Chụp x quang tràn khí màng phổi chẩn đoán được bệnh gì?

Chụp X quang tràn khí màng phổi là gì?

Trong y khoa, việc sử dụng tia bức xạ X năng lượng cao chiếu xuyên qua các bộ phận cơ thể người có thể giúp bác sĩ thu được hình ảnh của các bộ phận cần đánh giá như xương, tim, phổi, mạch máu,… Chụp X-quang phổi thường được sử dụng trong quá trình chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến phổi, trong đó có tràn khí màng phổi.

Dựa vào phim chụp X-quang tràn khí màng phổi, thông tin thăm khám lâm sàng và các kết quả xét nghiệm khác bác sĩ có thể phát hiện được bệnh, cũng như có thể chẩn đoán được các bất thường hay bệnh lý khác ở phổi.

Hình ảnh chụp X quang tràn khí màng phổi giúp chẩn đoán gì?

Thông thường, chụp X quang tràn khí màng phổi là xét nghiệm đầu tiên được chỉ định để đánh giá tràn khí màng phổi, bởi vì nó đơn giản, chi phí thấp, nhanh chóng và không xâm lấn.

Ảnh phim tràn khí màng phổi X quang là hình ảnh tăng sáng không có vân phổi, phổi ép lại và nhìn thấy được đường viền lá tạng rõ nét. Đôi khi hình ảnh bị thu nhỏ lại thành một khối giống như khối u ở rốn phổi, gian sườn bị giãn, đẩy tim và trung thất, vòm hoành hạ thấp. Phim chụp X-quang của bệnh nhân tràn khí màng phổi sẽ phản ánh:

• Phổi bị xẹp: Đây là sự tích tụ khí trong khoảng trống giữa 2 lớp: lớp lót của thành ngực bên trong và lót bên ngoài của phổi. Tràn khí màng phổi sẽ tác động và làm mô phổi kéo vào bên trong, từ đó sẽ đẩy không khí ra khỏi phế nang.

• Hình ảnh tăng sáng và vùng ngoại vi không xuất hiện vân phổi

• Đường viền của màng phổi tạng rõ nét: trên phim X-quang có thể nhìn thấy mép phổi (màng phổi tạng) và có màu đen xung quanh mép này thì nên nghi ngờ có tràn khí màng phổi. Điều này sẽ dẫn đến việc đánh giá ngay khí quản và trung thất của bệnh nhân.

• Trung thất có hiện tượng bị đè đẩy: Phát hiện này có tầm quan trọng to lớn vì đây chính là dấu hiệu lâm sàng của một bệnh lý nghiêm trọng hơn ở phổi, cần được chẩn đoán và xử trí khẩn cấp.

Đôi lúc, việc chẩn đoán tình trạng tràn khí màng phổi bằng hình chụp X-quang có thể bị nhầm lẫn với các kén khí lớn, chính vì vậy cần phải được chẩn đoán bởi bác sĩ chuyên khoa có nhiều kinh nghiệm. Ngoài ra, đã có rất nhiều bệnh nhân tràn khí màng phổi nhưng hình ảnh chụp X-quang vẫn chưa thể hiện được. Vì thế, ở nhiều trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện thêm phương pháp chụp cắt lớp vi tính để có thể đưa ra được chẩn đoán chính xác nhất.

Hình ảnh tràn khí màng phổi X quang 

Chụp X-quang tràn khí màng phổi ở những tư thế chụp khác nhau sẽ cho ra hình ảnh khác nhau. Nếu tình trạng tràn khí màng phổi ít hoặc bệnh nhân được chụp X-quang ở tư thế nằm hay tư thế nửa nằm nửa ngồi sẽ rất khó quan sát. X quang ngực thẳng có độ nhạy cao tới 92% để phát hiện tràn khí màng phổi, trong khi chụp X quang nằm ngửa chỉ có thể phát hiện 50% tình trạng này.

Ảnh chụp X-quang phổi mà bác sĩ có thể quan sát tốt nhất chính là khi được chụp bệnh nhân ở tình trạng thở ra tối đa ở tư thế ngực hướng thẳng. Tràn khí màng phổi khi chụp X-quang ngực nằm ngửa hoặc di động có thể khó nhận biết hơn nhiều trừ khi tình trạng đã trở nặng. Bởi vì không khí tự do tràn lên phía trước ngực với phổi ở phía sau, do đó ít có khả năng có khoảng trống rõ ràng giữa các phổi và thành ngực.(1)

Quy trình chụp X quang tràn khí màng phổi

Đầu tiên, bệnh nhân cần lưu ý những điều sau đây để việc chụp X-quang cho ra được kết quả tốt nhất:

• Chọn cơ sở y tế, bệnh viện uy tín để có thể đảm bảo được tiêu chuẩn an toàn, chất lượng của kỹ thuật chụp X-quang.

