
Khám tầm soát ung thư đầu cổ bao gồm những gì? Chẩn đoán thế nào?
Cần biết gì về ung thư vùng đầu cổ?
Ung thư vùng đầu cổ là một nhóm bệnh ung thư ở vùng đầu cổ, trong đó các khối u xuất hiện ở vùng đầu và cổ, bao gồm các vùng: thanh quản, hầu họng, tuyến nước bọt và các xoang,…
Có thể nói, hầu hết các khối u ở vùng đầu mặt cổ là các ung thư biểu mô tế bào vảy hay còn gọi là carcinôm tế bào gai, được biết đến là loại tế bào trên bề mặt niêm mạc ở vùng đầu, vùng cổ.
Khi chẩn đoán ung thư đầu cổ, nếu ung thư chỉ phát hiện tại lớp tế bào vảy thì được gọi là carcinôm tại chỗ. Và nếu ung thư phát triển ra ngoài lớp tế bào vảy được định nghĩa là carcinôm xâm lấn, bởi chúng ăn sâu vào trong, đi qua lớp màng đáy. (1)
Người mắc bệnh ung thư này thường được nhóm lại với nhau do vị trí xuất hiện của chúng. Ung thư đầu mặt cổ xuất hiện ở nam nhiều hơn nữ, nhất là với nhóm người trên 50 tuổi.
Không tự nhiên mà ung thư đầu cổ xuất hiện nhiều ở nam giới bởi các đấng mày râu thường uống rượu bia, thuốc lá hơn phụ nữ, từ đó làm gia tăng số ca mắc ở nam giới. Các yếu tố liên quan đến khả năng mắc bệnh bao gồm:
- Sử dụng rượu bia và thuốc lá trong thời gian dài.
- Virus HPV.
- Tiếp xúc nhiều với tia cực tím.
- Suy giảm hệ miễn dịch.
- Yếu tố di truyền.
Ngoài ra, một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh như việc vệ sinh răng miệng kém, sử dụng thực phẩm chứa chất bảo quản trong thời gian dài,…
Lợi ích khi thực hiện tầm soát ung thư đầu cổ
Thực hiện tầm soát ung thư đầu cổ mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh:
- Giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm: Khi thực hiện tầm soát ung thư vùng đầu cổ, bác sĩ sẽ phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, từ đó có thể đưa ra phương pháp và phác đồ điều trị chuyên biệt cho từng người bệnh. Qua đó, giúp tăng khả năng điều trị thành công và khả năng sống sót cho người bệnh, hạn chế biến chứng, di căn và giảm nguy cơ tử vong.
- Giúp phát hiện sớm các nguy cơ, can thiệp kịp thời để ngăn ngừa bệnh: Người bệnh khi khám ung thư đầu cổ sẽ phát hiện ra các vấn đề mà bản thân đang mắc phải dù chỉ là tiền ung thư, từ đó, bác sĩ sẽ có những chỉ định phù hợp giúp ngừa bệnh.
- Giúp giảm thiểu tình trạng đau đớn cho người mắc bệnh: Tầm soát ung thư đầu cổ có thể phát hiện bệnh ung thư ở giai đoạn đầu, khối u chưa ảnh hưởng nhiều đến cơ thể người bệnh. Từ đó, giúp người bệnh hoàn toàn không đau đớn trong quá trình điều trị. Đặc biệt, người bệnh có thể khỏi hẳn nếu được tầm soát ung thư đầu mặt cổ sớm.
- Giúp giảm thiểu chi phí chữa trị bệnh: Có thể nói, tầm soát để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm giúp giảm thiểu chi phí chữa trị bệnh vì phương pháp điều trị đơn giản hơn, ít thuốc men hơn. Hơn thế nữa, hiệu quả điều trị sẽ được tối ưu với thời gian điều trị ngắn.
Khi nào cần đi khám ung thư đầu mặt cổ?
Triệu chứng cảnh báo, báo hiệu ung thư đầu mặt cổ là những dấu hiệu lâm sàng. Tuy nhiên, những triệu chứng chẩn đoán ung thư đầu cổ khá mơ hồ, ít ảnh hưởng đến cơ thể nên nhiều người thường bỏ qua, xem nhẹ mà không đi khám dẫn đến tình trạng bệnh càng nặng. (2)
Khi xuất hiện các dấu hiệu này, bạn nên tìm đến bệnh viện để thực hiện khám ung thư đầu cổ, bác sĩ sẽ tầm soát, chẩn đoán ung thư đầu cổ.
Khi thấy các triệu chứng điển hình như đau họng dai dẳng, khó nuốt, hay khàn tiếng, lở miệng nhưng không lành… bạn nên khám ung thư đầu cổ ngay. Ngoài ra, bạn nên đi tầm soát nếu thấy xuất hiện các triệu chứng dưới đây:
- Tình trạng chảy máu miệng không rõ nguyên nhân.
