Hình ảnh viêm phổi ở trẻ em dễ nhận biết và không nên chủ quan

Viêm phổi ở trẻ em là gì?

Viêm phổi là tình trạng phổi bị viêm nhiễm do sự xâm nhập của các tác nhân gây nhiễm trùng, gây nên các phản ứng kích thích, tổn thương nhu mô phổi. Điều này khiến các túi phế nang chứa đầy mủ và dịch, khiến trẻ khó thở, thiếu hụt oxy đến các cơ quan.

Bệnh viêm phổi ở trẻ có tốc độ lây lan nhanh chóng, tỷ lệ bùng phát thành dịch cao, nhất là tại các khu vực đông người như nhà trẻ, trường học,… Trẻ khỏe mạnh có thể bị lây nhiễm tác nhân gây bệnh khi tiếp xúc gần với người mắc bệnh, tiếp xúc với các giọt bắn có chứa virus, vi khuẩn được người bệnh phát tán ra môi trường khi ho, hắt hơi hay giao tiếp. (1)

Ngoài ra, bệnh có thể lây lan gián tiếp qua tiếp xúc với các bề mặt có chứa tác nhân gây bệnh. Trẻ chạm tay vào các bề mặt chứa vi khuẩn/virus rồi đưa tay lên vùng mặt (mắt, mũi, miệng), từ đó tác nhân gây bệnh xâm nhập và trú ngụ trong đường hô hấp của trẻ.

Trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cao hơn khi: thời tiết thay đổi thất thường, trời chuyển lạnh, mùa Đông Xuân; trẻ sống ở những khu vực đang bùng phát dịch, mức độ ô nhiễm cao, thường xuyên tiếp xúc khói bụi, khói thuốc lá; trẻ gặp các vấn đề về hô hấp trước đó, mắc bệnh mãn tính, suy giảm miễn dịch.

Thống kê cho thấy, mỗi năm Việt Nam có khoảng 2.9 triệu trẻ mắc viêm phổi, khoảng 4.000 trẻ tử vong do bệnh lý này. Nước ta là một trong 15 quốc gia có số ca mắc viêm phổi ở trẻ cao nhất thế giới. Trẻ bị viêm phổi khi không được phát hiện sớm, có thể hứng chịu các biến chứng nguy hiểm như viêm màng phổi, áp xe phổi, suy hô hấp, tràn dịch màng phổi, nhiễm trùng huyết,…

Đối với các trường hợp trẻ bị viêm phổi nặng, việc chữa trị thường kéo dài, tốn kém. Trẻ may mắn được cứu sống có thể phải đối mặt với nhiều di chứng nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển và chất lượng sống về sau.

Bộ hình ảnh viêm phổi ở trẻ em

Một số hình ảnh về bệnh viêm phổi ở trẻ em:

Nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ em

Phế cầu khuẩn là nguyên nhân gây viêm phổi phổ biến ở trẻ. Ngoài ra, bệnh có thể gây ra bởi một số chủng vi khuẩn khác như Listeria monocytogenes, H.influenzae.s, E.coli, S.aureus,…

Virus là tác nhân gây viêm phổi phổ biến nhất ở trẻ dưới 5 tuổi. Các chủng virus gây bệnh thường gặp là RSV, cúm, SAR-CoV-2,… Ngoài ra, bệnh viêm phổi còn có thể gây ra bởi nấm, ký sinh trùng,… Do đó, trẻ bị viêm phổi có thể tái đi tái lại nhiều lần trong năm. Đang lưu ý, viêm phổi tái lại có thể gây nên những tổn thương nặng nề hơn so với các đợt viêm phổi trước đó. (2)

Dấu hiệu viêm phổi ở trẻ em

Tùy vào tác nhân gây bệnh, viêm phổi ở trẻ em sẽ có các triệu chứng, tốc độ phát triển và mức độ nguy hiểm khác nhau. Nhưng nhìn chung, các triệu chứng khởi phát của viêm phổi khá giống với các bệnh lý hô hấp thông thường khác gồm sốt nhẹ, mệt mỏi, biếng ăn, đau mỏi, nghẹt mũi, ho,… Tuy nhiên, khi quan sát kỹ, phụ huynh có thể nhận biết viêm phổi sớm ở trẻ thông qua quan sát nhịp thở của trẻ không sốt. Trẻ sẽ thở nhanh hơn khi bị viêm phổi:

• Nhịp thở >= 60 lần/phút ở trẻ dưới 2 tháng tuổi.
• Nhịp thở >= 50 lần/phút ở trẻ từ 2 tháng tuổi đến dưới 12 tháng tuổi.
• Nhịp thở >= 40 lần/phút ở trẻ từ 12 tháng đến 5 tuổi.

Trẻ bị viêm phổi khi không được kiểm soát đúng cách và kịp thời, bệnh nhanh chóng chuyển sang giai đoạn nặng hơn, gây nên các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, có xu hướng ngủ nhiều hơn, li bì, khó thở, ho có đờm xanh hoặc vàng, mất nước, đau tức ngực, nôn trớ,…

Một số dấu hiệu viêm phổi ở trẻ nguy hiểm cần được đưa đi cấp cứu ngay:

• Sốt cao không hạ ngay cả khi đã dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Trẻ khó thở, có hiện tượng rút lõm lồng ngực khi hít vào.
• Da tím tái, nhợt nhạt.
• Có dấu hiệu mất nước, từ chối uống nước.

