Công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) là gì? Vai trò, ứng dụng trong vô sinh

Công nghệ hỗ trợ sinh sản là gì?

Công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART – Assisted Reproductive Technology) là các phương pháp điều trị và thủ thuật y tế liên quan đến việc xử lý trứng, tinh trùng hoặc phôi bên ngoài cơ thể nhằm mục đích giúp các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn có thể mang thai và sinh em bé khỏe mạnh.

ThS.BS Nguyễn Thị Thủy – Bác sĩ Hỗ Trợ Sinh Sản, PlinkCare TP.HCM cho biết: “Vô sinh là tình trạng 2 vợ chồng quan hệ thường xuyên, không dùng biện pháp tránh thai trong 1 năm mà chưa có thai, nếu phụ nữ >35 tuổi thì thời gian này là 6 tháng. Khi đó, các công nghệ hỗ trợ sinh sản không những giúp các cặp đôi hiện thực hóa giấc mơ có con mà còn điều trị được nhiều vấn đề về sức khỏe sinh sản như tắc ống dẫn trứng, rối loạn rụng trứng và các vấn đề về tinh trùng ở nam giới” (Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO)

Các chuyên gia luôn khuyến cáo các cặp đôi nên thăm khám sớm, ngay cả khi nghi ngờ mình có các dấu hiệu bất thường về khả năng sinh sản. Bởi vì nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ có nhiều lựa chọn điều trị hơn và tỷ lệ thành công cũng sẽ cao hơn. (1)

Sự phát triển của công nghệ hỗ trợ sinh sản

Kể từ khi công trình nghiên cứu của bác sĩ Steptoe và tiến sĩ Edwards được công bố thành công vào năm 1978, và Louise Brown là em bé đầu tiên trên thế giới được sinh ra từ phương pháp hỗ trợ sinh sản đã đánh dấu cột mốc quan trọng cho sự phát triển của công nghệ hỗ trợ sinh sản trên người. Đến nay, đã có hơn 4 triệu em bé đã chào đời khỏe mạnh bằng kỹ thuật này, nghĩa là gần 1% dân số thế giới được sinh ra bằng công nghệ HTSS.

Sự thành công và phát triển không ngừng của công nghệ hỗ trợ sinh sản đã cho phép con người can thiệp sâu hơn vào quy trình sinh sản cũng như ứng dụng vào các lĩnh vực khác trong y học. Việc ứng dụng HTSS thành công trên người đã giúp phương pháp này trở thành 1 trong 10 thành tựu khoa học vĩ đại nhất của nhân loại trong thế kỷ 20.

Vai trò của công nghệ hỗ trợ sinh sản trong y học hiện đại

Công nghệ hỗ trợ sinh sản ART đề cập đến các thủ thuật y tế và phương pháp điều trị với mục đích tăng cơ hội mang thai. Đây là một lựa chọn cho những người đã sử dụng các phương pháp điều trị vô sinh khác không hiệu quả hoặc đã thử điều trị nhiều lần nhưng thất bại.

Đến nay, với sự thành công và phát triển không ngừng, công nghệ hỗ trợ sinh sản đã trở thành một thành tựu y học và sinh học lớn của nhân loại. Giúp hàng triệu cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn có được niềm hạnh phúc mong con, đồng thời công nghệ này còn được ứng dụng rất hiệu quả vào các lĩnh vực khác trong y học.

Ứng dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản trong điều trị vô sinh

Một số vai trò quan trọng của công nghệ hỗ trợ sinh sản được ứng dụng trong điều trị vô sinh, bao gồm:

• Giúp vợ chồng hiếm muộn có thể có con.
• Giúp phụ nữ độc thân có thể thực hiện ước mơ làm mẹ.
• Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ giúp chẩn đoán di truyền ở giai đoạn sớm để sàng lọc và chọn lựa những phôi tốt, tránh các bệnh có khả năng truyền cho thế hệ sau.
• Trữ đông trứng và tinh trùng giúp các cặp đôi có thể lựa chọn thời điểm có con theo dự định của mình.

Một số công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) hiện nay

Hiện nay, hầu hết các công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) có liên quan đến các kỹ thuật thao tác với trứng và tinh trùng. Tùy vào nguyên nhân vô sinh và tình trạng sức khỏe của người bệnh mà các bác sĩ sẽ cân nhắc lựa chọn phương pháp HTSS phù hợp nhất, từ đó tối ưu tỷ lệ thành công. Một số công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) phổ biến hiện nay, có thể kể đến như:

1. Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

IVF là công nghệ hỗ trợ sinh sản được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Quá trình thực hiện IVF bao gồm việc lấy trứng của người vợ kết hợp cùng tinh trùng của người chồng ở phòng thí nghiệm để tạo phôi. Phôi sau khi được nuôi cấy trong hệ thống tủ nuôi đặc biệt đến giai đoạn ngày 3 (phôi 8 tế bào) và ngày 5 (phôi nang) có thể được bác sĩ chỉ định chuyển trở lại buồng tử cung người mẹ, từ đó tiếp tục phát triển thành thai nhi như một chu kỳ tự nhiên.

