Hen suyễn ở trẻ em có nguy hiểm không? Yếu tố nguy cơ mắc bệnh

Hen suyễn ở trẻ em có nguy hiểm không?

Bệnh hen suyễn ở trẻ em là một bệnh lý nguy hiểm. Bệnh hen suyễn khi không được kiểm soát và điều trị tốt, cơn hen xuất hiện thường xuyên với mức độ ngày càng nặng, có thể gây những tổn thương nghiêm trọng đối với hệ hô hấp và nhiều biến chứng khác, thậm chỉ trẻ có thể tử vong vì suy hô hấp nặng.

Hen suyễn là bệnh viêm đường hô hấp mạn tính; niêm mạc đường hô hấp trở nên nhạy cảm và dễ bị kích thích bởi một số tác nhân. Khi gặp các tác nhân kích thích, đường thở bị kích thích, co thắt, phù nề nặng hơn; niêm mạc tăng tiết dịch nhầy. Điều này khiến việc lưu thông không khí trong đường thở trở nên khó khăn, trẻ khó thở, thiếu oxy cung cấp đến các cơ quan của cơ thể.

Bệnh hen suyễn ở trẻ em cần được theo dõi và có kế hoạch điều trị, chăm sóc phù hợp. Trẻ và người thân cần nắm rõ cách xử lý đúng cách khi trẻ lên cơn hen. Trường hợp hen nặng, không thuyên giảm sau dùng thuốc theo chỉ định, trẻ cần được đưa đi cấp cứu gấp; có thể cần nhập viện để bác sĩ theo dõi và điều trị tích cực.

Biến chứng hen suyễn ở trẻ em

Sau khi biết bệnh hen suyễn ở trẻ em có nguy hiểm không tiếp theo là các biến chứng nguy hiểm. Trẻ bị hen suyễn không được chăm sóc tốt hoặc không có cách xử trí phù hợp khi trẻ lên cơn suyễn, hen suyễn nặng có thể gây nên nhiều biến chứng ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và cuộc sống:

1. Giảm chức năng phổi

Biến chứng thường gặp nhất của bệnh hen suyễn là gây giảm chức năng phổi ở trẻ. Hen suyễn khiến đường thở bị viêm mãn tính, tắc nghẽn kéo dài; từ đó  gây xơ hóa đường thở, giảm khả năng đàn hồi của đường thở và phế nang. Về lâu, tình trạng này khiến chức năng phổi bị suy giảm, dẫn đến rối loạn thông khí phổi tắc nghẽn, gây giảm khả năng hô hấp và có thể gây xẹp phổi.

2. Tràn khí màng phổi

Hen suyễn khiến các phế nang bị giãn rộng, giảm độ đàn hồi dẫn đến tăng áp lực phế nang. Một số trường hợp, phế nang có thể bị vỡ, gây tràn khí màng phổi khi trẻ có cơn hen phế quản cấp.

3. Suy hô hấp

Cơn hen phế quản cấp xuất hiện đột ngột, khiến trẻ khó thở, không cung cấp đủ oxy cho cơ thể, có thể dẫn đến suy hô hấp, tím tái thậm chí là ngừng thở. Nếu không được hỗ trợ kịp thời, suy hô hấp kéo dài có thể gây tổn thương não và nhiều cơ quan khác.

4. Hen phế quản cấp nặng

Hen phế quản cấp nặng có thể gây tử vong nhanh chóng ở trẻ nếu không được cấp cứu kịp thời.

5. Giãn phế quản phế nang

Theo thời gian, hen suyễn khiến độ đàn hồi phế nang của trẻ giảm dần, lượng khí thở ra bị hạn chế, “khí cặn” tích tụ ngày càng nhiều trong phổi dẫn đến giãn quản hoặc phế nang.

Yếu tố nguy cơ mắc bệnh hen suyễn ở trẻ em

Nguy cơ mắc bệnh hen suyễn sẽ cao hơn nếu trẻ có các yếu tố nguy cơ sau: (1)

• Tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá, hút thuốc lá thụ động (khi còn trong bụng mẹ hoặc trẻ trẻ còn nhỏ).
• Yếu tố di truyền, trẻ có nguy cơ mắc hen suyễn cao hơn nếu được sinh ra trong gia đình có bố, mẹ, anh chị mắc bệnh này.
• Trẻ là người Mỹ da đen, Mỹ gốc Phi, người Puerto Rico.
• Trẻ mắc phải một số vấn đề sức khỏe như béo phì, dị ứng.
• Trẻ có tiền sử bị nhiễm trùng đường hô hấp do virus.
• Bé trai sẽ có nguy cơ bị hen suyễn cao hơn ở bé gái nhưng khi trẻ bước vào giai đoạn thanh thiếu niên, hen suyễn phổ biến hơn ở nữ giới.
• Sinh non, cân nặng lúc sinh thấp, trẻ có phụ thuộc oxy kéo dài sau khi sinh, bệnh phổi mạn tính ở trẻ đẻ non.
• Sinh sống trong môi trường ô nhiễm không khí.

Cách chữa trị bệnh hen suyễn ở trẻ em

Bệnh hen suyễn ở trẻ em hiện vẫn chưa có cách chữa trị dứt điểm, tuy nhiên cần có kế hoạch chăm sóc và điều trị bệnh một cách chặt chẽ. Điều này giúp giảm nhẹ triệu chứng và tần suất xuất hiện các cơn hen.

