11 cách điều trị xơ gan thường dùng hiệu quả cao và an toàn

Phương pháp điều trị xơ gan theo nguyên nhân

Đầu tiên, điều trị xơ gan cần dựa vào nguyên nhân gây ra bệnh. Xác định nguyên nhân càng cụ thể, hiệu quả điều trị bệnh càng cao. Các nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan ở người Việt Nam: viêm gan siêu vi B, viêm gan siêu vi C, viêm gan nhiễm mỡ, viêm gan do bia rượu… Bên cạnh đó, người bệnh cần có lối sống lành mạnh về chế độ ăn và thể dục để cải thiện chức năng gan.

1. Dùng thuốc kiểm soát vi rút gây viêm gan

Viêm gan do virus HBV, HCV là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan ở Việt Nam. Căn cứ theo đó, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh dùng thuốc chống virus viêm gan B hoặc chống virus viêm gan C để điều trị nguyên nhân xơ gan.

Bên cạnh thuốc đặc trị tác động tích cực và triệt tiêu virus gây xơ gan, bác sĩ có kế hoạch dùng thêm các thuốc, can thiệp các thủ thuật điều trị dự phòng các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng, sẽ xảy ra nếu không được điều trị tích cực như: Xuất huyết tiêu hóa ồ ạt do vỡ tĩnh mạch thực quản bị giãn, điều trị phòng nhiễm trùng dịch báng… Đây là những biến chứng rất nặng, dễ tử vong nếu không có kế hoạch theo dõi và điều trị đúng, kịp thời.

2. Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ

Điều trị tích cực bệnh gan nhiễm mỡ, sát thủ thầm lặng gây xơ gan và ung thư gan của người Việt Nam. Trong vài chục năm qua, nếu viêm gan do virus HBV, HCV được Y học thế giới chú trọng và nghiên cứu thành công nhiều thuốc điều trị mới, thì bệnh gan nhiễm mỡ chiếm trong hơn 30% dân số thế giới, một sát thủ thầm lặng gây xơ gan, ung thư gan chưa được Y học và người bệnh quan tâm đúng mức.

Trung bình, cứ 3 người Việt Nam, sẽ có 1 người mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Nên việc tích cực dùng các thuốc điều trị gan nhiễm mỡ, thuốc chống viêm, chống oxy hóa tại các tế bào gan bị nhiễm mỡ cũng như tác động mạnh mẽ vào các nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ như: Béo phì, thừa cân, bệnh đái tháo đường type 2, tăng các loại mỡ có hại trong máu (Triglycerid, LDL- Cholesterol…), uống nhiều bia rượu…sẽ giúp cải thiện tình trạng viêm gan và phục hồi lại các mức độ xơ gan. Nếu như người bệnh xơ gan ở mức độ xơ hóa F3, điều trị tích cực, xơ hóa có thể phục hồi về F1-2.

Nếu để tình trạng xơ hóa tiến triển qua giai đoạn F4 (xơ gan) thì việc điều trị dù tích cực, cũng sẽ khó hoặc không phục hồi. Do đó, việc điều trị người bệnh bị gan nhiễm mỡ phải được các bác sĩ chuyên khoa sâu về Gan lên kế hoạch điều trị tích cực sớm ngay khi chưa có xơ hóa, không để đến giai đoạn quá trễ xơ gan F4, F4 xơ gan mất bù… thì việc điều trị sẽ kém hiệu quả.

Qua nhiều công trình nghiên cứu tại Mỹ, tỷ lệ người bệnh gan nhiễm mỡ có biến chứng xơ gan và ung thư khá cao trong dân số Mỹ. Một tin vui cho Y học thế giới được công bố vào tháng 3 năm 2024, thuốc đầu tiên dùng đặc trị cho người bệnh gan nhiễm mỡ đã được FDA công nhận. Nghiên cứu được thực hiện trên hàng ngàn người bệnh gan nhiễm mỡ nặng xơ hóa F3, F4 sau 2 năm điều trị, mức độ xơ hóa gan cải thiện ngoạn mục về F1 (gan gần như bình thường). (1)

Hệ thống bệnh viện và phòng khám Tâm Anh sẽ tiếp cận và mang thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ về sớm nhất cho tất cả người Việt Nam bị gan nhiễm mỡ, với mong muốn giảm tối thiểu biến chứng xơ gan, ung thư gan do gan nhiễm mỡ gây ra.

3. Cai bia rượu

Người bệnh xơ gan do uống nhiều bia rượu, nghiện bia rượu, cách duy nhất để trị bệnh hiệu quả là giảm và tiến đến cai bia rượu. Không uống rượu bia giúp người bệnh cải thiện chức năng gan, giảm các triệu chứng khó chịu do xơ gan gây ra như mệt mỏi, chán ăn, vàng da, nước tiểu sẫm màu… Nếu người bệnh tiếp tục uống rượu bia trong thời gian bị xơ gan, chức năng gan ngày càng suy yếu, bệnh xơ gan từ mức độ nhẹ, xơ gan còn bù sẽ chuyển sang mức độ nặng xơ gan cổ trướng hoặc ung thư gan.

