Da sần vỏ cam: Hình ảnh, nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị

Da sần vỏ cam là gì?

Da sần vỏ cam (cellulite hay orange peel skin) là tình trạng bề mặt da xuất hiện vùng lồi lõm, sần sùi tương tự vỏ quả cam. Cellulite xảy ra do sự tích tụ mỡ dưới da không đồng đều, thường gặp ở các vùng như đùi, mông, bụng và cánh tay. Tình trạng da sần sùi có thể do nhiều yếu tố như di truyền, thay đổi hormone, chế độ ăn uống không lành mạnh và ít vận động.

Da sần vỏ cam chủ yếu gặp ở nữ giới, với khoảng 80%-90% phụ nữ sau 20 tuổi trải qua tình trạng này. Chỉ khoảng 10% nam giới mắc cellulite do có làn da dày hơn và khác biệt trong phân bố mỡ. Cellulite không phải bệnh nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng tới thẩm mỹ và sự tự tin của người mắc. (1)

Da bị sần vỏ cam nguyên nhân do đâu?

Khi các mô liên kết trong lớp hạ bì trở nên kém đàn hồi, các túi mỡ sẽ thoát ra và trồi lên bề mặt da, trong khi các mô liên kết lại kéo da hướng xuống, dẫn đến việc lồi lõm, nhấp nhô trên bề mặt da. Đồng thời, sự ứ trệ trong việc dẫn lưu bạch huyết gây phù nề và giảm tưới máu tại chỗ của hệ vi tuần hoàn làm nặng thêm tình trạng da sần vỏ cam. (2)

Quá trình hình thành tình trạng cellulite được mô tả như sau:

• Estrogen tác động lên nguyên bào sợi và collagenase, phá vỡ collagen bao bọc quanh tế bào mỡ, làm collagen đứt gãy giữa các khối mỡ.
• Các mô mỡ được giải phóng, phân bố nhiều ở vùng mô liên kết kém săn chắc.
• Về mặt mô học, vách ngăn mô liên kết ở phụ nữ mắc cellulite mỏng hơn, có phương vuông góc bề mặt da, làm mỡ dễ thoát ra hơn so với vách ngăn mô liên kết có phương truyền chéo ở phụ nữ bình thường.

Các yếu tố nguy cơ

• Lão hóa: các mô liên kết giảm dần tính đàn hồi theo thời gian. Do đó, phụ nữ càng lớn tuổi nguy cơ cellulite càng cao.
• Thuốc lá: hút thuốc lá chủ động và thụ động đều làm tăng nguy cơ mắc cellulite.
• Nội tiết: cellulite tăng lên khi hormone estrogen tăng cao như thai kỳ, cho con bú và dùng thuốc tránh thai kéo dài.
• Di truyền: gen mã hóa men angiotensin-converting (ACE), làm tăng sự hình thành angiotensin II trong mô mỡ dưới da, dẫn đến giảm lưu lượng máu. Từ đó, giảm oxy máu trong môi trường mô mỡ và gây phản ứng viêm tại chỗ.
• Vận động: ít tập thể dục, ít vận động, ngồi nhiều sẽ giảm lưu lượng máu do tỳ đè.
• Cân nặng: chỉ số khối cơ thể (BMI) càng cao thì nguy cơ xuất hiện cellulite càng nhiều.
• Ăn uống: chế độ ăn nhiều carbohydrate gây tăng lượng mỡ toàn cơ thể, dẫn đến tăng biểu hiện cellulite.

Dấu hiệu da bị sần vỏ cam

Tình trạng cellulite khiến da trở nên sần sùi với nhiều vết lồi lõm không đồng đều. Tình trạng da sần sùi có thể chỉ xuất hiện khi có một số tác động lên da (như ngồi, gập người) hoặc tồn tại như trạng thái bình thường của da. Vì những vết lồi lõm trên da giống vỏ cam nên còn được gọi là da sần vỏ cam.

Hình ảnh da sần vỏ cam thực tế

Dưới đây là một số hình ảnh da sần vỏ cam thực tế.

Da sần vỏ cam có mấy mức độ và ở vị trí nào?

Da bị sần vỏ cam có thể ảnh hưởng đến tất cả các vùng cơ thể có mô mỡ dưới da, nhưng thường gặp nhất ở mặt ngoài đùi, mặt sau đùi, mông, hông, vùng bụng quanh rốn, ngực, cánh tay sau và sau cổ.

Phân độ mức độ sần vỏ cam theo Nurnberger-Muller như sau: (3)

• Độ 1: Da sần vỏ cam, lồi lõm chỉ lúc co hoặc kéo căng cơ.
• Độ 2: Da sần vỏ cam, lồi lõm lúc thả lỏng.
• Độ 3: Da sần vỏ cam, lồi lõm lúc thả lỏng, có các nốt nhô cao và vùng lõm sâu rõ rệt.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Tình trạng da bị sần vỏ cam thường không ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng gây mất thẩm mỹ, khiến người mắc kém tự tin. Người mắc da bị sần vỏ cam có thể đến khám với bác sĩ bất cứ khi nào cảm thấy cần thiết hoặc muốn cải thiện ngoại hình của mình.

Phương pháp chẩn đoán mức độ sần da vỏ cam vùng mặt

Cellulite rất dễ nhận biết, bác sĩ da liễu có thể xác định dễ dàng tình trạng da sần vỏ cam qua quan sát dấu hiệu lâm sàng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm, chẩn đoán nếu nghi ngờ người mắc cellulite gặp các vấn đề về sức khỏe như béo phì, rối loạn nội tiết.

