Khám tiền mê trước khi mổ: Vai trò, chỉ định và quy trình [A-Z]

Khám tiền mê trước khi mổ là gì?

Khám tiền mê trước khi mổ là quy trình khám thường quy trước các ca phẫu thuật, giúp người bệnh giảm cảm giác lo lắng, thêm tin tưởng và hợp tác với bác sĩ trong quá trình mổ; đồng thời giúp bác sĩ Gây mê hồi sức đánh giá tình trạng người bệnh và các nguy cơ có thể xảy ra trong và sau khi mổ.

Mục tiêu cuối cùng của khám tiền mê là giảm tỉ lệ tử vong do gây mê và phẫu thuật, rút ngắn thời gian phục hồi của người bệnh. (1)

Khám tiền mê trước khi mổ là khám những gì?

Quy trình khám tiền mê trước khi mổ gồm các bước:

1. Khai thác tiền sử bệnh

Bác sĩ sẽ hỏi tiền sử người bệnh, bao gồm các thông tin:

• Tiền sử bệnh: Tìm hiểu bệnh sử của người bệnh, chú ý các bệnh mạn tính như: bệnh mạch vành, đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn, hen suyễn, suy gan, suy thận…
• Tiền sử bệnh gia đình hoặc các biến chứng liên quan đến gây mê, gây tê khác.
• Liệt kê các loại thuốc, thực phẩm bổ sung người bệnh đang sử dụng.
• Tiền sử dị ứng: Tìm hiểu các dị nguyên hoặc tiền sử dị ứng thuốc tê, thuốc mê.
• Tiền sử phẫu thuật: Những cuộc phẫu thuật trước đây và các biến chứng do gây mê, gây tê nếu có. (2)

2. Khám tổng quan

• Đo các chỉ số sinh tồn: Huyết áp và nhịp tim, nhịp thở và độ bão hòa oxy.
• Đánh giá nguy cơ liên quan đến tim mạch và hô hấp, kiểm tra dấu hiệu bất thường ở các hệ cơ quan này.

3. Xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh

• Xét nghiệm máu, đánh giá chức năng thận và gan.
• Đo điện tâm đồ (ECG), siêu âm tim, chụp X-quang tim phổi thẳng…

Khi khám tiền mê trước khi mổ, bác sĩ sẽ trao đổi cụ thể với người bệnh về quá trình gây tê, gây mê, các rủi ro trong quá trình này, cách chăm sóc sau phẫu thuật…

Chỉ định khám tiền mê trước khi mổ cho trường hợp nào?

Khám tiền mê trước khi mổ được thực hiện trước bất kỳ phẫu thuật, thủ thuật nào, nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh. Một số trường hợp bắt buộc khám tiền mê trước khi phẫu thuật như:

• Phẫu thuật ở tai, mũi, họng: cắt amidan, vá nhĩ, cấy ốc tai…
• Phẫu thuật phụ khoa: can thiệp vùng chậu, tử cung, cổ tử cung, buồng trứng…
• Phẫu thuật ở khoang bụng: gan, mật, tụy, dạ dày…
• Phẫu thuật tim mạch và lồng ngực: van tim, động mạch vành, phổi, trung thất…
• Phẫu thuật sản khoa: mổ lấy thai, mổ cấp cứu…
• Phẫu thuật chấn thương chỉnh hình: thay khớp; phẫu thuật cột sống; xử lý gãy xương; chỉnh hình vùng đầu, mặt và cổ do chấn thương hoặc bệnh; tạo hình, chỉnh sửa các dị tật bẩm sinh…
• Phẫu thuật bụng tổng quát: dạ dày, gan, mật, tụy, đại trực tràng…
• Phẫu thuật phụ khoa: tử cung, cổ tử cung, buồng trứng và các phẫu thuật vùng chậu khác.
• Phẫu thuật thẩm mỹ, tái tạo vú…
• Các thủ thuật nội soi: nội soi đường tiêu hóa thực quản, dạ dày, đại tràng, phế quản.
• Can thiệp nội mạch.
• Các phẫu thuật nhi khoa.

