
2 phương pháp chọc hút tinh trùng: Chỉ định, quy trình và vai trò
Chọc hút tinh trùng là gì?
Chọc hút thu tinh trùng là một thủ thuật cho phép các bác sĩ lấy tinh trùng còn sống từ mào tinh hoặc tinh hoàn của người đàn ông để thực hiện quy trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Phương pháp này được áp dụng cho nam giới không thể xuất tinh bình thường hoặc không có tinh trùng trong tinh dịch (hay còn gọi là azoospermia).
Trước đây, lựa chọn duy nhất để điều trị chứng vô tinh ở nam giới là phẫu thuật thám sát bìu và chụp ống dẫn tinh (trong trường hợp khả thi sẽ thực hiện phục hồi ống dẫn tinh) hoặc thụ tinh từ tinh trùng hiến tặng.
Thế nhưng với công nghệ y học hiện đại, sự ra đời của phương pháp chọc hút thu tinh trùng và tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI) đã tạo nên nhiều “phép màu” giúp nam giới vô tinh vẫn có khả năng có con chính chủ. Đặc biệt, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ thụ tinh và có thai là tương đương nhau khi sử dụng tinh trùng xuất tinh tự nhiên, tinh trùng từ mào tinh hay tinh trùng từ tinh hoàn. (1)
Vai trò của chọc hút thu tinh trùng trong điều trị hỗ trợ sinh sản
Tỷ lệ vô tinh chiếm khoảng 1% dân số và 10-15% trường hợp vô sinh nam. Trước đây, phương án điều trị với nam giới vô tinh là phẫu thuật (với bệnh nhân vô tinh do tắc nghẽn) hoặc thụ tinh từ tinh trùng của người hiến tặng. Giờ đây, với sự phát triển mạnh mẽ của các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như tiêm tinh trùng vào bào tương trứng ( ICSI) và phương pháp chọc hút thu tinh trùng từ mào tinh và tinh hoàn giúp nam giới vô tinh có thể có con chính chủ.
Theo đó, vai trò của phương pháp chọc hút tinh trùng chính là tìm kiếm những tinh trùng chất lượng, đảm bảo thu thập đủ số lượng tinh trùng cần để thực hiện quá trình IVF
Đối tượng được chỉ định chọc hút thu tinh trùng
Việc lấy tinh trùng từ mào tinh hoàn hoặc tinh hoàn để thực hiện cho IVF được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Vô tinh do tắc nghẽn: Khi quá trình sản xuất tinh trùng vẫn diễn ra bình thường nhưng không thể được “xuất ra” do con đường dẫn tinh trùng ra ngoài đã bị tắc nghẽn: thắt ống dẫn tinh 2 bên, không có ống dẫn tinh 2 bên, tắc nghẽn mào tinh, tắc nghẽn đường dẫn tinh hoặc ống phóng tinh, tắc nghẽn tại tinh hoàn
- Không xuất tinh được: Do rối loạn cương dương, liệt tủy…
Chống chỉ định chọc hút thu tinh trùng trong trường hợp nào?
Dựa trên phân tích tinh dịch đồ của bệnh nhân và khám thực thể kỹ lưỡng, các chuyên gia sẽ xác định phương pháp chọc hút tinh trùng phù hợp nhất theo từng cá nhân. Trong đó, một vài trường hợp có thể không được phép chỉ định thủ thuật chọc hút thu tinh trùng, chẳng hạn như:
- Những người đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ cả hai tinh hoàn (cắt bỏ tinh hoàn hai bên): Trong trường hợp nam giới đã phẫu thuật cắt bỏ hai tinh hoàn thì không có nguồn tinh hoàn để lấy lại.
- Vô tinh không do tắc nghẽn.
- Tình trạng bất thường di truyền: Hội chứng De La Chapelle, có vi mất đoạn hoàn toàn trên NST Y ( AZF a và hoặc AZF b). Đối với những trường hợp này, người bệnh hoàn toàn không có khả năng sản xuất tinh trùng, do đó việc thu tinh trùng bằng các kỹ thuật chọc hút sẽ không khả thi.
- Các bệnh lý chống chỉ định với gây mê, gây tê.

