Hỗ trợ hoàng thể là gì? Vai trò và ý nghĩa trong hỗ trợ sinh sản

Hỗ trợ hoàng thể là gì?

Hỗ trợ hoàng thể là một thuật ngữ dùng để mô tả việc bổ sung nội tiết với mục đích hỗ trợ quá trình làm tổ và phát triển của phôi thai trong buồng tử cung. Trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI) và các chu kỳ điều trị vô sinh khác, giai đoạn hoàng thể thường bị rối loạn do quá trình kích thích buồng trứng và chọc hút trứng.

Do đó, hỗ trợ hoàng thể đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp tăng tỷ lệ thành công của các chu kỳ điều trị vô sinh. (1)

Vai trò hỗ trợ hoàng thể trong hỗ trợ sinh sản

Theo Bác sĩ Lưu Quang Quý – Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, PlinkCare, Hà Nội trong các chu kỳ tự nhiên, hoàng thể tiết ra progesterone để tạo môi trường thuận lợi cho quá trình làm tổ và duy trì thai kỳ trong giai đoạn đầu cho đến khi nhau thai phát triển hoàn thiện và thay thế vai trò này. Tuy nhiên, do quá trình kích thích buồng trứng trong các chu kỳ IVF khiến giai đoạn hoàng thể bị khiếm khuyết, nên việc hỗ trợ hoàng thể được xem là một phần không thể thiếu giúp tăng tỷ lệ mang thai thành công.

Một số vai trò quan trọng của hỗ trợ hoàng thể trong hỗ trợ sinh sản có thể kể đến như:

• Bổ sung progesterone, giúp niêm mạc tử cung luôn trong trạng thái tốt nhất giúp phôi làm tổ và phát triển.
• Duy trì thai kỳ ở giai đoạn sớm.
• Giảm nguy cơ sảy thai sớm.
• Tăng tỷ lệ thành công cho các chu kỳ điều trị vô sinh. (2)

Tại sao cần hỗ trợ hoàng thể trong hỗ trợ sinh sản

Việc hỗ trợ hoàng thể trong các chu kỳ hỗ trợ sinh sản là cần thiết bởi một số nguyên nhân gây thiểu năng hoàng thể sau đây:

1. Sự thiếu hụt LH

Luteinizing hormone (LH) là một hormone được sản xuất từ tuyến yên đóng vai trò quan trọng trong quá trình rụng trứng và hình thành hoàng thể. Sau khi buồng trứng phóng noãn, LH chịu trách nhiệm kích thích các tế bào còn lại của nang noãn hình thành hoàng thể và sản xuất progesterone cần thiết cho việc duy trì niêm mạc tử cung và hỗ trợ quá trình làm tổ của phôi thai.

Tuy nhiên trong các chu kỳ IVF, sự phát triển quá nhiều nang noãn trong quá trình kích thích buồng trứng sẽ hình thành một số lượng lớn hoàng thể sau khi chọc hút. Lúc này, nồng độ estradiol và progesterone của pha hoàng thể sẽ cao hơn nồng độ bình thường gây ức chế sự phóng thích LH từ tuyến yên, khiến pha hoàng thể bị rối loạn.

2. Sự thay đổi nồng độ hormone steroid

Đối với các chu kỳ hỗ trợ sinh sản có kích thích buồng trứng, thời gian sản xuất estradiol và progesterone của pha hoàng thể sẽ ngắn hơn chu kỳ tự nhiên từ 1-3 ngày, đồng thời nồng độ của hai loại steroid này cũng giảm nhanh và đột ngột hơn. Chính vì thế, những bệnh nhân đang thực hiện hỗ trợ sinh sản sẽ ra kinh sớm hơn nếu không được hỗ trợ hoàng thể.

Chỉ định hỗ trợ hoàng thể trong những trường hợp nào?

Hỗ trợ hoàng thể được chỉ định thực hiện trong một số giai đoạn quan trọng của chu kỳ IVF nhằm nâng cao tỷ lệ thành công.