Vai trò của khám tiền mê trước khi mổ

Khám tiền mê trước khi mổ có vai trò quan trọng, không chỉ giúp người bệnh an tâm mà còn hạn chế tối đa các rủi ro trong quá trình phẫu thuật, như:

1. Giảm tỷ lệ tử vong do phẫu thuật

Rủi ro trong phẫu thuật phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe trước phẫu thuật của người bệnh, mức độ xâm lấn của phẫu thuật và loại thuốc gây mê được sử dụng. Người bệnh mắc các chứng liên quan đến hô hấp, tim, đái tháo đường và suy dinh dưỡng sẽ có nguy cơ biến chứng phẫu thuật cao hơn.

Nghiên cứu của S F Khuri và các cộng sự về rủi ro trong phẫu thuật ghi nhận 17% người bệnh từng phẫu thuật đã gặp ít nhất 1 biến chứng. Các biến chứng này thường liên quan đến tim, hô hấp và nhiễm trùng. Do đó, trong quá trình khám tiền mê, bác sĩ cần khám kỹ lưỡng và đánh giá các nguy cơ rủi ro do phẫu thuật, từ đó có biện pháp phòng ngừa phù hợp. (3)

2. Giảm tỷ lệ tử vong do gây mê trong phẫu thuật

Với những người bệnh có cơ địa đặc biệt hoặc tiền sử dị ứng một loại thuốc gây mê nào đó, khám tiền mê trước khi mổ sẽ giúp bác sĩ chủ động lựa chọn loại thuốc, liều lượng thuốc phù hợp, hạn chế nguy cơ tử vong do gây mê.

3. Đánh giá được liều lượng thuốc mê cần được sử dụng trong phẫu thuật

Tùy theo thời gian phẫu thuật, tình trạng cụ thể của người bệnh, bác sĩ gây mê sẽ chỉ định loại thuốc và liều lượng phù hợp.

4. Đánh giá sức khỏe bệnh nhân có đủ đáp ứng cho phẫu thuật

Trong quá trình khám tiền mê, bác sĩ sẽ đo các chỉ số sinh tồn của người bệnh, tiền sử bệnh, kiểm tra đường thở, phổi và tim, từ đó đánh giá sức khỏe người bệnh có thể đáp ứng cho cuộc phẫu thuật hay không.

5. Biết được tiền sử bệnh lý liên quan trước phẫu thuật

Tiền sử bệnh là một trong những thông tin quan trọng mà bác sĩ cần tìm hiểu khi khám tiền mê. Không chỉ tiền sử bệnh của người bệnh mà tiền sử bệnh gia đình cũng cần được khai thác cụ thể, đặc biệt lưu ý các bệnh mạn tính. Riêng với trẻ em, bác sĩ cần nắm được tiền sử bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng đường hô hấp trên và dưới.

6. Tiền sử phẫu thuật trước đó

Tiền sử phẫu thuật, phản ứng bất thường với thuốc hoặc biến chứng liên quan đến gây mê, gây tê trước đó đều cần được tìm hiểu rõ. Ở trẻ em, nên tìm hiểu cả tiền sử sinh non hoặc dị tật bẩm sinh nếu có.

Quy trình khám tiền mê trước khi mổ tại PlinkCare

Tại PlinkCare TP.HCM quy trình khám tiền mê trước khi mổ thường được tiến hành theo 3 bước như sau:

Bước 1: Khai thác bệnh sử

Bác sĩ chuyên khoa Gây mê hồi sức khai thác bệnh sử của người bệnh, bao gồm các bệnh mạn tính để đảm bảo an toàn, phòng ngừa rủi ro trước, trong và sau phẫu thuật. Các thông tin khác như tổng trạng cơ thể, chỉ số BMI, lối sống, tiền sử dị ứng thuốc và dị nguyên cũng được ghi nhận chi tiết.

Bước 2: Khám thực thể

Sau khi thu thập thông tin, bác sĩ tiến hành kiểm tra thực thể người bệnh thông qua các xét nghiệm, tập trung vào những hệ cơ quan như: thần kinh, tim mạch, hô hấp, nội tiết, gan, thận… Ngoài ra, vị trí sẽ được gây tê cũng cần kiểm tra trước.

