Bị mụn nhọt tái phát nhiều lần do đâu? Cách phòng ngừa hiệu quả

Bị mụn nhọt do đâu?

Nốt mụn nhọt thường hình thành do tác nhân vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus. Mụn nhọt là tình trạng nhiễm khuẩn gây viêm cấp tính thường gặp ở vùng nang lông, gây hoá mủ trung tâm và khu vực xung quanh. Khi nang lông tổn thương, bít tắc hoặc có điều kiện thuận lợi khác như vệ sinh kém, nặn mụn không đúng cách, suy giảm miễn dịch, vi khuẩn sẽ phát triển và gây mụn nhọt. Nếu không được điều trị, mụn nhọt có thể phát triển thành ổ áp xe dưới da hoặc khiến người bệnh bị mụn nhọt tái phát nhiều lần.

Bị mụn nhọt tái phát nhiều lần nguyên nhân do đâu?

Mụn nhọt tái phát nhiều lần nguyên nhân chủ yếu do sự tồn tại của vi khuẩn tụ cầu vàng trên da và gặp điều kiện thuận lợi để gây nhiễm trùng. Dưới đây là một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ khiến da bị mụn nhọt tái phát nhiều lần:

• Nhiễm khuẩn tụ cầu vàng: đây là nguyên nhân chính gây ra mụn nhọt. Vi khuẩn có thể xâm nhập qua các vết thương nhỏ trên da hoặc nang lông bị tắc nghẽn, dẫn đến viêm nhiễm và hình thành mụn nhọt.
• Suy giảm hệ miễn dịch: người có hệ miễn dịch suy yếu (như mắc HIV, tiểu đường) có thể bị mụn nhọt tái phát nhiều lần do cơ thể không thể chống lại vi khuẩn hiệu quả.
• Vệ sinh da không tốt: không vệ sinh da sạch sẽ, đặc biệt những khu vực dễ đổ mồ hôi như mặt, lưng, vai, ngực, bẹn mông… có thể dẫn đến tắc nghẽn nang lông khiến mụn nhọt tái phát.
• Thời tiết: nắng nóng, độ ẩm cao có thể khiến cơ thể dễ đổ mồ hôi, tiết dầu, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trên da.
• Dầu nhờn: da tiết nhiều dầu nếu không được vệ sinh đúng cách có thể dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
• Nặn mụn: nặn mụn có thể vô tình gây tổn thương da, khiến vi khuẩn dễ xâm nhập, lây lan, tạo thành những ổ viêm, mụn nhọt.
• Thay đổi nội tiết: các hormone trong cơ thể thay đổi (mang thai, dậy thì, mãn kinh…) có thể gây tăng tiết mồ hôi, dầu nhờn, viêm da toàn thân… tạo điều kiện cho mụn nhọt phát triển.
• Yếu tố khác: Một số yếu tố khác có thể gây mụn nhọt như vùng da thường xuyên tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất, ma sát…

Mụn nhọt tái phát nhiều lần có cần gặp bác sĩ?

Mụn nhọt thường xuất hiện, vỡ mủ và tự lành sau vài ngày mà không để lại biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, người bệnh nên đi khám sớm để được điều trị ở giai đoạn sớm nhằm giúp nhọt nhanh lành và hạn chế để lại sẹo về sau. trong trường hợp người bệnh bị mụn nhọt tái phát nhiều lần, có thể cần thực hiện xét nghiệm để tầm soát thêm một số bệnh khác.

Mụn nhọt thường không gây nguy hiểm, nhưng có thể ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ da và chất lượng sống của người mắc. Ngoài ra, da bị mụn nhọt tái phát nhiều lần có thể cảnh báo một số bệnh như tiểu đường, nên được chẩn đoán và điều trị sớm.

Các bước điều trị mụn nhọt

Tùy vào trình trạng bệnh, bác sĩ có thể dùng nhiều cách để điều trị mụn nhọt như: (1)

• Dung dịch sát khuẩn: người bệnh có thể được chỉ định bôi các loại thuốc sát khuẩn như povidone-iodine 10%, hexamidine 0,1%, chlorhexidine 4%… đặc biệt ở giai đoạn đầu, nhọt chưa có mủ hoặc đã lấy mủ.
• Thuốc bôi kháng sinh: sau khi sát khuẩn, người bệnh có thể bôi một số loại kem kháng sinh như acid fusidic 2%, mupirocin 2%, neomycin, bạc sulfadiazin,…
• Kháng sinh dạng uống (toàn thân): Một số loại thuốc kháng sinh dạng uống có thể được kê với liều lượng dựa trên tác nhân, độ tuổi và cân nặng của người bệnh.
• Làm sạch vết thương: ở giai đoạn mụn nhọt có mủ, cần tháo mủ và làm sạch vết thương kết hợp thay băng mỗi ngày.

