5 cách chăm sóc trẻ bị bỏng giúp vết bỏng mau lành, không đau

Tìm hiểu bỏng ở trẻ em

Bỏng là những tổn thương ở da, có thể sâu xuống các cơ quan, tổ chức bên dưới da do tác động của nhiệt độ, hóa chất, bức xạ, điện hoặc do ma sát. Bỏng rất dễ xảy ra ở trẻ em bởi tính hiếu động, tò mò, thích khám phá và sự chủ quan trong chăm sóc trẻ. Trẻ có thể bị bỏng ở những cấp độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng, để lại sẹo gây mất thẩm mỹ.

Khi phát hiện trẻ bị bỏng, bố mẹ cần nhanh chóng sơ cứu đúng cách nhằm giảm tổn thương cho trẻ. Trẻ cần được đưa ra khỏi tác nhân gây bỏng, làm mát vết bỏng với nước mát, giảm đau, trấn an tâm lý và chăm sóc vết thương đúng cách. Trẻ bị bỏng ở những khu vực nhạy cảm, vùng mặt, mức độ bỏng nghiêm trọng, bỏng do hóa chất, bỏng điện… sau khi sơ cứu, trẻ cần được đưa đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và tư vấn điều trị, chăm sóc phù hợp nhằm hạn chế biến chứng, sẹo cho trẻ.

Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ bị bỏng theo từng trường hợp

Tùy vào nguyên nhân gây bỏng, sơ cứu và chăm sóc trẻ bị bỏng sẽ có một số điểm khác nhau. Trẻ bỏng ở mức độ nhẹ, trung bình bố mẹ có thể tham khảo cách chăm sóc dưới đây:

1. Chăm sóc trẻ bị bỏng bô xe máy

Chăm sóc bé bị bỏng bô xe máy cần được thực hiện đúng cách để giảm thiểu tổn thương và ngăn ngừa nhiễm trùng. Đầu tiên, cần nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi pô xe máy. Tiếp đó, đặt vùng da bị bỏng xuống dưới vòi nước mát, cho nước chảy nhẹ nhàng qua vết bỏng trong khoảng 15 – 20 phút để giảm mức độ bỏng và giảm đau cho trẻ. Tiếp đó, dùng băng gạc sạch, không dính che phủ lên vết bỏng để hạn chế nhiễm trùng.

2. Chăm sóc trẻ bị bỏng nước sôi, lửa

Tương tự như bỏng bô xe máy, trẻ bị bỏng do nước sôi, lửa cần nhanh chóng đưa ra khỏi nguồn nhiệt gây bỏng (nước sôi, lửa). Nếu lửa bén vào quần áo, dính vào da, tuyệt đối không được kéo ra mà nên giữ nguyên và cắt bớt phần xung quanh để tránh gây tổn thương thêm. Tiếp theo, đặt vùng bị bỏng dưới vòi nước mát trong khoảng 15 – 20 phút. Sau đó, dùng băng gạc sạch, không dính che phủ lên vết bỏng để hạn chế nhiễm trùng.

3. Chăm sóc trẻ bị bỏng điện

Khi trẻ bị bỏng điện, tuyệt đối không được chạm tay trực tiếp vào người trẻ khi chưa ngắt nguồn điện. Bước đầu cần ngắt nguồn điện, rồi dùng vật cách điện như gậy gỗ khô để đưa trẻ ra khỏi vùng nguy hiểm, gọi cấp cứu. Trong thời gian chờ xe cấp cứu, bố mẹ không cố gỡ quần áo hoặc vải bị dính vào da trẻ, mà chỉ nên cắt bỏ phần xung quanh để tránh gây thêm tổn thương. Dùng băng gạc khô và vô trùng che phủ vết bỏng, đồng thời giữ ấm cho trẻ.

4. Chăm sóc trẻ bị bỏng hóa chất

Bỏng hóa chất là những trường hợp trẻ bị bỏng do tiếp xúc với các hóa chất có tính acid, base mạnh như thuốc tẩy… Tuy bỏng hóa chất ở trẻ không phổ biến nhưng tình trạng này vô cùng nguy hiểm, cần sơ cứu nhanh chóng và đưa đến bệnh viện ngay lập tức. Trẻ cần được đưa ra khỏi nguồn hóa chất, trấn an và để vết bỏng dưới vòi nước mát để làm loãng nồng độ hóa chất, giảm đau và tổn thương. Lưu ý, người sơ cứu cần mang găng tay, kính, giày bảo hộ, tránh để hóa chất dính vào người gây bỏng.

5. Chăm sóc trẻ bị bỏng nắng

Bỏng nắng rất thường gặp ở trẻ, do trẻ hoạt động dưới ánh nắng mặt trời nhưng không được che chắn, bảo vệ da đúng cách. Điều này khiến vùng da tiếp xúc với ánh nắng đỏ ửng, nóng, rát. Bố mẹ đặt vùng da bị bỏng dưới vòi nước mát để làm dịu cảm giác nóng rát cho trẻ.

Trẻ bị bỏng tốt nhất bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và tư vấn điều trị phù hợp. Khi làm mát vết bỏng tuyệt đối không dùng nước lạnh hay chườm đá lạnh bởi điều này sẽ gây sốc nhiệt, tăng nguy cơ phồng rộp. Tất cả các loại thuốc dùng cho trẻ khi bị bỏng (bao gồm cả thuốc giảm đau, thuốc bôi ngoài da) cần tuân theo đúng chỉ định của bác sĩ. Chăm sóc vết bỏng cho bé tại nhà, cần chú ý đảm bảo vệ sinh cho trẻ, tránh để vết bỏng tiếp xúc với chất bẩn hay để trẻ chạm tay, cạy vết bỏng.

