
Hồng ban nút có tự khỏi không? Cần điều trị như thế nào?
Tổng quan về bệnh hồng ban nút
Hồng ban nút là một bệnh lý da đặc trưng bởi các nốt sưng đỏ, đau trên da. Vậy hồng ban nút có tự khỏi không? Trước tiên, hãy điểm qua một vài thông tin tổng quan về tình trạng này. (1)
1. Nguyên nhân gây bệnh
Hồng ban nút thuộc nhóm phản ứng quá mẫn muộn đối với nhiều loại dị nguyên khác nhau. Đặc trưng của bệnh cho thấy sự xuất hiện kháng thể quanh mạch máu của da. Trong 24 giờ đầu, sự tương tác giữa kháng thể và tế bào viêm cho thấy bệnh giống viêm mạch. Về lâu dài, hiện tượng này sẽ chuyển thành thâm nhiễm tế bào đơn nhân. Nhưng cho đến nay, nguyên nhân chính xác gây ra hồng ban nút vẫn chưa được xác định rõ ràng.
Bệnh thường xảy ra ở người mang gen HLA B8 (80%) và có tính chất gia đình (6%).
- Ở Mỹ và Bắc Âu, hồng ban nút có thể liên quan đến nhiễm liên cầu, sarcoidosis hoặc lao da. Những nguyên nhân khác như nhiễm vi rút, chất độc, nấm, thuốc, ký sinh trùng và bệnh hệ thống cũng có thể gây ra tình trạng này. Hồng ban nút cũng xuất hiện trong bệnh phong với các biểu hiện đặc trưng và tổn thương kéo dài do phản ứng miễn dịch dịch thể.
- Ở Việt Nam, nguyên nhân phổ biến nhất của hồng ban nút là lao và nhiễm liên cầu khuẩn tan huyết. Việc điều trị các nguyên nhân này có thể giúp khỏi bệnh hoàn toàn nhưng vẫn có khả năng tái phát trong một số trường hợp.

2. Triệu chứng của bệnh
- Triệu chứng ngoài da: Tổn thương là những nốt nổi gờ lên bề mặt da, có màu hồng, đỏ hoặc tím, ấn đau. Đôi khi, các nốt xuất hiện dọc theo đường mạch máu và có thể tạo thành bóng nước hoặc vết loét. Tại các vùng như mông, lưng, hai bên hông hoặc chi dưới, thường thấy những mảng vân hình lưới màu tím hoặc xanh tím (mảng livedo) kèm theo giãn mao mạch dưới da tạo thành các mảng bầm tím, phù nề và có thể tổn thương dạng u cục hoặc loét.
- Triệu chứng toàn thân và nội tạng: Mệt mỏi, sốt kéo dài, bạch cầu tăng, tốc độ lắng máu cao và bạch cầu ái toan có thể đạt mức 70%. Đau khớp, đau bụng và tiêu chảy thường gặp có thể > 50% bệnh nhân.
3. Biện pháp chẩn đoán bệnh
Bác sĩ sẽ kiểm tra các dấu hiệu bên ngoài của bệnh hồng ban nút, bao gồm các nốt sưng viêm màu đỏ, thường thấy ở mặt trước cẳng chân và các khu vực tích nhiều mỡ dưới da. Những nốt này có thể có kích thước từ 1-5 cm, thường sờ chắc và ít di động. Các nốt đỏ tiến triển dần và tự biến mất trong vòng 10 đến 15 ngày mà ít khi để lại sẹo.
Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm máu để đánh giá tình trạng viêm, sinh thiết tổn thương da nếu cần thiết và kiểm tra các bệnh lý nền như lao hoặc nhiễm khuẩn qua xét nghiệm Mantoux, chụp X-quang phổi hoặc CT phổi. Việc phân biệt hồng ban nút với các tình trạng khác như viêm mô tế bào, vết côn trùng cắn và các bệnh viêm da mạn tính là rất quan trọng để có thể chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
Hồng ban nút có tự khỏi không?
Hồng ban nút thường tự khỏi trong vòng 30 ngày. Đây là một tình trạng gây ra bởi phản ứng viêm của các tế bào mỡ dưới da, dẫn đến sự xuất hiện của các nốt đỏ mềm thường thấy ở cả hai bên cẳng chân.
Tình trạng này chủ yếu gặp ở người trẻ tuổi, đặc biệt là nữ giới trong độ tuổi từ 20 – 30 tuổi. Mặc dù phần lớn các trường hợp sẽ phục hồi tự nhiên sau vài tuần hoặc vài tháng. Tuy nhiên, một số bệnh nhân có thể cần điều trị để giảm triệu chứng đau. (2)

Một số giải pháp điều trị bệnh hồng ban nút
Hồng ban nút có tự khỏi không còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Để điều trị triệu chứng bệnh hồng ban nút, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp sau:
- Nghỉ ngơi tại giường, hạn chế vận động mạnh trong thời gian mắc bệnh.
- Có thể sử dụng gối để nâng cao chân hoặc sử dụng vớ y khoa trong điều trị giãn tĩnh mạch chi dưới nhằm cải thiện triệu chứng phù chân.
- Dùng thuốc kháng viêm không steroid và thuốc giảm đau.
- Dùng kháng sinh nếu nguyên nhân do nhiễm khuẩn.
- Sử dụng phác đồ điều trị lao nếu bệnh nhân có dấu hiệu mắc lao
- Dùng corticoid với liều trung bình, sau đó giảm dần và duy trì liều củng cố (nếu cần).
- Dùng thuốc kháng histamin không đặc hiệu để giảm triệu chứng dị ứng.
- Ngừng dùng thuốc nếu nghi ngờ một loại thuốc có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Làm gì để giảm nguy cơ mắc bệnh hồng ban nút?
Hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra phương pháp phòng ngừa hiệu quả cho bệnh hồng ban nút. Do đó, hồng ban nút có tự khỏi không cũng phụ thuộc vào việc bệnh nhân phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời nhằm tránh biến chứng. Tham khảo ý kiến bác sĩ về tác dụng phụ của các loại thuốc đang dùng và hạn chế tiếp xúc với người mắc các bệnh lý truyền nhiễm để giảm nguy cơ lây nhiễm và phát triển hồng ban nút.