Những phương pháp chọc hút thu tinh trùng phổ biến hiện nay
Sau khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ, nội tiết, siêu âm tinh hoàn và các xét nghiệm chuyên sâu về di truyền ( Xét nghiệm vi mất đoạn NST Y – gen AZF, nhiễm sắc thể đồ ) các bác sĩ có thể dự đoán nguyên nhân gây ra tình trạng vô tinh ở người bệnh, từ đó có thể lựa chọn thủ thuật lấy tinh trùng phù hợp. Trong đó, hai phương pháp chọc hút thu tinh trùng phổ biến hiện nay gồm có:
1. Chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da (PESA)
PESA (Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration) là thủ thuật lấy tinh trùng thông qua việc chọc hút từ mào tinh, để phục vụ cho chẩn đoán hoặc để thụ tinh với noãn bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương của noãn ( ICSI) trong thụ tinh ống nghiệm (IVF).
PESA là phương pháp ít xâm lấn và không cần phẫu thuật mở màng tinh hoàn và bộc lộ mào tinh. Bệnh nhân sau khi được vô cảm phù hợp, bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện thủ thuật bằng cách cố định mào tinh, dùng kim gắn với bơm tiêm chọc xuyên qua da đến thẳng mào tinh và hút phần dịch chứa tinh trùng ra. Mẫu sau thu nhận sẽ được chuyển tới lab để lọc rửa tìm tinh trùng. Mẫu tinh trùng thu nhận được từ PESA có thể dùng cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hoặc trữ đông.
Ưu điểm của thủ thuật PESA:
- Là phương pháp ít xâm lấn.
- Không cần thám sát bìu.
- Có thể thực hiện nhiều lần, quy trình đơn giản, mẫu tinh trùng thu được thường ít lẫn máu và xác tế bào.
- Ít gây đau đớn, thời gian hồi phục ngắn, nguy cơ chảy máu nhiễm trùng thấp.
Nhược điểm của thủ thuật PESA:
- Số lượng và chất lượng tinh trùng thu được có thể thấp.
- Hạn chế trong trữ đông.
- Có thể gặp một số biến chứng như: xơ hóa, tắc tại chỗ chọc hút và nguy cơ tụ máu.
2. Chọc hút tinh trùng từ tinh hoàn qua da (TESA)
TESA (Testicular Sperm Aspiration) là kỹ thuật chọc hút tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn để phục vụ cho chẩn đoán hoặc để thụ tinh với noãn bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương của noãn ( ICSI) trong thụ tinh ống nghiệm (IVF).
Thủ thuật TESA được thực hiện sau khi người bệnh được gây tê tại chỗ, bác sĩ sẽ kéo căng phần da bìu và dùng 1 kim tiêm để chọc thẳng vào tinh hoàn, hút chân không và di chuyển nhẹ nhàng trong mô tinh hoàn rồi rút kim ra. Quá trình này có thể mất khoảng 30 phút hoặc ít hơn. Lúc này, mẫu thu được được chuyển đến phòng lab để tìm tinh trùng. Những tinh trùng chất lượng sẽ được sử dụng cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, hoặc trữ đông tinh trùng. (2)
Ưu điểm của thủ thuật TESA:
- Thời gian thực hiện nhanh, có thể làm nhiều lần.
- Không cần thám sát.
- Không có vết rạch hoặc vết khâu trên tinh hoàn hoặc bìu.
Nhược điểm của thủ thuật TESA:
- Tỉ lệ thành công tương đối thấp
- Hạn chế trữ đông tinh trùng.
- Nguy cơ tụ máu hoặc teo tinh hoàn.
Quy trình chọc hút tinh trùng được diễn ra như thế nào?
1. Chuẩn bị trước khi tiến hành thủ thuật
Ngày trước khi thực hiện thủ thuật chọc hút tinh trùng
- Ăn thức ăn nhẹ, dễ tiêu vào bữa tối trước 18 giờ cùng ngày.
- Có thể uống nước đến trước 23 giờ đêm.
- Tắm rửa, vệ sinh thân thể sạch sẽ (kể cả vùng bìu) bằng xà phòng.
- Ngủ sớm, ngủ đủ giấc.
Ngày nhập viện thực hiện thủ thuật
- Không ăn, không uống (kể cả nước) vào ngày thực hiện thủ thuật ( trước thời điểm thủ thuật ít nhất 8 tiếng). Đây là vấn đề quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ hít sặc có thể xảy ra trong quá trình thực hiện thủ thuật dẫn đến nguy cơ tử vong.