1. Hỗ trợ hoàng thể ngày chọc hút trứng

Ở hầu hết các chu kỳ IVF, quá trình kích thích buồng trứng và chọc hút trứng đều dẫn đến khiếm khuyết pha hoàng thể, từ đó nồng độ progesterone bị suy giảm, ảnh hưởng đến sự phát triển của nội mạc tử cung chuẩn bị cho thai làm tổ.

Chính vì thế, trong các trường hợp có chỉ định chuyển phôi tươi, các bác sĩ hỗ trợ sinh sản thường chỉ định bổ sung progesterone hỗ trợ hoàng thể ngay sau khi chọc hút trứng để đảm bảo môi trường nội mạc tử cung được duy trì ở trạng thái lý tưởng.

2. Hỗ trợ hoàng thể trước khi chuyển phôi

Trước khi chuyển phôi, việc hỗ trợ hoàng thể là cực kỳ quan trọng, góp phần làm tăng tỷ lệ thành công của chu kỳ IVF bằng cách bổ sung progesterone giúp làm thay đổi tính chất và duy trì nội mạc tử cung ổn định, tạo điều kiện cho quá trình cấy ghép của phôi và bắt đầu phát triển thành phôi thai.

3. Hỗ trợ hoàng thể sau chuyển phôi

Sau khi phôi được chuyển vào tử cung, việc tiếp tục hỗ trợ hoàng thể trong giai đoạn này giúp duy trì mức progesterone ổn định giúp phôi có môi trường lý tưởng để phát triển. Việc thiếu hụt progesterone trong giai đoạn này có thể dẫn đến nguy cơ sảy thai sớm.

Bác sĩ Lưu Quang Quý cho biết, việc bổ sung progesterone sau khi chuyển phôi không chỉ giúp duy trì niêm mạc tử cung mà còn hỗ trợ sự phát triển của thai nhi trong giai đoạn đầu cho đến khi nhau thai hình thành và đảm nhận nhiệm vụ nuôi dưỡng thai nhi. Thông thường, việc hỗ trợ hoàng thể sẽ được bác sĩ chỉ định thực hiện đến khoảng tuần thứ 12 của thai kỳ.

>> Xem thêm: Cách đặt thuốc sau chuyển phôi theo hướng dẫn 6 bước từ [A-Z]

Các loại thuốc hỗ trợ hoàng thể thường được sử dụng

Tuỳ vào phác đồ điều trị và tình trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng các loại thuốc hỗ trợ hoàng thể phù hợp. Một số loại thuốc phổ biến hiện nay bao gồm:

1. Progesterone

Progesterone được xem là loại hormone quan trọng và không thể thiếu trong quá trình hỗ trợ hoàng thể. Progesterone giúp chuyển nội mạc tử cung sang giai đoạn chế tiết đảm bảo phôi có thể bám vào và làm tổ thành công.

Progesterone có thể được sử dụng qua 3 dạng gồm đường uống, tiêm bắp và đặt âm đạo. Trong đó, đường đặt âm đạo đã được nghiên cứu có khả năng hấp thụ tốt và không có tác dụng phụ nên được sử dụng phổ biến nhất trong các chu kỳ hỗ trợ sinh sản hiện nay.

2. Dydrogesterone

Với cơ chế tương đương với progesterone có thể có hiệu quả trên nội mạc tử cung để duy trì thai kỳ, nhưng hiệu quả lại được cho là kém hơn so với progesterone. Dydrogesterone có thể hấp thụ tốt hơn dưới dạng đường uống.

3. Progesterone kết hợp với estradiol

Estradiol có vai trò bổ sung thụ thể của progesterone và tạo điều kiện cho progesterone thực hiện tốt chức năng làm dày và tạo môi trường cấy ghép lý tưởng. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh bổ sung progesterone kết hợp cùng estradiol sẽ giúp cải thiện tỷ lệ phôi làm tổ và giảm nguy cơ sảy thai sớm.

