3 giai đoạn phát triển bệnh Rubella như thế nào? Thời gian ủ bệnh?

Tổng quan về Rubella

Rubella là bệnh sốt phát ban do virus Rubella gây ra, còn gọi là bệnh sởi Đức, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi với các triệu chứng như: sốt, phát ban, đau đầu, chảy nước mũi, đau khớp.

Bệnh Rubella có thể phòng ngừa bằng vắc xin MMR. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo: trẻ em nên tiêm vắc xin MMR phòng bệnh Rubella với mũi đầu tiên khi trẻ được 12 – 15 tháng tuổi và mũi thứ 2 khi trẻ từ 4 – 6 tuổi. Đồng thời, phụ nữ có dự định mang thai cần tiêm vắc xin ngừa Rubella trước thai kỳ 3 tháng. (1)

Các giai đoạn phát triển bệnh Rubella

Khi xâm nhập vào cơ thể, bệnh Rubella phát triển qua 3 giai đoạn: Thời kỳ ủ bệnh, thời kỳ phát bệnh, thời kỳ lui bệnh.

1. Thời kỳ ủ bệnh Rubella

Virus Rubella tấn công cơ thể và thời gian ủ bệnh trong khoảng 12 – 23 ngày (trung bình từ 16-18 ngày). Nghĩa là trong thời kỳ này, virus đã ở trong cơ thể nhưng không gây ra các triệu chứng nên người bệnh không phát biết mình đang mắc Rubella.

2. Thời kỳ phát bệnh Rubella

Sau khi ủ bệnh, virus Rubella bắt đầu gây ra các triệu chứng: sốt, phát ban, nổi hạch. Và phát ban thường là dấu hiệu đầu tiên của bệnh dễ nhận thấy.

• Với triệu chứng sốt: bệnh nhân thường sốt khoảng 38 độ C từ 1 -2 ngày, cơ thể mệt mỏi, đau họng, chảy nước mũi trong, đau khớp, ăn uống không ngon miệng. Một số người bệnh xuất hiện đỏ mắt. Sau đó, bệnh nhân phát ban trong khoảng 1-4 ngày, cùng đó triệu chứng sốt cũng giảm dần.
• Với triệu chứng nổi hạch: Khi sốt, cơ thể người bệnh sẽ nổi hạch ở các vị trí cổ, bẹn, vùng xương chẩm, sờ có cảm giác đau. Các hạch sẽ biến mất khi các nốt ban tan hết.
• Với triệu chứng phát ban: Các nốt ban có hình tròn hoặc hình bầu dục, đường kính khoảng 1-2mm, mọc riêng lẻ hoặc từng mảng. Ban đầu nốt ban xuất hiện ở mặt, lan ra khắp vùng đầu và toàn thân trong 24 giờ. Lưu ý, nếu bệnh sởi phát ban sẽ xuất hiện theo tuần tự từ mặt đến chân thì bệnh Rubella phát ban thường không theo tuần tự như bệnh sởi.

3. Thời kỳ lui bệnh

Trong trường hợp phát hiện sớm Rubella và điều trị kịp thời, đúng phương pháp thì bệnh sẽ sớm bước vào thời kỳ lui bệnh. Khi đó, triệu chứng sốt sẽ giảm, các đốt phát ban sẽ dần mờ nhạt và biến mất trong vòng 1 tuần, không để lại sẹo, thâm. Đồng thời hạch cũng lặn, cơ thể trở về bình thường.

Tuy nhiên, ở những bệnh nhân nhiễm Rubella có triệu chứng đau khớp sẽ kéo dài hơn so với các triệu chứng khác.

Triệu chứng của bệnh Rubella

Khi xâm nhập vào cơ thể trẻ em, virus Rubella gây ra các triệu chứng sốt, đau họng, phát ban trên mặt sau đó lan dần ra khắp cơ thể. Bệnh Rubella có triệu chứng gần giống với các bệnh cảm cúm, sốt phát ban thông thường khác nên người lớn thường không phát hiện, dẫn dến trẻ bị sốc, viêm phổi,…

Ngoài ra, nếu một người nhiễm Rubella nhưng không được phát hiện và điều trị đúng phương pháp, người bệnh có nguy cơ đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm:

• Sưng và đau các khớp như ngón tay, đầu gối, cổ tay.
• Xuất huyết giảm tiểu cầu, viêm não, dị tật thai nhi.
• Trẻ em mắc Hội chứng Rubella bẩm sinh dễ bị tổn thương phổi, mù mắt, bại não… ảnh hưởng đến suốt đời.

