Chụp CT xương khớp: Quy trình thực hiện, có rủi ro gì không?

Chụp CT xương khớp là gì?

Chụp CT xương khớp là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, dùng tia X và công nghệ máy tính tạo ra hình ảnh ngang/trục (lát cắt) của xương khớp. Chụp CT xương khớp có thể cung cấp cho bác sĩ những thông tin chi tiết hơn về mô và cấu trúc xương khớp so với kỹ thuật chụp X-quang xương khớp tiêu chuẩn. Nhờ đó, hình ảnh chụp CT xương khớp cung cấp thêm cho bác sĩ các thông tin liên quan đến tình trạng chấn thương và/hoặc bệnh lý ở xương khớp.

Khi chụp CT xương khớp, chùm tia X di chuyển theo vòng tròn/xoắn ốc xung quanh vùng cần khảo sát. Điều này cho phép bác sĩ có thêm nhiều góc nhìn khác nhau. Thông tin tia X được truyền gửi đến máy tính diễn giải dữ liệu tia X và hiển thị trên màn hình.

Kỹ thuật chụp CT xương khớp có thể được thực hiện có/không có thuốc tương phản. Thuốc cản quang là chất được sử dụng thông qua tiêm tĩnh mạch, giúp mô/cơ quan cần khảo sát hiển thị rõ ràng hơn trên hình chụp.

Tại sao cần chụp CT xương khớp?

Chụp CT xương khớp có thể được ứng dụng để giúp bác sĩ quan sát xem xương khớp của người bệnh có bị tổn thương, gãy hoặc gặp những vấn đề, bệnh lý khác hay không. Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này cũng hữu ích trong việc giúp bác sĩ xác định giai đoạn ung thư. Kỹ thuật chụp CT có thể được ứng dụng khi việc khám thực thể hoặc những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác (ví dụ như chụp X-quang, chụp MRI…) không cung cấp cho bác sĩ đủ thông tin.

Đối tượng chỉ định và chống chỉ định

Kỹ thuật chụp CT xương khớp được chỉ định và chống chỉ định cho một số đối tượng, chẳng hạn như:

1. Chỉ định chụp CT xương khớp

• Người cần được đánh giá những tổn thương, bệnh lý tại xương khớp ví dụ như: khối u, tình trạng viêm, nhiễm trùng, thoái hóa xương khớp…
• Người bệnh gặp chấn thương và có dấu hiệu bị tổn thương xương khớp.
• Người có những vấn đề bất thường bẩm sinh tại xương khớp.

2. Chống chỉ định chụp CT xương khớp

• Trong trường hợp người bệnh có thai, cần phải được bác sĩ xem xét về tuổi thai, bộ phận chụp, cân nhắc về lợi ích và rủi ro… mới sử dụng kỹ thuật này.
• Trường hợp cần tiêm thuốc cản quang chống chỉ định với người bị dị ứng iod, mất nước nặng, người bị suy thận, suy gan, suy tim mất bù, đa u tủy…

Quy trình chụp CT xương khớp như thế nào?

Quy trình chụp CT xương khớp thường bao gồm các bước cơ bản như sau: (1)

1. Chuẩn bị gì trước khi chụp CT xương khớp?

Việc chuẩn bị trước khi chụp CT xương khớp có thể bao gồm:

Bác sĩ giải thích cho người bệnh về quy trình chụp CT xương khớp. Lúc này, người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ bất kỳ thắc mắc nào về kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này.

• Nếu quy trình chụp CT cần dùng thuốc tương phản, người bệnh sẽ được yêu cầu ký vào mẫu đơn đồng ý thực hiện thủ thuật. Người bệnh cần đọc mẫu đơn cẩn thận và trao đổi ngay với kỹ thuật viên nếu có vấn đề gì chưa rõ.
• Hãy cho kỹ thuật viên biết nếu người bệnh bị dị ứng với iod hoặc từng gặp phản ứng bất lợi với bất kỳ loại thuốc tương phản nào.
• Thông báo cho bác sĩ biết về tất cả những loại thuốc (không kê đơn, kê đơn), thảo mộc, vitamin và chất bổ sung mà bản thân người bệnh đang sử dụng.
• Nhìn chung, không có yêu cầu nhịn ăn trước khi chụp CT xương khớp, trừ khi có dùng thuốc tương phản. Bác sĩ sẽ cung cấp cho người bệnh những hướng dẫn đặc biệt trước nếu có dùng chất cản quang và cần nhịn ăn vài tiếng trước chụp.
• Người bệnh hãy thông báo cho kỹ thuật viên biết nếu đang có thai hoặc nghĩ mình có thể mang thai.
• Người bệnh cần cho kỹ thuật viên biết nếu có thể có các dị vật kim loại có trước đó (ví dụ như bụng, ngực…).