4. hCG

hCG (Human Chorionic Gonadotropin) là một dạng hormone thai kỳ quan trọng có chức năng tương tự LH giúp kích thích sản xuất progesterone và estradiol duy trì thai kỳ. Việc bổ sung hCG cho tỷ lệ thành công cao nhưng lại đi kèm với nguy cơ gây quá kích buồng trứng. Do đó, các chuyên gia thường phối hợp cả progesterone và hCG trong giai đoạn hỗ trợ hoàng thể nhằm tăng tỷ lệ có thai.

5. Phối hợp nhiều loại thuốc

Trong một số trường hợp, phối hợp nhiều loại thuốc hỗ trợ hoàng thể trong các chu kỳ IVF có thể được áp dụng để tối ưu hiệu quả điều trị. Việc phối hợp này sẽ tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và phác đồ điều trị cá nhân hóa cho mỗi bệnh nhân.

Cần lưu ý gì trong giai đoạn hỗ trợ hoàng thể

Để đảm bảo kết quả điều trị được tối ưu nhất, chị em cần lưu ý một số điều sau trong giai đoạn hỗ trợ hoàng thể:

• Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Các loại thuốc hỗ trợ hoàng thể cần được sử dụng đúng liều lượng, thời gian và cách dùng theo chỉ định để đảm bảo hiệu quả điều trị. Lưu ý các chị em không tự ý dừng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Tránh quên hoặc bỏ liều thuốc: Việc quên hoặc bỏ liều có thể ảnh hưởng đến nồng độ progesterone và làm giảm khả năng làm tổ của phôi thai. Do đó, chị em có thể đặt báo thức hoặc dùng các ứng dụng theo dõi trên điện thoại để quản lý thời gian dùng thuốc.
• Theo dõi các triệu chứng: Trong quá trình sử dụng thuốc hỗ trợ hoàng thể, nếu gặp các triệu chứng nghiêm trọng như đau bụng, buồn nôn, phản ứng dị ứng vượt ngưỡng chịu đựng, hãy nhanh chóng đến bệnh viện để được các bác sĩ kiểm tra và điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần.
• Duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh: Một chế độ dinh dưỡng cân bằng và lối sống lành mạnh có thể giúp tăng cường sức khoẻ tổng thể và tăng tỷ lệ thành công của quá trình điều trị.
• Tuân thủ đúng lịch hẹn tái khám của bác sĩ: Việc tuân thủ các cuộc hẹn tái khám giúp bác sĩ có thể theo dõi, đánh giá hiệu quả của quá trình điều trị hoặc điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời.

Liên hệ PlinkCare để được tư vấn thêm về hỗ trợ hoàng thể

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Hệ thống PlinkCare (IVFTA) hội tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản có thể giúp chị em giải đáp các thắc mắc về vấn đề rối loạn pha hoàng thể, chu kỳ kinh nguyệt bất thường,… Cùng với đó, IVF Tâm Anh còn được đầu tư hệ thống máy móc hiện đại, ứng dụng các kỹ thuật và phương pháp hỗ trợ sinh sản tiên tiến, cập nhật phác đồ điều trị mới nhất, xứng đáng là địa chỉ đáng tin cậy để các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn trao gửi niềm tin.

Đặc biệt, với ưu thế nằm trong Bệnh viện Đa khoa, IVF Tâm Anh có sự phối hợp nhanh chóng giữa các chuyên khoa Nam học – Sản Phụ khoa – Sơ sinh giúp chăm sóc toàn diện cho cả mẹ và bé từ lúc trong giai đoạn phôi thai đến khi mẹ tròn con vuông.

Nếu có nhu cầu thăm khám và kiểm tra các vấn đề bất thường chu kỳ kinh nguyệt và giai đoạn hoàng thể nghi ngờ vô sinh, bạn có thể liên hệ đặt lịch thăm khám tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, PlinkCare qua thông tin sau:

Tóm lại, hỗ trợ hoàng thể là một phần quan trọng trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, giúp tăng cường khả năng làm tổ của phôi thai và giảm nguy cơ sảy thai sớm. Điều này góp phần nâng cao tỷ lệ thành công của các phương pháp điều trị vô sinh và duy trì sự phát triển an toàn của thai kỳ trong giai đoạn đầu.