Bệnh Rubella có lây nhiễm không?

Bệnh Rubella là bệnh tuyền lây nhiễm cấp tính do virus Rubella gây ra. Bệnh được lây nhiễm từ người sang người, qua sự tiếp xúc với dịch bắn do ho, hắt hơi,… hay tiếp xúc gần với người nhiễm Rubella. Đối với phụ nữ mang thai, virus Rubella lây từ mẹ sang thai nhi thông qua đường máu. (2)

Người mắc Rubella có thể lây bệnh cho người khác khi đã nhiễm virus nhưng chưa xuất hiện triệu chứng. Thậm chí, sau khi hết triệu chứng phát ban, người nhiễm Rubella vẫn có thể lây bệnh cho người khác. Với tốc độ lây lan nhanh và kéo dài, virus Rubella có thể gây dịch lớn cho con người. Do đó, nếu như hầu hết dân số trong cộng đồng được tiêm vắc xin Rubella thì đại dịch sẽ khó xảy ra, đặc biệt phụ nữ mang thai nên tiêm phòng để bảo vệ con yêu.

Khi nào bạn cần liên hệ bác sĩ?

Bệnh Rubella phần lớn thường biểu hiện nhẹ, tuy nhiên phụ nữ mang thai và trẻ em mắc bệnh lại rất nguy hiểm.  Đồng thời, ở người bình thường nếu không theo dõi, điều trị chặt chẽ, bệnh có thể diễn tiến nặng: đau các khớp ngón tay, đầu gối, cổ tay, viêm não… Do đó, ngay khi có các triệu chứng sốt, phát ban… bạn nên khám bác sĩ để được chẩn đoán nguyên nhân, theo dõi và điều trị kịp thời.

Phương pháp chẩn đoán bệnh Rubella

Khi đi khám, bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh Rubella bằng cách kiểm tra các nốt phát ban và các triệu chứng khác như: sốt, đau khớp, sưng hạch bạch huyết… Đồng thời, bác sĩ sẽ hỏi bạn có tiếp xúc với người mắc Rubella hay không? Thông qua xét nghiệm máu, bác sĩ sẽ xác định bạn đã nhiễm Rubella hay chưa.

Đây là bệnh truyền nhiễm với khả năng lây lan nhanh, do đó, khi nghi ngờ mắc Rubella, bạn nên mang khẩu trang và hạn chế tiếp xúc với người khác để tránh lây bệnh. (3)

Phương pháp điều trị Rubella

Bệnh Rubella là bệnh truyền nhiễm, có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi độ tuổi khác nhau. Tuy nhiên, đến nay, bệnh Rubella chưa có phương pháp điều trị cụ thể. Khi mắc Rubella, bạn nên nghỉ ngơi, uống nhiều nước, dùng paracetamol… để giảm nhẹ các triệu chứng. Người bệnh đi khám tại các bệnh viện để được khám, theo dõi sức khỏe, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Đặc biệt, phụ nữ mang thai nhiễm Rubella nên khám tại bệnh viện có chuyên khoa Sản cùng trang thiết bị máy móc hiện đại để được tư vấn, theo dõi sức khỏe và xử trí kịp thời.

Các biện pháp phòng ngừa Rubella hiệu quả

• Bệnh Rubella hoàn toàn có thể ngăn ngừa bằng tiêm vắc xin. Tại vị trí tiêm có thể đau nhức, sưng đỏ hoặc phát ban, thường là cánh tay, sốt, sưng hạch ở má hoặc vùng cổ và đây là những phản ứng hoàn toàn bình thường.
• Cha mẹ nên chủ động đưa trẻ đến đi tiêm vắc xin Rubella để ngăn ngừa bệnh tấn công. Khi nhận thấy con có các dấu hiệu sốt, phát ban,… cha mẹ nên đưa trẻ đi khám hoặc đến bệnh viện để bác sĩ khám, theo dõi sức khỏe.
• Vào 3 tháng trước khi mang thai, phụ nữ cần tiêm ngừa Rubella. Trường hợp mẹ bầu chưa tiêm ngừa Rubella, cần thực hiện xét nghiệm máu để biết đã có kháng thể Rubella hay chưa. Nếu chưa có kháng thể, mẹ bầu nên hạn chế đi đến nơi đông người hay tham gia các cuộc tiệc tùng, du lịch đến vùng có dịch.
• Trường hợp bắt buộc phải ra ngoài, thai phụ cần mang khẩu trang ở nơi đông người, thường xuyên rửa tay. Khi có triệu chứng nghi ngờ nhiễm Rubella, thai phụ phải đi khám ngay lập tức để bác sĩ theo dõi và đưa ra chỉ định y khoa kịp thời.