Theo thống kế từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC), tỷ lệ thành công của phương pháp hỗ trợ sinh sản IVF năm 2018 đã được ghi nhận như sau:

• 52% đối với người từ 35 tuổi trở xuống.
• 38,1% đối với người từ 35-37 tuổi.
• 23,5% đối với người từ 38-40 tuổi.
• 7,6% đối với người trên 40 tuổi.

Từ đây có thể thấy tỷ lệ thành công của các chu kỳ IVF có liên quan đến độ tuổi của người phụ nữ. Theo đó, người phụ nữ ít tuổi khi thực hiện IVF sẽ có tỷ lệ thành công cao hơn so với những người phụ nữ trên 40 tuổi. Chính vì vậy, các chuyên gia luôn khuyến cáo các cặp đôi nên đi khám hiếm muộn sớm nhất có thể, để kịp thời điều trị và tăng tỷ lệ thụ thai thành công. (2)

2. Thụ tinh nhân tạo – Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hay còn gọi là thụ tinh nhân tạo được sử dụng phổ biến cho các trường hợp các cặp vợ chồng vô sinh đang mong con hoặc người phụ nữ muốn làm mẹ đơn thân.

Quá trình này được thực hiện thông qua việc lọc rửa và cô đặc tinh trùng khỏe mạnh, sau đó bơm trực tiếp vào buồng tử cung người phụ nữ bằng dụng cụ chuyên dụng. Điều này giúp rút ngắn quãng đường tinh trùng cần đi và nhanh chóng đến gặp trứng để thụ tinh.

>> Xem thêm: Vô sinh có thụ tinh nhân tạo được không?

Những trường hợp có thể được chỉ định thực hiện IUI bao gồm:

• Vô sinh không rõ nguyên nhân.
• Người chồng có ít tinh trùng, tinh trùng di động kém mức độ nhẹ.
• Người chồng có vấn đề cương dương hoặc xuất tinh.
• Người vợ có rối loạn phóng noãn.
• Người vợ gặp vấn đề ở cổ tử cung hoặc chất nhầy cổ tử cung.

3. Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI)

ICSI được xem là phương pháp hỗ trợ sinh sản hữu ích cho những trường hợp vô sinh nam do tinh trùng yếu, tinh trùng dị dạng hoặc không có tinh trùng trong tinh dịch, phải thực hiện thu thập tinh trùng qua thủ thuật.

Với ICSI, từng tinh trùng sẽ được tiêm vào từng noãn trưởng thành bằng kim ICSI để tạo thành phôi. Phôi sau đó sẽ được nuôi cấy và thực hiện chuyển trở lại buồng tử cung để người phụ nữ mang thai tương tự như phương pháp IVF. (3)

4. Công nghệ kích thích trứng

Trong những trường hợp bệnh nhân có dự trữ buồng trứng suy kiệt, suy buồng trứng sớm hoặc có quá ít số lượng trứng còn sót lại ở buồng trứng, các bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện phác đồ kích thích trứng nhằm thu được số lượng trứng tối ưu. Sau đó, trứng thu được sau các chu kỳ kích trứng sẽ được rã và kết hợp cùng tinh trùng để tạo thành phôi.

5. Công nghệ nuôi cấy phôi

Bước nuôi cấy phôi sẽ được thực hiện sau khi trứng và tinh trùng được kết hợp thành công, phôi được nuôi cấy ở môi trường nhân tạo phù hợp với sự phát triển của phôi. Điều này giúp nâng cao tỷ lệ phôi thai sống sót và phát triển khỏe mạnh khi được chuyển trở lại buồng tử cung người mẹ.

Tại IVF Tâm Anh, hệ thống tủ nuôi cấy Timelapse tích hợp camera tự động kết hợp trí tuệ nhân tạo trong quá trình đánh giá, phân loại và lựa chọn phôi chuyển. Đây là tủ nuôi cấy hiện đại với nhiều ưu điểm vượt trội, cho phép đánh giá hình thái và động học của phôi liên tục mà không cần mang phôi ra khỏi tủ cấy, giảm thiểu những ảnh hưởng đến chất lượng phôi khi nhiệt độ, độ ẩm thay đổi đột ngột.

Hơn thế nữa, thuật toán trí tuệ nhân tạo AI được tích hợp trong tủ nuôi cấy giúp tự động phân loại và tiên lượng các kết cục như khả năng làm tổ, tỷ lệ đậu thai… Từ đó giúp bác sĩ điều trị đưa ra đánh giá chính xác và ưu tiên chuyển những phôi chất lượng nhằm tăng tỷ lệ trẻ sinh sống khỏe mạnh, giảm tỷ lệ sảy thai và tiết kiệm thời gian, chi phí điều trị cho người bệnh.

