Đặt CVP (ống thông tĩnh mạch trung tâm): Đối tượng và quy trình

Đặt CVP là gì?

Đặt CVP là một kỹ thuật y tế trong hồi sức cấp cứu. Ống thông tĩnh mạch trung tâm (CVP) là một ống dài, mỏng, linh hoạt được đưa vào cơ thể người bệnh qua đường tĩnh mạch. Ống đi qua một hoặc nhiều tĩnh mạch cho đến khi đầu ống chạm đến tĩnh mạch trung tâm.

Đặt CVP cho phép bác sĩ dễ dàng tiếp cận các mạch máu giúp đánh giá khả năng làm việc của tim, theo dõi tình trạng huyết áp, lấy huyết khối tĩnh mạch, cấy tạo nhịp tim, khử rung tim,… Ngoài ra còn được dùng để truyền thuốc, truyền dịch hoặc truyền dinh dưỡng vào tĩnh mạch để nuôi cơ thể,… Phương pháp này được thực hiện phổ biến cho những bệnh nhân cần hồi sức cấp cứu.

Vai trò của ống thông tĩnh mạch trung tâm

Ống thông tĩnh mạch trung tâm có các vai trò quan trọng bao gồm:

• Theo dõi huyết động liên tục: Ống thông tĩnh mạch trung tâm (CVP) đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi huyết động liên tục của bệnh nhân. Điều này bao gồm việc đánh giá cân bằng dịch cơ thể, đo áp lực tĩnh mạch trung tâm và thăm dò huyết động bằng phương pháp hòa loãng nhiệt qua phổi.
• Những thông số này cung cấp dữ liệu quan trọng để điều chỉnh phương pháp điều trị và đảm bảo tình trạng ổn định của bệnh nhân.
• Tiêm truyền tĩnh mạch dài hạn: CVP là lựa chọn hàng đầu cho các bệnh nhân cần tiêm truyền tĩnh mạch dài hạn. CVP cho phép truyền các loại thuốc như kháng sinh và hóa trị liệu trực tiếp vào tĩnh mạch trung tâm, giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ nhiễm trùng so với việc sử dụng các đường truyền ngoại biên.
• Nuôi dưỡng cho người bệnh nặng: Đối với những bệnh nhân nặng, bị viêm ruột, hoặc sau phẫu thuật đường tiêu hóa, CVP được sử dụng để nuôi dưỡng toàn phần qua đường tĩnh mạch.
• Phương pháp này đảm bảo rằng bệnh nhân nhận được đầy đủ dinh dưỡng cần thiết mà không cần phải phụ thuộc vào đường tiêu hóa, giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.
• Truyền các loại thuốc và dung dịch đặc biệt: CVP cũng được sử dụng để truyền các thuốc vận mạch, dung dịch cao phân tử, dung dịch ưu trương – nhược trương và các thuốc dễ kích ứng mạch.

Ai cần đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm?

Đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm là một thủ thuật quan trọng, được sử dụng trong nhiều tình huống cần tiếp cận tĩnh mạch lớn để điều trị và theo dõi chuyên sâu. Sau đây là các đối tượng được chỉ định và chống chỉ định đặt CVP bao gồm:

1. Chỉ định

Đặt CPV được chỉ định mang đến nhiều lợi ích cho người bệnh, bao gồm: (1)

• Bệnh nhân cần truyền máu hoặc tiểu cầu thường xuyên hoặc trong tình huống khẩn cấp;
• Bệnh nhân cần thực hiện thẩm phân phúc mạc định kỳ;
• Bệnh nhân hóa trị;
• Cung cấp kháng sinh kéo dài, đặc biệt khi điều trị tại nhà;
• Đối với bệnh nhân có hệ tiêu hóa kém hấp thu, CVP giúp cung cấp chất dinh dưỡng trực tiếp vào máu. Đảm bảo bệnh nhân nhận đủ dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể;
• Thuận tiện cho việc lấy mẫu máu nhiều lần mà không gặp vấn đề nghẹt kim như khi sử dụng đường truyền ngoại biên;
• Được sử dụng trong các quy trình lọc máu hoặc chiết tách khi cần thiết.