Tuyệt đối không được tự ý điều trị bỏng cho trẻ tại nhà bằng các phương pháp dân gian như đắp lòng trắng trứng, bôi kem đánh răng… hay tự ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh. Bởi điều này có thể khiến vết bỏng trở nên nặng hơn, nhiễm trùng gây biến chứng.

Hướng dẫn cách thay băng cho trẻ bị bỏng

Thay băng cho trẻ bị bỏng tại nhà cần tránh làm vỡ phồng rộp, đảm bảo vệ sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng. Bố mẹ vệ sinh tay với xà phòng khử khuẩn trước khi thay băng cho trẻ.

• Nhẹ nhàng gỡ băng cũ ra khỏi vết bỏng.
• Dùng dung dịch sát khuẩn và bông gòn, vệ sinh vết bỏng cho trẻ.
• Bôi thuốc (do bác sĩ chỉ định) lên vết bỏng với lượng vừa đủ.
• Lấy băng gạc mới, vô trùng đắp lên vết bỏng và băng lại.

Cách nhận biết vết bỏng ở trẻ bị nhiễm trùng

Đề kháng ở vùng da đang bị bỏng sẽ kém hơn so với bình thường. Vậy nên, nếu chăm sóc trẻ bị bỏng không đúng cách, trẻ có thể bị nhiễm trùng tại vết bỏng khiến việc điều trị trở nên khó khăn, phức tạp hơn. Một số dấu hiệu vết bỏng bị nhiễm trùng cần được đưa đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và có hỗ trợ phù hợp: (1)

• Vùng da bị bỏng đau, sưng, tấy đỏ.
• Vết bỏng chảy dịch hoặc mủ.
• Trẻ sốt.
• Trẻ sưng hạch bạch huyết, thường là hạch ở gần vị trí bị bỏng.

Trẻ bị bỏng có tắm được không?

Trẻ bị bỏng có tắm được không là vấn đề được nhiều người thắc mắc. Trẻ bị bỏng nhẹ, kích thước vết bỏng nhỏ, bố mẹ có thể tắm cho trẻ nhưng cần thực hiện đúng cách. Tắm nhanh chóng với nước mát, nhẹ nhàng, không kỳ cọ, chà xát lên vết bỏng. Việc này không chỉ giúp loại sạch bụi bẩn, mồ hôi, bã nhờn và vi khuẩn trên da, giảm nguy cơ nhiễm trùng đồng thời giúp trẻ cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn.

Nhưng nếu vết bỏng nặng và kích thước lớn, bố mẹ nên cân nhắc lau người cho trẻ thay vì tắm. Tốt nhất, hãy đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ tư vấn phù hợp.

Chế độ dinh dưỡng khi trẻ bị bỏng

Chế độ dinh dưỡng khi trẻ bị bỏng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và nâng cao đề kháng. Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, ưu tiên thực phẩm giàu vitamin, đạm và carbohydrate để hỗ trợ quá trình tái tạo da, nâng cao đề kháng, hạn chế biến chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Ngoài ra, hãy chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để trẻ dễ tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất. Khuyến khích trẻ uống nhiều nước để tránh mất thước, đặc biệt ở giai đoạn hồi phục sau bỏng. Trẻ đang trong giai bú hoàn toàn, mẹ cho bé bú thường xuyên hơn để đảm bảo trẻ được bổ sung đủ dinh dưỡng, năng lượng và giữ đủ nước cho cơ thể.

Những thực phẩm nên cho trẻ ăn khi bị bỏng:

• Thực phẩm giàu năng lượng: Cháo dinh dưỡng, sữa, ngũ cốc, bánh mì, bơ, chuối xoài…
• Thực phẩm giàu acid béo omega 3: Cá hồi, cá thu, cá trích…
• Thực phẩm giàu vitamin A: Rau lá màu xanh sẫm như cải xoong, rau chân vịt… cà rốt, đu đủ, cam…
• Thực phẩm giàu vitamin C: Ổi, cam, quýt, bưởi…
• Thực phẩm giàu kẽm: Thịt đỏ, sữa, đậu xanh, đậu lăng…
• Thực phẩm bổ sung vitamin D.

Những thực phẩm không nên cho trẻ ăn khi bị bỏng: Bánh kẹo ngọt, thực phẩm chế biến sẵn, đồ đóng hộp, thức ăn cay nóng, nhiều gia vị,…

Các biện pháp ngăn ngừa sẹo do bỏng ở trẻ

Để ngăn ngừa sẹo do bỏng, đầu tiên cần sơ cứu trẻ bị bỏng đúng cách, kịp thời. Sau đó, đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra, tư vấn chăm sóc, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Thông thường, vết bỏng nhẹ sẽ khỏi trong khoảng 3 tuần. Khi vết bỏng dần phục hồi, trong quá trình tạo da mới, bố mẹ có thể bôi gel nha đam, lô hội, nghệ để hỗ trợ quá trình hồi phục da, ngăn ngừa sẹo. Thời gian này, trẻ có thể cảm thấy ngứa nhiều ở vị trí bị bỏng, tuyệt đối không cho trẻ gãi. Nếu vết bỏng có vẻ như đang hình thành sẹo hoặc quá lo lắng về việc vết bỏng có để lại sẹo không, bố mẹ đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra lại và tư vấn phù hợp.

Chăm sóc trẻ bị bỏng tại nhà cần đặc biệt chú ý yếu tố vệ sinh, phòng ngừa nhiễm trùng, dinh dưỡng đầy đủ và dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Tránh cho trẻ gãi, chạm tay vào vết bỏng và cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức nếu vết bỏng có dấu hiệu nhiễm trùng.