6. Công nghệ trữ đông tinh trùng

Trữ đông tinh trùng là phương pháp bảo quản tinh trùng trong bình nitơ lỏng ở nhiệt độ -196 độ C trong nhiều năm mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng sau khi rã. Công nghệ hỗ trợ sinh sản này thường được sử dụng cho nam giới muốn bảo tồn khả năng sinh sản trước khi điều trị các bệnh như ung thư, hoặc những người chưa cho kế hoạch sinh con ở thời điểm hiện tại.

7. Công nghệ trữ đông trứng (noãn)

Trữ đông trứng cho phép trứng sau khi phóng noãn và chọc hút được bảo quản trong thời gian dài mà không ảnh hưởng đến cơ chế thụ tinh sau khi rã. Công nghệ này đặc biệt hữu ích cho những người phụ nữ muốn trì hoãn kế hoạch mang thai ở thời điểm hiện tại và mong muốn bảo tồn khả năng sinh sản trong tương lai.

ThS.BS Giang Huỳnh Như – Giám đốc Trung tâm Hỗ Trợ Sinh Sản, PlinkCare TP.HCM cho biết, “Kỹ thuật trữ đông noãn là một trong những kỹ thuật khó, không chỉ tại Việt Nam mà ngay cả các trung tâm Hỗ trợ sinh sản trên thế giới cũng ít có trung tâm nào có thể thực hiện thành thục. Tế bào noãn là tế bào khó để trữ và rã nhất. Nếu không được bảo quản với môi trường phù hợp kết hợp nhiều kỹ thuật tiên tiến, noãn sau khi rã có thể không còn thực hiện được chức năng thụ thai.

Tại IVF Tâm Anh, trung tâm tự tin là một trong những đơn vị đầu tiên làm chủ được kỹ thuật trữ và rã trứng, đặc biệt là trữ trứng số lượng ít. Theo đó, tỷ lệ tạo phôi bằng trứng tươi và trứng trữ tại IVF Tâm Anh cho ra tỷ lệ có thai là tương đương nhau. – Bác sĩ Như chia sẻ thêm.

8. Công nghệ trữ đông phôi

Cũng tương tự như phương pháp trữ trứng và tinh trùng, phôi sau khi được nuôi cấy đến giai đoạn phôi nang sẽ được trữ đông với môi trường nitơ lỏng -196 độ C, nhằm đảm bảo phôi được bảo quản tốt nhất mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng sau rã.

Các bác sĩ luôn khuyến khích bệnh nhân trữ phôi để có thể tiếp tục chuyển trong trường hợp với chu kỳ IVF trước hoặc muốn có thêm con sau chu kỳ IVF mà không cần trải qua quá trình kích trứng và chọc hút trứng thêm lần nữa.

9. Sàng lọc di truyền tiền làm tổ

Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT) là công nghệ hỗ trợ sinh sản được sử dụng trong các chu kỳ IVF để kiểm tra các bất thường di truyền trong phôi trước khi chuyển vào tử cung người mẹ. Kỹ thuật này giúp đảm bảo rằng chỉ những phôi khỏe mạnh nhất được chọn để chuyển, từ đó tăng tỷ lệ đậu thai thành công, giảm nguy cơ sảy thai hoặc các vấn đề di truyền đến thế hệ sau.

10. Hỗ trợ sinh sản được hỗ trợ từ bên thứ ba

Khi các cặp đôi không thể thụ thai bằng các phương pháp điều trị vô sinh kể trên, có thể cân nhắc lựa chọn phương pháp hỗ trợ sinh sản có sự hỗ trợ từ bên thứ ba, bao gồm:

• Hiến tinh trùng: Trong trường hợp người chồng vô sinh do không thể sản xuất tinh trùng hoặc mắc các bệnh di truyền, các cặp đôi có thể lựa chọn sử dụng tinh trùng hiến tặng để thực hiện IUI hoặc kết hợp cùng trứng của người vợ để làm các chu kỳ IVF.
• Hiến trứng: Đây có thể là một lựa chọn phù hợp khi các cặp vợ chồng vô sinh do người vợ suy buồng trứng hoặc đã trải qua hóa trị, xạ trị; đã phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng, dị tật không có buồng trứng,… Trứng hiến tặng sẽ được sử dụng để thụ tinh ống nghiệm IVF cùng tinh trùng của người chồng để tạo phôi. Phôi thai sau đó sẽ được đưa vào tử cung người vợ để tiếp tục quá trình mang thai và sinh con.
• Mang thai hộ: Đây là giải pháp hữu ích giúp các cặp vợ chồng vô sinh do tử cung không có khả năng mang thai hoặc người vợ có thể gặp vấn đề nguy hiểm đến tính mạng khi mang thai hoặc sinh đẻ. Sau khi phôi được tạo ra từ trứng và tinh trùng của cặp vợ chồng thông qua thụ tinh ống nghiệm để tạo phôi. Phôi sau đó sẽ được chuyển vào tử cung của người phụ nữ mang thai hộ và sinh con thay cho cặp đôi. Lưu ý, quá trình này cần được thực hiện dựa trên các điều kiện pháp lý rõ ràng.

