Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi: Quy trình và cách chăm sóc

Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi là gì?

Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi là phương pháp xâm lấn tối thiểu điều trị ung thư thực quản ở giai đoạn sớm, hạn chế tối đa tổn thương và bảo tồn được chức năng của thực quản sau điều trị. Đồng thời, hạn chế các biến chứng sau mổ thường gặp ở phẫu thuật mở truyền thống hay phẫu thuật nội soi (laparoscopy).

Cắt u thực quản qua nội soi thành công cần đảm bảo các yếu tố:

• Loại bỏ hoàn được khối u có chứa tế bào ung thư giai đoạn sớm
• Bảo tồn chức năng thực quản sau thủ thuật
• Không biến chứng nghiêm trọng

Mục tiêu của thủ thuật cắt u thực quản qua nội soi là kịp thời xử lý khối u khi còn nằm ở lớp niêm mạc hoặc lớp dưới niêm mạc nông, kích thước u còn nhỏ. Cả lớp niêm mạc và lớp dưới niêm mạc có tế bào ung thư đều được cắt bỏ nhưng vẫn đảm bảo lớp cơ và mô mềm xung quanh không bị thủng.

Tỷ lệ di căn của khối u hoặc tế bào ung thư trong giai đoạn sớm khá thấp, hầu hết nguy cơ di căn nằm ở lớp dưới niêm mạc. Kỹ thuật cắt khối u thực quản qua nội soi loại bỏ tế bào ung thư có khả năng di căn ở lớp niêm mạc và dưới niêm mạc, giảm thiểu tối đa các biến chứng.

Vì vậy, kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi được xem là phương pháp cho tiên lượng tốt, điều trị triệt căn ung thư thực quản.

Khi nào áp dụng kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi?

Khối u có kích thước nhỏ và vẫn còn nằm trong giới hạn của lớp niêm mạc thực quản được cho là phù hợp để thực hiện kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi. (1)

Thông thường, ở giai đoạn đầu ung thư thực quản hoặc tiền ung thư thực quản không có triệu chứng rõ ràng để nhận biết bệnh. Trong thời điểm này, những triệu chứng khá giống với biểu hiện của những bệnh tiêu hóa khác nên người bệnh thường không điều trị u thực quản trong giai đoạn sớm.

Ngoài ra, một số triệu chứng lâm sàng nghi ngờ ung thư thực quản phổ biến mà người bệnh cần lưu ý bao gồm:

• Nuốt nghẹn, nuốt khó
• Sụt cân không kiểm soát
• Đau tức thượng vị hoặc vùng xương ức khi nuốt
• Tăng tiết nước bọt
• Buồn nôn và nôn xảy ra thường xuyên
• Ho ra máu
• Phân màu đen, thể hiện tình trạng chảy máu thực quản do khối u ác tính

Bệnh thường được phát hiện khi tình cờ làm sinh thiết hoặc xét nghiệm. Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi có hiệu quả điều trị cao khi lâm sàng đáp ứng các điều kiện sau:

• Có sự xuất hiện của tế bào bất thường tại thực quản
• Phạm vi tế bào ở lớp trên niêm mạc, chưa có dấu hiệu xâm lấn sâu hơn vào lớp cơ thực quản
• Không có các bằng chứng cho thấy sự xâm lấn vào hạch bạch huyết hay nguy cơ di căn

Đối tượng cần được cắt u thực quản qua nội soi

1. Người bị bệnh barrett thực quản, loạn sản mức độ cao

Đây là giai đoạn tiền ung thư thực quản. Vốn dĩ, bệnh barrett thực quản đã là tổn thương tiền ung thư thực quản. Ở giai đoạn loạn sản mức độ cao, khả năng tiến triển thành ung thư gần như là tuyệt đối. Thông thường, bác sĩ sẽ đề nghị thực hiện nội soi thực quản để kiểm tra kích thước của các tế bào bất thường trong thực quản để xem xét các phương pháp loại bỏ tế bào ung thư phù hợp, bao gồm kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi.

