4 phương pháp điều trị thoát vị hoành và những điều cần chú ý

Thoát vị hoành là gì?

Thoát vị hoành là tình trạng xuất hiện lỗ khuyết trên cơ hoành (cơ nằm bên dưới phổi và bên trên ổ bụng, hỗ trợ hoạt động hít vào và thở ra), dẫn đến một phần cơ quan từ bụng di chuyển vào khoang ngực, gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về hô hấp. Bệnh không được điều trị kịp thời có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Thoát vị cơ hoành thường là bẩm sinh, chủ yếu phổ biến ở trẻ sơ sinh. Một số trường hợp xuất hiện ở trẻ lớn hơn hoặc người trưởng thành do chấn thương nghiêm trọng.

Đối tượng nào cần điều trị thoát vị hoành?

Điều trị thoát vị hoành cần được tiến hành kịp thời đối với các trường hợp trẻ sơ sinh bị thoát vị hoành bẩm sinh, trẻ em hoặc người lớn bị thoát vị hoành do chấn thương.

Cơ hoành ngăn cách khoang ngực (vùng chứa tim và phổi) với khoang bụng, đóng vai trò rất quan trọng đối với hoạt động hô hấp của con người. Cơ hoành ở trẻ sơ sinh vẫn chưa được hình thành hoàn chỉnh, nếu bị thoát vị, các cơ quan từ bụng như dạ dày, lá lách, gan, ruột sẽ di chuyển ngược vào khoang ngực. Tình trạng này sẽ ngăn cản sự phát triển của phổi ngay từ trong bụng mẹ, gây khó thở kể cả sau phẫu thuật điều trị do cơ thể không nhận đủ oxy. (1)

Phương pháp điều trị thoát vị hoành

Đối với thoát vị hoành do chấn thương, bác sĩ sẽ chỉ định hồi sức cho người bệnh trước khi can thiệp phẫu thuật. Thông thường, quá trình này sẽ sử dụng phương pháp phẫu thuật mở bụng và khâu vết thương ở cơ hoành bằng chỉ hoặc sử dụng lưới phẫu thuật tùy vào kích thước vết thương. (2)

Trong một số trường hợp, phương pháp tiếp cận lồng ngực để giảm kết dính nội tạng – màng phổi, giảm nguy cơ thủng nội tạng. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định kết hợp phẫu thuật ngực-bụng để điều trị hiệu quả.

1. Tình trạng thoát vị hoành bẩm sinh

Trước, trong và sau phẫu thuật điều trị thoát vị hoành, trẻ sơ sinh đều được sử dụng máy thở để cải thiện oxy, hỗ trợ hô hấp. Nhiều trường hợp có thể cần đến phương pháp oxy hóa qua màng ngoài cơ thể (ECMO) hoặc dùng máy bơm để lưu thông máu qua phổi nhân tạo.

Phẫu thuật được tiến hành trong tình trạng gây mê toàn thân. Vết mổ thường được thực hiện ở phần bụng, cho phép tiếp cận hoàn toàn các cơ quan trong khu vực này. Với các trường hợp ít nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể rạch vết mổ nhỏ hơn ở ngực và tiến hành sửa chữa các tổn thương bên trong bằng ống nội soi lồng ngực cùng các thiết bị chuyên dụng khác.

2. Tình trạng thoát vị cơ hoành mắc phải (ADH) sau chấn thương

Bệnh nhân cần được dùng kháng sinh trước phẫu thuật. Ở những bệnh nhân được chẩn đoán hoặc nghi ngờ có thêm tổn thương đường tiêu hóa, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh để ức chế vi khuẩn kỵ khí. Kháng sinh cũng sẽ được tái sử dụng nếu người bệnh mất hơn 1000 ml máu hoặc phẫu thuật kéo dài hơn 2 – 3 giờ.

Sau khi hồi sức và gây mê, nếu cơ hoành bị tổn thương do chấn thương đơn thuần nhưng không ảnh hưởng đến các cơ quan khác, bác sĩ có thể thực hiện vết mổ ở đường giữa trên rốn. Điều quan trọng là cần xem xét mở rộng vết mổ để đạt hiệu quả thích hợp trong một số trường hợp cần thiết.

Bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá ban đầu đối với khoang bụng và khoang sau phúc mạc. Trong đó, vấn đề được ưu tiên là kiểm soát chảy máu và tràn dịch tiêu hóa.

Đầu tiên, bề mặt cơ hoành cần được đánh giá kỹ lưỡng trong quá trình đánh giá ổ bụng. Di động dây chằng liềm và gan phải sẽ giúp cải thiện việc đánh giá cơ hoành bên phải. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng cần đánh giá, xác nhận xem trung tâm gân cơ hoành có sự liên kết chắc chắn vào đốt sống thắt lưng hay không.

Khi có thoát vị nội tạng ở bụng, bác sĩ sẽ tiến hành phục hồi thành bụng. Nếu có chấn thương lách, phẫu thuật càng trở nên phức tạp hơn

Ngoài ra, bác sĩ cũng cần kiểm tra toàn bộ lồng ngực để đảm bảo vùng phẫu thuật sạch sẽ, cần rửa sạch với nước để tránh nguy cơ viêm mủ màng phổi sau này. Quá trình sửa chữa cơ hoành sau đó được thực hiện với chỉ khâu vĩnh viễn hoặc chỉ khâu tự tiêu.

3. Phương pháp xâm lấn tối thiểu

Đối với những bệnh nhân bị chấn thương cơ hoành đơn độc, bác sĩ có thể xem xét phẫu thuật nội soi.

4. Sử dụng lưới

Phương pháp điều trị thoát vị hoành này thường được cân nhắc khi không thể khâu lại cơ hoành do bị tổn thương quá nhiều. Ở những bệnh nhân này, bác sĩ có thể sử dụng vật liệu nhân tạo không hấp thụ (bao gồm polytetrafluoroethylene và polyethylene).

Thoát vị hoành có thể được điều trị mà không cần phẫu thuật?

Hầu hết các trường hợp bị thoát vị hoành đều cần can thiệp phẫu thuật để đưa các cơ quan trong bụng về vị trí ban đầu và sửa chữa cơ hoành bị tổn thương. Đối với trường hợp bẩm sinh, trẻ sơ sinh cần được hỗ trợ hô hấp trong giai đoạn hồi phục, bằng cách sử dụng máy hỗ trợ cung cấp oxy cho cơ thể.

Phác đồ điều trị thoát vị hoành cũng có thể bao gồm vật lý trị liệu nhưng thường được chỉ định sau phẫu thuật nhằm điều trị các biến chứng như: giảm chức năng phổi, giảm thể tích phổi, đẩy nhanh tốc độ thải chất nhầy và các bất thường khác về trao đổi khí.

Thoát vị hoành có tự lành được không?

Thoát vị hoành không có khả năng tự lành, bắt buộc phải can thiệp điều trị kịp thời, đúng cách để hạn chế xảy ra biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong.

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (PlinkCare TP.HCM) và Khoa Ngoại Tổng hợp (PlinkCare Hà Nội) thuộc Hệ thống PlinkCare là những trung tâm y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho người bệnh gặp các vấn đề về đường tiêu hóa từ nhẹ đến nặng. Ngoài ra, bệnh viện còn được trang bị hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống PlinkCare, xin vui lòng liên hệ:

Trên đây là bài viết giải đáp tổng hợp các phương pháp điều trị thoát vị hoành hiệu quả. Hy vọng thông qua những chia sẻ này, người bệnh đã có thêm nhiều cập nhật hữu ích liên quan đến vấn đề điều trị và chăm sóc sức khỏe.