2. Thực hiện chụp CT xương khớp

Chụp CT xương khớp có thể được tiến hành trên cơ sở ngoại trú hoặc trong thời gian nằm viện. Quy trình thực hiện có thể khác nhau tùy vào tình trạng sức khỏe của người bệnh và hoạt động của cơ sở y tế. Nhìn chung, kỹ thuật chụp CT xương khớp tuân theo quy trình sau đây:

• Người bệnh sẽ tiến hành bỏ trang sức, quần áo, các đồ vật khác có thể làm cản trở quá trình chụp CT xương khớp, chẳng hạn như răng giả, kẹp tóc, kính mắt, máy trợ thính…
• Người bệnh sẽ được cung cấp áo choàng y tế.
• Nếu thực hiện chụp CT xương khớp có thuốc, thì người bệnh sẽ được đặt một đường tiêm tĩnh mạch ở khuỷu tay để tiêm thuốc tương phản.
• Người bệnh sẽ nằm trên bàn quét. Trong quá trình chụp, bàn sẽ trượt vào một vòng tròn của máy. Dây đai và gối có thể được dùng để giúp ngăn ngừa các chuyển động trong quá trình chụp CT xương khớp.
• Trong quá trình chụp người bệnh, kỹ thuật viên có thể quan sát người bệnh và nói chuyện với người bệnh qua hệ thống âm thanh tại phòng điều khiển. Người bệnh có thể dùng nút gọi để thông báo cho kỹ thuật viên biết nếu gặp phải bất kỳ vấn đề gì trong quá trình chụp.
• Máy quét bắt đầu xoay xung quanh người bệnh. Tia X đi qua cơ thể người bệnh trong một khoảng thời gian rất ngắn. Người bệnh sẽ nghe thấy âm thanh vo ve, lách cách và đó là điều bình thường.
• Tia X được các mô cơ thể hấp thụ được máy quét phát hiện, gửi đến máy tính. Lúc này, máy tính sẽ chuyển đổi thông tin trở thành hình ảnh để bác sĩ X-quang chẩn đoán bệnh.
• Người bệnh phải giữ yên cơ thể trong suốt quá trình quét. Người bệnh có thể được yêu cầu nín thở trong một khoảng thời gian ngắn ở nhiều thời điểm khác nhau trong quá trình quét, tùy vào vị trí quét.
• Khi được tiêm thuốc đường truyền tĩnh mạch, người bệnh có thể cảm thấy đỏ bừng, ấm nóng, có vị mặn/kim loại trong miệng, buồn nôn hoặc nhức đầu. Các tình trạng này thường chỉ kéo dài trong một khoảnh khắc bơm thuốc.
• Người bệnh hãy thông báo cho kỹ thuật viên biết nếu cảm thấy tê hoặc tim đập nhanh, bị đổ mồ hôi, khó thở.
• Người bệnh rời khỏi máy quét khi quá trình quét hoàn tất.
• Người bệnh sau khi chụp sẽ được theo dõi tác dụng phản ứng thuốc nếu có tiêm thuốc tương phản trong vòng 30 phút.
• Kỹ thuật chụp CT xương khớp không gây đau, thế nhưng việc phải nằm yên trong suốt thời gian chụp có thể gây ra cảm giác khó chịu, đặc biệt là khi người bệnh đang bị thương hoặc vừa trải qua ca phẫu thuật. Kỹ thuật viên sẽ dùng tất cả biện pháp giúp tạo ra sự thoải mái và cố gắng hoàn thành quá trình quét nhanh nhất có thể để hạn chế tình trạng đau đớn, khó chịu cho người bệnh.

3. Sau khi chụp CT xương khớp cần chú ý gì?

Nếu dùng thuốc nhuộm tương phản, người bệnh có thể được theo dõi trong một khoảng thời gian về bất kỳ phản ứng hoặc tác dụng phụ nào với thuốc nhuộm tương phản, ví dụ như khó thở, phát ban, sưng, ngứa. Hãy thông báo cho bác sĩ biết ngay lập tức nếu người bệnh gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào. Nếu thấy vị trí tiêm tĩnh mạch bị sưng tấy, nổi mẩn đỏ, đau… sau khi về nhà, người bệnh hãy thông báo cho bác sĩ biết. Đây có thể là triệu chứng nhiễm trùng hoặc một loại phản ứng bất lợi khác.

Mặt khác, sau khi chụp CT xương khớp, người bệnh không cần được chăm sóc đặc biệt. Người bệnh có thể quay trở lại chế độ sinh hoạt và ăn uống như bình thường trừ khi bác sĩ đưa ra hướng dẫn khác. Bác sĩ có thể cung cấp những hướng dẫn khác sau khi chụp CT xương khớp tùy vào tình trạng cụ thể của người bệnh.