2. Chống chỉ định

Việc đặt CPV có những chống chỉ định tương đối và tuyệt đối, phụ thuộc vào từng vị trí cụ thể như sau: (2)

Chống chỉ định tuyệt đối:

• Người bệnh bị nhiễm trùng da hoặc mô mềm hoạt động tại vị trí được đặt của đường truyền trung tâm;
• Biến dạng giải phẫu tại đặt CPV bao gồm các thiết bị cấy ghép như ống thông chạy thận nhân tạo hoặc máy tạo nhịp tim;
• Tổn thương mạch máu gần hoặc xa vị trí đặt ống thông.

Chống chỉ định tương đối:

• Bệnh nhân bị rối loạn đông máu;
• Giảm tiểu cầu;
• Biến dạng các mốc giải phẫu do dị tật bẩm sinh hoặc chấn thương.

Quy trình cách đặt CVP

Quy trình đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm (CVP) được thực hiện một cách chuyên nghiệp theo các bước sau đây:

1. Chuẩn bị gì?

Trước khi đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm, bác sĩ sẽ giải thích quy trình đặt CVP cho bệnh nhân, bao gồm cả các lợi ích và rủi ro…

Bác sĩ sẽ tìm vị trí đặt CVP thích hợp, tùy thuộc vào tĩnh mạch cần tiếp cận. Bệnh nhân cần nằm ngửa, nằm thẳng hoặc nghiêng nhẹ sao cho chân và bàn chân cao hơn ngực. Bác sĩ sẽ kết nối bệnh nhân với các thiết bị theo dõi để kiểm tra các dấu hiệu sinh tồn.

2. Tiến hành đặt CVP

Quy trình thực hiện có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại ống thông tĩnh mạch trung tâm. Đặt CVP qua da là thủ thuật được sử dụng phổ biến nhất, các quy trình thực hiện bao gồm:

• Bước 1: Làm sạch khu vực trên da nơi sẽ thực hiện thủ thuật đặt CVP.
• Bước 2: Bác sĩ sẽ lựa chọn phương án vô cảm phù hợp với bệnh nhân.
• Bước 3: Kim sẽ được chọc vào da của người bệnh. Vị trí chọc sẽ thay đổi tùy thuộc vào vị trí tĩnh mạch. Các vị trí chọc có thể bao gồm cánh tay, cổ, ngực trên và bẹn.
• Bước 4: Bác sĩ sẽ luồn một dây qua kim và cẩn thận di chuyển dây dẫn về phía trước trong tĩnh mạch.
• Bước 5: Sử dụng dao mổ để làm cho vị trí chọc kim rộng hơn một chút.
• Bước 6: Bác sĩ sẽ luồn dụng cụ nong cho ống thông vào lòng tĩnh mạch..
• Bước 7: Bác sĩ nhẹ nhàng dụng cụ nong sâu hơn vào mô mềm của bệnh nhân.
• Bước 8: Rút thiết bị nong và bắt đầu luồn ống thông qua dây dẫn.
• Bước 9: Di chuyển ống thông qua một hoặc nhiều tĩnh mạch cho đến khi đầu ống thông đến đúng vị trí chính xác. Đầu ống sẽ nằm trong tĩnh mạch chủ, phía trên hoặc phía dưới tim.
• Bước 10: Bác sĩ thực hiện khâu cố định ống thông và băng lại.

Trong suốt quá trình, bác sĩ có thể sử dụng công nghệ hình ảnh siêu âm để thực hiện thủ thuật. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể sử dụng đặt CVP có đường hầm cho một số trường hợp bệnh được chỉ định cụ thể.

3. Sau khi đặt CVP

Sau khi đặt CVP, bác sĩ sẽ kiểm tra để đảm bảo thủ thuật đã thành công bằng các phương pháp chẩn đoán như chụp X-quang ngực để chắc chắn rằng ống thông CVP đã nằm ở vị trí chính xác và không xảy ra biến chứng nào.

Bác sĩ cũng sẽ thông tin về thời gian tháo ống thông. Thời gian có thể thay đổi tùy thuộc vào cách chăm sóc y tế sau khi đặt và tình trạng của người bệnh.

Thắc mắc thường gặp về ống thông tĩnh mạch trung tâm

1. Đặt CVP có biến chứng không?

Như bất kỳ các thủ thuật y tế nào, đặt CVP có thể xảy ra một số biến chứng bao gồm biến chứng trong khi đặt và sau khi đặt CVP.