Cách điều trị da sần vỏ cam an toàn hiệu quả

1. Điều trị bằng các phương pháp tự nhiên

Nếu người mắc da sần vỏ cam chưa muốn can thiệp điều trị tại các cơ sở y tế, có thể áp dụng một số phương pháp sau để cải thiện tình trạng da.

1.1. Massage

Tuy chưa được công nhận về khả năng cải thiện da bị sần vỏ cam, nhưng massage da có thể giúp lưu lượng máu lưu thông dưới da, kích thích da sản xuất collagen, góp phần duy trì độ đàn hồi tự nhiên của làn da.

1.2. Tập thể dục

Tập thể dục có thể giúp tăng khối lượng cơ bắp, giảm mỡ, làm phẳng hơn làn da sần vỏ cam. Ngoài ra, vận động cũng làm tăng lưu lượng máu đến một số khu vực nhất định trên cơ thể, tăng khả năng trao đổi chất, duy trì thể trạng khỏe mạnh. Bạn có thể chọn bất cứ bộ môn nào phù hợp với sở thích, thời gian biểu của bản thân như chạy bộ, đạp xe, yoga, tập gym, bơi lội…

1.3. Giảm cân, giảm mỡ

Như đã nói, mỡ là tác nhân hàng đầu góp phần khiến da sần sùi vỏ cam. Ngoài tập thể dục, người mắc da sần vỏ cam ở mặt nên kết hợp thêm chế độ ăn uống khoa học, giảm cân, giảm mỡ. Khi lượng mỡ dưới da giảm, tình trạng cellulite sẽ được cải thiện, bên cạnh nhiều lợi ích về mặt sức khỏe khác.

1.4. Dưỡng ẩm cho da

Dưỡng ẩm đúng cách giúp da có đủ độ ẩm, duy trì độ đàn hồi, giảm tình trạng tình trạng da chùng nhão, mỏng đi theo thời gian, từ đó, cải thiện da sần vỏ cam.

1.5. Các phương pháp khác

Ngoài ra, một số loại kem điều trị da sần vỏ cam có thể được bác sĩ kê để điều trị tại nhà. Trong các loại kem thường chứa một số thành phần như caffeine hoặc retinol nồng độ thấp.

2. Điều trị can thiệp thẩm mỹ

2.1. Âm HIFU

Công nghệ sóng âm HIFU có thể giúp tăng độ đàn hồi, giảm tình trạng da sần vỏ cam. Máy HIFU (High Intensity Focus Ultrasound – Sóng siêu âm hội tụ cường độ cao) dùng sóng siêu âm để nâng nhiệt độ dưới da, phá hủy tế bào mỡ, kích thích da sản sinh collagen và elastin, hai thành phần quan trọng giúp duy trì độ săn chắc, đàn hồi của da. HIFU được ứng dụng phổ biến trong điều trị cải thiện bề mặt da không đồng đều, nâng cơ xóa nọng cằm, ngừa chảy xệ.

2.2. Liệu pháp nhiệt

Một số phương pháp có thể làm nóng da như sóng vô tuyến, hồng ngoại, rung… cũng có thể được áp dụng để kích thích da sản sinh collagen và elastin duy trì độ đàn hồi của da. Một số bác sĩ có thể dùng laser gây tổn thương vi điểm để làm đầy vùng da lõm.

2.3. Ly giải lạnh mỡ (Cryolipolysis)

Ly giải lạnh mỡ là thủ thuật không xâm lấn giúp giảm tình trạng cellulite bằng cách đông lạnh các tế bào mỡ bên dưới da. Các tế bào mỡ sau khi đông lạnh sẽ “chết” và được đào thải tự nhiên khỏi cơ thể. Tế bào mỡ dễ tổn thương bởi nhiệt độ lạnh hơn các tế bào khác trong cơ thể, nên thủ thuật ly giải lạnh không gây ảnh hưởng đến da, mô thần kinh hay các cơ quan trong cơ thể.

Một số câu hỏi liên quan

1. Da sần vỏ cam có cải thiện được không?

Câu trả lời là “có”. Tình trạng da sần vỏ cam có thể cải thiện bằng nhiều phương pháp, cả tại nhà lẫn can thiệp thẩm mỹ. Tuy nhiên, cách tốt nhất để phòng tránh da sần sùi vỏ cam là duy trì lối sống lành mạnh, giữ mức cân nặng phù hợp, thường xuyên tập thể dục, chế độ ăn uống hợp lý. Điều này giúp cơ thể khỏe mạnh, săn chắc tự nhiên, hạn chế tình trạng da bị sần vỏ cam do tích mỡ, thừa cân, béo phì.

2. Da sần vỏ cam có phải dấu hiệu nguy hiểm?

Da sần sùi vỏ cam không gây ảnh hưởng đến sức khỏe người mắc, tuy nhiên, đây có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thừa mỡ, béo phì, rối loạn nội tiết…

Da sần vỏ cam phổ biến ở khoảng 80%-90% nữ giới, đặc biệt người thừa cân, béo phì. Có nhiều yếu tố dẫn đến cellulite như di truyền, nội tiết, thừa cân… Tình trạng da mặt sần vỏ cam thường không gây nguy hiểm và có thể được cải thiện bằng nhiều phương pháp tại nhà lẫn can thiệp thẩm mỹ.