Ngón tay cò súng ở trẻ em: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Ngón tay cò súng ở trẻ em là gì?

Ngón tay cò súng ở trẻ em (còn được gọi là ngón tay bật, viêm hẹp bao gân gấp) là tình trạng các ngón tay gặp khó khăn khi duỗi ra, không thể duỗi thẳng. Điều này có thể gây đau, có tiếng kêu lách cách khi trẻ cố gắng duỗi thẳng, ngón tay có thể bị kẹt ở tư thế cong vẹo như cò súng.

Hiện tượng ngón tay cò súng xảy ra nhiều nhất ở ngón cái. Tỷ lệ mắc phải chiếm 0.05% ở trẻ em. Trường hợp nghiêm trọng, ngón tay cò súng không thể tự duỗi thẳng, gây ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt. Trẻ có thể cần được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật. (1)

Ngón tay cò súng ở trẻ em hiếm khi được phát hiện khi trẻ mới chào đời nhưng điều này có thể đã hình thành ở giai đoạn bào thai. Trẻ bị ngón tay cò súng thường được phát hiện trong độ tuổi từ 1 đến 4 tuổi.

Các cấp độ bệnh ngón tay cò súng ở trẻ

Dựa vào mức độ nghiêm trọng, ngón tay cò súng ở trẻ em được chia làm bốn cấp độ như sau: (2)

• Cấp độ I: Trẻ cảm thấy đau ở ròng rọc A1, có thể bị kẹt hoặc không bị kẹt khi khám.
• Cấp độ II: Trẻ có thể cảm thấy ngón tay bị kẹt, không thể chủ động duỗi thẳng ngón tay.
• Cấp độ III: Ngón tay cò súng bị kẹt, cần duỗi thụ động (IIIA) hoặc ngón tay không thể gập chủ động (IIIB).
• Cấp độ IV: Ngón tay cò súng ở mức độ nghiêm trọng nhất, có rút cố định ngón tay.

Nguyên nhân ngón tay cò súng ở trẻ em

Gân là những sợi dây cứng nối giữa xương và cơ, có vai trò di chuyển xương khi cơ co lại. Để ngón tay có thể gập duỗi bình thường, hệ thống gân gấp và gân duỗi cần phối hợp trơn tru. Sự co duỗi của các sợi gân sẽ được thực hiện trong bao gân.

Tuy nhiên, có thể vì một lý do nào đó, bao gân gấp bị viêm, phình to lên khiến lòng bao gân hẹp lại, cản trở sự di chuyển của gân gấp. Quá trình này lặp đi lặp lại, tình trạng viêm sưng của bao gân ngày càng nặng hơn khiến sự di chuyển của gân ngày càng trở nên cứng hơn. Ma sát thường xuyên có thể khiến vị trí này của gân gấp hình thành nên một khối u sợi, gây khó khăn khi gập duỗi ngón tay. Về lâu, ngón tay bị co rút về, cong lại như cò súng, được gọi là ngón tay cò súng.

Một số bệnh lý như tiểu đường, viêm khớp dạng thấp,… có thể làm tăng nguy cơ ngón tay cò súng.

Dấu hiệu nhận biết bé bị ngón tay cò súng

Các dấu hiệu của ngón tay cò súng ở trẻ em phổ biến, bố mẹ nên lưu ý:

• Ngón tay của trẻ không thể duỗi thẳng, cong.
• Ngón tay trở nên cứng và ngày càng tồi tệ hơn khi hoạt động.
• Khi trẻ gập, duỗi ngón tay có tiếng lách cách hoặc cốp, đau đớn.
• Sưng, đau ở gốc ngón tay (ở ngón tay cò súng).
• Đau ở lòng bàn tay.
• Các triệu chứng này trở nên nặng hơn vào buổi sáng.

Chẩn đoán bệnh ngón tay cò súng ở trẻ nhỏ

Chẩn đoán bệnh ngón tay cò súng ở trẻ em, bác sĩ sẽ thông qua bệnh sử, thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng liên quan như chụp X-quang, siêu âm.

Cách điều trị ngón tay cò súng ở trẻ em

Có khoảng 30% trẻ nhỏ bị ngón tay cò súng có thể tự khỏi trước khi trẻ được 1 tuổi. Tình trạng ngón tay cò súng ở trẻ em từ 1 tuổi trở lên sẽ khó điều trị hơn, cần can thiệp y tế sớm.

1. Thuốc trị tay cò súng ở trẻ

Các loại thuốc chống viêm không Steroid như Ibuprofen (Advil, Motrin IB), Acetaminophen hoặc Naproxen Natri (Aleve) có thể được sử dụng trong điều trị ngón tay cò súng ở trẻ em. Thuốc có thể ở dạng kem hoặc miếng dán tùy chỉ định của bác sĩ, có tác dụng giảm đau và viêm cho trẻ.

Một số trường hợp, bác sĩ có thể tiêm Steroid (có thể là Corticosteroid hoặc Cortisone, có tác dụng chống viêm mạnh) vào vỏ gân nhằm giúp gân có thể di chuyển trở lại. Nhiều trường hợp ngón tay cò súng có thể được điều trị sau một lần tiêm nhưng một số khác cần nhiều hơn một lần tiêm, các triệu chứng có thể tái lại sau một thời gian. Nếu đã tiêm 2 mũi nhưng tình trạng ngón tay cò súng không được cải thiện, trẻ cần được can thiệp phẫu thuật.