Có rủi ro gì khi chụp CT xương khớp không?

Chụp CT nói chung và chụp CT xương khớp nói riêng nếu thực hiện theo chỉ định của bác sĩ thì thường đảm bảo an toàn. Các rủi ro, nếu có, liên quan đến sự phơi nhiễm bức xạ khi chụp CT có thể xảy ra liên quan đến tổng số lần chụp quá nhiều trong một khoảng thời gian nhất định. Mỗi người nên ghi lại mức độ mà bản thân tiếp xúc với bức xạ, ví dụ như những lần chụp CT trước đó hay các lần thực hiện kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, phương pháp chữa trị khác có dùng tia X. Qua đó, thông báo cho bác sĩ biết trước khi đưa ra chỉ định tiếp theo. (2)

Hãy thông báo cho bác sĩ biết nếu bạn đang mang thai hoặc nghi ngờ mình có thai. Thai nhi tiếp xúc với bức xạ có thể dẫn đến tình trạng dị tật bẩm sinh. Nếu mẹ bầu cần chụp CT xương khớp, những phương pháp phòng ngừa đặc biệt có thể được ứng dụng để làm giảm sự phơi nhiễm bức xạ ở thai nhi.

Nếu dùng thuốc nhuộm tương phản thì có tiềm ẩn nguy cơ khiến người bệnh bị dị ứng với thuốc nhuộm. Trong trường hợp người bệnh bị dị ứng với iod, thuốc cản quang thì cần thông báo cho bác sĩ biết trước. Những nghiên cứu cho thấy hầu hết mọi người không gặp phản ứng bất lợi khi dùng thuốc cản quang. Thế nhưng người bệnh cần cho bác sĩ biết nếu bản thân đã từng gặp phản ứng với bất kỳ loại thuốc nhuộm tương phản nào hoặc bị bất kỳ vấn đề bất lợi nào về thận. Người bệnh bị dị ứng hải sản không có nghĩa là không thể sử dụng thuốc cản quang.

Người bị suy thận hoặc gặp những vấn đề về thận nên thông báo cho bác sĩ biết. Chất cản quang có thể dẫn đến tình trạng suy thận trong một số trường hợp. Người bệnh sử dụng thuốc chữa tiểu đường metformin (glucophage) nên thông báo cho bác sĩ biết trước khi thực hiện tiêm thuốc cản quang thông qua đường tĩnh mạch để phòng tránh tình trạng nhiễm toan chuyển hóa (dù hiếm gặp). Chụp CT xương khớp có thể tiềm ẩn những rủi ro khác. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về bất kỳ nỗi băn khoăn nào trước khi chụp.

Chi phí chụp CT xương khớp là bao nhiêu?

Chi phí chụp CT xương khớp bao nhiêu tiền còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như: kỹ thuật chụp CT được áp dụng, có hoặc không có dùng thuốc cản quang, cơ sở vật chất, máy móc, trang thiết bị, chuyên môn của bác sĩ/kỹ thuật viên, chất lượng dịch vụ, các khoản giảm trừ… Người bệnh nên liên hệ trực tiếp với bệnh viện để được tư vấn mức giá chụp CT xương khớp một cách chính xác. Nếu có nhu cầu tham khảo mức chi phí chụp CT xương khớp tại Hệ thống PlinkCare, bạn có thể liên hệ thông qua số hotline: 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội) và 028 7102 6789 – 093 180 6858 (TP.HCM).

Chụp CT xương khớp ở đâu tốt?

Để nhận được hình chụp CT xương khớp chính xác, rõ nét, phục vụ tối ưu cho quá trình chẩn đoán, điều trị bệnh, người bệnh nên đến thăm khám, chụp CT tại cơ sở y tế uy tín.

Trung tâm Chẩn đoán Hình ảnh & Điện quang Can thiệp, Hệ thống PlinkCare trang bị hệ thống chụp CT 768 lát cắt hiện đại và máy chụp CT 1975 lát cắt duy nhất tại Việt Nam,… mang lại chất lượng hình ảnh rõ nét và hạn chế tối đa tác dụng phụ đến cơ thể. Với quy trình chụp CT xương khớp chuyên nghiệp, an toàn, quy tụ đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên dày dặn kinh nghiệm, tận tình, PlinkCare là địa chỉ uy tín được nhiều người bệnh tin tưởng lựa chọn chụp CT.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống PlinkCare, Quý khách vui lòng liên hệ:

Chụp CT xương khớp là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hữu ích, giúp bác sĩ đánh giá, chẩn đoán những vấn đề, bệnh lý tại xương khớp. Người bệnh nên thực hiện chụp CT xương khớp ở cơ sở y tế uy tín để nhận được kết quả cao như mong muốn.