Bị mụn nhọt có nên nặn không? Liệu có biến chứng gì không?

Mụn nhọt có nên nặn không?

Bị mụn nhọt không nên nặn trong đa số các trường hợp. Đặc biệt, không nên tác động hay kích thích mụn nhọt khi mới hình thành vì có thể dẫn đến sẹo hay khiến nhọt dễ lây lan sang các vùng da xung quanh. Việc để mụn nhọt tự vỡ thường giúp giảm nguy cơ tổn thương da.

Nhọt là tình trạng nhiễm trùng da cấp tính gây hoại tử nang lông và tổ chức da xung quanh do vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus). Ngoài ra, một số nhọt còn xếp thành từng đám gọi là nhọt cụm (nhọt bầy hay hậu bối) – đây là dạng nhiễm trùng da nguy hiểm hơn, nếu không chăm sóc cẩn thận, nhọt cụm có thể gây các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng lan rộng, nhiễm trùng máu. Nhọt thường có các triệu chứng đặc trưng như sưng nề, tấy đỏ, đau nhức và hóa mủ. (1)

Da bị nhọt có nên nặn không thường dựa vào giai đoạn của mụn nhọt. Ở giai đoạn đầu, nốt nhọt thường chưa có mủ, chỉ sưng đỏ và tụ máu, người bệnh thường không cần nặn mụn nhọt. Thay vào đó, bác sĩ có thể chỉ định một số dung dịch sát khuẩn như povidine hay nước muối, kết hợp với thuốc bôi kháng sinh để điều trị vùng viêm.

Khi mụn nhọt đã xuất hiện mủ, sẽ có một số trường hợp xảy ra:

• Nốt nhọt tự vỡ, vết thương sẽ lành sau một khoảng thời gian. Lúc này, người bệnh cần chăm sóc, giữ vệ sinh tốt vết thương để tránh nhiễm trùng, gây mụn nhọt nghiêm trọng hơn. Khi nhọt vỡ, người bệnh có thể nặn nhẹ nhàng để đẩy hết dịch mủ trong nốt nhọt trước khi vệ sinh.
• Nốt nhọt phát triển không ngừng, có thể lên đến hàng chục cm. Trường hợp này thường gặp ở những người có hệ miễn dịch suy giảm, như mắc bệnh tiểu đường. Bác sĩ có thể cân nhắc mụn nhọt có nên nặn hay không trong trường hợp này. Nếu nốt nhọt lớn, gây đau nhức, bác sĩ có thể tiểu phẫu, nặn mụn để đẩy hết máu, mủ tụ trong nốt nhọt, sau đó điều trị bằng thuốc kháng sinh đường uống hoặc bôi.

Liệu có nên xử lý nhọt tại nhà?

Với tình trạng nhọt chưa có mủ, bạn không nên nặn, không kích thích vào thương tổn để tránh lây nhiễm ra các vùng da khác, bôi dung dịch sát khuẩn 2-4 lần/ngày.

Nếu nhọt phát triển to đến vài cm, bạn nên tìm đến các cơ sở y tế để được phẫu thuật (thường là tiểu phẫu) để dẫn lưu dịch mủ và làm sạch tổn thương, tránh để tình trạng nhiễm trùng lan rộng cũng như làm giảm nhẹ các triệu chứng của nhọt.

Khi nặn nhọt tại nhà, việc dùng lực để ép các dịch mủ ra ngoài có thể gây tổn thương lỗ chân lông, nhiễm trùng có thể lan rộng bên dưới da khiến tình trạng nhọt ngày càng nặng hơn. Da tổn thương nặng có thể để lại sẹo sau khi vết thương lành.

Nặn mụn nhọt sai cách gây ra những biến chứng nguy hiểm

1. Ảnh hưởng tổn thương da

Khi nặn nhọt sai cách, vi khuẩn có thể lây lan đến các lỗ chân lông khác khiến tổn thương da, viêm nhiễm ngày càng trầm trọng hơn, gây khó điều trị và chậm lành thương, dễ để lại các biến chứng trên da như sẹo, tăng sắc tố sau viêm. Trường hợp nhọt cụm, thường gặp ở những người suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch hoặc mắc các bệnh mạn tính như bệnh đái tháo đường, lao phổi, hen phế quản và không nên tự điều trị tại nhà.

2. Dễ bị nhọt lại

Nhọt nếu không được xử lý đúng cách có thể khiến tình trạng viêm nhiễm tái phát. Thậm chí khi tái phát, nhọt có thể nghiêm trọng hơn khiến việc xử lý càng khó khăn.