2. Người bị ung thư biểu mô tế bào vảy thực quản giai đoạn 0

Người được chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào vảy có phân đoạn Tis, N0, M0. Trong đó, Tis là giai đoạn tế bào ung thư nằm tại lớp biểu mô, chưa xâm lấn đến màng đáy; N0 là không có dấu hiệu di căn hạch bạch huyết vùng và M0 là chưa di căn xa. Những bằng chứng này cho thấy người bệnh phù hợp với phương pháp cắt u thực quản qua nội soi, khả năng điều trị triệt căn cao. (2)

Quy trình thực hiện kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi

1. Chuẩn bị gì?

• Trước khi thực hiện cắt u thực quản qua nội soi, người bệnh cần được đánh giá sức khỏe và xét nghiệm cần thiết.
• Bác sĩ tiến hành gây tê vùng hầu họng người bệnh để dễ dàng đưa ống nội soi vào. Hoặc một số trường hợp cần thực hiện gây mê toàn thân sẽ được tiêm tĩnh mạch.
• Những dụng cụ hỗ trợ kèm theo gồm: Ống trợ thở; máy đo nhịp tim và nồng độ oxy.

2. Thực hiện kỹ thuật

Thông qua ống nội soi, bác sĩ sẽ bơm chất lỏng vào vị trí được xác định có tế bào ung thư. Chất lỏng có công dụng nâng vùng mô tổn thương lên rõ hơn so với phần mô mềm xung quanh. Lớp niêm mạc có tế bào ung thư được bóc tách bằng dao điện chuyên dụng dưới sự hướng dẫn và quan sát bởi camera từ ống nội soi. Ở một số trường hợp, bác sĩ sẽ cắt rộng ra phần mô lành quanh lớp niêm mạc để đảm bảo tế bào ung thư được loại bỏ hoàn toàn.

Sau khi đã loại bỏ thành công tế bào ung thư, bác sĩ kiểm tra tình trạng thực quản để kịp thời xử lý các tổn thương có thể xảy ra trong quá trình thủ thuật. Bước này nhằm giảm thiểu những biến chứng hậu phẫu gây nguy hiểm cho người bệnh như thủng thực quản.

3. Sau thủ thuật

Người bệnh được đưa về phòng hồi tỉnh sau khi kết thúc thủ thuật để tiếp tục theo dõi sức khỏe. Thời gian lưu trú tại bệnh viện thường là 24 giờ sau khi mổ. Hoặc nếu người bệnh hồi phục sức khỏe nhanh, có thể xuất viện trong ngày, sau khi thuốc an thần/thuốc tê hết tác dụng.

Sau thủ thuật cắt u thực quản qua nội soi, người bệnh nên bắt đầu với thức ăn dạng lỏng như sữa, canh… Các bác sĩ sẽ dặn dò cụ thể về chế độ dinh dưỡng và những lưu ý trong chế độ ăn uống để thực quản được phục hồi tối ưu.

Trong thời gian đầu của quá trình hậu phẫu, người bệnh có thể gặp một số triệu chứng tiêu hóa. Đây là hiện tượng thường gặp, sẽ tự khỏi sau đó vài ngày nên người bệnh không cần quá lo lắng. Những triệu chứng trong quá trình hậu phẫu bao gồm:

• Đau ngực, đau họng
• Ợ nóng
• Cảm giác khó chịu, không thoải mái khi nuốt thức ăn

Thắc mắc thường gặp

1. Biến chứng/rủi ro của kỹ thuật cắt u thực quản

Những biến chứng có thể xảy ra khi điều trị cắt u thực quản qua nội soi:

• Chảy máu thực quản: Nhận biết thông qua triệu chứng nôn ra máu hoặc phân màu đen.
• Đau họng kéo dài, lan xuống vùng ngực và bụng: Dấu hiệu của thủng thực quản, hoặc có tổn thương mô mềm bên trong thực quản
• Hẹp thực quản: Biến chứng hiếm gặp, phát triển sau một thời gian người bệnh cắt u qua nội soi. Người bệnh nên đến bệnh viện kiểm tra khi có các triệu chứng như: khó nuốt, đau khi nuốt, đau rát vùng xương ức.