- Xuất hiện các đốm đỏ hoặc trắng ở trong khoang miệng.
- Sưng hàm, đau khi nuốt.
- Đau tai, ù tai, đau đầu thường xuyên.
- Nhiễm trùng xoang mạn tính.
- Nổi hạch bất thường ở vùng đầu, mặt, cổ.
Khám tầm soát ung thư đầu cổ bao gồm những gì?
1. Khám lâm sàng
Theo như chia sẻ của bác sĩ chuyên sâu về ung thư đầu cổ, khám lâm sàng là bước đầu tiên khi thực hiện tầm soát ung thư vùng đầu cổ, bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh, về các yếu tố, triệu chứng dẫn đến nguy cơ mắc bệnh. Sau đó, dựa trên kết quả khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp phù hợp để tìm ra các yếu tố gây mắc nguy cơ ung thư hoặc ung thư.
2. Chẩn đoán hình ảnh
2.1. Nội soi
Nội soi mũi, họng, thanh quản là phương pháp sử dụng máy nội soi (hay còn gọi là dụng cụ quang học linh hoạt) với camera siêu nhỏ, có độ sắc nét cao được gắn vào ống nội soi giúp tái hiện hình ảnh cần quan sát lên trên màn hình máy tính, qua đó, bác sĩ sẽ phân tích, đánh giá được các tế bào có điểm bất thường.
2.2. Siêu âm
Siêu âm là phương pháp không còn xa lạ trong khám, tầm soát bệnh. Siêu âm sử dụng đầu dò phát sóng âm tần số và độ phân giải cao để ghi lại những hình ảnh trực tiếp các cơ quan nội tạng trong cơ thể người bệnh. Qua đó, những hình ảnh này sẽ được hiển thị trên màn hình máy tính, bác sĩ sẽ dựa vào kết quả siêu âm để đánh giá được tính chất và vị trí khối u.
2.3. Chụp X-quang
Chụp X-quang là phương pháp sử dụng máy X-quang để chụp lại những khu vực cần quan sát trong cơ thể người bệnh. Phương pháp X-quang hai chiều (2D) dễ dàng chụp toàn bộ phần xương vùng hàm mặt, giúp khảo sát răng, khoang miệng, hàm trên, hàm dưới, các mô và cấu trúc xung quanh nhằm cho ra chẩn đoán.
2.4. Chụp CT
Chụp CT là phương pháp chụp ảnh bên trong cơ thể người bệnh bằng tia X với các góc chụp khác nhau để kiểm tra, phát hiện điều bất thường. Trong việc tầm soát ung thư đầu cổ, bác sĩ sẽ phát hiện những vấn đề ở khoang mũi, xoang cạnh mũi. Bên cạnh đó, chụp CT có thể đo được kích thước của khối u dù rất nhỏ. Phương pháp chụp CT có độ phân giải cao giúp bác sĩ đánh giá được tình trạng của khối u một cách chính xác hơn.
2.5. Chụp MRI
Chụp MRI sử dụng từ trường chứ không phải tia X như chụp CT để cho ra những hình ảnh chi tiết bên trong cơ thể, đặc biệt hình ảnh mô mềm như amidan và đáy lưỡi. Chụp MRI còn có thể đo được kích thước của khối u.
Trong quá trình chụp MRI để chẩn đoán ung thư đầu cổ, một từ trường mạnh, các xung tần số vô tuyến và máy tính sẽ được sử dụng để tạo ra hình ảnh chi tiết bên trong đầu và cổ. Hiện nay, chụp MRI được đánh giá là phương pháp nhạy cảm nhất trong việc khám lâm sàng thông thường.
2.6. Xạ hình xương
Xạ hành xương là phương pháp sử dụng chất đánh dấu phóng xạ để nhìn vào bên trong xương. Đây được xem là phương pháp không gây hại bởi lượng bức xạ trong chất đánh dấu quá thấp, không ảnh hưởng đến cơ thể người bệnh. Thông thường, chất đánh dấu sẽ được tiêm vào tĩnh mạch của người bệnh, phương pháp chẩn đoán hình ảnh này được thực hiện để xem liệu ung thư có lan đến xương chưa.
2.7. Chụp PET
Với phương pháp chụp PET, bác sĩ thường sẽ kết hợp chụp chung với chụp CT nên cũng có thể gọi là PET-CT, gọi tắt là chụp PET. Chụp PET là phương pháp tạo ra các hình ảnh của cơ quan và mô trong cơ thể người bệnh. Phương pháp này có thể phát hiện ra ung thư đầu cổ, xem chúng có lan rộng hay không, để rồi bác sĩ sẽ đánh giá hiệu quả của phác đồ điều trị cũng như xác định ung thư đầu cổ có tái lại hay không.