• Bệnh nhân nữ đang mang thai hoặc nghi ngờ mình đang mang thai hãy báo cho bác sĩ và kỹ thuật viên biết trước khi thực hiện vì tia X có thể làm nguy cơ sảy thai tăng cao.

• Người bệnh cần mặc trang phục mỏng nhẹ hoặc mặc đồ chuyên dụng của cơ sở y tế tùy theo hướng dẫn của bác sĩ và kỹ thuật viên điều trị.

• Trước khi tiến hành thực hiện quá trình chụp X-quang, nếu có bất kỳ thắc mắc gì hãy làm rõ chúng với bác sĩ điều trị.

Quy trình để có thể thu được hình ảnh tràn khí màng phổi X quang tiến hành như sau:

1. Chuẩn bị chụp X quang tràn khí màng phổi

Đầu tiên, bệnh nhân cần cởi bỏ các vật dụng kim loại, trang sức. Vì các vật dụng này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tia chiếu xạ X và gây nhiễu hình ảnh X-quang thu được. Tùy thuộc vào từng loại thiết bị chụp X-quang, bệnh nhân khi tiến hành chụp có thể nằm, ngồi hoặc đứng theo hướng dẫn của các kỹ thuật viên.

2. Thực hiện chụp X quang tràn khí màng phổi

Khi tia chiếu xạ X chiếu xuyên qua cơ thể thì phía bên kia sẽ đặt 1 phim X-quang nhận tia X đi ra. Từ đó sẽ thu được hình ảnh X-quang tràn khí màng phổi. Càng nhiều các tia X chiếu vào phim thì hình ảnh ghi lại sẽ càng đen hơn, vùng màu trắng chính là các bộ phận cơ thể đặc, hình ảnh đen chính là phần cơ thể rỗng hoặc đầy khí, vùng màu xám chính là hình ảnh ghi lại của các mô mềm: nội tạng, cơ.

3. Sau khi chụp X quang tràn khí màng phổi

Hình ảnh thu được chính là phim X-quang tràn khí màng phổi, bác sĩ sẽ đọc phim và tiến hành chẩn đoán.

Thực hư việc phải nhịn ăn trước khi thực hiện chụp X quang tràn khí màng phổi

Đa phần các trường hợp được chỉ định chụp X-quang thì bệnh nhân không cần phải nhịn ăn trước khi thực hiện. Tuy vậy dù không thường xuyên nhưng vẫn có một số trường hợp đặc biệt bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn hay rửa ruột trước khi tiến hành chụp X-quang phổi. Những trường hợp này thường sẽ được chỉ định chụp với thuốc cản quang barium về tá tràng, dạ dày – thực quản, đại tràng.

Bệnh nhân cần phải tuân thủ đầy đủ các hướng dẫn của bác sĩ và kỹ thuật viên chụp X-quang để có thể thu được hình ảnh X-quang tốt nhất.

Quá trình chụp hình ảnh tràn khí màng phổi X quang có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe không?

Về cơ bản nếu việc chụp X-quang với tần suất thấp, thời gian chụp giãn cách giữa các lần chụp tương đối xa nhau (5 – 7 lần/ năm) sẽ không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn là bệnh nhân thường xuyên phải áp dụng phương pháp chụp X-quang trong thời gian ngắn với cường độ mạnh sẽ có nguy cơ tổn thương đến chức năng sinh lý của cơ thể. Có thể kể đến các tổn thương như: bị rụng tóc, bỏng da hoặc tệ hơn là đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

Chính vì thế nếu chỉ trong 1 tuần, bạn phải chụp X-quang với tần suất từ 2 lần trở lên thì cần phải nhận được chỉ định từ bác sĩ điều trị, tuyệt đối không tự ý thực hiện kỹ thuật này.

Bộ Y Tế tại Việt Nam đã đưa ra tiêu chuẩn an toàn cho việc thực hiện kỹ thuật chụp X-quang. Cụ thể: tất cả các máy móc thiết bị, phòng chụp cần phải đạt đủ tiêu chuẩn để có thể giảm thiểu các ảnh hưởng xấu cho sức khỏe của con người. Bên cạnh đó, bác sĩ điều trị và đội ngũ kỹ thuật viên thực hiện phải được đào tạo bài bản, có chuyên môn cao để có thể phục vụ quá trình khám chữa bệnh một cách tốt nhất.

Chụp X quang tràn khí màng phổi giá bao nhiêu?

Chi phí chụp X-quang tràn khí màng phổi là vấn đề được nhiều bệnh nhân quan tâm. Tuy nhiên sẽ rất khó để có thể đưa ra chính xác được số tiền mà bạn cần phải chi trả cho kỹ thuật chụp X-quang này. Bởi vì chi phí khám chữa bệnh sẽ có sự chênh lệch khá nhiều tại những cơ sở y tế khác nhau, đồng thời chi phí chụp X-quang cũng sẽ có sự khác biệt phụ thuộc vào từng trường hợp bệnh nhân.