Với mục tiêu phục vụ người bệnh tận tình, xét nghiệm chính xác, các bác sĩ PlinkCare TP.HCM không ngừng nỗ lực nghiên cứu và học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, áp dụng những phương pháp chẩn đoán, điều trị tiên tiến để phát hiện sớm bệnh, từ đó tối ưu hóa hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Trung tâm Xét nghiệm, PlinkCare TP.HCM được đầu tư xây dựng khang trang, hiện đại. Các bộ phận đều được trang bị hệ thống máy xét nghiệm riêng biệt như:

• Bộ phận Huyết học – Truyền máu: Hệ thống máy Sysmex XN 1000, Sysmex cs-1600.
• Bộ phận Hóa sinh – Miễn dịch: Hệ thống máy Roche Cobas 6000; Hệ thống máy nước tiểu Roche Cobas u701, u601, u411; Máy khí máu Roche Cobas b211; Hệ thống quản lý phòng xét nghiệm Cobas Infinity.
• Bộ phận Vi sinh – Ký sinh trùng: Máy cấy máu, Máy định danh – Kháng sinh đồ tự động Vitek II Compact, Máy nhuộm Gram.
• Bộ phận Sinh học phân tử: Máy tách chiết, Máy PCR…

Đặc biệt, hệ thống trang thiết bị tại Trung tâm xét Xét nghiệm, PlinkCare TP.HCM đạt tiêu chuẩn An toàn sinh học cấp 2. Toàn bộ kết quả xét nghiệm được kiểm soát chặt chẽ, nghiêm ngặt bởi hệ thống kiểm soát chất lượng nội bộ theo mẫu tiêu chuẩn của các quốc gia có nền y học phát triển mạnh. Đồng thời, các dịch vụ xét nghiệm được thực hiện bằng hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại nhất thế giới như:

• Hệ thống máy phân tích huyết học Sysmex XN1000: cho phép Trung tâm Xét xghiệm thực hiện được tất cả các xét nghiệm huyết học từ thường quy đến chuyên sâu. Ưu điểm nổi bật của hệ thống máy này chính là sàng lọc nhanh các bất thường xuất hiện ở quá trình sản xuất hồng cầu, góp phần chẩn đoán và phân biệt chính xác các nguyên nhân bệnh lý, từ đó có hướng điều trị hiệu quả.
• Hệ thống máy Hóa sinh – Miễn dịch Roche Cobas 6000: là hệ thống xét nghiệm hiện đại nhất tại Việt Nam do hãng Roche (Thụy Sĩ) cung cấp, có khả năng phân tích hoàn toàn tự động với công suất cao, rút ngắn thời gian thực hiện các xét nghiệm, nhanh có kết quả, giảm thời gian chờ đợi của người bệnh. Bên cạnh đó, hệ thống máy còn thực hiện được nhiều xét nghiệm khác như xét nghiệm các bệnh lý nhiễm trùng, xét nghiệm phát hiện tiền sản giật…
• Hệ thống máy phân tích nước tiểu Roche Cobas u701, u601, u411: cho phép phân tích định tính đến bán định lượng tất cả các chất có trong nước tiểu như pH, nitrite, protein, bilirubin, glucose, leukocytes, ketones…
• Hệ thống xét nghiệm Cobas Pro: là hệ thống xét nghiệm tích hợp Cobas Pro đầu tiên tại Đông Nam Á cho phép thực hiện đến 2.200 xét nghiệm/ giờ, rút ngắn thời gian trả kết quả cho bác sĩ và bệnh nhân.

Bệnh Rubella được lây nhiễm từ người sang người do tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh, hay dính dịch tiết của người bệnh ho, hắt hơi,… Đối với thai phụ, virus Rubella lây qua thai nhi qua đường máu. Để được chẩn đoán chính xác cũng như các giai đoạn phát triển bệnh Rubella, bạn nên đi khám, xét nghiệm tại các bệnh viện đa khoa có chuyên khoa xét nghiệm được trang bị máy móc hiện đại, bác sĩ tay nghề cao, nhiều kinh nghiệm.