Tỷ lệ thành công của công nghệ hỗ trợ sinh sản ART

Dựa trên Báo cáo Tỷ lệ thành công của Phòng khám hiếm muộn năm 2021 của CDC, có khoảng 238.126 bệnh nhân đã thực hiện 413.776 chu kỳ hỗ trợ sinh sản ART tại 453 phòng khám ở Hoa Kỳ năm 2021, dẫn đến 112.088 ca mang thai lâm sàng (tương ứng khoảng 36,9%) và 91.906 ca sinh con thành công (tương ứng khoảng 19%). (4)

Trên thực tế, tỷ lệ thành công của các công nghệ hỗ trợ sinh sản ART phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân vô sinh, độ tuổi người phụ nữ,… Vì vậy để có cái nhìn khách quan và chính xác nhất về tỷ lệ thành công sau các chu kỳ IVF, kết quả điều trị thường được sắp xếp theo độ tuổi người vợ, theo nguyên nhân vô sinh hay theo từng kỹ thuật điều trị tương ứng.

Tại IVF Tâm Anh, các thông số kể trên đã được đo lường và ghi nhận tỷ lệ beta-hCG dương tính cộng dồn đến năm 2023 của các chu kỳ điều trị IVF là 71,5%, trong đó tỷ lệ trẻ sinh sống là 42,8%. Ngoài ra, tỷ lệ thành công của của các chu kỳ bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) được ghi nhận tại IVF Tâm Anh là 24,9%.

PlinkCare – Đơn vị đi đầu cập nhật công nghệ hỗ trợ sinh sản mới nhất

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Hệ thống PlinkCare (IVFTA) tự hào là trung tâm có tỷ lệ IVF thành công cao hàng đầu cả nước nhờ việc luôn cập nhật và làm chủ nhiều công nghệ hỗ trợ sinh sản tân tiến, chẳng hạn như ứng dụng huyết tương giàu tiểu cầu tự thân trong điều trị nội mạc tử cung mỏng, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hệ thống nuôi cấy phôi, ứng dụng phác đồ kích thích nhẹ buồng trứng (Mid Stimulation) cho người có dự trữ buồng trứng thấp đến rất thấp…

Cùng đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm và luôn tận tâm với từng bệnh nhân. IVF Tâm Anh sẽ là địa chỉ đáng tin cậy để các đôi vô sinh hiếm muộn trao gửi niềm tin.

Đặc biệt, IVF Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng Lab chuẩn ISO 5 siêu sạch đầu tiên tại Đông Nam Á. Tại đây, các chuyên viên phôi học có thể thực hiện được tất cả kỹ thuật cao cấp phục vụ quá trình hỗ trợ sinh sản, bao gồm hỗ trợ phôi thoát màng (AH), sàng lọc di truyền tiền làm tổ (PGT), nuôi phôi ngày 5, trữ đông phôi, noãn và tinh trùng…

Không những thế, với lợi thế nằm trong PlinkCare, IVF Tâm Anh có sự phối hợp chặt chẽ với các trung tâm khác bao gồm Sản Phụ khoa, Chẩn đoán hình ảnh, Nam học, Tim mạch, Nhi – Sơ sinh,… sẵn sàng đồng hành cùng mẹ bầu trong suốt thời gian điều trị đến khi sinh nở và chăm sóc sau thai kỳ với chất lượng dịch vụ y tế đạt chuẩn quốc tế.

Nếu có nhu cầu thăm khám, kiểm tra và nhận tư vấn về quá trình thực hiện hỗ trợ sinh sản, quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch khám tại Trung tâm IVF Tâm Anh qua thông tin sau:

Công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) đã mang lại những bước tiến đáng kể trong điều trị vô sinh, mở ra cơ hội hiện thực hóa giấc mơ có con cho hàng triệu ông bố, bà mẹ hiếm muộn trên khắp thế giới. Việc thăm khám và điều trị sớm được xem là “chìa khóa” giúp tối ưu tỷ lệ thành công cho các chu kỳ điều trị hỗ trợ sinh sản. Chính vì thế, ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ bất thường về khả năng sinh sản, các cặp đôi nên đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện uy tín để được kiểm tra và điều trị sớm nhất.