúp loại bỏ chứng hôi miệng.

2. Xử trí các nguyên nhân gây hôi miệng không phát sinh từ miệng

• Nếu nguyên nhân gây hôi miệng đến từ thói quen ăn uống, bạn nên hạn chế thức ăn có mùi nặng, mùi hăng hoặc sau khi dùng các loại thực phẩm này cần vệ sinh răng miệng đúng cách ngay sau đó.
• Hôi miệng nhiễm trùng xoang, các vấn đề về sức khỏe hệ hô hấp cần được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, điều trị nguyên nhân, khắc phục tình trạng hôi miệng.
• Người bệnh tiểu đường và các bệnh mạn tính khác khi muốn điều trị hôi miệng trước tiên cần kiểm soát tiến triển của bệnh, bác sĩ điều trị sẽ hướng dẫn một số biện pháp làm giảm mùi hôi khó chịu trong khoang miệng, tùy thuộc vào từng trường hợp bệnh cụ thể.

Cách phòng tránh hôi miệng và duy trì hơi thở thơm mát

Chứng hôi miệng có thể được ngăn ngừa hoặc giảm bớt bằng một số biện pháp sau:

• Đánh răng và dùng chỉ nha khoa ít nhất 2 lần mỗi ngày.
• Chải lưỡi, má và vòm miệng: Hầu hết vi khuẩn gây hôi miệng đều sống trên lưỡi. Vì vậy, việc chải hoặc cạo lưỡi có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong hơi thở.
• Nếu có răng giả, hãy lấy chúng ra vào buổi tối và làm sạch hoàn toàn trước khi đưa chúng trở lại miệng. Tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc xịt hoặc thuốc khử mùi giúp giảm bớt mùi hôi trong thời gian ngắn.
• Bỏ thuốc lá giúp bạn có hơi thở thơm tho hơn và cơ thể khỏe mạnh hơn về tổng thể.
• Giữ cho khoang miệng luôn có đủ nước bọt bằng cách ăn các loại thực phẩm khiến bạn phải nhai. Bạn cũng có thể nhai kẹo cao su không đường hoặc ngậm kẹo không đường để kích thích tuyến nước bọt hoạt động. Nếu không có đủ nước bọt để giữ ẩm cho miệng, bác sĩ nha khoa có thể đề nghị dùng nước bọt nhân tạo.
• Khám sức khỏe định kỳ có thể phát hiện các vấn đề như bệnh nướu răng, nhiễm trùng và khô miệng. Nếu bạn bị hôi miệng nhưng không thể tìm ra nguyên nhân, bạn cần đến gặp bác sĩ để được kiểm tra chuyên sâu hơn về vấn đề này.

Duy trì sức khỏe răng miệng tốt giúp bạn kiểm soát các vấn đề như hôi miệng. Việc điều trị hôi miệng phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân. Chẩn đoán đúng nguyên nhân gây hôi miệng và kiểm soát các vấn đề về sức khỏe răng miệng tại Khoa Răng Hàm Mặt, PlinkCare để được các bác sĩ chẩn đoán và tìm ra nguyên nhân gây hôi miệng, giúp bạn khắc phục nhanh chóng tình trạng này, lấy lại tự tin với hơi thở thơm mát.

Nguyên nhân gây hôi miệng ở người lớn chủ yếu xuất phát từ khô miệng, một số loại thực phẩm, hút thuốc, vệ sinh răng miệng kém và lưỡi bị phủ vi khuẩn. Hy vọng những thông tin bài viết vừa chia sẻ đã giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân, các điều trị và phòng ngừa chứng hôi miệng ở người lớn. Loại bỏ mùi hôi lấy lại hơi thở thơm mát dài lâu chắc chắn sẽ khiến bạn tự tin hơn rất nhiều.