Lưu ý chăm sóc vết thương

Nguyên tắc chung trong chăm sóc mụn nhọt trong khi điều trị gồm:

• Vệ sinh tay: trước khi chạm vào hoặc chăm sóc vết thương, người bệnh cần rửa tay kỹ lưỡng với xà phòng, dung dịch rửa tay để tránh tình trạng nhiễm khuẩn vết thương.
• Sử dụng thuốc: các loại dung dịch sát khuẩn thuốc bôi, thuốc uống cần phải dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý dùng các loại thuốc không được chỉ định.
• Giữ sạch vết thương: luôn vệ sinh sạch vết thương, tránh để vết thương tiếp xúc với bụi bẩn, chất gây kích ứng, có thể dùng gạc sạch để bảo vệ vết thương.
• Không tự ý nặn mụn: đối với mụn nhọt, việc tự ý nặn mụn tại nhà có thể khiến vết thương lan rộng, khiến tình trạng nhiễm trùng nặng nề hơn hay để lại sẹo.

Biến chứng của mụn nhọt có thể gặp phải

Mụn nhọt thường không nguy hiểm, tuy nhiên, vùng nhiễm trùng có thể lan rộng, sưng to hàng chục cm, đặc biệt ở người có tiền căn suy giảm miễn dịch như tiểu đường. Nặng nhất có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng người bệnh, tuy nhiên, tình trạng này khá hiếm gặp. Những trường hợp mụn nhọt nặng có thể cần can thiệp phẫu thuật để điều trị.

Ngăn ngừa mụn nhọt tái phát bằng cách nào?

Dưới đây là một số phương pháp giúp phòng tránh tình trạng mụn nhọt tái phát: (2)

• Vệ sinh da kỹ lưỡng với sữa tắm, sữa rửa mặt. Có thể tẩy tế bào chết 1-2 lần/tuần để loại bỏ da chết, bụi bẩn, tránh tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
• Dưỡng ẩm da bằng những sản phẩm dịu nhẹ, hạn chế gây bít tắc, kích ứng da.
• Không chạm tay lên mặt, vùng da bị thương, đang nhiễm trùng,… do tay chứa rất nhiều vi khuẩn.
• Hạn chế ăn các loại thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, cay nóng, ngọt béo… Do có thể gây tăng tiết mồ hôi, dầu nhờn trên da.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây và uống đủ nước mỗi ngày để tăng sức đề kháng cho cơ thể. Vitamin được bổ sung qua thực phẩm được cho rằng tốt hơn so với bổ sung qua các loại thuốc hay thực phẩm chức năng.
• Hạn chế dùng các mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, có thể gây kích ứng da và tẩy trang kỹ lưỡng sau khi dùng mỹ phẩm hay kem chống nắng.
• Kiểm soát căng thẳng, giảm stress, ngủ đủ giấc và hoạt động thể dục thể thao để hạn chế tình trạng rối loạn nội tiết trong cơ thể.
• Nếu mụn nhọt tái phát nhiều lần, nên chủ động khám tại các cơ sở y tế có chuyên môn về da liễu để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị.
• Không tự ý nặn mụn hay dùng các sản phẩm điều trị mụn hoặc các vấn đề của da mà không có ý kiến, sự tư vấn của bác sĩ.
• Chủ động điều trị, kiểm soát các tình trạng khiến người bệnh bị mụn nhọt tái phát nhiều lần như béo phì, tiểu đường.

Trên đây là những thông tin về tình trạng mụn nhọt tái phát nhiều lần trên da. Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mụn nhọt tái phát nhiều lần là khuẩn tụ cầu vàng, bên cạnh một số yếu tố như suy giảm miễn dịch, tăng tiết dầu nhờn, bít tắc lỗ chân lông, vệ sinh kém… Mụn nhọt thường không gây nguy hiểm, có thể được điều trị dễ dàng bằng các loại thuốc kháng sinh đường uống, bôi hoặc cần tháo mủ trong một số trường hợp nặng.