- Không sử dụng nước hoa (dầu thơm) vào ngày thực hiện thủ thuật.
- Không mang tiền, tư trang có giá trị, trang sức vào phòng thủ thuật và tháo răng giả (nếu có).
- Tắm rửa, vệ sinh thân thể sạch sẽ (kể cả vùng bìu) bằng xà phòng trước khi đến bệnh viện.
- Thay phục trang theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
2. Tiến hành thủ thuật chọc hút tinh trùng
Bệnh nhân được đặt nằm trên bàn thủ thuật.
- Bác sĩ gây mê tiến hành vô cảm phù hợp: Gây mê toàn thân / tê tại chỗ.
- Sát trùng bộ phận sinh dục, vùng bẹn, đùi và khu vực tầng sinh môn.
- Trải săng phẫu thuật che kín các vùng nằm ngoài phẫu trường.
- Dùng kim tiêm chọc vuông góc vào mào tinh hoặc tinh hoàn để hút tinh trùng ra.
- Phòng Lab sau khi nhận mẫu tinh dịch sẽ tiến hành sàng lọc và tìm những tinh trùng chất lượng.
- Những tinh trùng chất lượng sẽ được trữ đông để chuẩn bị thực hiện ICSI hoặc trữ đông để bảo vệ khả năng sinh sản theo mong muốn của người bệnh.
- Kết thúc quá trình, bác sĩ tiến hành cầm máu và băng vết thương cho người bệnh.

3. Chăm sóc sau thủ thuật
Một số lưu ý sau thủ thuật chọc hút tinh trùng bệnh nhân cần lưu ý:
- Người bệnh sẽ uống thuốc theo toa và tắm rửa bình thường với xà phòng diệt khuẩn, lưu ý cần tránh nước vào vết thương.
- Nên dùng đồ lót rộng để năng nhẹ bìu 1 tuần sau thủ thuật. Tránh vận động mạnh như chạy bộ, tập gym, đạp xe trong 1-2 tuần.
- Kiêng giao hợp ít nhất 1 tuần hoặc chờ đến khi hết cảm giác khó chịu.
- Một số triệu chứng hoặc khó chịu thường gặp sau khi làm thủ thuật: bầm tím; đổi màu da bìu; sưng nhẹ, đau tức nhẹ vùng bìu;
- Đặc biệt, hãy đến gặp bác sĩ hoặc nhập viện ngay để được kịp thời xử lý nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường như sốt trên 38.5 độ C; sưng đỏ vùng bìu nhiều; chảy dịch đục, hôi tại vết thương.
Xem thêm: Nhiều bệnh nhân lo lắng chọc hút tinh trùng có đau không? Cảm giác thủ thuật kéo dài bao lâu?
Tinh trùng chọc hút được bảo quản ra sao?
Sau khi thực hiện thủ thuật chọc hút, mẫu dịch có chứa tinh trùng sẽ được đưa đến phòng lab để được kiểm tra, lọc rửa và thu nhận những tinh trùng còn sống và khỏe mạnh nhất. Tinh trùng sau thu nhận sẽ được sử dụng cho các phương pháp hỗ trợ sinh sản hoặc trữ đông theo mong muốn của người bệnh.
- Tinh trùng được sử dụng ngay: Với trường hợp mong muốn thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm để có con. Người vợ sẽ được dùng thuốc kích thích buồng trứng, người chồng sẽ thực hiện chọc hút tinh trùng trước ngày chọc hút noãn của vợ 1 ngày hoặc cùng ngày. Tinh trùng thu nhận từ chọc hút sẽ được kết hợp với trứng của người vợ để tạo thành phôi.
- Tinh trùng được trữ đông: Trường hợp vợ chưa dùng các thuốc kích trứng và chọc hút trứng. Tinh trùng sau khi thu nhận từ chọc hút sẽ được xử lý và trữ đông cho đến thời điểm người vợ chọc hút trứng sẽ tiến hành rã đông tinh trùng để tạo phôi.
Ngoài ra, một số trường hợp nam giới chưa muốn kết hôn và có con ở thời điểm hiện tại, tinh trùng chất lượng thu được từ các phương pháp chọc hút sẽ được bảo quản trữ động trong phòng lab ở điều kiện thích hợp nhằm bảo vệ khả năng sinh sản.
Kỹ thuật chọc hút tinh trùng có ảnh hưởng gì không?
