Khô khớp háng: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa

Khớp háng (khớp hông) là điểm liên kết giữa xương đùi và xương hông, đây là một trong những khớp lớn nhất trên cơ thể. Khớp háng được tạo thành từ nhiều thành phần, trong đó có dịch khớp, một yếu tố quan trọng giúp khớp háng chuyển động linh hoạt, trơn tru hơn.

Khô khớp háng là gì?

Khô khớp háng là thuật ngữ dùng để chỉ sự giảm tiết dịch khớp háng, gây ảnh hưởng đến các vận động liên quan đến khớp háng như đi, đứng, chạy, nhảy… khiến người bệnh gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.

Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, tuy nhiên nếu không được nhận biết và can thiệp y tế kịp thời, có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống như đau nhức, đi lại khó khăn, thu hẹp phạm vi hoạt động hoặc thậm chí là biến dạng khớp háng. (1)

Nguyên nhân gây ra khô khớp háng

Khô vùng khớp háng có thể đến từ nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý. Dù là nguyên nhân nào thì người dân cũng không nên chủ quan. Dưới đây là một số nguyên nhân gây khô ở khớp háng phổ biến:

1. Lão hóa và sự thoái hóa khớp

Một trong những nguyên nhân được nhắc đến đầu tiên khi một người bị khô khớp háng chính là vấn đề tuổi tác. Tuổi cao khiến các bộ phận trên cơ thể lão hóa dần, trong đó có khớp háng, một trong những khớp lớn nhất của cơ thể. Khi chức năng khớp suy giảm, các hoạt động như tiết dịch nhờn khớp cũng sẽ bị ảnh hưởng, gây nên tình trạng này. (2)

Bên cạnh đó, thoái hóa khớp do tuổi già, chấn thương, béo phì… cũng là nguyên nhân khiến bao hoạt dịch, sụn và các mô xung quanh bị tổn thương, gây ảnh hưởng đến khả năng tiết dịch khớp, khiến khớp háng bị khô.

2. Chấn thương

Các chấn thương ở vùng háng như té ngã, tai nạn, va đập… có thể gây ảnh hưởng đến các cấu trúc xung quanh, gây suy giảm hoặc mất cân bằng chức năng của khớp háng, bao gồm cả sản sinh dịch khớp. Thông thường, tình trạng này sẽ cải thiện nhanh chóng khi người bệnh được can thiệp y tế, điều trị kịp thời.

Ngoài chấn thương do tai nạn đột ngột, còn có chấn thương do các hoạt động thể dục thể thao diễn ra trong thời gian dài. Khi bạn tập luyện với cường độ cao, lặp lại liên tục một động tác có sử dụng lực khớp háng hoặc thực hiện các động tác vượt ngưỡng cho phép của cơ thể, có thể dẫn đến tổn thương khớp háng, gây khô khớp.

3. Bệnh lý

Bệnh lý là yếu tố luôn được nhắc đến khi một người gặp tình trạng khô cứng khớp háng. Các bệnh lý như thoái hóa khớp háng, viêm khớp háng, viêm bao hoạt dịch khớp háng, viêm khớp dạng thấp… làm suy giảm chức năng tiết dịch khớp, khiến khớp háng bị khô cứng, khó vận động. Ngoài khô khớp háng, khi mắc các bệnh trên, thường sẽ đi kèm các triệu chứng khác như đau nhức, sưng tấy, viêm, sinh nhiệt khớp háng.

4. Yếu tố di truyền

Khô ở khớp háng không phải là bệnh di truyền. Tuy nhiên, các bệnh lý có thể dẫn đến giảm tiết dịch khớp háng như viêm khớp háng, thoái hóa khớp háng, dị tật khớp háng… thì có thể di truyền.

5. Những nguyên nhân khác

Ngoài ra, khô vùng khớp háng có thể do thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học, cân nặng không hợp lý, thường xuyên lặp lại một động tác, mang thai… Để đảm bảo an toàn, bạn nên thăm khám trực tiếp để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh và tiếp nhận hướng dẫn điều trị từ bác sĩ chuyên khoa.

Triệu chứng của khô khớp háng

Khô khớp háng có thể được nhận biết qua nhiều triệu chứng, điển hình như:

1. Đau nhức tại vùng khớp háng

Triệu chứng đi kèm phổ biến nhất của khô ở khớp háng là cảm giác đau nhức do sụn khớp (lớp đệm bảo vệ) không được nuôi dưỡng tốt và mòn dần, khiến lực ma sát giữa các đầu xương tăng lên khi chuyển động.

2. Cảm giác cứng khớp khi di chuyển

Khớp không được bôi trơn đủ khiến các hoạt động liên quan đến khớp háng trở nên khó khăn hơn. Triệu chứng này thường biểu hiện rõ rệt hơn khi ngủ dậy hoặc sau một thời gian không cử động. Cứng khớp thường sẽ tự hết sau một lúc, người bệnh cũng có thể chủ động xoa bóp, massage để làm dịu tình trạng này nhanh hơn.