2. Tỷ lệ thành công của kỹ thuật cắt u thực quản là bao nhiêu?

Kỹ thuật cắt u qua nội soi được báo cáo là phương pháp an toàn, hiệu quả điều trị cao cho những người bị ung thư thực quản giai đoạn sớm. Thậm chí, phương pháp có tính triệt căn khi chủ đích bóc tách hết niêm mạc có chứa tế bào ung thư trong giai đoạn chưa di căn.

Dù vậy, phương pháp nào cũng sẽ tồn tại những rủi ro nhất định. Người bệnh sau khi thực hiện cắt u thực quản qua nội soi thành công vẫn phải tiếp tục tái khám định kỳ với bác sĩ để theo dõi tình hình phục hồi.

Sau nội soi, mẫu mô chứa một phần tế bào ung thư và một phần mô lành được làm kiểm tra dưới kính hiển vi. Kết quả kiểm tra sẽ gợi ý cho bác sĩ tiên lượng về cuộc điều trị. Nếu như có lưu ý hay bất thường gì, bác sĩ sẽ thông báo với người bệnh cũng như xem xét phương án điều trị tiếp theo.

3. Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi mất bao lâu?

Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi thường kéo dài từ 30 – 90 phút. Thời gian có thể chênh lệch tùy vào kích thước lớp niêm mạc cần bóc tách.

4. Cách chăm sóc sau khi cắt u thực quản

Với những phương pháp điều trị sau khi cắt u thực quản, chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu, có thể giúp thúc đẩy quá trình phục hồi được diễn ra nhanh hơn. Ngược lại, chế độ dinh dưỡng không phù hợp có thể dẫn đến các vấn đề rối loạn chức năng đường tiêu hóa, rối loạn nhu động ruột…

Những ngày đầu sau kỹ thuật cắt u thực quản, người bệnh nên bắt đầu bằng thức ăn dạng lỏng, mềm để không tạo áp lực hay kích thích lên thực quản. Có thể chia nhỏ lượng ăn thành 5 – 6 bữa mỗi ngày, kết hợp với thói quen ăn chậm, nhai kỹ để dễ tiêu hóa hơn.

Khi sức khỏe đã dần ổn định, người bệnh có thể từ từ quay lại chế độ ăn như bình thường. Nhưng để tiếp tục giữ gìn và cải thiện chức năng thực quản, người bệnh cần duy trì những thói quen dinh dưỡng:

• Ăn đầy đủ các nhóm chất chính như tinh bột, đạm và chất béo tốt. Nên đa dạng nguồn thực phẩm để cơ thể được hấp thu dinh dưỡng tối ưu
• Bổ sung rau xanh, và vitamin trong mỗi bữa ăn
• Hạn chế các thức ăn nhiều dầu mỡ, nêm nếm nhiều gia vị

5. Nên phẫu thuật cắt u thực quản ở đâu uy tín?

Phẫu thuật cắt u thực quản đòi hỏi cao về mặt kỹ thuật. Nếu phẫu thuật viên không có nhiều kinh nghiệm sẽ rất khó để kiểm soát những nguy cơ tiềm ẩn trong lúc phẫu thuật. Người bệnh cần tham khảo và đến khám tại những cơ sở y tế uy tín, bệnh viện lớn có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm để được thăm khám và phẫu thuật cắt u thực quản an toàn, hiệu quả.

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, PlinkCare, TP. HCM là một cơ sở y tế hội tụ đội ngũ bác sĩ Nội soi tiêu hóa – Nội khoa và Ngoại khoa Tiêu hóa – Gan Mật Tụy – Hậu môn trực tràng giàu kinh nghiệm, áp dụng thường quy những kỹ thuật hiện đại như nội soi ít xâm lấn trong điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa, trong đó có phẫu thuật nội soi cắt u thực quản. Bệnh nhân sau phẫu thuật hồi phục nhanh chóng, không để lại sẹo, tỷ lệ tái phát thấp, trở lại với cuộc sống chất lượng.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống PlinkCare, xin vui lòng liên hệ:

Kỹ thuật cắt u thực quản qua nội soi là phương pháp điều trị ung thư thực quản giai đoạn sớm với tiên lượng tốt, khả năng triệt căn cao. Người bệnh sau phẫu thuật cần duy trì lối sống khoa học để nhanh chóng phục hồi các chức năng thực quản, hạn chế rủi ro tái bệnh sau điều trị.