4. Tăng cường chức năng gan

Trị xơ gan cho người mắc bệnh cần tập trung tăng cường chức năng gan. Người bệnh nên dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý, áp dụng thực đơn giàu chất đạm thực vật, acid amin, vitamin…từ các loại hạt ngũ cốc, rau củ quả. Với người bệnh xơ gan có biến chứng cổ trướng, thức ăn cần giảm lượng muối để giảm phù chân, báng bụng.

Khi điều trị xơ gan thông qua tăng cường chức năng gan, bác sĩ có thể kê thêm một số thuốc hỗ trợ (nếu cần thiết). Chẳng hạn như dùng thuốc lợi tiểu, kết hợp với chế độ ăn nhạt (ít muối) giúp người bệnh cải thiện tình trạng sưng tấy, phù nề.

5. Giảm cân đối với người bệnh thừa cân béo phì

Chỉ cần giảm 10% cân nặng trên người bệnh thừa cân, béo phì thì các chỉ số men gan và độ xơ hóa gan ở người bệnh gan nhiễm mỡ cải thiện rất rõ.

Người bệnh thừa cân, béo phì cần các chuyên gia dinh dưỡng, nội tiết và tiêu hóa hỗ trợ để quản lý cân nặng, giúp giảm các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, nhồi máu cơ tim, thiếu máu cơ tim, đái tháo đường, suy thận…

Thực đơn mỗi ngày của người bệnh phải đảm bảo tiêu chí nhiều chất xơ, hạn chế chất béo, giúp kiểm soát cân nặng, mỡ có hại trong máu. Vận động thường xuyên giúp người bệnh đốt cháy mỡ thừa trong cơ thể, giảm bớt gánh nặng cho gan.

6. Dùng thuốc kiểm soát các nguyên nhân và triệu chứng khác

Kiểm soát đường huyết tốt trên người bệnh đái tháo đường type 2 là một trong những biện pháp ngừa và điều trị xơ gan do gan nhiễm mỡ có hiệu quả

Tình trạng đường huyết cao và không ổn định kéo dài sẽ làm các tế bào gan bị viêm, thoái hóa mỡ nặng và xơ gan tiến triển nặng. Nên việc duy trì đường huyết ổn định là 1 cách giúp điều trị xơ gan do gan nhiễm mỡ hiệu quả.

Người bệnh cần phối hợp tất cả cách trị xơ gan trên để đạt hiệu quả tốt, không chỉ tập trung vào một cách trị. Ví dụ, người bị xơ gan do gan nhiễm mỡ vẫn cần phải tầm soát và chích ngừa viêm gan siêu vi B, tầm soát và phòng lây viêm gan siêu vi C, kiêng rượu bia, tránh các loại thuốc có hại cho gan, dùng thuốc đặc trị, tăng cường chức năng gan thông qua thực đơn và lối sống lành mạnh.

Phương pháp điều trị xơ gan theo biến chứng

Khi bệnh xơ gan bắt đầu gây ra biến chứng, bác sĩ sẽ căn cứ vào từng loại biến chứng và mức độ nghiêm trọng để điều trị bệnh.

1. Điều trị cổ trướng và phù

Người bệnh xơ gan có biến chứng cổ trướng (báng bụng) và phù phải ăn theo chế độ ít muối, đồng thời dùng thuốc lợi tiểu do bác sĩ chỉ định để kiểm soát tình trạng ứ nước ở các khoang của cơ thể.

Trường hợp xơ gan nặng, chức năng tổng hợp Albumin, các yếu tố đông máu của gan giảm, dẫn đến tình trạng chảy máu, thiếu máu nuôi thận và phù chân báng bụng nhiều gây khó thở, thiếu máu và suy thận, người bệnh cần phải được thăm khám kỹ bởi các bác sĩ chuyên ngành tại các đơn vị điều trị chuyên sâu bệnh Gan. Tùy theo tình trạng bệnh, các bác sĩ cân nhắc bổ sung Albumin, huyết tương, yếu tố đông máu hoặc chọc tháo dịch báng để giải quyết tình trạng dịch báng nhiều gây khó thở…

2. Điều trị nhiễm trùng

Việc tích tụ một lượng dịch lớn trong ổ bụng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây nhiễm trùng dịch báng, nhiễm trùng máu, tụt huyết áp, sốc nhiễm trùng là biến chứng thường gặp, tái đi tái lại và gây tử vong hàng đầu trên người bệnh xơ gan mất bù. Do đó, điều trị xơ gan cần được bác sĩ chuyên khoa Gan theo dõi điều trị dự phòng không cho nhiễm trùng dịch báng xảy ra hoặc điều trị kịp thời bằng các loại kháng sinh truyền tĩnh mạch khi có nhiễm trùng xảy ra.