Biến chứng trong khi đặt CVP

Các biến chứng khác có thể xảy ra trong quá trình đặt CVP bao gồm:

• Rối loạn nhịp tim.
• Chảy máu.
• Xẹp phổi (tràn khí màng phổi).
• Tổn thương động mạch hoặc tĩnh mạch.
• Tổn thương khí quản.

Biến chứng sau khi đặt CVP

Các biến chứng có thể xảy ra sau thủ thuật bao gồm:

• Chảy máu muộn.
• Hẹp tĩnh mạch.
• Huyết khối.

Ngoài ra, sau khi tháo ống thông tĩnh mạch trung tâm có thể xảy ra một số biến chứng bao gồm:

• Thuyên tắc khí (bong bóng khí làm tắc nghẽn mạch máu).
• Chảy máu.
• Gãy ống thông (một phần của ống thông bị gãy ra trong tĩnh mạch).

2. Lưu ý cách chăm sóc cho người đặt CVP

Sau khi thực hiện thủ thuật đặt CVP, người bệnh cần lưu ý một số cách chăm sóc để ngăn ngừa nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng bao gồm:

• Vệ sinh vùng đặt ống thông: Thường xuyên làm sạch quanh vùng đặt ống thông và thay băng theo chỉ dẫn của bác sĩ để giữ khu vực đặt CVP sạch sẽ và khô ráo.
• Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng: Quan sát khu vực quanh ống thông để phát hiện các dấu hiệu như đỏ, sưng hoặc mủ. Báo ngay cho bác sĩ nếu có dấu hiệu của sự nhiễm trùng.
• Theo dõi dấu hiệu chảy máu hoặc tụ máu: Kiểm tra xem có dấu hiệu chảy máu hoặc tụ máu quanh khu vực đặt ống thông và thông báo cho bác sĩ nếu có.
• Theo dõi lượng dịch truyền: Đảm bảo dịch và thuốc được truyền vào cơ thể theo đúng liều lượng và thời gian theo chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý: Hãy gọi ngay cho bác sĩ hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất nếu có dấu hiệu hoặc triệu chứng nhiễm trùng CVP, bao gồm:

• Sốt.
• Đau hoặc nhạy cảm ở vị trí đặt CVP.
• Da đỏ hoặc có vệt đỏ ở vùng da xung quanh vị trí thực hiện thủ thuật.
• Da ấm hoặc sưng.
• Dịch chảy ra có màu vàng hoặc xanh lá cây.

3. Đặt CVP có đau không?

Người bệnh sẽ cảm thấy cơn đau nhẹ và nhói khi tiêm thuốc gây tê tại chỗ. Trong quá trình đặt ống thông, bác sĩ có thể sẽ ấn nhẹ vào vùng cổ của bệnh nhân. Điều này không gây đau nhưng có thể khiến người bệnh có cảm giác không thoải mái.

4. Nên thực hiện đặt CVP ở đâu uy tín?

Nếu bạn cần thực hiện đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm (CVP), Trung tâm Tim mạch của PlinkCare là một lựa chọn đáng tin cậy và chất lượng.

Trung tâm Tim mạch của PlinkCare được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, với hệ thống máy móc hiện đại và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực can thiệp tim mạch. Tại PlinkCare, bệnh nhân được chăm sóc bởi những bác sĩ và chuyên gia y tế hàng đầu, đảm bảo quy trình đặt CVP được thực hiện an toàn và hiệu quả.

Sở hữu phương pháp điều trị bằng các kỹ thuật tiên tiến, giảm xâm lấn, giảm đau đớn, hồi phục nhanh và ít biến chứng. Trung tâm cũng liên tục cập nhật và ứng dụng các hệ thống phần mềm mới, hướng tới mục tiêu tối giản hóa quá trình điều trị, tối ưu chi phí và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Đặt lịch tư vấn, thăm khám, đặt CVP bằng các kỹ thuật và thiết bị hiện đại tại Trung tâm Tim mạch, PlinkCare, Quý khách có thể liên hệ theo thông tin sau:

Đối với bệnh nhân đặt CVP, việc thường xuyên thăm khám định kỳ cùng bác sĩ là điều vô cùng quan trọng. Việc thăm khám định kỳ nhằm giảm nguy cơ biến chứng sau thủ thuật, giúp bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và can thiệp sớm khi phát hiện nguy cơ tiềm ẩn có thể gây ra biến chứng.