Điều trị viêm phổi ở trẻ em

Thông thường, trẻ bị viêm phổi nhẹ sẽ được bác sĩ tư vấn chăm sóc và dùng thuốc tại nhà. Nhưng nếu viêm phổi nặng, trẻ sẽ được yêu cầu nhập viện để bác sĩ theo dõi và điều trị tích cực. Quá trình điều trị này có thể bao gồm liệu pháp kháng sinh, truyền dịch qua đường tĩnh mạch, liệu pháp hỗ trợ hô hấp,…

Dựa vào nguyên nhân gây bệnh, tiền sử bệnh, mức độ tổn thương do viêm phổi gây ra, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị viêm phổi cho trẻ phù hợp. Nếu viêm phổi do vi khuẩn, trẻ sẽ được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Nếu viêm phổi do virus, thuốc kháng sinh thường không được sử dụng trong điều trị trừ trường hợp xuất hiện biến chứng bội nhiễm do vi khuẩn.

Thuốc kháng virus sẽ được bác sĩ kê toa nếu viêm phổi do virus nặng. Viêm phổi do nấm, thuốc kháng nấm sẽ được sử dụng. Ngoài thuốc điều trị nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ cũng sẽ kê thêm một số loại thuốc hỗ trợ điều trị các triệu chứng như thuốc giảm đau, hạ sốt, tiêu đờm,…

Lưu ý: Sử dụng thuốc cho trẻ bị viêm phổi cần tuân theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý kết hợp thuốc hoặc ngưng thuốc khi không có sự đồng ý của bác sĩ. Một số trường hợp, trẻ có thể gặp phải tác dụng phụ của thuốc. Do đó, sau khi cho trẻ dùng thuốc, phụ huynh theo dõi chặt chẽ các biểu hiện của trẻ và đưa trẻ đến bệnh viện ngay khi có bất thường.

Phụ huynh tuyệt đối không tự ý cho trẻ dùng kháng sinh, uống lại toa thuốc cũ hay điều trị bệnh bằng các phương pháp dân gian không có cơ sở khoa học, bởi điều này có thể khiến bệnh nghiêm trọng hơn. Trẻ mắc bệnh cần được chăm sóc đúng cách, bổ sung dinh dưỡng và nghỉ ngơi đầy đủ.

Cách phòng viêm phổi ở trẻ em

Viêm phổi là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Do đó, nắm rõ các kiến thức về viêm phổi cũng như chủ động phòng ngừa bệnh lý này là vô cùng cần thiết trong chăm sóc trẻ. Một số biện pháp phòng ngừa viêm phổi ở trẻ em hiệu quả:

• Tiêm vacxin đầy đủ và đúng lịch theo khuyến nghị của Bộ Y tế: Hiện nay đã có vacxin phòng ngừa một số tác nhân gây viêm phổi như vi khuẩn ho gà Bordetella pertussis, vi khuẩn Haemophilus, phế cầu khuẩn, cúm, sởi,… Việc tiêm phòng đầy đủ sẽ kích thích cơ thể trẻ sản sinh kháng thể, từ đó tăng đề kháng và miễn dịch. Viêm phổi ở trẻ đã được tiêm phòng đầy đủ sẽ ít nguy hiểm và dễ điều trị hơn so với trẻ chưa được tiêm phòng.
• Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh, nhất là khi có dịch bệnh: Tránh cho trẻ tiếp xúc với người có dấu hiệu hoặc đăng mắc bệnh hô hấp; hạn chế đến các khu vực đông người, khu vực công cộng khi có dịch bệnh bùng phát; đeo khẩu trang chống khuẩn cho trẻ khi ra ngoài.
• Đảm bảo vệ sinh: Dọn dẹp, khử khuẩn không gian sống cho trẻ sạch sẽ, thông thoáng; cho trẻ súc miệng với nước muối sinh lý mỗi ngày; tránh cho trẻ dùng chung các vật dụng cá nhân với người khác; tránh để trẻ tiếp xúc với khói bụi, ô nhiễm, khói thuốc lá,…
• Đảm bảo dinh dưỡng: Cho trẻ ăn uống khoa học, lành mạnh, đảm bảo bổ sung đủ dinh dưỡng cho trẻ; tăng cường rau xanh trong các bữa ăn; ăn nhiều trái cây để bổ sung vitamin; khuyến khích trẻ uống nhiều nước hơn,…
• Sinh hoạt khoa học, lành mạnh: Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc, không thức khuya; tập luyện thể dục thể thao thường xuyên,…
• Thăm khám sức khỏe định kỳ cho trẻ.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ chuyên khoa Nhi, PlinkCare theo địa chỉ:

Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về bệnh viêm phổi và năm được các hình ảnh viêm phổi ở trẻ em. Nếu trẻ có dấu hiệu viêm phổi hoặc nghi ngờ viêm phổi, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và có can thiệp sớm, đúng cách.