3. Điều trị tăng áp tĩnh mạch cửa cho người bệnh xơ gan

Khi gan bị xơ chai cứng, áp lực hệ tĩnh mạch cửa qua gan gia tăng rất lớn, tĩnh mạch thực quản bị giãn to, ứ máu, tăng áp lực và dễ gây biến chứng vỡ tĩnh mạch thực quản bị giãn, gây xuất huyết tiêu hóa ồ ạt, người bệnh ói ra máu lượng lớn do tĩnh mạch thực quản bị vỡ, người bệnh có thể tử vong do mất máu nếu không được cấp cứu cầm máu và truyền máu kịp thời.

Vậy tăng áp tĩnh mạch cửa khi bị xơ gan điều trị như thế nào? Một số phương pháp điều trị như sau:

3.1 Điều trị dự phòng vỡ tĩnh mạch thực quản

Người bệnh xơ gan được soi thực quản dạ dày định kỳ để tầm soát tìm xem tĩnh mạch thực quản, tĩnh mạch dạ dày có bị giãn không. Nếu có, tùy theo mức độ giãn và nguy cơ vỡ bác sĩ sẽ điều trị bằng thuốc để tĩnh mạch bớt căng và can thiệp thủ thuật cột thắt các búi tĩnh mạch giãn lớn có nguy cơ vỡ.

3.2 Điều trị xuất huyết tiêu hóa do vỡ tĩnh mạch thực quản

Đây là tình huống cấp cứu khẩn cấp, người bệnh phải được đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất có khoa hồi sức để được truyền dịch, truyền máu… bù lượng máu mất và cầm máu tạm thời, sau đó sẽ được can thiệp nội soi cột, thắt tĩnh mạch bị vỡ để cầm máu khi sinh hiệu cho phép.

4. Hội chứng não gan

Điều trị xơ gan cho người bệnh có biến chứng não gan cần dùng thuốc để giảm tích tụ độc tố trong máu. Biến chứng này xuất hiện ở người bệnh xơ gan giai đoạn cuối, là một dạng hôn mê biến dưỡng, phải phân biệt rõ với hôn mê do tăng/hạ đường huyết, hạ natri máu để điều trị đúng.

Cách trị xơ gan cho người bệnh có dấu hiệu não gan gồm có:

• Ngăn chặn tình trạng xuất huyết, táo bón, nhiễm trùng, rối loạn điện giải…
• Giảm chất đạm, sử dụng kháng sinh diệt khuẩn đường ruột, nhuận tràng…

5. Tầm soát ung thư gan định kỳ trong quá trình điều trị xơ gan

Song song với quá trình chữa bệnh xơ gan là phòng ngừa bệnh chuyển biến nặng thành ung thư gan. Theo đó, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh xét nghiệm máu định kỳ kết hợp siêu âm để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường (nếu có).

Phẫu thuật ghép gan điều trị xơ gan giai đoạn cuối

Đối với các trường hợp bị xơ gan tiến triển gan đoạn cuối, gan không thể duy trì hoạt động bình thường sẽ cần ghép gan để điều trị. Ghép gan là thủ thuật thay thế gan bị bệnh bằng gan khỏe mạnh từ người hiến tặng.

Để đáp ứng được yêu câu ghép gan, người hiến tặng phải có sức khỏe tốt, không nghiện bia rượu, không bị viêm gan… Người hiến gan phải trải qua nhiều cuộc xét nghiệm chuyên sâu để xác định độ tương thích của gan. Như vậy, ghép gan để điều trị xơ gan không chỉ phụ thuộc vào tình trạng bệnh mà còn được quyết định bởi sự phù hợp của lá gan từ người hiến tặng.

Chữa xơ gan bằng cách ghép gan cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ và người bệnh. Ngoài ra, quy trình phẫu thuật còn phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về tiêu chuẩn y tế. Phát hiện sớm dấu hiệu bất thường và ghép gan càng sớm sẽ có tỷ lệ thành công càng cao, giúp người bệnh xơ gan cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.

Lưu ý khi chữa xơ gan

• Người bệnh xơ gan không nên uống rượu, cho dù nguyên nhân gây bệnh có phải do bia rượu hay không. Vì uống rượu trong thời gian bị bệnh sẽ làm tăng tổn thương gan.
• Không dùng nhiều muối để chế biến món ăn. Lượng muốn quá nhiều sẽ gây ra tình trạng phù nề do cơ thể tích nước, làm bệnh nghiêm trọng hơn.
• Người bị xơ gan nên ăn nhiều trái cây và rau củ quả, không ăn hải sản tươi sống. Nên tăng cường nguồn protein từ thịt nạc, gia cầm, cá hoặc các loại đậu.
• Cẩn thận khi sử dụng thuốc, dù là thuốc kê đơn hay không kê đơn.
• Người bệnh bảo vệ bản thân và tránh lây lan trong cộng đồng bằng cách rửa tay thường xuyên. Đối với người khỏe mạnh, cần đi tiêm vaccine phòng viêm gan A, viêm gan B, cúm và viêm phổi.