Một số nguy cơ tiềm ẩn của thủ thuật chọc hút tinh trùng có thể kể đến như tụ máu, nhiễm trùng, xơ hóa nhu mô tinh hoàn hoặc teo tinh hoàn. Những biến chứng này có thể xảy ra nếu thực hiện không đúng kỹ thuật và môi trường không được vô trùng đúng cách.
Do đó, việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín, chất lượng, có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm và cơ sở vật chất đạt chuẩn giúp đảm bảo tính hiệu quả của thủ thuật, hạn chế tối đa các biến chứng cũng như kiểm soát tốt các nguy cơ tiêu cực có thể xảy ra trong quá trình thực hiện thủ thuật.
Chi phí chọc hút tinh trùng là bao nhiêu?
Chi phí chọc hút tinh trùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại thủ thuật (PESA hoặc TESA), chi phí thăm khám, xét nghiệm và bảo quản tinh trùng. Theo đó, trước khi ra quyết định thực hiện thủ thuật chọc hút tinh trùng ở đâu, bạn nên tìm hiểu thông tin chi tiết về các gói khám và nhận tư vấn tại các cơ sở y tế đáng tin cậy để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.
Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Hệ thống PlinkCare là một trong những đơn vị có tỷ lệ chữa vô sinh hiếm muộn thành công cao nhất cả nước hiện nay. Quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ vững chuyên môn, giàu kinh nghiệm từng thực hiện thành công nhiều trường hợp vô sinh ở cả nam và nữ chẳng hạn như phụ nữ bị tắc ống dẫn trứng, dự trữ buồng trứng (AHM) thấp, niêm mạc mỏng,…; nam giới vô tinh, tinh trùng yếu, tinh trùng dị dạng,…
Không những thế, IVF Tâm Anh còn được trang bị hệ thống trang thiết bị, công nghệ tiên tiến giúp hỗ trợ đắc lực cho các thủ thuật, phẫu thuật chọc hút tinh trùng ở nam giới. Ngoài ra, kỹ thuật trữ lạnh tinh trùng hiện đại có thể áp dụng trong trữ tinh trùng thường quy và trữ tinh trùng số lượng cùng phòng Lab phôi học đạt chuẩn ISO 5 có thể đáp ứng môi trường nuôi cấy tốt nhất cho sự phát triển của phôi phục vụ cho quá trình thụ tinh ống nghiệm, từ đó tăng tỷ lệ mang thai thành công.

Một số câu hỏi về kỹ thuật chọc hút tinh trùng
1. Chọc hút thu tinh trùng có chắc chắn tìm thấy không?
Các phương pháp chọc hút thu tinh trùng thường có tỷ lệ thành công cao, tuy nhiên không phải lúc nào cũng có thể tìm thấy tinh trùng trong quá trình chọc hút. Kết quả phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân và nguyên nhân gây vô sinh là gì. Trong một số trường hợp, nếu không tìm thấy tinh trùng ở lần đầu, có thể cần phải thực hiện lại hoặc sử dụng các phương pháp tìm kiếm tinh trùng khác.
2. Chọc hút thu tinh trùng có thực hiện nhiều lần được không?
Có thể thực hiện chọc thu hút tinh trùng nhiều lần nếu cần thiết, đặc biệt trong các trường hợp tìm thấy tinh trùng ở lần đầu và cần thêm tinh trùng cho các chu kỳ IVF sau này. Tuy nhiên, mỗi lần chọc hút đều cần phải được thực hiện cẩn thận để tránh gây tổn thương và hạn chế tối đa các biến chứng.
Để đặt lịch thăm khám và nhận tư vấn về chi phí chọc hút tinh trùng tại IVF Tâm Anh, quý khách hàng có thể liên hệ đến thông tin sau:
Phương pháp chọc hút tinh trùng là phương pháp quan trọng trong điều trị vô sinh, đặc biệt ở nam giới không thể sản xuất hoặc xuất tinh trùng bình thường. Các kỹ thuật như PESA và TESA đã giúp các cặp vợ chồng hiện thực hóa giấc mơ có con. Tuy nhiên, việc thực hiện thủ thuật cần được tiến hành bởi các chuyên gia có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối đa. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về các phương pháp chọc hút tinh trùng thì đừng ngần ngại liên hệ đến Hotline PlinkCare để được các chuyên gia Hỗ trợ sinh sản giỏi hỗ trợ!