3. Gây sẹo, thâm da

Việc tự nặn nhọt có thể gây tổn thương sâu bên dưới da khiến vết thương khi lành dễ gặp tình trạng sẹo, gây mất thẩm mỹ, đặc biệt ở vùng da mặt. Đối với nhọt cụm, nhọt có kích thước lớn, vết sẹo có thể to và rõ ràng hơn, đòi hỏi nhiều công sức hơn để điều trị.

Khi nào thì nên nặn mụn nhọt?

Nhọt có nên nặn không sẽ phụ thuộc vào giai đoạn của nhọt, kích thước của nhọt. Đối với các nhọt nhỏ, sau khoảng 1 tuần, nhọt có thể tự vỡ gây chảy máu và dịch mủ, sau đó tự lành. Không nên nặn nhọt, đặc biệt trong thời gian đầu khi nhọt mới xuất hiện. Một số trường hợp, nhọt tự lành mà không vỡ ra do cơ thể tự hấp thụ và làm sạch mủ.

Tuy nhiên, nếu sau hơn 1 tuần, tình trạng nhọt vẫn tiếp tục tiến triển, da ngày càng sưng đỏ, nhiều mủ và đau hơn, bạn nên đến các cơ sở y tế, để bác sĩ chẩn đoán. Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ can thiệp dẫn lưu dịch mủ và làm sạch thương tổn.

Dưới đây là một số đặc điểm của mụn nhọt mà người bệnh tuyệt đối không nặn tại nhà:

• Nhọt chưa có mủ trắng.
• Nhọt sưng to và gây đau nhức trong thời gian dài.
• Nhọt kèm theo các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, biểu hiện nhiễm trùng toàn thân.
• Nhọt xuất hiện ở những vùng nguy hiểm như vùng môi trên, vùng mũi hay nhọt gần mắt.

Xem thêm: Mụn nhọt tái phát nhiều lần nguyên nhân do đâu?

Khi nào nên thăm khám bác sĩ da liễu để điều trị mụn?

• Nhọt kéo dài và sưng to: Nếu nhọt không tự khỏi sau vài ngày hoặc có dấu hiệu sưng viêm, đau nhức kéo dài, bạn nên gặp bác sĩ để có cách xử lý an toàn.
• Xuất hiện nhiều nhọt cùng lúc hoặc tái phát liên tục: Các nhọt này thường xuất hiện khi hệ miễn dịch suy giảm hay tình trạng viêm ngày càng nghiêm trọng, cần được kiểm tra và điều trị chuyên sâu.
• Nhọt kèm theo biến chứng: Nếu có các dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng như sốt, ngày càng sưng to, nhiều mủ,… cần được điều trị ngay để tránh các biến chứng nguy hiểm.

Cách ngăn ngừa mụn nhọt như thế nào?

Dưới đây là một số cách để ngăn ngừa nhọt:

• Vệ sinh da sạch sẽ bằng sữa tắm và sữa rửa mặt. Có thể tẩy tế bào chết 1-2 lần mỗi tuần để loại bỏ da chết và bụi bẩn, tránh tắc nghẽn lỗ chân lông. (2)
• Cắt móng tay, rửa tay thường xuyên.
• Dưỡng ẩm da với các sản phẩm dịu nhẹ, không gây bít tắc hay kích ứng da.
• Tránh chạm tay vào mặt hoặc các vùng da bị tổn thương, nhiễm trùng vì tay chứa nhiều vi khuẩn.
• Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chiên rán, dầu mỡ, cay nóng, ngọt béo vì có thể kích thích da tiết mồ hôi và dầu nhờn.
• Tăng cường ăn rau xanh, trái cây và uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ sức đề kháng. Việc bổ sung vitamin qua thực phẩm thường tốt hơn so với thuốc hoặc thực phẩm chức năng.(3)
• Kiểm soát căng thẳng, giảm stress, ngủ đủ giấc và tập thể dục thường xuyên để nâng cao thể trạng.
• Nếu nhọt tái phát nhiều lần, hãy khám bác sĩ da liễu để xác định nguyên nhân và điều trị phù hợp.
• Không tự ý nặn nhọt hoặc sử dụng sản phẩm điều trị mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
• Chủ động điều trị và kiểm soát các tình trạng gây tái phát nhọt như béo phì, tiểu đường.

Bị mụn nhọt có nên nặn không thường phụ thuộc vào tình trạng, kích thước của nhọt. Đối với tình trạng nhọt nhẹ, bạn nên để nhọt tự khỏi, nên chú ý giữ vệ sinh vùng nhọt sau khi vỡ. Trong một số trường hợp nghiêm trọng như nhọt cụm, nhọt phát triển lớn, gây đau trong thời gian dài, bạn nên đến các cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được khám và điều trị.