Thắc mắc thường gặp

1. Bệnh xơ gan có chữa được không?

Nếu phát hiện sớm và điều trị tích cực nguyên nhân gây xơ gan, bệnh xơ gan có thể chữa khỏi. Nếu gan bị tổn thương quá nặng do phát hiện bệnh trễ, xơ gan sẽ rất khó chữa khỏi hoàn toàn. Điều trị xơ gan dựa trên nguyên nhân và biến chứng thực chất là cách ngăn bệnh tiến triển nặng, phòng ngừa suy gan. (2)

2. Bệnh xơ gan có thể tái tạo gan không?

Khả năng tái tạo của gan phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương. Nếu bệnh xơ gan chuyển biến nặng, gan bị ảnh hưởng nhiều sẽ không thể tái tạo. Vì vậy, kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát sâu về bệnh gan giúp phát hiện sớm và điều trị đúng cách có vai trò rất quan trọng đối với việc phục hồi chức năng gan.

3. Phải mất bao lâu để chữa lành bệnh xơ gan?

Hiện vẫn chưa có phương pháp chữa lành bệnh xơ gan cũng như phục hồi lại các tế bào bị tổn thương ở gan. Tùy theo giai đoạn xơ gan còn bù hay mất bù, suy gan nặng hay nhẹ, bác sĩ sẽ có lịch hẹn tái khám cụ thể, để bác sĩ điều trị nguyên nhân, điều trị và dự phòng các biến chứng cũng như tầm soát ung thư gan.

4. Người bệnh xơ gan có thể sống được bao lâu?

Người bệnh xơ gan giai đoạn đầu sau khi điều trị có thể sống được khoảng 10-20 năm. Với người bị xơ gan nặng, cơ hội sống sẽ mong manh hơn. Ở giai đoạn cuối xơ gan, các phương pháp điều trị chỉ mang tính chất giảm nhẹ triệu chứng, ngăn bệnh tiến triển thành ung thư gan.

5. Nên điều trị xơ gan ở đâu uy tín?

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 là địa chỉ uy tín về dịch vụ khám và điều trị xơ gan.

Đơn vị đẩy mạnh đầu tư vào hệ thống thiết bị như Hệ thống nội soi tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) Olympus EVIS X1 CV – 1500 và Fuji 7000 với tính năng ưu việt phóng đại hơn 150 lần; Hệ thống phẫu thuật nội soi 3D/4K ICG Rubina Karl Storz giúp đánh giá và xác định tình trạng các cơ quan túi mật, hạch bạch huyết, hệ thống mạch máu…, phát hiện bất thường và điều trị các bệnh lý chính xác nhất…; kết hợp với dụng cụ phẫu thuật nội soi Robot cầm tay cơ học giúp tiếp cận các vị trí giải phẫu ở không gian hẹp và góc khuất dễ dàng hơn, do đó hạn chế làm chấn thương mô lành xung quanh, giúp các thao tác phẫu thuật chính xác, nhanh chóng, thuận lợi, giảm thời gian phẫu thuật. Tất cả thiết bị đều nhập khẩu từ nước ngoài, có chất lượng tốt, đảm bảo hiệu quả điều trị cao. Đây còn là nơi quy tụ đội ngũ bác sĩ giỏi, có nhiều năm kinh nghiệm điều trị xơ gan.

Ngoài chữa bệnh xơ gan, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Hệ thống Bệnh viện Tâm Anh, Tâm Anh Quận 7 còn triển khai đầy đủ các gói thăm khám và điều trị bệnh dạ dày, thực quản, ruột, tụy, đường mật… đáp ứng đầy đủ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người bệnh.

Để đặt lịch tại Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, vui lòng liên hệ thông qua thông tin sau:

Qua các phương pháp điều trị xơ gan, chúng ta thấy rõ rằng: Xơ gan khi có triệu chứng như vàng da, vàng mắt, phù chân, báng bụng có nước, ói ra máu… là giai đoạn rất trễ, hiệu quả của việc điều trị rất thấp và tốn kém. Do đó, chủ động tầm soát kiểm tra định kỳ sức khỏe lá gan của mỗi chúng ta bằng các gói kiểm tra gan là hết sức cần thiết để các bác sĩ phát hiện điều trị xơ gan kịp thời trước khi quá trễ.