3. Giới hạn khả năng vận động

Giảm tiết dịch khớp khiến độ linh hoạt của khớp háng bị giảm sút, cảm giác đau nhói cũng khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc kiểm soát chuyển động của chân, gây ảnh hưởng đến phạm vi hoạt động.

4. Biến dạng khớp háng

Tình trạng khô ở khớp háng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý. Việc chậm trễ trong nhận biết và điều trị các bệnh lý này có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như biến dạng, thay đổi cấu trúc khớp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, vận động.

Phương pháp chẩn đoán khô dịch khớp háng

Như đã đề cập, có rất nhiều nguyên nhân gây khô vùng khớp háng. Để xác định phương pháp điều trị phù hợp, bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp chẩn đoán cần thiết như:

1. Khám lâm sàng

Bước đầu của chẩn đoán bệnh khô khớp háng là khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ kiểm tra biểu hiện bên ngoài, khai thác thông tin bệnh sử và các yếu tố khác (tuổi tác, công việc, môi trường sống, thói quen ăn uống sinh hoạt…).

Từ kết quả khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp cận lâm sàng khác nhằm đánh giá chính xác tình trạng bệnh lý.

Tìm hiểu thêm: Nguyên nhân khô khớp gối

2. Chẩn đoán hình ảnh

Chẩn đoán hình ảnh là phương pháp cận lâm sàng thường được ứng dụng trong chẩn đoán nhiều vấn đề về xương khớp, trong đó có đánh giá các bệnh lý như gai khớp háng, viêm khớp háng, thoái hóa khớp háng…

Tùy vào mục đích chẩn đoán và điều trị mà bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh bao gồm: chụp X-quang, chụp CT, chụp MRI hoặc siêu âm. Chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ quan sát cấu trúc xương, mô mềm… thông qua hình ảnh chi tiết, rõ ràng được thu lại.

3. Xét nghiệm máu và dịch khớp

Trong trường hợp phương pháp chẩn đoán hình ảnh chưa mang lại thông tin đầy đủ hoặc bác sĩ nghi ngờ mắc bệnh do viêm khớp, nhiễm trùng khớp… thì xét nghiệm máu và dịch khớp sẽ được tiến hành để đánh giá chính xác nguyên nhân gây bệnh cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh lý.

Cách điều trị khô khớp háng

Qua các thông tin thu được, bác sĩ sẽ phân tích, đánh giá chính xác nguyên nhân, tình trạng bệnh lý, khả năng tiếp nhận điều trị của người bệnh. Từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp như:

1. Sử dụng thuốc

Điều trị nội khoa luôn là phương pháp được ưu tiên hàng đầu trong trường hợp bệnh nhẹ, chưa ảnh hưởng quá nhiều tới các cơ quan trên cơ thể. Tùy thuộc vào biểu hiện cụ thể mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp như thuốc chống viêm, giảm đau nhằm hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lâm sàng.

Trước khi tiếp nhận đơn thuốc, người bệnh cần thông báo với bác sĩ danh sách thuốc đang dùng cũng như tiền sử dị ứng để tránh tương tác thuốc tiêu cực hoặc phản ứng phụ không mong muốn. Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khi chưa được sự cho phép của bác sĩ chuyên khoa, điều này có thể dẫn đến nguy cơ xuất hiện rủi ro nguy hiểm.

2. Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị hỗ trợ người bệnh phục hồi chức năng nhanh, hiệu quả. Tại các cơ sở y tế lớn, vật lý trị liệu được lên kế hoạch chi tiết theo hướng cá nhân hóa, kết hợp với các loại máy móc hiện đại nhằm hỗ trợ cải thiện các triệu chứng khô khớp háng an toàn, nhanh chóng.

3. Tiêm nội khớp

Tiêm nội khớp là hình thức đưa thuốc vào trực tiếp bên trong tế bào khớp háng. Đây là phương pháp có tác dụng nhanh, mạnh, hiệu quả cao. Một số thuốc điều trị khô khớp hông thường được dùng là Corticosteroid, Hyaluronic acid.

Tuy nhiên, tiêm nội khớp háng cần được thực hiện chính xác bởi kỹ thuật viên có chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm tiêm khớp để tránh rủi ro không mong muốn trong và sau tiêm. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên cân nhắc tiêm ở những bệnh viện lớn, đảm bảo về mặt nhân lực và trang thiết bị.

4. Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp thường được chỉ định trong trường hợp nghiêm trọng, không thể điều trị bằng nội khoa, vật lý trị liệu. Tùy vào mức độ nghiêm trọng mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phẫu thuật phù hợp, bao gồm: cắt gai xương, sửa chữa hoặc loại bỏ tế bào hư hỏng, thay khớp…

Một số lưu ý khi điều trị bệnh khô khớp háng

Để quá trình điều trị diễn ra thuận lợi và đẩy nhanh tốc độ phục hồi, người bệnh cần lưu ý:

• Tuân thủ kế hoạch điều trị của bác sĩ bao gồm: uống thuốc đúng chỉ định; sinh hoạt, vận động khoa học; xây dựng chế độ ăn uống phù hợp.
• Chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe, thông báo với bác sĩ nếu có vấn đề bất thường xảy ra trong và sau điều trị.
• Tuân thủ lịch tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ để được theo dõi tốc độ hồi phục, biến chứng xảy ra (nếu có), từ đó đưa ra hướng xử lý kịp thời.

Các biện pháp phòng ngừa khô khớp háng

Đề phòng ngừa hiện tượng khô khớp hông, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

1. Duy trì cân nặng hợp lý

Thường xuyên theo dõi cân nặng, kiểm soát trọng lượng cơ thể ở mức vừa phải. Việc thừa cân hoặc tăng cân đột ngột có thể tạo áp lực lên cơ xương khớp, đặc biệt là vùng chịu lực lớn như khớp háng.

2. Tập thể dục đều đặn và phù hợp

Ít vận động là một trong những nguyên nhân gây suy giảm sức khỏe xương khớp. Tham gia các hoạt động thể dục thể thao với cường độ phù hợp giúp xương khớp trở nên dẻo dai hơn, cũng như hỗ trợ cải thiện chức năng của khớp háng, trong đó có tiết dịch khớp.

Trường hợp muốn tham gia các bài tập nặng hoặc độ khó cao nhưng chưa có kinh nghiệm, bạn nên trao đổi với huấn luyện viên hoặc bác sĩ để được hướng dẫn xây dựng kế hoạch tập luyện theo hướng cá nhân hóa, hạn chế các chấn thương, rủi ro trong quá trình tập luyện.

3. Ngủ và ngồi đúng tư thế

Ngủ và ngồi đúng tư thế, không tạo áp lực lên vùng hông cũng là một trong những cách phòng ngừa khô khớp háng hiệu quả. Trường hợp làm các công việc đặc thù như nhân viên văn phòng, lái xe… bạn nên có những khoảng nghỉ ngắn, đứng lên đi lại một vài phút để xương khớp vùng hông được thư giãn.

4. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

Một chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ và cân bằng các nhóm chất, đặc biệt là protein, canxi, vitamin D, omega-3… giúp nâng cao sức khỏe cơ xương khớp, giúp khớp háng có đủ dưỡng chất để hoạt động trơn tru hơn.

Ngoài ra, bạn cũng nên thăm khám trực tiếp để xác định những dưỡng chất thiếu hụt, đặc biệt là vi chất dinh dưỡng. Từ đó bổ sung qua thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ/chuyên gia dinh dưỡng.

5. Điều trị các bệnh lý nền

Mỗi người dân đều cần hình thành thói quen thăm khám định kỳ và quản lý bệnh nền như tiểu đường, béo phì, tim mạch, loãng xương… để phòng ngừa tình trạng này.

Câu hỏi thường gặp

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến khô vùng khớp háng:

1. Khô khớp háng có nguy hiểm không?

Theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh khô khớp háng thường không nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, khi bộ khô khớp hông, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức, thiếu linh hoạt khi vận động… Ngoài ra, khô vùng  khớp háng nếu không được can thiệp, điều trị sớm có thể dẫn đến biến dạng khớp háng hoặc cứng khớp, ảnh hưởng đến khả năng đi lại, sinh hoạt của người bệnh.

2. Thời gian hồi phục cho khô khớp háng là bao lâu?

Thời gian hồi phục sau điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng, phương pháp điều trị, thiết bị hỗ trợ, khả năng đáp ứng điều trị… Vấn đề này, người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ sau khi có kết quả chẩn đoán để nhận được câu trả lời chính xác nhất.

3. Khô khớp háng có thể điều trị khỏi hoàn toàn được không?

Có, khô khớp hông có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm, bệnh không quá nghiêm trọng, kế hoạch điều trị phù hợp, khả năng đáp ứng điều trị tốt và người bệnh tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ. Để nâng cao hiệu quả điều trị, bạn nên cân nhắc đơn vị y tế lớn, uy tín, đủ khả năng đáp ứng về chuyên môn của bác sĩ và máy móc, trang thiết bị y tế.

Trên đây là thông tin về bệnh khô khớp háng, nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng ngừa. Trên thực tế, phác đồ điều trị bệnh cần được xây dựng dựa trên nhiều yếu tố. Nếu bạn đang gặp vấn đề về khớp háng, cần đến trực tiếp các bệnh viện lớn để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị phù hợp.