Ở bệnh nhi bị tiểu đường, tiêm Steroid có thể mang lại hiệu quả kém hơn nhưng vẫn có tác dụng và có thể hạn chế mổ ngón tay cò súng cho trẻ. Tuy nhiên, trẻ cần được theo dõi đường huyết chặt chẽ sau tiêm.

2. Tập vật lý trị liệu và các bài tập co duỗi ngón tay

Đeo nẹp vào ban đêm để giữ ngón tay của trẻ duỗi thẳng, đồng thời tập các bài tập giãn cơ nhẹ nhàng để giúp giảm độ cứng, cải thiện phạm vi chuyển động của ngón tay cò súng. Tập vật lý trị liệu và các bài tập co duỗi ngón tay có thể mang lại hiệu quả ở các trường hợp phát hiện sớm, dưới 1 tuổi. Lúc này bao gân, gân còn mềm, tình trạng viêm, xơ nhẹ.

Tham khảo: Các bài tập chữa ngón tay cò súng

3. Phẫu thuật trị ngón tay cò súng ở trẻ em

Phương pháp phẫu thuật chỉnh ngón tay cò súng thường được thực hiện ở trẻ có độ tuổi từ 1 – 3 tuổi hoặc không có dấu hiệu cải thiện khi đã thực hiện các biện pháp điều trị khác. Bác sĩ rạch một vết cắt nhỏ ở ngón tay cò súng, giải phóng phần gân khỏi vỏ gân đang bám vào, từ đó gân di chuyển trơn tru hơn, trẻ có thể gập duỗi tay như bình thường. Trẻ được gây mê, gây tê suốt quá trình thực hiện phẫu thuật. (3)

Sau phẫu thuật, trẻ có thể về nhà ngay trong nhà. Điều quan trọng là đảm bảo vệ sinh vết mổ, băng bằng một lớp băng mềm trong 5 ngày sau phẫu thuật. Cho tới khi vết mổ lành hẳn, trẻ nên hạn chế sử dụng bàn tay này. Chỉ khâu là chỉ tự tiêu, sẽ tự rơi ra trong khoảng 2 tuần sau phẫu thuật.

Chăm sóc trẻ bị ngón tay cò súng sau điều trị

Tuy khá ít xảy ra nhưng một số trường hợp ngón tay cò súng ở trẻ em sau điều trị có thể xuất hiện lại hoặc gây biến chứng. Do đó, bố mẹ nên chú ý chăm sóc trẻ đúng cách và quan sát các biểu hiện của trẻ nhằm phát hiện sớm các bất thường nếu có. Bố mẹ đưa trẻ đến bệnh viện tái khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ hoặc nhận thấy dấu hiệu bất thường.

Địa chỉ điều trị ngón tay cò súng ở trẻ đáng tin cậy

Điều trị ngón tay cò súng ở trẻ em ở đâu? Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ bị ngón tay cò súng, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện uy tín, có chuyên khoa Nhi – Chấn thương chỉnh hình Nhi để được thăm khám và tư vấn phù hợp nhất.

Khoa Nhi thuộc Hệ thống PlinkCare là một trong những địa chỉ thăm khám và chăm sóc sức khỏe của trẻ được nhiều bố mẹ an tâm lựa chọn. Được trang bị cơ sở vật chất, máy móc hiện đại, tân tiến, chuyên dụng cho Nhi khoa, khoa Nhi hội tụ các chuyên gia, bác sĩ giỏi trong lĩnh vực Nội nhi và Ngoại nhi, mang lại kết quả điều trị tốt nhất cho trẻ.

Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, có sức đề kháng và hệ miễn dịch còn non nớt. Hơn nữa, trẻ vẫn chưa ý thức sự ảnh hưởng của các bệnh lý đối với sức khỏe cũng như biết được cách bảo vệ bản thân, phòng ngừa dịch bệnh phù hợp, hiệu quả. Vì vậy, trẻ rất dễ mắc bệnh, nhất là khi có dịch bệnh bùng phát, thời tiết nóng ẩm thất thường. Đối với các bệnh lý bẩm sinh, liên quan đến yếu tố di truyền như tim mạch, cơ xương khớp hay các bệnh hô hấp mạn tính, việc thăm khám, tầm soát sớm có thể giúp bệnh được phát hiện sớm, từ đó có can thiệp kịp thời.

Tại khoa Nhi – PlinkCare, phác đồ điều trị cho mỗi bệnh nhi sẽ được xây dựng dựa vào kết quả thăm khám, tình trạng cụ thể của từng bệnh nhi. Trong một số trường hợp, quá trình điều trị sẽ có sự phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa khác như Cơ Xương Khớp, Tim mạch,… nhằm mang đến hiệu quả điều trị tối ưu nhất. Ngoài ra, khi chăm sóc và điều trị bệnh tại đây, trẻ sẽ được các chuyên gia dinh dưỡng xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý, phù hợp với nhu cầu phát triển của bản thân.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ tới bệnh viện theo địa chỉ:

Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về ngón tay cò súng ở trẻ em. Khi chăm sóc trẻ, bố mẹ nên chú ý quan sát các biểu hiện nhằm phát hiện và can thiệp sớm khi trẻ có bất thường nếu có.