Bên cạnh đó, một số trường hợp bệnh trạng không thể nhận biết chỉ qua việc chụp X-quang nên bác sĩ điều trị có thể sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện thêm các xét nghiệm khác.

Nên chọn chụp X quang tràn khí màng phổi ở đâu?

Ngoài việc nắm rõ những thông tin về quá trình chụp tràn khí màng phổi X quang thì bệnh nhân cũng cần phải quan tâm đến việc chọn bệnh viện uy tín để thực hiện. Việc lựa chọn cơ sở y tế đạt chuẩn chất lượng, đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn thăm khám, điều trị bệnh là điều vô cùng cần thiết.

Cơ sở y tế đạt chuẩn chất lượng chụp X-quang cần đảm bảo được những quy định nào?

Một cơ sở y tế, bệnh viện đạt chuẩn chất lượng về kỹ thuật chụp X-quang sẽ đảm bảo được các quy định sau:

• Bệnh viện, cơ sở y tế đảm bảo được việc kiểm định thiết bị X-quang định kỳ 2 năm 1 lần kể từ ngày bắt đầu đưa vào sử dụng. Quá trình kiểm định và hiệu chuẩn thiết bị bức xạ được thực hiện bởi cá nhân, tổ chức được Bộ Khoa học & Công nghệ cấp đăng ký hoạt động dịch vụ hiệu chuẩn và kiểm định.

• Tại phòng chụp X-quang cần phải được trang bị tạp dề cao su chì để có thể che chắn được cho bệnh nhân, nhân viên cũng như người hỗ trợ bệnh nhân trong quá trình chụp X-quang.

• Phòng đặt thiết bị X-quang phải đảm bảo được thiết kế, kích thước và che chắn bức xạ đảm bảo đúng theo quy định. Tại cửa ra vào phòng chụp X-quang phải có biển cảnh báo tia X, nội quy an toàn cũng như đèn báo hiệu thời gian mà thiết bị hoạt động.

• Nếu phòng chụp X-quang nằm trong khu dân cư hoặc nơi làm việc phải được bảo đảm về tần suất liều bức xạ ở các điểm đo bên ngoài phòng bằng phông bức xạ tự nhiên.

• Kỹ thuật viên bức xạ làm việc tại phòng chụp X-quang phải đảm bảo có chuyên môn phù hợp, được đào tạo bài bản về chương trình an toàn bức xạ theo Bộ Khoa học và Công nghệ quy định tại Thông tư số 34/2014/TT-BKHCN. Đồng thời kỹ thuật viên cũng cần phải được đào tạo lại định kỳ 3 năm 1 lần để có thể bổ sung kiến thức mới và chuyên sâu về an toàn bức xạ.

• Cơ sở y tế, bệnh viện sử dụng thiết bị chụp X-quang y tế phải lập cho mình kế hoạch ứng phó sự cố cấp cơ sở cũng như định kỳ triển khai diễn tập kế hoạch ứng phó với sự cố giả định.

Chụp X quang tràn khí màng phổi đạt chuẩn chất lượng và an toàn bức xạ tại PlinkCare

Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh & Điện quang Can thiệp, PlinkCare TP.HCM đã triển khai đa dạng dịch vụ chụp X-quang kỹ thuật số giúp hỗ trợ phát hiện sớm những bất thường của cơ thể và tầm soát bệnh lý một cách chính xác nhất. Đối với kỹ thuật chụp X-quang phổi, Trung tâm của bệnh viện trang bị đầy đủ tấm che chắn để đảm bảo rằng các phần còn lại của cơ thể bệnh nhân không gặp phải nguy cơ nhiễm xạ.

Hệ thống PlinkCare đảm bảo kỹ thuật chụp X-quang đạt chuẩn chất lượng và an toàn bức xạ. Bệnh viện quy tụ đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật viên có chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh. Ngoài ra, bệnh viện còn sở hữu trang thiết bị, máy móc hiện đại, cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc tế. Việc thăm khám chữa bệnh nói chung và kỹ thuật chụp X-quang nói riêng tại PlinkCare luôn đảm bảo mang lại kết quả chính xác và an toàn cho người bệnh.

Để đặt lịch thăm khám và thực hiện kỹ thuật chụp X quang tràn khí màng phổi tại Hệ thống PlinkCare, Quý khách vui lòng liên hệ:

Qua những kiến thức chuyên khoa được nêu trên, có thể thấy rằng chụp X quang tràn khí màng phổi là kỹ thuật cần được thực hiện dưới sự chỉ định của bác sĩ và thực hiện tại bệnh viện uy tín. Hãy chọn cơ sở y tế đảm bảo đạt chuẩn chất lượng và tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ để có thể đạt được kết quả hình ảnh tràn khí màng phổi X quang tốt nhất.