3. Xét nghiệm
3.1. Xét nghiệm máu và nước tiểu
Khi thực hiện khám ung thư đầu cổ cho người bệnh, bác sĩ sẽ sờ xem có cục khối u nào ở cổ, môi, nướu, má hay không. Song song đó, bác sĩ cũng kiểm tra xem mũi, miệng, họng và lưỡi có điều gì bất thường hay không. Để chi tiết hơn, bác sĩ sẽ dùng đèn, gương, que thọc lưỡi. Và xét nghiệm máu, nước tiểu có thể tiến hành để chẩn đoán ung thư đầu cổ.
3.2. Sinh thiết
Sinh thiết là phương pháp lấy ra một lượng nhỏ mô để kiểm tra dưới kính hiển vi hoặc phân tích hóa học để kiểm tra hình hài, cấu trúc của tế bào hay mô đó để chẩn đoán ung thư đầu cổ.
Trong quá trình này, các tế bào thu thập được bằng cách sử dụng một cây kim vô cùng mỏng để đưa trực tiếp vào khối hay hay hạch. Phương pháp này thường được chỉ định khi các phương pháp khác phát hiện khối u bất thường.
3.3. Xét nghiệm dấu ấn sinh học của khối u
Trong quá trình tầm soát ung thư đầu cổ, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm trên mẫu khối u để xác định có nguy cơ ung thư hay không và định hướng để tiếp tục các phương pháp khác. Điều này cũng có thể được gọi là xét nghiệm phân tử của khối u.
Cần chuẩn bị gì khi đến bệnh viện tầm soát ung thư đầu cổ?
Để quá trình tầm soát ung thư đầu cổ đạt được kết quả tối ưu và thuận lợi nhất, người bệnh nên chuẩn bị và lưu ý những vấn đề sau đây. Trước khi thực hiện tầm soát ung thư đầu cổ: (3)
- Không ăn ít nhất vài tiếng trước khi thực hiện xét nghiệm, chẩn đoán ung thư đầu cổ.
- Không được uống rượu bia và các chất kích thích như trà và cà phê vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả xét nghiệm. Người bệnh chỉ nên uống nước lọc trong vòng 24 giờ trước khi đến bệnh viện khám ung thư đầu cổ.
- Không được sử dụng các loại thuốc điều trị, thuốc kháng sinh,… trước khi thực hiện tầm soát vì những loại thuốc có khả năng ảnh hưởng đến các chỉ số xét nghiệm.
Bên cạnh đó, khi đứng trước quyết định thực hiện tầm soát ung thư đầu cổ, người bệnh nên tìm đến các bệnh viện uy tín, có Đơn vị Đầu Mặt Cổ chuyên khám, tầm soát, điều trị về bệnh này để có được kết quả chính xác nhất và nhanh nhất.
Tầm soát ung thư đầu mặt cổ tại PlinkCare TP.HCM
Có thể nói, hiểu được tính cấp thiết của ung thư đầu mặt cổ, PlinkCare TP.HCM đã đầu tư trang thiết bị, máy móc tiên tiến, hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế. Hơn thế nữa, đội ngũ bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm với chuyên môn nhiều năm trong nghề, luôn xem khách hàng như chính người thân sẽ giúp người bệnh tầm soát ung thư đầu cổ, phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh và cứu chữa người bệnh thoát khỏi “cửa tử”.
Và để đặt lịch tầm soát ung thư vùng đầu cổ tại PlinkCare TP.HCM quý khách vui lòng gọi số 0287 102 6789 – 093 180 6858 sau đó đến khám ung thư đầu cổ theo giờ hẹn.
Đơn vị Đầu Mặt Cổ, PlinkCare TP.HCM với dịch vụ tầm soát ung thư đầu mặt cổ sẽ có những xét nghiệm với những quy trình cụ thể, riêng biệt, tùy vào tình trạng của quý khách. Bác sĩ và điều dưỡng sẽ hướng dẫn cụ thể, tận tình các bước thực hiện và những lưu ý cho người bệnh trước khi thực hiện tầm soát ung thư vùng đầu cổ.
Bên cạnh đó, người bệnh sẽ được bác sĩ tư vấn về phác đồ điều trị phù hợp dựa trên kết quả xét nghiệm, khám ung thư đầu cổ. Sau đó, hướng dẫn người bệnh về nhà nghỉ ngơi với chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp sau khi thực hiện các phương pháp xét nghiệm, tầm soát ung thư đầu cổ.