Bước 3: Kiểm tra đánh giá kết quả cận lâm sàng

Bác sĩ dựa vào các kết quả xét nghiệm để đánh giá các bất thường có thể ảnh hưởng đến quá trình gây tê, gây mê và lựa chọn hướng xử lý, phòng ngừa phù hợp.

Khám tiền mê trước khi mổ kéo dài bao lâu?

Thời gian khám tiền mê kéo dài bao lâu tùy thuộc vào các yếu tố như: mức độ phức tạp của bệnh sử, loại phẫu thuật, các kết quả xét nghiệm tiền phẫu, thời gian bác sĩ tư vấn về cuộc mổ cho người bệnh… Quá trình này có thể mất khoảng ​​15 phút đến 1 giờ.

Sau khám tiền mê trước khi mổ bao lâu thì sẽ phẫu thuật?

Thời gian phẫu thuật sau khi khám tiền mê sẽ được bác sĩ thông báo cụ thể cho người bệnh, tùy theo tình trạng hiện tại của người bệnh, mức độ nguy cấp của bệnh và phù hợp với sự sắp xếp của cơ sở y tế, bệnh viện nơi thực hiện phẫu thuật.

Câu hỏi thường gặp

Dưới đây là những thắc mắc thường gặp về khám tiền mê trước khi mổ và thông tin giải đáp:

1. Khám tiền mê trước khi mổ có cần nhịn ăn không?

Có. Người bệnh cần nhịn ăn để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác. Một số phẫu thuật, thủ thuật cũng yêu cầu nhịn ăn trước khi thực hiện và sẽ được bác sĩ tư vấn cụ thể khi khám tiền mê.

2. Khám tiền mê trước khi mổ bao nhiêu tiền?

Chi phí khám tiền mê trước khi mổ không cố định, phụ thuộc vào phương pháp gây mê, loại phẫu thuật, các xét nghiệm cần thực hiện, hệ thống máy móc sử dụng… Các thông tin này sẽ được trao đổi cụ thể trong quá trình khám, tư vấn.

3. Khám tiền mê trước khi mổ ở bệnh viện khác được không?

Được, nhưng không nên. Nên khám tiền mê trước khi mổ và phẫu thuật tại cùng bệnh viện, để đảm bảo sự đồng bộ về thông tin tư vấn, hệ thống máy móc, phương pháp gây mê, sự phối hợp của ekip gây mê và phẫu thuật…

Liên hệ PlinkCare để có thêm thông tin về khám tiền mê trước khi mổ

Để đảm bảo quá trình khám tiền mê trước khi mổ hiệu quả, không chỉ cần bác sĩ có tay nghề cao mà cần có hệ thống máy móc hỗ trợ phân tích, xét nghiệm chính xác, hiện đại. PlinkCare TP.HCM là địa chỉ khám, tầm soát, điều trị đa chuyên khoa uy tín, với đội ngũ bác sĩ, chuyên gia phẫu thuật đầu ngành giàu kinh nghiệm, đi kèm trang thiết bị tối tân, nhập khẩu từ các nước châu Âu và Mỹ, như:

• Phòng lab đạt tiêu chuẩn sạch cấp độ cao nhất.
• Hệ thống thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp cộng hưởng từ MRI 1.5 – 3 Tesla, máy chụp cắt lớp vi tính 128 dãy, máy siêu âm 4D thế hệ mới, máy nội soi tai mũi họng dùng được cho cả trẻ sơ sinh…
• Hệ thống máy xét nghiệm Cobas Pro hiện đại hàng đầu Đông Nam Á.

Để tham khảo thêm về khám tiền mê trước khi mổ tại PlinkCare, khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Khám tiền mê trước khi mổ là quy trình quan trọng trước khi người bệnh bước vào ca phẫu thuật. Không chỉ giúp trấn an tinh thần người bệnh, thông qua khám tiền mê, bác sĩ có thể xác định và hạn chế những nguy cơ bất lợi, giảm thiểu biến chứng trong quá trình gây mê, gây tê, tăng tỉ lệ phẫu thuật thành công.