Bác sĩ sẽ dựa vào độ tuổi, tiền sử bệnh, mức độ nặng của bệnh, từ đó kê thuốc với liều lượng phù hợp. Thuốc điều trị hen phế quản thường bao gồm thuốc giãn phế quản dạng hít (SABA – được sử dụng khi trẻ có triệu chứng khó thở cấp) và corticoid dạng hít (ICS hoặc ICS LABA – thuốc được duy trì dùng hàng ngày trong vài tháng đến vài năm). Thuốc giãn phế quản dạng hít (SABA) hay còn được gọi là thuốc cắt cơn hen, được sử dụng khi trẻ có triệu chứng khó thở cấp tính, thuốc có tác dụng làm giãn nhanh phế quản trong đợt cấp.

Thuốc thường có tác dụng ngắn trong vòng 4 giờ – 6 giờ. Thuốc phải luôn luôn mang theo người, khi trẻ đi chơi hoặc đi học ở trường. Đối với thuốc kiểm soát bệnh, có 2 nhóm chính là ICS hoặc ICS-LABA, nó có tác dụng giảm tình trạng viêm mạn tính tại niêm mạc đường hô hấp, từ đó giảm tần suất bị hen. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ đều cần dùng thuốc kiểm soát bệnh hen suyễn.

Lưu ý: Tất cả các loại thuốc được sử dụng trong điều trị hen suyễn ở trẻ em cần tuân theo đúng chỉ định của bác sĩ. Phụ huynh cần lưu ý quan sát các biểu hiện của trẻ và thông báo ngay cho bác sĩ khi trẻ có các dấu hiệu gặp tác dụng phụ. Đưa trẻ đến bệnh viện để được hỗ trợ ngay lập tức nếu thuốc không có tác dụng.

Ngoài dùng thuốc, phụ huynh cần chú ý chăm sóc sóc trẻ đúng cách, tránh để trẻ tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, các yếu tố kích thích cơn hen như khói thuốc lá, khói bếp, mạt bụi, lông thú cưng, phấn hoa…. Ngoài ta, nên tăng cường đề kháng cho trẻ bằng cách tiêm phòng vacxin, ăn uống khoa học, tăng thực phẩm giàu vitamin và giữ ấm cho trẻ đúng cách khi trời chuyển lạnh.

Một số thực phẩm chức năng có thể hỗ trợ phổi và các cơ quan thuộc đường hô hấp của trẻ hoạt động, phát triển tốt hơn. Tuy nhiên, trước khi dùng cho trẻ bị suyễn, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Phòng ngừa biến chứng hen suyễn ở trẻ em

Phòng ngừa biến chứng hen suyễn ở trẻ em bằng cách nào? Chăm sóc và điều trị hen suyễn cho trẻ đúng cách, là cách tốt nhất để phòng ngừa hen suyễn ở trẻ. Trẻ bị hen suyễn có thể chưa ý thức được mức độ nguy hiểm của bệnh và cách xử trí phù hợp khi trẻ lên cơn hen cấp.

Vì vậy, ngoài hướng dẫn trẻ dùng thuốc, phụ huynh nên thông báo cho thầy cô (đối với trẻ trong độ tuổi đến trường) về tình trạng bệnh của trẻ. Tuyệt đối không hút thuốc lá hoặc đưa trẻ đến những khu vực có nhiều khói thuốc bởi điều này có thể kích thích cơn hen ở trẻ, khiến tình trạng hen suyễn trở nên nặng, nguy hiểm hơn. Trẻ bị hen suyễn cần duy trì cân nặng ở mức hợp lý, tránh béo phì.

Ngoài ra, phụ huynh nên lưu ý cho trẻ tái khám định kỳ theo yêu cầu của bác sĩ. Thông qua thăm khám sức khỏe định kỳ, bác sĩ có thể theo dõi và đánh giá tình trạng bệnh của trẻ, có thể có cân chỉnh liều lượng thuốc, tư vấn điều trị phù hợp.

Khi nào nên đưa trẻ bị hen suyễn đến cơ sở y tế?

Nếu trẻ bị hen suyễn có các dấu hiệu sau cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức:

• Khó thở, khò khè nặng
• Xuất hiện cơn ngưng thở
• Ho dữ đội
• Khó nói chuyện/đi lại
• Da/môi/móng tay xanh.
• Thuốc SABA không có tác dụng
• Các triệu chứng toàn thân nặng lên nhanh chóng.

Trẻ bị hen suyễn, phụ huynh có thể đưa trẻ đến thăm khám tại Khoa Nhi thuộc Hệ thống PlinkCare. Đây hiện là một trong những địa chỉ thăm khám và điều trị các vấn đề sức khỏe của trẻ được nhiều phụ huynh tin tưởng lựa chọn. Khoa Nhi – PlinkCare quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giỏi, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nội nhi và Ngoại nhi.

Không những vậy, hệ thống phòng khám được trang bị hệ thống cơ sở vật chất tiện nghi, máy móc hiện đại, chuyên dụng cho bệnh nhi. Với mỗi ca bệnh, trẻ sẽ được điều trị theo một phác đồ riêng, được xây dựng dựa vào tình trạng bệnh cụ thể “phác đồ cá thể hóa” nhằm mang đến hiệu quả điều trị tối ưu nhất cho trẻ. Do đó, phụ huynh có thể yên tâm khi đưa trẻ đến thăm khám tại khoa Nhi – PlinkCare.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ tới bệnh viện theo địa chỉ:

Hen suyễn ở trẻ có nguy hiểm không? Hy vọng những thông tin đã có thể giải đáp thắc này và giúp quý phụ huynh hiểu rõ hơn về bệnh hen suyễn.